3,494 matches
-
substantive prezintă neconcordanțe între trăsăturile formale și cele referențiale, semantice. Neconcordanțe de număr prezintă substantivele colective, care la singular desemnează un ansamblu de entități, deci pot avea două lecturi: lectura +singular, de grup, în care este pertinent ansamblul, și lectura +plural, în care sunt pertinente entitățile care compun ansamblu. Neconcordanțe de gen prezintă o serie de substantive animate care au un anumit gen formal și referenți de alt gen natural: ordonanță (gen formal feminin, gen natural masculin), vedetă (gen formal feminin
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
au afirmat că româna are doar două valori de gen, masculin și feminin, neutrul fiind, de fapt, un ambigen (vezi cap. 7. Genul neutru din perspectiva acordului). Substantivele de genul neutru se disting de celelalte prin unele desinențe (desinența de plural -uri este specifică neutrelor, dar desinența de plural -e este comună neutrelor și femininelor) și prin acord: la singular, substantivele neutre impun acordul la masculin, iar la plural, acordul la feminin. Prin urmare, țintele acordului (adjectivele, pronumele coreferente cu nominalul
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
de gen, masculin și feminin, neutrul fiind, de fapt, un ambigen (vezi cap. 7. Genul neutru din perspectiva acordului). Substantivele de genul neutru se disting de celelalte prin unele desinențe (desinența de plural -uri este specifică neutrelor, dar desinența de plural -e este comună neutrelor și femininelor) și prin acord: la singular, substantivele neutre impun acordul la masculin, iar la plural, acordul la feminin. Prin urmare, țintele acordului (adjectivele, pronumele coreferente cu nominalul) nu marchează genul neutru în mod distinct de
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
de genul neutru se disting de celelalte prin unele desinențe (desinența de plural -uri este specifică neutrelor, dar desinența de plural -e este comună neutrelor și femininelor) și prin acord: la singular, substantivele neutre impun acordul la masculin, iar la plural, acordul la feminin. Prin urmare, țintele acordului (adjectivele, pronumele coreferente cu nominalul) nu marchează genul neutru în mod distinct de masculin și de feminin. Pronumele neutre cu antecedent nominal (de genul neutru) au formă de masculin la singular și formă
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
Prin urmare, țintele acordului (adjectivele, pronumele coreferente cu nominalul) nu marchează genul neutru în mod distinct de masculin și de feminin. Pronumele neutre cu antecedent nominal (de genul neutru) au formă de masculin la singular și formă de feminin la plural (Caietul l-am cumpărat ieri; Caietele le-am cumpărat ieri). În schimb, pronumele neutre care nu au un antecendent nominal (neutrul anominal) au formă de feminin la singular. Este vorba de unele pronume expletive (a luat-o la sănătoasa) și
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
component, cu excepția femininului singular, unde cazul e marcat și la al doilea component. (3) celuilalt, celeilalte (vs. cealaltă, N/AC), celorlalți, celorlalte În limbajul colocvial sau în limba vorbită, cazul poate fi marcat accidental la ambele componente, la formele de plural: (4) a. așteptăm și declarațiile celorlaltor lideri ai Alianței (L. Pătraș, Realitatea TV, 2007) b. Oferim cofraje termoizolante de proveniență germană și de aceea calitatea lor este net superioară celorlaltor sisteme. (www.publicitare.ro) Această dublă marcare a cazului se
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
un determinant slab. Într-un grup în care este prezent mai mult de un determinant, cazul genitiv sau dativ poate fi marcat la toți determinanții sau doar la primul. Dubla marcare a cazului este în multe contexte mai acceptabilă la plural decât la singular. Sunt mai frecvente contextele cu o singură marcare a cazului, dar nici cele cu dublă marcare nu sunt foarte rare. Iată câteva exemple: (i) N/Ac oricare alt + N (8) a. asupra unei societăți bancare sau asupra
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
b. unei grupe mari; unei fete înalte - feminin, singular, G/D c. un pantof mare; un băiat înalt - masculin, singular, N/Ac d. unui pantof mare; unui băiat înalt - masculin, singular, G/D e. niște fete înalte, niște băieți înalți - plural, N/Ac f. unor fete înalte, unor băieți înalți - plural, G/D Destul de frecvent în anumite situații, acordul în caz nu se mai face în româna actuală. O sursă importantă pentru observarea dezacordului în caz al adjectivului sunt monitorizările posturilor
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
D c. un pantof mare; un băiat înalt - masculin, singular, N/Ac d. unui pantof mare; unui băiat înalt - masculin, singular, G/D e. niște fete înalte, niște băieți înalți - plural, N/Ac f. unor fete înalte, unor băieți înalți - plural, G/D Destul de frecvent în anumite situații, acordul în caz nu se mai face în româna actuală. O sursă importantă pentru observarea dezacordului în caz al adjectivului sunt monitorizările posturilor de radio și televiziune (cf. cap. 9. Acordul în limba
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
fie masculin, fie feminin: fotomodel, manechin, star; (v) substantive cu genul formal feminin sau neutru, care desemnează colectivități cu referenți feminini și masculini: populație, lume, colectiv, guvern etc. Aceste substantive prezintă și neconcordanță de număr (numărul formal: singular, numărul referențial: plural). Substantivele [-Animat] au un gen formal bazat pe caracteristicile fonologice (terminația substantivului), genul lor natural fiind neutrul (genul inanimatelor). În general, substantivele cu o neconcordanță între genul formal și cel referențial impun adjectivului acordul pe baza trăsăturilor formale. Acordul semantic
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
Din punct de vedere semantic, substantivele colective denotă grupuri, adică entități care sunt în același timp atomice (non-divizibile) și non-atomice (divizibile). Prin urmare, ele pot fi considerate entități atomice divizibile (vezi și cap. 1. Aspecte teoretice). Spre deosebire de ele, substantivele la plural, care denotă mai mulți referenți, ca miniștri, jucători, militari etc., reprezintă seturi, nu grupuri, conform clasificărilor semantice. Unele dintre substantivele colective pot avea și formă de plural, atunci când denotă mai multe grupuri. Totuși, sunt unele substantive colective care nu au
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
entități atomice divizibile (vezi și cap. 1. Aspecte teoretice). Spre deosebire de ele, substantivele la plural, care denotă mai mulți referenți, ca miniștri, jucători, militari etc., reprezintă seturi, nu grupuri, conform clasificărilor semantice. Unele dintre substantivele colective pot avea și formă de plural, atunci când denotă mai multe grupuri. Totuși, sunt unele substantive colective care nu au o formă de plural (ex. studențime, *studențimi), apropiindu-se, prin această caracteristică, de clasa masivelor. (ii) substantive cu formă de plural, care denotă un singur referent: ochelari
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
mulți referenți, ca miniștri, jucători, militari etc., reprezintă seturi, nu grupuri, conform clasificărilor semantice. Unele dintre substantivele colective pot avea și formă de plural, atunci când denotă mai multe grupuri. Totuși, sunt unele substantive colective care nu au o formă de plural (ex. studențime, *studențimi), apropiindu-se, prin această caracteristică, de clasa masivelor. (ii) substantive cu formă de plural, care denotă un singur referent: ochelari, pantaloni. Aceste substantive au doar formă de plural (substantive pluralia tantum). (iii) substantivele care au doar formă
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
colective pot avea și formă de plural, atunci când denotă mai multe grupuri. Totuși, sunt unele substantive colective care nu au o formă de plural (ex. studențime, *studențimi), apropiindu-se, prin această caracteristică, de clasa masivelor. (ii) substantive cu formă de plural, care denotă un singur referent: ochelari, pantaloni. Aceste substantive au doar formă de plural (substantive pluralia tantum). (iii) substantivele care au doar formă de singular (substantive singularia tantum) sunt masive și abstracte (abstractele pot fi și masive): lapte, unt, curaj
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
unele substantive colective care nu au o formă de plural (ex. studențime, *studențimi), apropiindu-se, prin această caracteristică, de clasa masivelor. (ii) substantive cu formă de plural, care denotă un singur referent: ochelari, pantaloni. Aceste substantive au doar formă de plural (substantive pluralia tantum). (iii) substantivele care au doar formă de singular (substantive singularia tantum) sunt masive și abstracte (abstractele pot fi și masive): lapte, unt, curaj, bunăstare etc. Entitățile pe care le denotă ele sunt divizibile și cumulative. Determinanții și
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
that everything... (http://news.ycombinator.net) În exemplul de mai sus, themselves este un adjectiv pronominal de întărire, care se acordă semantic cu substantivul. O interpretare alternativă ar fi aceea că themselves este un pronume, nu un adjectiv, prin urmare, pluralul său nu este obținut prin acord cu substantivul government; avem a face cu o covariație datorată coreferențialității, nu cu un acord semantic. Exemplele similare din română sunt agramaticale: (41) a. *acești cuplu b. *guvernul înșiși Exemplele de mai sus sunt
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
cuplu b. *guvernul înșiși Exemplele de mai sus sunt agramaticale deoarece în română acordul trebuie să se facă formal, dacă substantivul are trăsături formale specificate. Substantivele colective cuplu și guvern au trăsătura morfosintactică de număr +singular, ceea ce blochează acordul la plural. Acordul la plural al determinantului acești este blocat deoarece un determinant cu trăsătura de număr +plural trebuie să se combine cu substantive care au trăsătura formală de număr +plural. Acordul la plural al pronumelui înșiși este blocat pentru că nu se
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
înșiși Exemplele de mai sus sunt agramaticale deoarece în română acordul trebuie să se facă formal, dacă substantivul are trăsături formale specificate. Substantivele colective cuplu și guvern au trăsătura morfosintactică de număr +singular, ceea ce blochează acordul la plural. Acordul la plural al determinantului acești este blocat deoarece un determinant cu trăsătura de număr +plural trebuie să se combine cu substantive care au trăsătura formală de număr +plural. Acordul la plural al pronumelui înșiși este blocat pentru că nu se poate stabili o
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
guvern au trăsătura morfosintactică de număr +singular, ceea ce blochează acordul la plural. Acordul la plural al determinantului acești este blocat deoarece un determinant cu trăsătura de număr +plural trebuie să se combine cu substantive care au trăsătura formală de număr +plural. Acordul la plural al pronumelui înșiși este blocat pentru că nu se poate stabili o relație de coreferențialitate între un substantiv care este formal la singular (guvern) și un pronume la plural. Substantivul colectiv guvern este ancorat în discurs ca denotând
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
morfosintactică de număr +singular, ceea ce blochează acordul la plural. Acordul la plural al determinantului acești este blocat deoarece un determinant cu trăsătura de număr +plural trebuie să se combine cu substantive care au trăsătura formală de număr +plural. Acordul la plural al pronumelui înșiși este blocat pentru că nu se poate stabili o relație de coreferențialitate între un substantiv care este formal la singular (guvern) și un pronume la plural. Substantivul colectiv guvern este ancorat în discurs ca denotând o entitate +singular
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
combine cu substantive care au trăsătura formală de număr +plural. Acordul la plural al pronumelui înșiși este blocat pentru că nu se poate stabili o relație de coreferențialitate între un substantiv care este formal la singular (guvern) și un pronume la plural. Substantivul colectiv guvern este ancorat în discurs ca denotând o entitate +singular. Contrastul dintre română și engleză se poate explica prin faptul că marcarea morfologică a trăsăturilor este mai puternică în română decât în engleză. Acest lucru impune ca acordul
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
număr este contextuală: Maria - Mariile (ex. Mariile născute de Sfânta Maria), Ionescu - Ioneștii. La toponime, numărul este o trăsătură fixă. Tulcea, Cipru, Retezat etc. sunt toponime +singular (cu formă de singular), iar Fetești, Carpați, Statele Unite ale Americii etc. sunt toponime +plural. Între numărul formal și cel referențial al unor nume proprii pot exista neconcordanțe: Rapid și Dinamo au formă de singular, dar denumesc echipe, deci au sens colectiv, plural. Fetești are formă de plural, dar se referentul este singular (un oraș
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
Carpați, Statele Unite ale Americii etc. sunt toponime +plural. Între numărul formal și cel referențial al unor nume proprii pot exista neconcordanțe: Rapid și Dinamo au formă de singular, dar denumesc echipe, deci au sens colectiv, plural. Fetești are formă de plural, dar se referentul este singular (un oraș). Statele Unite ale Americii are formă de plural, iar referentul său este singular (uniunea de state denumită Statele Unite ale Americii), însă poate fi și plural (țara denumită Statele Unite ale Americii este formată din mai
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
al unor nume proprii pot exista neconcordanțe: Rapid și Dinamo au formă de singular, dar denumesc echipe, deci au sens colectiv, plural. Fetești are formă de plural, dar se referentul este singular (un oraș). Statele Unite ale Americii are formă de plural, iar referentul său este singular (uniunea de state denumită Statele Unite ale Americii), însă poate fi și plural (țara denumită Statele Unite ale Americii este formată din mai multe state, reunite într-o federație-stat). Există câteva nume proprii care pot varia în funcție de
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
deci au sens colectiv, plural. Fetești are formă de plural, dar se referentul este singular (un oraș). Statele Unite ale Americii are formă de plural, iar referentul său este singular (uniunea de state denumită Statele Unite ale Americii), însă poate fi și plural (țara denumită Statele Unite ale Americii este formată din mai multe state, reunite într-o federație-stat). Există câteva nume proprii care pot varia în funcție de trăsătura de număr. Antroponimele, în special numele proprii, pot primi o formă de plural atunci când se referă
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]