14,677 matches
-
al frumosului, care devenea programatic un factor modelator pentru societatea vieneză și care a modelat și societatea românească a timpului. În acest sens, o analiză a simbolismului conduce la sondarea ariilor colaterale de la ilustrația de carte, fotografie, la afiș și modă, care-l reflectă chiar și consumerist, inconstant, ca pe o sensibilitate care condensează spontan. Și în mod esențial, trebuie spus, simbolismul reprezintă un catalizator estetic, deschide către arta europeană, către orizontul culturii universale. A surprinde evanescența constitutivă, inefabilele simbolismului într-
by Angelo Mitchievici [Corola-publishinghouse/Science/1058_a_2566]
-
și a acelei stări de spirit universale numite "fin-de-siècle"81. Tot el subliniază succesul extraordinar pe care-l are pictorul în Franța începând cu Expoziția Universală din 1889 unde expune tabloul Regele Cophetua și fecioara cerșetoare (1880-1884). Tabloul declanșează o modă la care pictorii români, și nu numai ei, nu vor fi rămas insensibili și care, cu forța pe care o are moda, impune un stil, o atitudine, care se regăsesc atât în literatura, cât și în pictura simbolistă: "Câțiva ani
by Angelo Mitchievici [Corola-publishinghouse/Science/1058_a_2566]
-
începând cu Expoziția Universală din 1889 unde expune tabloul Regele Cophetua și fecioara cerșetoare (1880-1884). Tabloul declanșează o modă la care pictorii români, și nu numai ei, nu vor fi rămas insensibili și care, cu forța pe care o are moda, impune un stil, o atitudine, care se regăsesc atât în literatura, cât și în pictura simbolistă: "Câțiva ani, cât a durat nebunia Burne-Jones, femeile franceze în pas cu moda s-au îmbrăcat și s-au comportat "à la Burne-Jones", au
by Angelo Mitchievici [Corola-publishinghouse/Science/1058_a_2566]
-
fi rămas insensibili și care, cu forța pe care o are moda, impune un stil, o atitudine, care se regăsesc atât în literatura, cât și în pictura simbolistă: "Câțiva ani, cât a durat nebunia Burne-Jones, femeile franceze în pas cu moda s-au îmbrăcat și s-au comportat "à la Burne-Jones", au cultivat un ten palid, ochi încercănați și un aer de epuizare nesănătoasă"82. În acest context, entuziasmul lui Ștefan Popescu își găsește un suplimentar suport în afară de cel al afinităților
by Angelo Mitchievici [Corola-publishinghouse/Science/1058_a_2566]
-
precum și interesul pentru arta populară pe care-l vădesc fotografiile familiei regale îmbrăcate în port popular românesc. Dincolo de complimentul avenit pe care i-l adresează criticul, sfera de preocupari artistice a reginei Maria ilustrază un model exemplar, dar și o modă artistică, Pelișorul castelul de mai mici dimensiuni din preajma Peleșului locuit de regina Maria devenind o expresie a acestei sensibilități. "Țăranii noștri au sau aveau încă, până nu demult, un costum pe lângă care splendorile din Salammbô se pot aduna fără să
by Angelo Mitchievici [Corola-publishinghouse/Science/1058_a_2566]
-
cordială, iar feroneriile Art Nouveau care decorează intrarea în metroul parizian la 1900 revendică acest nou contract social și deopotrivă estetic. Un exemplu "românesc" este Pal (Jean de Paleologue) care a debutat cu proiecte de toaletă și noutăți în lumea modei în speranța de a deveni un Chéret, Grasset, un Aubrey Beardsley, un Rhead român. Jean Paleologu se născuse în 1860 la București și se mutase în Franța, la Paris, în 1893, unde a devenit cunoscut pentru afișele sale, o parte
by Angelo Mitchievici [Corola-publishinghouse/Science/1058_a_2566]
-
clopoței au cedat locul crinilor și florilor soarelui, care erau deja popularizate de către prerafaeliți, precum și crizantemelor, bujorilor, florilor de cireș și bambusului"137. Mai mult, în câteva din picturile lui Whistler sunt inserate obiecte decorative japoneze, evocând astfel discret o modă și un gust pe care le împărtășea și pictorul român. Interesat într-un grad mai înalt de arta japoneză și de elementul decorativ a fost Samuel Mützner, dar care, deși a studiat în România între 1899 și 1900, a stat
by Angelo Mitchievici [Corola-publishinghouse/Science/1058_a_2566]
-
ocazia primei expoziții a pictorului, în decembrie 1900, expoziție la care figurau și două proiecte de panouri decorative ale căror titluri reclamă o sensibilitate simbolistă, Oră de dragoste și Seară de vară, nu au un caracter accidental, motivat de o modă, pictorul rămânând interesat de arta decorativă pe tot parcursul vieții sale. Decorația de mari dimensiuni executată pe pânză maruflată pentru sala Consiliului Tehnic Superior din clădirea ministerului, la solicitarea lui Delavrancea, pe atunci ministru al Lucrărilor Publice, și distrusă în
by Angelo Mitchievici [Corola-publishinghouse/Science/1058_a_2566]
-
program estetic precum cel propus de Apcar Baltazar era cale lungă"189. Interesul pe care casa regală îl arăta artei și culturii bizantine venea pe două filiere. Această cultură exotică era revendicată ca dimensiune a unui orientalism care devenea o modă la finele secolului XIX după ce romantismul suscitase atenția pentru Orient. Pe de altă parte, familia regală descoperea dimensiunea culturii și civilizației bizantine ca tradiție în România, unde aceasta oferea mărci definitorii, de la arhitectura și pictura murală a mânăstirilor, la arta
by Angelo Mitchievici [Corola-publishinghouse/Science/1058_a_2566]
-
o îmbracă"222, obiectivul criticului fiind reglat de acreditarea acestor compoziții ca "artă națională". Sincretismul simbolist al lui Ștefan Popescu se acomodează cu universul basmului așa cum apare la Frații Grimm sau la Hans Christian Andersen; asemeni unui modern creator de modă, artistul își poate alege cum să-și îmbrace personajele. Se poate decela aici și influența stilului picturilor murale bizantine, spre exemplu, coroanele și veșmintele fetelor de împărat se pot întâlni în recuzita picturilor aflate pe pereții mânăstirilor, înfățișându-i pe
by Angelo Mitchievici [Corola-publishinghouse/Science/1058_a_2566]
-
recomande, ca și pe personajele feminine din pictura vremii, transpuse sensibil în postura de cititoare. Știm însă prea puțin despre circumstanțele în care a fost făcută această fotografie. De asemenea, într-o perioadă în care mustața și barba sunt la modă vezi mustața lansată agresiv a lui Al. Bogdan-Pitești -, asemeni unui dandy englez, Luchian nu poartă mustață sau barbă. Un alt Autoportret (desen, în jur de 1895) îl înfățișează îmbrăcat într-un costum elegant cu jiletcă, ținându-și mâna în buzunar
by Angelo Mitchievici [Corola-publishinghouse/Science/1058_a_2566]
-
titlul dat lucrărilor din catalog"308. Într-un alt articol, precum "Elementul de agrement în artă", singurii sculptori pentru care Șirato are considerație sunt Dimitrie Paciurea, Frederic Storck, Corneliu Medrea, Ion Jalea și Oscar Han, pe care îi disociază de moda simbolistă pe care pictorul și criticul de artă o ironizează și care se identifică cu titlurile literaturizate ale lucrărilor simboliste, precum Ad astra, De profundis, Melancolie, Reverie 309. Șirato se declară dezamăgit de expozanții de la Cercul Militar, termenul de comparație
by Angelo Mitchievici [Corola-publishinghouse/Science/1058_a_2566]
-
cu sculptura himerelor, unde materia este modelată ductil pentru a reda dinamica pulsatorie, expasivă, metamorfotică a materiei spiritualizate. Deși poartă acest titlu care ne-ar permite să ne închipuim că lucrarea este concepută în stilul simbolurilor Jugendstil-ului, a căror modă începuse să se propage din Occident și la noi, Sfinxul lui Paciurea nu este o sculptură decorativă de gândire tematică abstractă, ci, dimpotrivă, prezintă încă, spre deosebire de himerele sale de mai târziu, pe lângă doza inerentă de expresionism, foarte puternice trăsături realiste
by Angelo Mitchievici [Corola-publishinghouse/Science/1058_a_2566]
-
sugerează caracterul emblematic al dominantei posturale. Este vorba de o eleganță împinsă spre severitate fără a deveni austeră, care se precizează atât prin vestimentație o rochie albă care se închide până aproape în dreptul bărbiei și ascunde complet picioarele, după canonul modei din epocă -, cât și prin gestualitate sau, mai degrabă, prin atitudine. În toate cele trei cazuri menționate, femeia ține unul dintre brațe pe lângă corp, dând impresia că își sprijină delicat cotul de șold. Mișcarea nu este atât de naturală pe cât
by Angelo Mitchievici [Corola-publishinghouse/Science/1058_a_2566]
-
la început în pictura lui Băncilă și doar cadrul cvasigeneralizat de gust deschis de acest curent la sfârșitul secolului XIX îi conferă o scuză "rătăcirilor" tânărului pictor român. "Pictorii münchenezi treceau printr-o perioadă de confuzii și rătăciri, curentul la modă fiind atunci "secesionismul". Dorind să rupă cu trecutul și să înnoiască arta, promotorii curentului secesionist "secesiune" înseamnă ruptură sau despărțire răsunătoare s-au îndepărtat de realitate, trecând la fel de fel de reverii, alegorii, fantezii idealizante, care s-au dovedit nefaste pentru
by Angelo Mitchievici [Corola-publishinghouse/Science/1058_a_2566]
-
Loghi, trebuie din capul locului să vezi în artist un tovarăș de gânduri, să fi trecut prin aceleași emoțiuni ca și dânsul și, mai cu seamă, să ții ca integritatea inspirațiunii tale să nu fie cotropită de unele curente din moda cea nouă. Dar tocmai pentru aceasta, vor spune unii, Loghi nu e original; ceea ce vezi la dânsul vezi și la Böcklin. Din faptul că Loghi zugrăvește castele vechi, cu chiparoși încovoiați de furtună, sau balade trăite în aceeași atmosferă, în
by Angelo Mitchievici [Corola-publishinghouse/Science/1058_a_2566]
-
fondatoare cu academismul osificat). Într-una din cronicile publicate în Facla, în 1911, cu privire la "Expoziția societății "Tinerimea artistică""411, cu referire la Kimon Loghi, criticul sublinia intrarea picturii într-o zodie comercială și formarea unei piețe cu un gust tributar modei, "estetica cumpărătorilor". Un astfel de pericol îl semnala și Bachelin privitor, mai ales, la artele aplicate și la deformările aduse gustului popular, genuin, autentic, de către "gustul burghez", adulterat, conformist, fetișizant, lipsit de discernământ. Mai mult decât atât, Kimon Loghi se
by Angelo Mitchievici [Corola-publishinghouse/Science/1058_a_2566]
-
operei artistului. Momentul formării lui Luchian este relevant pentru influențele exercitate asupra acestuia, influențe care se vor decanta destul de repede după revenirea în țară, nu fără a lăsa o amprentă în lucrările sale din această perioadă. Luchian ilustrează și o modă, un gust estetic care corespunde în linii mari unui simbolism de expresie decorativistă, dar și unui alt simbolism, interesat de reflectarea unor étates d'âme. Momentul este proprice constituirii unor noi direcții în artele plastice românești, coeziunea mișcărilor artistice de la
by Angelo Mitchievici [Corola-publishinghouse/Science/1058_a_2566]
-
Liberty, Stile Floreale, Modern Style, Sezession, Art Nouveau etc., asupra artiștilor români. În cazul lui Luchian, nu este menționat un anume pictor care să-și fi pus amprenta asupra formației sale, ci mai degrabă pictorul român apare ca tributar unei mode. Luchian participase alături de alți câțiva pictori la înființarea societății "Ileana", în 1898, pentru ca în 1900 să contribuie la apariția revistei cu același nume, prima revistă dedicată exclusiv fenomenului artistic românesc. Deși totul în ceea ce-l privește pe Luchian pare să
by Angelo Mitchievici [Corola-publishinghouse/Science/1058_a_2566]
-
societății "Ileana", în 1898, pentru ca în 1900 să contribuie la apariția revistei cu același nume, prima revistă dedicată exclusiv fenomenului artistic românesc. Deși totul în ceea ce-l privește pe Luchian pare să se opună artificiozităților estetizant-idilizante ale Art-Nouveau-ului, curentul la modă își va pune amprenta asupra operei sale. Atât Virgil Cioflec, în mica sa monografie din 1924443, cât și, ulterior, Petru Comarnescu, în cele trei ediții biografice din 1955, 1960, 1965444 construiesc portretul unui om de o excepțională generozitate și de
by Angelo Mitchievici [Corola-publishinghouse/Science/1058_a_2566]
-
conștiință", punctată de "tatonări, confuzii, reveniri în urmă, a unor elanuri reprimate [...]. Și când personalitatea sa a început să se definească, Luchian, fiu credincios al sfârșitului de secol (care a devenit "la belle époque"), a trebuit să plătească tribut efemerului, modei zilei. Nu fără a avea de câștigat, de altfel. De aceea, nu trebuie să ne mire că în 1898 e calificat ca "delicat și dulceag, ca ultimul dintre decadenți""446. L. Bachelin era cel care-l prezenta ca "delicat și
by Angelo Mitchievici [Corola-publishinghouse/Science/1058_a_2566]
-
al trăirilor pe cale de a fi eliberate în pictura sa ca tensiune adevărată și tragică a actului creator. Ca și în cazul decadentismului, criticii comit aceeași greșeală, subliniind versantul negativ: nota de superficialitate, înlocuirea profunzimii cu abilitățile tehnice, manierismul și moda cu ușurătățile ei constitutive. Cu siguranță că Luchian traversează o modă, dar faptul în sine se reflectă ulterior în opera sa și este în măsură să ofere un sens mai puternic, dincolo de improbabilele rătăciri-tatonări artistice ale pictorului. Am putea spune
by Angelo Mitchievici [Corola-publishinghouse/Science/1058_a_2566]
-
tensiune adevărată și tragică a actului creator. Ca și în cazul decadentismului, criticii comit aceeași greșeală, subliniind versantul negativ: nota de superficialitate, înlocuirea profunzimii cu abilitățile tehnice, manierismul și moda cu ușurătățile ei constitutive. Cu siguranță că Luchian traversează o modă, dar faptul în sine se reflectă ulterior în opera sa și este în măsură să ofere un sens mai puternic, dincolo de improbabilele rătăciri-tatonări artistice ale pictorului. Am putea spune că perioada decadento-simbolistă constituie un răgaz mai degrabă fericit lăsat pictorului
by Angelo Mitchievici [Corola-publishinghouse/Science/1058_a_2566]
-
țineau de orfevrerie, îmbrăcându-și personajele în metale prețioase. Theodor Enescu îl citează pe Albert Aurier, apropiindu-l de decorativismul Art Nouveau așa cum este acesta ilustrat la sfârșitul secolului XIX. Fără să greșească, Theodor Enescu situează aceste influențe sub semnul modei, funciar efemeră și superficială, definind și câteva dintre trăsăturile esențiale ale stilului: eleganța, predilecția pentru luxuriantă vegetală, precum și o anumită "tratare" a feminității care constituie tema liant, adică tema integratoare, alături de stilul specific. "Luchian a fost foarte interesat de aceste
by Angelo Mitchievici [Corola-publishinghouse/Science/1058_a_2566]
-
fază evaziv-tatonantă, abandonată la maturitate, cum o bună parte din critica românească de după cel de-al Doilea Război Mondial încearcă să acrediteze din păcate, iar Theodor Enescu 471, ca și Petre Oprea susține de pe o poziție tare caracterul superficial, de modă, al orientărilor simboliste în pictura românească, în raport cu pictura serioasă a impresioniștilor -, ci o vârstă, o etapă traversată spre noi formule, dar cu un sens particular, nicidecum diminutival, peiorativ. Într-o mare măsură, influența literaturii și a muzicii își spune cuvântul
by Angelo Mitchievici [Corola-publishinghouse/Science/1058_a_2566]