2,040 matches
-
altfel, întreaga anchetă s-a desfășurat într-o atmosferă plină de suspiciuni, încărcată de denunțuri și intrigi de tot felul. În această calitate, în anul al treilea al anchetei, Budai a întocmit, pentru uzul autorităților care doreau să cunoască realitățile bucovinene, un raport oficial rezumativ, intitulat "Kurzgafasste Bemerkungen über die Bukowina"224, ce constituie o adevărată radiografie a provinciei din punct de vedere politico-administrativ, juridic, economic, social, cultural sau moral. La ordinul autorităților centrale vieneze, în Bucovina a fost răspândită o
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1474_a_2772]
-
fi relevat legăturile sale cu mișcarea revoluționară greacă a lui Rigas Velestinul 231, sau că ar fi avut legături și ar fi sprijinit pe insurgenții poloni aflați pe teritoriul otoman, care apoi au atacat Bucovina, așa cum îl acuza împuternicitul nobililor bucovineni, Tadeus von Turkul 232 etc. Într-o vreme în care, de teama "complotului iacobin" și a răspândirii ideilor revoluției franceze, regimul austriac a instituit severe măsuri polițienești în imperiu, luând aspre măsuri împotriva a tot ceea ce părea a fi o
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1474_a_2772]
-
precum și ierarhia bisericească ortodoxă din Bucovina, ce se încadra în domeniul relațiilor politice internaționale, a fost rezolvarea situației juridice a moșiilor Fondului bisericesc greco-neunit bucovinean, aflate în afara provinciei și a hotarelor Monarhiei de Habsburg. Aceste moșii, care aparținuseră odinioară mănăstirilor bucovinene 245, se aflau, parte în raiaua otomană a Hotinului, parte pe teritoriul Principatului Moldovei 246. Chiar după constituirea Fondului bisericesc 247, autoritățile politice din Viena au căutat să obțină, prin intermediul Administrației militare a Bucovinei, date precise privitoare la numărul și
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1474_a_2772]
-
Principatului Moldovei 246. Chiar după constituirea Fondului bisericesc 247, autoritățile politice din Viena au căutat să obțină, prin intermediul Administrației militare a Bucovinei, date precise privitoare la numărul și amplasarea geografică a moșiilor din Moldova și raiaua Hotinului, deținute de mănăstirile bucovinene, la actele pe baza cărora erau stăpânite, întocmindu-se inventare detaliate în acest scop248. Alte informații conturau tabloul economic al acestor moșii, situația veniturilor și a cheltuielilor, raporturile cu arendașii acestora 249. În privința arendării moșiilor Fondului bisericesc, politica statului austriac
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1474_a_2772]
-
arendașii acestora 249. În privința arendării moșiilor Fondului bisericesc, politica statului austriac iosefin a căutat să introducă principiul modern al arendării prin licitație publică, urmărindu-se în același timp creșterea valorii și a rentabilității exploatațiilor agricole 250. Pentru apărarea bunurilor ecleziastice bucovinene aflate în Moldova, în contra uzurpărilor făcute de moldoveni, autoritățile centrale din Viena au acționat, atât prin intermediul Comandamentului militar al Galiției și al Administrației militare a Bucovinei, iar după 1787, prin Guberniul Galiției și Administrația districtuală, cât, mai ales, prin Agenția
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1474_a_2772]
-
pe omul său de încredere, Mihalachi Cernovschi, spre a face cunoscut tuturor celor interesați vestea despre vânzare 258. La aflarea știrii că statul austriac, în calitate de factor disponent al Fondului bisericesc ortodox al Bucovinei, avea intenția de a vinde moșiile clerului bucovinean situate în Moldova, marele negustor aromân Teodor Musteață (Mustață), stabilit de scurtă vreme în Bucovina, a înființat o tovărășie cu boierii moldoveni Nicolai și Iordachi Russet, Iordachi Balș, Panaioti Casimir și Constantin Carp, în vederea cumpărării moșiilor în bloc și apoi
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1474_a_2772]
-
al tovarășilor săi, pentru obținerea unui firman din partea Porții otomane, care să garanteze viața și bunurile achiziționate cumpărătorilor, iar lui libertatea de a face comerț în Moldova 267. Domnul Moldovei, Constantin Ipsilanti, urmărind să dobândească pentru sine moșiile Fondului bisericesc bucovinean, intervine din nou, punând tot felul de piedici și reclamând Curții din Viena că a fost înșelată de Balș și Mustață, cu 2.000.000 de guldeni la această vânzare 268. Ca urmare a acestor reclamații, Balș a fost pus
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1474_a_2772]
-
din Viena, acesta ajungea la concluzia că, deși aceste moșii reprezentau o suprafață de 118.433 de fălci de teren, din care peste 17.000 fălci de pădure de foioase și conifere, evaluate la 5.500.000 florini, Fondul bisericesc bucovinean realiza din arendă doar suma de 16.337 florini, ceea ce reprezenta un beneficiu extrem de mic270. Situația dată, ca și constatarea că aceste moșii erau amenințate de tot felul de pericole, care ar fi putut duce, în final, la pierderea lor
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1474_a_2772]
-
a fost grăbită de ruși, care au comunicat austriecilor, prin președintele Divanului, Kușnikov, că termenul de reglementare a situației moșiilor din raiaua Hotinului era fixat până la 1 aprilie 1810277. Ultimul episod al capitolului vânzării moșiilor din Moldova ale Fondului bisericesc bucovinean s-a petrecut în anul 1812, odată cu vânzarea vechilor documente ale mănăstirilor din Bucovina, referitoare la acestea, de către același baron Vasile Balș, cu suma de 6.000 de galbeni de aur sau 70.000 de ducați, generalului rus Ilie Filipovici
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1474_a_2772]
-
pe 24 iulie din Iași, de boierul Cantacuzino, Balș l-a informat despre încercarea rușilor de a ridica, prin intermediul autorităților locale, un corp de armată de 6.000 de recruți în Moldova și de 15.000 în Țara Românească. Baronul bucovinean se arăta însă sceptic în privința reușitei acestei acțiuni, deoarece "de mai multe secole nu fusese ridicat nici un soldat în cele două provincii", considerând mai degrabă că rușii vor să-i oblige pe boieri spre o tranzacție pecuniară 282. Pe de
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1474_a_2772]
-
Curții din Viena. Obținerea titlului era condiționată de probarea cu acte, de către solicitant, a nobilității și a vechimii familiei sale. De aceea, pentru a-și atinge scopul, în timpul peregrinărilor întreprinse de-a lungul anilor la Iași, Lemberg sau Viena, boierul bucovinean a început să adune treptat documentele necesare. Mai întâi de toate, Balș a căutat să-și reglementeze cu familia relațiile patrimoniale. Probabil după decesul mamei, Tribunalul din Cernăuți înregistra în "Liber Haereditatum" certificatul eliberat pe 2 mai 1806 de Divanul
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1474_a_2772]
-
Moldovei, ce atesta faptul că fostul căpitan al Bucovinei, Vasile Balș și frații săi Iordachi, căminar și Lupul, vornic, împreună cu nepotul lor de frate, Iordachi, grămătic (fiul răposatului Mihalache), erau moștenitorii Ilincăi și ai lui Vasile Balș, stolnic, cu privire la satele bucovinene: Rus, Plavalar, Poienile și Mănăstioara 284. O nouă împărțire între frați a moștenirii rămase de la părinți, consemna, în anul 1812, că Vasile stăpânea câte o pătrime din moșiile din Bucovina și tot atâta din moșia Corni, ținutul Suceava, la care
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1474_a_2772]
-
precum Schlözer, Sulzer sau Engel. Înainte de luarea unei decizii, Înaltul Oficiu al Șambelanilor din Viena a solicitat și părerea Guberniului Galiției în privința solicitării făcute de Balș. Guvernatorul Hauer, răspunzând pe 6 noiembrie 1818 contelui Wrba, șeful oficiului, sprijinea cererea baronului bucovinean, reafirmând faptul că acesta provenea dintr-o veche familie nobilă, ce deținea unele din cele mai înalte demnități din Moldova. Totodată, Balș se distinsese în serviciul statului, apărând Bucovina atât împotriva invaziei polonezilor insurgenți, cât și împotriva epidemiei de ciumă
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1474_a_2772]
-
deoarece nu a avut urmași și nici rude în Viena, care să plătească din nou taxele pentru locul său de veci, după scurgerea a 10 ani, locul a revenit Primăriei orașului Viena, care l-a oferit altcuiva, după ce osemintele boierului bucovinean au fost exhumate și mutate în altă parte 295. Curatorul averii rămase după răposatul baron Balș a fost avocatul vienez, dr. Schmeidl, care a încercat să ducă la îndeplinire dorințele testamentare ale acestuia. Din păcate, testamentul nu s-a păstrat
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1474_a_2772]
-
Cancelaria Aulică Unită Austriaco-Boemiană notifica în anul 1836 Guberniului Galiției că, deoarece acesta nu a avut descendenți direcți în linie masculină, care să poată fi înălțați la rangul de baroni, demnitatea aceasta urma a fost ștearsă pentru această familie nobilă bucovineană, stinsă pe linie masculină, iar autoritățile guberniale din Lemberg urmau să vegheze ca nimeni să nu se prevaleze de acest titlul în mod fraudulos 297. Odată cu dispariția boierului Vasile Balș, Bucovina pierdea pe cea mai de seamă personalitate a sa
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1474_a_2772]
-
pe care le-a rezolvat sunt în parte cuprinse în inventarul citat sub litt. a, document pe care Consiliul Aulic de Război l-a certificat în fața Maiestății Voastre, aducând totodată multe laude petiționarului. Planul de regularizare a clericilor din mănăstirile bucovinene și din afara lor, citat în inventarul amintit mai sus, elaborat conform tuturor secțiunilor, aprobat în întregime și deja pus în funcțiune, ar trebui să-i servească petiționarului drept dovadă legală că și-a îndeplinit mereu obligațiile cu plăcere, bună știință
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1474_a_2772]
-
aceasta din urmă îi oferă bucovineanului strâmtorat o climă blândă, ogoare, câmpii și pășuni în exces, o circulație deschisă și liberă, o așezare favorabilă desfășurării feluritelor activități, aceleași tradiții, aceleași obiceiuri, aceeași religie etc. Principala piață de desfacere a produselor bucovinene, aici fiind vorba de fapt mai ales de vite, trebuie prin urmare căutată în Moldova. Însă aceasta are ea însăși un exces de produse și suferă, chiar și pe timp de pace, din pricina lipsei pieței de desfacere, care împotmolește circuitul
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1474_a_2772]
-
de la această situație a Moldovei, binecuvântată astfel de mâna naturii, putem ușor concluziona cât de rea este aceea a Bucovinei, care e obligată să-și caute subzistența în Moldova. Însă aceasta n-a fost îndeajuns. Am spus deja că proprietățile bucovinene ale subsemnatului sunt tăiate de linia graniței. Aici au fost instituite obișnuitele vămi și aduși vameși. Țăranul își are terenurile cultivate de partea cealaltă a frontierei. El trebuie desigur să ia cele necesare traiului dintr-o parte și să-și
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1474_a_2772]
-
Kaiser Franz, Karton Nr. 147 (alt 150), nenumerotat. Original german, 23 f. Ediții: Rudolf Wagner, Vom Moldauwappen zum Doppeladler, Hofman Verlag, Augsburg, 1991, p. 389-405 (text germ., cu greșeli); Dan Râpă-Buicliu, Charlotte A. Barbu, Un memoriu politic al cărturarului iluminist bucovinean Vasile Balș, în Muzeul de istorie Galați. Perspective asupra istoriei locale în viziunea tinerilor cercetători, tom III, Galați, 2007, p. 121-132, 135-146 (text germ., după Wagner și trad., cu greșeli). Anexa IV 1791. Inventarul tuturor subiectelor privitoare la Bucovina, pe
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1474_a_2772]
-
Kaiser Franz, Karton Nr. 147 (alt 150), nenumerotat. Original german, 2 f. Ediții: Rudolf Wagner, Vom Moldauwappen zum Doppeladler, Hofman Verlag, Augsburg, 1991, p. 405-407 (text germ., cu greșeli); Dan Râpă-Buicliu, Charlotte A. Barbu, Un memoriu politic al cărturarului iluminist bucovinean Vasile Balș, în Muzeul de istorie Galați. Perspective asupra istoriei locale în viziunea tinerilor cercetători, tom III, Galați, 2007, p. 132-134, 146-147 (text germ., după Wagner și trad., cu greșeli). EIN AUFGEKLÄRTER BUKOWINER: DER BOJAR VASILE BALȘ. 1756-1832 Zusammenfassung Am
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1474_a_2772]
-
HausHofund Staatsarchiv, Wien, Oberstkämmereramt, Adels-Archiv, K. 5, B. 12, nr. 4. 33 Maria Dogaru, op. cit., p. 117. 34 HausHofund Staatsarchiv, Wien, Oberstkämmereramt, Adels-Archiv, K. 5, B. 12; Maria Dogaru, op. cit., p. 65. 35 Ibidem. 36 Ibidem. 37 Teodor Balan, Documente bucovinene, vol. V, Cernăuți, 1939, p. 127; Mihai-Ștefan Ceaușu, Marius Chelcu (ed.), Domeniul mănăstirilor din Bucovina în secolele XIV-XVIII. Inventar de documente, Iași, 2007, p. 71, nr. 39 (Pp). 38 Maria Dogaru, op. cit., p. 117. 39 Teodor Balan, op. cit., vol. I
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1474_a_2772]
-
de râul Suceava în trei locuri; v. Teodor Balan, op. cit., vol. III, Cernăuți, 1937, p. 17. 41 Teodor Balan, op. cit., vol. IV, Cernăuți, 1938, p. 40-41. 42 Ibidem, p. 41. 43 Ibidem, p. 42. 44 Ibidem. 45 Teodor Balan, Documente bucovinene, vol. V, Cernăuți, 1939, p. 207. 46 Radu Rosetti, Amintiri, vol. I, Ce am auzit de la alții, Iași, f.a., p. 96. 47 G. Bădărău, Din istoria învățământului în Moldova până la înființarea universității ieșene, în Gh. Iacob (coord.), Universitatea din Iași
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1474_a_2772]
-
DANIC București, fond Consiliul Aulic de Război, p. V, doc. nr. 87/1780. 116 Ibidem, doc. nr. 88/1780. 117 Ibidem. 118 Mihai-Ștefan Ceaușu, Bucovina habsburgică de la anexare la Congresul de la Viena, p. 86. 119 Idem, Vasile Balș, un iosefinist bucovinean, în "Suceava. Anuarul Muzeului Bucovinei", XVII-XVIII-XIX, 1990-1992, p. 407-418. 120 Vlad Georgescu, Ideile politice și iluminismul în Principatele Române. 1750-1831, Biblioteca istorică XXXII, Ed. Academiei R.S.R., București, 1978, p. 47. 121 Pierre Chaunu, Civilizația Europei în secolul luminilor, vol. I
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1474_a_2772]
-
11 Mihai-Ștefan Ceaușu, Der Josephinismus und der Anfang der rumänischen Nationalbewegung in der Bukowina (1774-1830), în vol. Heiner Timmermann (Hg.), Die Entstehung der Nationalbewegung in Europa. 1750-1849, Duncker und Humblot, Berlin, 1993, p. 266. 12 Idem, Vasile Balș, un iosefinist bucovinean, în vol. N. Bocșan, N. Edroiu, Liviu Maior, Aurel Răduțiu, Pompiliu Teodor (coord.), D. Prodan. Puterea modelului, Centrul de Studii Transilvane, seria Oameni care au fost, I, Fundația Culturală Română, Cluj-Napoca, 1995, p. 140. 13 E. Hurmuzaki, Documente, vol. VII
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1474_a_2772]
-
und der Daco-Romanismus, Graz-Köln, 1965, p. 10. 241 Allgemeine Verwaltungs Archiv, Wien, Hofkanzlei, nr. 327/1805. 242 Ion Budai-Deleanu, op. cit., p. 188 și urm. 243 Allgemeine Verwaltungs Archiv, Wien, Hofkanzlei, nr. 327/1805. 244 Mihai-Ștefan Ceaușu, Vasile Balș un iosefinist bucovinean, p. 142. 245 Mihai-Ștefan Ceaușu, Marius Chelcu (ed.), Domeniul mănăstirilor din Bucovina în secolele XIV-XVIII. Inventar de documente, Editura Universității "Al. I. Cuza", Iași, 2007, passim. 246 I. Nistor, Vechile proprietăți din Basarabia ale Fondului Bisericesc al Bucovinei, în "Codrul
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1474_a_2772]