3,494 matches
-
poate fi și plural (țara denumită Statele Unite ale Americii este formată din mai multe state, reunite într-o federație-stat). Există câteva nume proprii care pot varia în funcție de trăsătura de număr. Antroponimele, în special numele proprii, pot primi o formă de plural atunci când se referă la mai multe persoane cu același nume, însă se poate păstra forma de singular și când e vorba de mai mulți referenți. În acest caz, acordul se face pe baze semantice, referențiale: (50) a. Sunt foarte mulți
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
intervievată de reporter, ai spus că nu ești de acord cu moțiunea. b. Dumneavoastră, intervievat / intervievată de reporter, ați spus că... 3.6. Centrul este un numeral Unele numerale cardinale pot primi articol definit sau indefinit și au forme de plural, la fel ca substantivele. Este vorba de numeralele de tipul sută, mie, milion, miliard: (55) a. o sută, o mie, un milion, un miliard b. suta, mia, milionul, miliardul c. niște/câteva sute, niște/câteva mii, niște/câteva milioane, niște
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
milioane, niște/câteva miliarde d. sutele, miile, milioanele, miliardele Spre deosebire de substantiv, numeralele sută, mie, milion nu au independență referențială, având rol de cuantificare asupra unor entități, nu de numire a unor entități. De obicei, ele sunt urmate de substantive la plural, precedate de prepoziția de. Ponderea semantică mai mare o are substantivul la plural, ceea ce se vede prin acord. Verbul-predicat se acordă cu substantivul la plural: (56) a. Un milion de manifestanți au ieșit / *a ieșit pe străzile Bucureștiului. b. O
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
mie, milion nu au independență referențială, având rol de cuantificare asupra unor entități, nu de numire a unor entități. De obicei, ele sunt urmate de substantive la plural, precedate de prepoziția de. Ponderea semantică mai mare o are substantivul la plural, ceea ce se vede prin acord. Verbul-predicat se acordă cu substantivul la plural: (56) a. Un milion de manifestanți au ieșit / *a ieșit pe străzile Bucureștiului. b. O mie de elevi din București nu au promovat / *a promovat examenul de bacalaureat
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
entități, nu de numire a unor entități. De obicei, ele sunt urmate de substantive la plural, precedate de prepoziția de. Ponderea semantică mai mare o are substantivul la plural, ceea ce se vede prin acord. Verbul-predicat se acordă cu substantivul la plural: (56) a. Un milion de manifestanți au ieșit / *a ieșit pe străzile Bucureștiului. b. O mie de elevi din București nu au promovat / *a promovat examenul de bacalaureat. Există și unele contexte semantice în care acordul se face cu numeralul
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
exemple, membrii setului sunt puțin individualizați, din context reiese că este pertinent ansamblul. Așadar, sintagmele nominale de tipul un milion de studenți pot avea o lectură de grup (impunând acordul la singular) sau de pluralitate, de set (impunând acordul la plural). Adjectivul se poate acorda și el cu numeralul, în contextele în care este relevant ansamblul, nu membrii setului: (58) a. ...să-i dea statului o mie de euro, o mie de euro folosită de un bugetar (Realitatea TV, 2007) b
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
bugetar (Realitatea TV, 2007) b. o mie de euro folosiți Dacă sintagmele nominale conțin un numeral la singular, de tipul o mie de lei, un milion de manifestanți etc., articolul cel se poate acorda doar cu nominalul al doilea, la plural: (59) a. *cel un milion de lei (vs. cei un milion de lei) b. *cea o mie de euro (vs. cei o mie de euro) Dacă numeralul este la plural (două mii de lei, trei milioane de manifestanți), cel se poate
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
cel se poate acorda doar cu nominalul al doilea, la plural: (59) a. *cel un milion de lei (vs. cei un milion de lei) b. *cea o mie de euro (vs. cei o mie de euro) Dacă numeralul este la plural (două mii de lei, trei milioane de manifestanți), cel se poate acorda fie cu numeralul, fie cu substantivul la plural 33: (60) a. cele / cei două milioane de lei b. cele / cei două mii de euro Restricția de acord la singular (*cel un
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
cei un milion de lei) b. *cea o mie de euro (vs. cei o mie de euro) Dacă numeralul este la plural (două mii de lei, trei milioane de manifestanți), cel se poate acorda fie cu numeralul, fie cu substantivul la plural 33: (60) a. cele / cei două milioane de lei b. cele / cei două mii de euro Restricția de acord la singular (*cel un milion de lei) este determinată de faptul că cel nu se combină cu numeralul singular, în general (*cel un
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
feminin, -le la masculin): (65) a. a patra, al treilea b. *Ai patrulea tineri au dansat în costume populare. (vs. A patra pereche de tineri au dansat în costume populare.) Prin urmare, numeralul ordinal nu poate exprima ordinea pentru entități +plural, cu trăsătura de plural exprimată morfosintactic, desinențial. Acest lucru este însă posibil în engleză: (66) a. The second children arrive to find someone already ahead of them. When within 6 years of the older child, and again depending on age
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
65) a. a patra, al treilea b. *Ai patrulea tineri au dansat în costume populare. (vs. A patra pereche de tineri au dansat în costume populare.) Prin urmare, numeralul ordinal nu poate exprima ordinea pentru entități +plural, cu trăsătura de plural exprimată morfosintactic, desinențial. Acest lucru este însă posibil în engleză: (66) a. The second children arrive to find someone already ahead of them. When within 6 years of the older child, and again depending on age and similar variables, second
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
engleză, articolul definit nu are trăsătura de număr, iar numeralul ordinal nu marchează morfosintactic (desinențial) trăsătura de număr. În consecință, combinarea cu entități +plural nu este blocată. În română, numeralul ordinal este marcat pentru singular, blocând combinarea cu substantive la plural. O posibilitate de a exprima ordinea pentru nominalele +plural este folosirea articolului definit cel la plural, urmat de prepoziția de și de numeral: (67) a. Pentru aceasta, intrați toți întru bucuria Domnului nostru; și cei dintâi, și cei de al
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
de număr. În consecință, combinarea cu entități +plural nu este blocată. În română, numeralul ordinal este marcat pentru singular, blocând combinarea cu substantive la plural. O posibilitate de a exprima ordinea pentru nominalele +plural este folosirea articolului definit cel la plural, urmat de prepoziția de și de numeral: (67) a. Pentru aceasta, intrați toți întru bucuria Domnului nostru; și cei dintâi, și cei de al doilea, luați plata. (www.basilica.ro, text religios) b. Dacă înstrăinarea sau cesiunea are loc în
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
rău degeaba au un manager bun. Din păcate, manager bun nu am întâlnit, iar cu cei de-al doilea sunt cluburi care nu duc lipsă de asemenea specimene. (www.porumbei.ro, comentariul unui cititor) În GD cei de-al doilea, pluralul entității denotate este exprimat prin articolul definit cei, care suplinește incapacitatea numeralului ordinal de a exprima pluralul. Articolul definit și numeralul ordinal sunt legate prin prepoziție, deoarece, din cauza nepotrivirii trăsăturilor lor de număr (plural vs. singular), cei doi termeni nu
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
al doilea sunt cluburi care nu duc lipsă de asemenea specimene. (www.porumbei.ro, comentariul unui cititor) În GD cei de-al doilea, pluralul entității denotate este exprimat prin articolul definit cei, care suplinește incapacitatea numeralului ordinal de a exprima pluralul. Articolul definit și numeralul ordinal sunt legate prin prepoziție, deoarece, din cauza nepotrivirii trăsăturilor lor de număr (plural vs. singular), cei doi termeni nu pot fi adiacenți, întrucât nu se poate stabili o relație de acord între ei: (68) *cei al
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
În GD cei de-al doilea, pluralul entității denotate este exprimat prin articolul definit cei, care suplinește incapacitatea numeralului ordinal de a exprima pluralul. Articolul definit și numeralul ordinal sunt legate prin prepoziție, deoarece, din cauza nepotrivirii trăsăturilor lor de număr (plural vs. singular), cei doi termeni nu pot fi adiacenți, întrucât nu se poate stabili o relație de acord între ei: (68) *cei al doilea, *cei al treilea Prin inserarea prepoziției de este "salvată" construcția. De are în grupul nominal un
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
plural și la feminin plural, acordul în caz în GD este marcat la unele forme pronominale: (80) a. prietenului acestuia b. prietenilor acestora c. prietenelor acestora Adjectivele nu marchează acordul în caz la masculin singular și plural și la feminin plural: (81) a. prietenului bun / *bunului b. prietenilor buni / *bunilor c. prietenelor bune / *bunelor Lipsa acordului în caz a lui al este legată de statutul său în cadrul GD, de marcă a cazului genitiv. Al, în componența căruia se regăsește articolul definit
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
antepuse substantivului centru (al Mariei tată, al meu prieten). Într-un context similar, cu antepunere, cel este forțat să marcheze cazul genitiv sau dativ, datorită faptului că este primul element cu trăsături phi din GD. La G/ D, formele de plural ale lui al se întâlnesc în limba standard, iar formele de singular alui (masculin) și alei (feminin) sunt rare și au un caracter colocvial: (83) a. ?alui meu (prieten vechi) b. ?alei mele (prietene) c. alor mei (prieteni) d. alor
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
colege a noastre - standard b. unei prietene ale mele, unei colege ale noastre - colocvial c. unei prietene a mea, unei colege a noastră - colocvial d. *unei prietene ale mea, unei colege ale noastră Sintagmele similare cu masculin singular și cu plural (feminin ori masculin) nu prezintă acord în caz al lui al: (85) a. unui prieten al meu b. *unui prieten alui meu (86) a. unor prieteni ai mei, unor prietene ale mele b. *unor prieteni alor mei, *unor prietene alor
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
nominale în cazul genitiv, al neintroducând un nou grup sintactic. În lectura bi- /multireferențială, sunt coordonate grupuri nominale, iar al introduce un nou grup sintactic. Cele două lecturi se corelează cu posibilități de acord predicativ diferite - la singular sau la plural: (94) a. Firma lui Ion și a lui Dan a fost înregistrată la Registrul Comerțului. - lectură monoreferențială b. Firma lui Ion și a lui Dan au fost înregistrate la Registrul Comerțului. - lectură bireferențială Al poate introduce un nou referent în
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
ta b. înaintea mea, a ta și a ei / *înaintea mea, ta și ei Un alt context interesant pentru utilizarea lui al în sintagmele coordonate este acela în care, fiind vorba de mai mulți referenți, se folosește un substantiv la plural pentru a-i desemna, iar acesta este urmat de două / mai multe genitive sau pronume posesive coordonate, la singular: (100) a. trupurile femeii și copilului b. ...iar după două ore au scos trupurile femeii și al copilului (www.curierulnational.ro
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
trupurile femeii și al copilului (www.curierulnational.ro) c. trupul femeii și al copilului Sintagmele din exemplele (a) și (b) de mai sus sunt sinonime cu sintagma din exemplul (c). Dacă substantivul care introduce în discurs entitățile posedate este la plural, există posibilitatea de a-l utiliza pe al sau nu. Neutilizarea lui al se justifică prin faptul că ambii referenți (ambele entități posedate) au fost deja introduse prin substantivul la plural antecedent; prezența lui al ar putea introduce un nou
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
106) a. M-am întâlnit cu doamna profesoarăi. Eai mi-a spus... - nepoliticos b. M-am întâlnit cu doamna profesoarăi. Dânsai / dumneaeii / Domnia Eii / Domnia Sai mi-a spus... - politicos (în diverse grade) 4.4.2. Său cu valoare de plural în româna veche și modernă În limba română veche și modernă, până pe la începutul secolului al XX-lea (vezi TILR, III), formele de persoana a III-a puteau avea referent +plural, spre deosebire de limba actuală, când se folosesc doar pentru referenți
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
diverse grade) 4.4.2. Său cu valoare de plural în româna veche și modernă În limba română veche și modernă, până pe la începutul secolului al XX-lea (vezi TILR, III), formele de persoana a III-a puteau avea referent +plural, spre deosebire de limba actuală, când se folosesc doar pentru referenți +singular: (107) a. ...că numai dobitoacelei nu știu lucrurile mai marilor săii (Scurtă cunoștință, în vol. Școala Ardeleană, I, p. 151) b. Așa sunt oameniii carii nu-și văd lucrurile salei
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
Budai Deleanu, Țiganiada) c. româniii [...] aduseseră cu sinei din prima patrie nește idei ciudate (B. P. Hasdeu, Ioan Vodă) În româna contemporană, valoarea +referent plural a pronumelui posesiv de persoana a III-a a dispărut, singura formă pronominală folosită la plural fiind din paradigma pronumelui personal în genitiv (lor, la masculin și la feminin). Concurența dintre său și lor, care s-a manifestat o bună perioadaă de timp, a dus la eliminarea posesivului, la plural. La singular însă, concurența nu a
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]