15,817 matches
-
au variantă tranzitivă), deși în unele teorii se spune că toate inacuzativele ar fi derivate (cele "primare", de la intrări lexicale "înghețate" în Lexicon). Clasificarea semantică am adaptat-o după cea propusă de Levin și Rappaport Hovav (1995) pentru limba engleză − verbe de schimbare de stare, verbe care descriu o configurație spațială, de mișcare direcționată, de existență și apariție/dispariție, de emisie de sunete, miros, substanțe −, la care am adăugat clasa verbelor aspectuale. Deși nucleul semantic al inacuzativității este același, am identificat
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
unele teorii se spune că toate inacuzativele ar fi derivate (cele "primare", de la intrări lexicale "înghețate" în Lexicon). Clasificarea semantică am adaptat-o după cea propusă de Levin și Rappaport Hovav (1995) pentru limba engleză − verbe de schimbare de stare, verbe care descriu o configurație spațială, de mișcare direcționată, de existență și apariție/dispariție, de emisie de sunete, miros, substanțe −, la care am adăugat clasa verbelor aspectuale. Deși nucleul semantic al inacuzativității este același, am identificat unele diferențe între engleză și
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
propusă de Levin și Rappaport Hovav (1995) pentru limba engleză − verbe de schimbare de stare, verbe care descriu o configurație spațială, de mișcare direcționată, de existență și apariție/dispariție, de emisie de sunete, miros, substanțe −, la care am adăugat clasa verbelor aspectuale. Deși nucleul semantic al inacuzativității este același, am identificat unele diferențe între engleză și română în privința comportamentului sintactic al verbelor din fiecare subclasă. Este important de subliniat că există numeroase treceri între aceste subclase semantice, încadrarea unor unități verbale
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
de mișcare direcționată, de existență și apariție/dispariție, de emisie de sunete, miros, substanțe −, la care am adăugat clasa verbelor aspectuale. Deși nucleul semantic al inacuzativității este același, am identificat unele diferențe între engleză și română în privința comportamentului sintactic al verbelor din fiecare subclasă. Este important de subliniat că există numeroase treceri între aceste subclase semantice, încadrarea unor unități verbale într-o clasă sau în alta fiind o chestiune de alegere; de altfel, nici limita dintre inacuzativele primare și cele derivate
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
și cele derivate nu este tranșantă, româna permițând cu ușurință crearea unor variante tranzitive (de tipul Ion putrezește gunoiul pentru grădină, Ion își părăginește casa ca să obțină banii din asigurare). Deși acest lucru nu este obișnuit în studiile monografice despre verbele inacuzative, am încercat să realizez un inventar al membrilor acestei clase din limba română, pe care l-am prezentat în Anexa 2. Am exclus din acest inventar verbele psihologice și pe cele de măsură, justificând această opțiune sub 3.1
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
din asigurare). Deși acest lucru nu este obișnuit în studiile monografice despre verbele inacuzative, am încercat să realizez un inventar al membrilor acestei clase din limba română, pe care l-am prezentat în Anexa 2. Am exclus din acest inventar verbele psihologice și pe cele de măsură, justificând această opțiune sub 3.1.1. Secțiunea 4. conține o prezentare sintetică a tipurilor de abordări ale inacuzativității − sintactice, semantice, proiecționiste, construcționiste, cognitive −, precum și câteva rezultate ale cercetărilor de achiziție a limbajului și
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
sintetică a tipurilor de abordări ale inacuzativității − sintactice, semantice, proiecționiste, construcționiste, cognitive −, precum și câteva rezultate ale cercetărilor de achiziție a limbajului și a celor legate de deficiențele de limbaj. Scopul acestei prezentări este acela de a demonstra că, în studiul verbelor inacuzative/ergative, opțiunea pentru un singur model de analiză nu este profitabilă, pentru că, astfel, se scapă din vedere caracteristici importante ale clasei, evidențiate cu ajutorul altor teorii. În multe cazuri, aplicarea acestor teorii are rezultate convergente, diferit fiind accentul pus pe
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
externă vs cauza internă ci, mai degrabă, posibilitatea existenței unei cauze externe (absentă în cazul perechii inacuzative și lexicalizată în cazul celei tranzitive) este responsabilă de producerea alternanței. Am considerat, urmând o soluție propusă frecvent în bibliografie, că perechile de verbe care participă la alternanță sunt derivate în Lexicon (deci constituie intrări lexicale diferite), printr-o operație de reducere. Din punctul de vedere al direcției derivării, am optat pentru analiza de tip "detranzitivizare" propusă, între alții, de Tanya Reinhart și Gennaro
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
inacuzativele primare sunt derivate de la perechi tranzitive "înghețate" în Lexicon, enumerând argumente în favoarea existenței unor diferențe între inacuzativele primare și cele derivate (5.2.3.). În secțiunea 6. am discutat relația dintre ergativ și reflexiv, pornind de la observațiile că ponderea verbelor reflexive în clasa inacuzativelor românești este foarte mare și că reflexivul are, în română, o frecvență ridicată și valori numeroase. M-am ocupat în detaliu de verbele care au atât variantă reflexivă, cât și nereflexivă și de implicațiile semantice pe
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
6. am discutat relația dintre ergativ și reflexiv, pornind de la observațiile că ponderea verbelor reflexive în clasa inacuzativelor românești este foarte mare și că reflexivul are, în română, o frecvență ridicată și valori numeroase. M-am ocupat în detaliu de verbele care au atât variantă reflexivă, cât și nereflexivă și de implicațiile semantice pe care le are folosirea uneia sau a alteia dintre forme, ajungând la concluzia că nu se poate formula o explicație unică, ci se pot găsi mai multe
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
și nereflexivă și de implicațiile semantice pe care le are folosirea uneia sau a alteia dintre forme, ajungând la concluzia că nu se poate formula o explicație unică, ci se pot găsi mai multe explicații, valabile pentru grupuri mici de verbe. Subsecțiunea 6.2. este rezervată statutului sintactic al elementului se, așa cum reiese din câteva studii în care este descrisă și situația din limba română. Pentru verbele ergative nereflexive, am analizat problema acceptării construcției cu se/a diatezei impersonale, iar pentru
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
explicație unică, ci se pot găsi mai multe explicații, valabile pentru grupuri mici de verbe. Subsecțiunea 6.2. este rezervată statutului sintactic al elementului se, așa cum reiese din câteva studii în care este descrisă și situația din limba română. Pentru verbele ergative nereflexive, am analizat problema acceptării construcției cu se/a diatezei impersonale, iar pentru cele reflexive, a tipului de se care intră în structura lor: dacă pentru inacuzativele reflexive primare se poate accepta cu ușurință că se este inerent, pentru
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
nu o poate rezolva. În fine, în ultima secțiune am prezentat, pe scurt, problema adjectivelor ergative și a relevanței clasificării adjectivelor românești în ergative și inergative (după modele propuse pentru italiană, franceză, germană, neerlandeză). În absența unor teste sintactice pentru verbele ergative românești nu se poate proba statutul de adjectiv ergativ al unui element lexical, de aceea am lăsat deschis acest subiect. Capitolul 4 TESTE SINTACTICE DE DELIMITARE A CLASEI ȘI RELEVANȚA ACESTORA PENTRU LIMBA ROMÂNĂ 1. PRELIMINARII: TESTE, DIAGNOSTICE, NEPOTRIVIRI
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
statutul de adjectiv ergativ al unui element lexical, de aceea am lăsat deschis acest subiect. Capitolul 4 TESTE SINTACTICE DE DELIMITARE A CLASEI ȘI RELEVANȚA ACESTORA PENTRU LIMBA ROMÂNĂ 1. PRELIMINARII: TESTE, DIAGNOSTICE, NEPOTRIVIRI Ideea folosirii testelor pentru delimitarea clasei verbelor inacuzative provine din abordările de tip sintactic ale inacuzativității (vezi Capitolul 3, 4.1.); testele au fost aplicate mai întâi pentru limbile italiană și neerlandeză. În acest capitol, voi prezenta tipurile de teste sintactice propuse pentru diverse limbi și voi
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
din abordările de tip sintactic ale inacuzativității (vezi Capitolul 3, 4.1.); testele au fost aplicate mai întâi pentru limbile italiană și neerlandeză. În acest capitol, voi prezenta tipurile de teste sintactice propuse pentru diverse limbi și voi analiza comportamentul verbelor inacuzative/ergative din limba română față de aceste teste. Levin și Rappaport Hovav (1995: 3) numesc testele sintactice diagnostice pentru inacuzativitate, dar sugerează că acestea nu trebuie folosite în mod absolut. Autoarele (Levin și Rappaport Hovav 1995: 13) arată că o
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
limba română față de aceste teste. Levin și Rappaport Hovav (1995: 3) numesc testele sintactice diagnostice pentru inacuzativitate, dar sugerează că acestea nu trebuie folosite în mod absolut. Autoarele (Levin și Rappaport Hovav 1995: 13) arată că o construcție poate distinge verbele telice de cele atelice, iar alta, verbele agentive de cele nonagentive, deci același verb poate fi clasificat ca inacuzativ de un diagnostic, dar ca inergativ de alt diagnostic. Prin urmare, clasificarea sintactică a verbelor este determinată semantic. Levin și Rappaport
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
Rappaport Hovav (1995: 3) numesc testele sintactice diagnostice pentru inacuzativitate, dar sugerează că acestea nu trebuie folosite în mod absolut. Autoarele (Levin și Rappaport Hovav 1995: 13) arată că o construcție poate distinge verbele telice de cele atelice, iar alta, verbele agentive de cele nonagentive, deci același verb poate fi clasificat ca inacuzativ de un diagnostic, dar ca inergativ de alt diagnostic. Prin urmare, clasificarea sintactică a verbelor este determinată semantic. Levin și Rappaport Hovav (1995: 14−15) atrag atenția asupra
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
diagnostice pentru inacuzativitate, dar sugerează că acestea nu trebuie folosite în mod absolut. Autoarele (Levin și Rappaport Hovav 1995: 13) arată că o construcție poate distinge verbele telice de cele atelice, iar alta, verbele agentive de cele nonagentive, deci același verb poate fi clasificat ca inacuzativ de un diagnostic, dar ca inergativ de alt diagnostic. Prin urmare, clasificarea sintactică a verbelor este determinată semantic. Levin și Rappaport Hovav (1995: 14−15) atrag atenția asupra faptului că proprietățile semantice ale unui verb
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
arată că o construcție poate distinge verbele telice de cele atelice, iar alta, verbele agentive de cele nonagentive, deci același verb poate fi clasificat ca inacuzativ de un diagnostic, dar ca inergativ de alt diagnostic. Prin urmare, clasificarea sintactică a verbelor este determinată semantic. Levin și Rappaport Hovav (1995: 14−15) atrag atenția asupra faptului că proprietățile semantice ale unui verb pot fi o condiție necesară, dar nu suficientă pentru a trece diagnosticele de inacuzativitate: de exemplu, în neerlandeză, selecția auxiliarului
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
verb poate fi clasificat ca inacuzativ de un diagnostic, dar ca inergativ de alt diagnostic. Prin urmare, clasificarea sintactică a verbelor este determinată semantic. Levin și Rappaport Hovav (1995: 14−15) atrag atenția asupra faptului că proprietățile semantice ale unui verb pot fi o condiție necesară, dar nu suficientă pentru a trece diagnosticele de inacuzativitate: de exemplu, în neerlandeză, selecția auxiliarului este sensibilă la telicitate (verbele telice selectează corespondentul pentru 'a fi'); chiar dacă telicitatea este componentul semantic relevant pentru selecția auxiliarului
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
și Rappaport Hovav (1995: 14−15) atrag atenția asupra faptului că proprietățile semantice ale unui verb pot fi o condiție necesară, dar nu suficientă pentru a trece diagnosticele de inacuzativitate: de exemplu, în neerlandeză, selecția auxiliarului este sensibilă la telicitate (verbele telice selectează corespondentul pentru 'a fi'); chiar dacă telicitatea este componentul semantic relevant pentru selecția auxiliarului, acest criteriu se poate aplica numai dacă VP este intranzitiv în sens pur sintactic. Levin și Rappaport Hovav (1995: 19) arată că diagnosticele pentru inacuzativitate
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
numai dacă VP este intranzitiv în sens pur sintactic. Levin și Rappaport Hovav (1995: 19) arată că diagnosticele pentru inacuzativitate sunt de două feluri: (a) de suprafață − cliticizarea prin ne în italiană, diagnostic care se aplică numai dacă argumentul unui verb inacuzativ rămâne în poziția postverbală în timpul derivării; inserția expletivului there și inversiunea locativă în engleză; (b) de adâncime − selecția auxiliarului, care se aplică la poziția de suprafață a argumentului: verbul it. arrivare 'a sosi' selectează auxiliarul essere 'a fi' indiferent
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
în italiană, diagnostic care se aplică numai dacă argumentul unui verb inacuzativ rămâne în poziția postverbală în timpul derivării; inserția expletivului there și inversiunea locativă în engleză; (b) de adâncime − selecția auxiliarului, care se aplică la poziția de suprafață a argumentului: verbul it. arrivare 'a sosi' selectează auxiliarul essere 'a fi' indiferent de poziția de suprafață a argumentelor; construcția rezultativă pentru engleză; diagnosticele referitoare la atribuirea rolurilor tematice sau cele legate de semantica compozițională sunt, de asemenea, diagnostice de adâncime. Levin și
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
sunt, de asemenea, diagnostice de adâncime. Levin și Rappaport Hovav (1995: 19−20) sunt de părere că o teorie explicativă a inacuzativității trebuie să arate care diagnostic inacuzativ acționează în ce fel. Multe diagnostice inacuzative sunt restrânse la subclase de verbe inacuzative coerente semantic. Toate diagnosticele privind inacuzativitatea de suprafață nu sunt adevărate diagnostice, ci sunt sensibile la anumite subiecte postverbale ale verbelor intranzitive, motive discursive determinând poziția postverbală a subiectului. Alexiadou, Anagnostopoulou, Everaert (2004: 5, 8) arată că există fenomene
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
trebuie să arate care diagnostic inacuzativ acționează în ce fel. Multe diagnostice inacuzative sunt restrânse la subclase de verbe inacuzative coerente semantic. Toate diagnosticele privind inacuzativitatea de suprafață nu sunt adevărate diagnostice, ci sunt sensibile la anumite subiecte postverbale ale verbelor intranzitive, motive discursive determinând poziția postverbală a subiectului. Alexiadou, Anagnostopoulou, Everaert (2004: 5, 8) arată că există fenomene sensibile la inacuzativitate: selecția auxiliarului în limbile romanice și germanice, posibilitatea de a apărea în construcții rezultative, perfecte prenominale/participii pasive 1
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]