2,422 matches
-
minorități sensibil egale ca pondere (sârbo croată, respectiv românească). În schimb, șvabii au fost separați funcție de noua graniță româno sârbă. Și în Maramureș, s-a avut în vedere, în discuțiile cu Cehoslovacia, o limită etnică, chiar dacă, parțial, cursul superior al Tisei forma un hotar natural 36. Normal ar fi fost ca frontiera noastră să se întindă pe crestele Carpaților Păduroși. Până la urmă s-a convenit ca de ambele părți ale graniței să rămână minorități apropiate numeric (ruteni, respectiv români). În Dobrogea
[Corola-publishinghouse/Science/1509_a_2807]
-
și Oradea, în timp ce pe axul Mureșului, a apărut Aradul. Cele trei orașe s-au impus datorită situării lor pe râuri (Someș, Crișul Repede și Mureș), aflate în punctul curgerii lor în zona de câmpie, nu foarte departe de confluența cu Tisa. Oradea și Aradul au fost nevoite să îndure rivalitatea unor centre mult mai bine poziționate din Ungaria, care au constituit adevărate relee de influență ale Budapestei pentru spațiul românesc. E vorba de Debrețin care, situat într-un loc mai ferit
[Corola-publishinghouse/Science/1509_a_2807]
-
de influență ale Budapestei pentru spațiul românesc. E vorba de Debrețin care, situat într-un loc mai ferit, dar și mai fertil din pusta Hortobagy, domină nordul Câmpiei Panonice, respectiv de Seghedin, care controlează punctul de vărsare al Mureșului în Tisa. În schimb, Satu Mare a fost el însuși multă vreme un veritabil centru regional care își exercita influența până în Maramureș și Transcarpatia. Afirmarea sa ca nucleu regional s-a făcut cu ajutorul unor alte orașe folosite ca relee: Sighetul Marmației, Hust, Muncaci
[Corola-publishinghouse/Science/1509_a_2807]
-
situat între culmile nord estice ale Alpilor și protejat de Dunăre, a asigurat o bază de expansiune veritabilă pentru a domina Europa de Mijloc. Este punctul inițial din care s-a dezvoltat proiectul imperial austriac urmând firul Dunării și al Tisei. Ulterior a luat cursul unor afluenți estici (Someș, Criș, Mureș), pentru a pătrunde și în ținuturile noastre. Ferită din spate de munți și întinzându-se pe insule fluviale, Viena a fost și o adevărată redută naturală în fața căreia asediul otoman
[Corola-publishinghouse/Science/1509_a_2807]
-
decât să recunoască de bunăvoie suzeranitatea Înaltei Porți 63. Spre deosebire de Țara Românească, soarta Transilvaniei a fost strâns legată numai de ruta care se dirija dinspre Bosfor spre Câmpia Panonică. Depresiunea a fost conectată, îndeosebi, la convergența hidrografică din sudul Câmpiei Tisei datorită culoarului deschis de Mureș. Așadar, inevitabil, prin controlul exercitat asupra acestui punct nevralgic, Imperiul otoman nu avea cum să nu sensibilizeze Transilvania, care a devenit, la rândul ei, principat vasal Stambulului. În schimb cealaltă falcă a cleștelui avea să
[Corola-publishinghouse/Science/1509_a_2807]
-
mai inospitaliere spații din arealul dintre Dunăre, Carpați și Marea Neagră, ci și triburi care se retrăgeau din fața altor războinici mai de temut. Să ne gândim, de exemplu, la cazul iașilor, trib alanic cantonat în perioada invaziei mongole, atât în mlaștinile Tisei, cât și ale Prutului. Amintirea lor dăinuiește până astăzi pe meleagurile Moldovei. Pe unul dintre afluenții Prutului, Bahlui, au fondat orașul care le poartă numele târgul Iașilor. Inexistența unor asemenea particularități geografice la sud de Dunăre a dezavantajat romanitatea orientală
[Corola-publishinghouse/Science/1509_a_2807]
-
și Asiei Centrale sau Caucazului, profund tulburate de invazii. Să ne amintim de cazul Mușatinilor care par să fi fost originari din Țara Șipenițului de unde au migrat în Maramureș. Sub presiunea maghiarizării și cea a catolicizării care înaintau spre bazinul Tisei superioare, au revenit în Moldova. Odată cu dânșii, au dislocat o parte importantă a populației care i-a urmat peste munți, iar locul aproape gol a fost umplut de ruteni. La rândul lor, ucrainenii deja asimilaseră populația românească din regiune, transformând
[Corola-publishinghouse/Science/1509_a_2807]
-
fost atât de puternică încât, oricât de departe spre nord sau spre vest, au trăit strămoșii noștri au păstrat aprinsă flacăra ortodoxă. De pildă, se cunoaște că, în zorii apariției statelor medievale românești, celebra mănăstire Peri, situată la miazăzi de Tisa, era dependentă de patriarhul Constantinopolului chiar dacă Maramureșul se afla sub ocupație maghiară. Dovada propagării ortodoxiei pe teritoriile noastre dinspre Gurile Dunării este atestată și de faptul că, în zonă, au fost întemeiate primele entități administrative bisericești pentru spațiul românesc. Să
[Corola-publishinghouse/Science/1509_a_2807]
-
un pinten carpatic ce desparte Munții Buzăului de cei ai Vrancei. 35 De pildă, amintim de fosta mlaștină Ecedea din zona Satu Mare sau cea de la confluența Crișului Alb cu cel Negru. 36 Mai degrabă, se poate spune că, în zonă, Tisa reprezintă un ax al depresiunii Maramureșului. 37 Deși ne aflam în epoca națiunilor, bulgarii (sau rușii în locul lor) nu aveau cum să invoce argumentul etnic deoarece erau slabi reprezentați în întreg arealul dintre Tulcea, Ruse și Varna, unde predominau turco
[Corola-publishinghouse/Science/1509_a_2807]
-
cel de pe data de 3 septembrie 1766, care a “zguduit puternic” zonele Oravița-Anina-Biserica Albă Bocșa-Dreneanca. La 10 decembrie 1781, s-a înregistrat un mare cutremur de pământ în Depresiunea intracarpatică a Maramureșului, cu epicentrul în Ticeu, în valea superioară a Tisei. 18 ianuarie 1787: zguduiri puternice de pământ, care s au repetat timp de o jumătate de oră, în Transilvania, unde au fost dărâmate biserici și “mulți oameni care asistau la serviciul divin au pierit”. La 26 martie 1789, într-o
SENZAŢIONALA CONSTATARE A UNOR RENUMIŢI SEISMOLOGI: ANIMALELE PREVESTESC CUTREMURELE! by VASILE VĂSÂI () [Corola-publishinghouse/Science/262_a_498]
-
Timișoara-Vinga-Perian-Lavriu. 2 aprilie 1901: cutremurul declanșat a afectat localitățile Oravița, Anina, Bocșa, Docnencea, pe o arie de 72.800 km 2 . 12 decembrie 1901: cutremur pe Valea Ierului, dintre Satu Mare și Oradea. 1 martie 1902: cutremur în Valea superioară a Tisei, având gradul 6. 6 octombrie 1908. Despre acest cutremur, ziarul Universul scria: “Cetățenii fugeau de prin case dezbrăcați, închinându-se; femeile fugeau prin curți și pe străzi, cu copiii în brațe, țipând; ceasornicele s-au oprit; clopotele de la biserici sunau
SENZAŢIONALA CONSTATARE A UNOR RENUMIŢI SEISMOLOGI: ANIMALELE PREVESTESC CUTREMURELE! by VASILE VĂSÂI () [Corola-publishinghouse/Science/262_a_498]
-
vârstă- și- a asumat o nobilă și generoasă misiune cu miez național. Cartea Românii din Ucraina vine În completarea firească a altor lucrări semnate de Vlad Bejan precum: Românii din Bulgaria, Isttroromânii, Românii din suduk Basarabiei, Românii de la nord de Tisa, Romînii din Timocul sârbesc, Românii din banatul sârbesc, etc. Toate și Încă multe altele dedicate celor pe care vremurile și nimicnicia unora i-a lăsat orfani de propria țară. Convocând În demersul său date și evenimente istorice, mărturii ale istoricilor
ROMÂNII DIN UCRAINA by VLAD BEJAN () [Corola-publishinghouse/Science/91686_a_107355]
-
se Întreprindă unele clarificări. Măsurile ce se cer Întreprinse, sunt de ordin moral, juridic și politic În spiritul democrației europene. ROMÂNII DIN TRANSCARPATIA (NORDUL MARAMUREȘULUI ISTORIC) Românii maramureșeni din Transcarpatia sunt În număr de circa 40.000 și locuiesc Între Tisa și Carpați În principal În două raioane Teceu și Rahău. Raportat la populația majoritară ucraineană, românii constituie a treia etnie din regiune ca și pe plan republican. Raionul Teceu, cel mai mare raion rural din Ucraina din punct de vedere
ROMÂNII DIN UCRAINA by VLAD BEJAN () [Corola-publishinghouse/Science/91686_a_107355]
-
persoane”. Societatea românească,din țară, după dezghețul din anul 1989, a fost preocupată de soarta românilor de peste hotare exprimându-și interesul prin programele Societăților Neguvernamentale. În cadrul Societății Culturale „Ginta Latină” noi am publicat un volum despre Românii de la Nord de Tisa În Editura „Terra Nostra” ( Iași 2001) din care redăm două capitole: Maramureș, vatră de istorie Configurația geografică a Maramureșului, cu șiruri de munți și văi fertile, a oferit condiții propice de apărare și viețuire. O rețea bogată de râuri - Tisa
ROMÂNII DIN UCRAINA by VLAD BEJAN () [Corola-publishinghouse/Science/91686_a_107355]
-
Tisa În Editura „Terra Nostra” ( Iași 2001) din care redăm două capitole: Maramureș, vatră de istorie Configurația geografică a Maramureșului, cu șiruri de munți și văi fertile, a oferit condiții propice de apărare și viețuire. O rețea bogată de râuri - Tisa, Iza, Vișeu, Taras, Talabor, Mara, cu numeroși afluenți, au favorizat agricultura și creșterea vitelor. Cele mai depărtate urme de locuire În această zonă provin din neolitic, și sunt descoperite pe Valea Tisei, iar pentru faza de sfârșit a epocii bronzului
ROMÂNII DIN UCRAINA by VLAD BEJAN () [Corola-publishinghouse/Science/91686_a_107355]
-
apărare și viețuire. O rețea bogată de râuri - Tisa, Iza, Vișeu, Taras, Talabor, Mara, cu numeroși afluenți, au favorizat agricultura și creșterea vitelor. Cele mai depărtate urme de locuire În această zonă provin din neolitic, și sunt descoperite pe Valea Tisei, iar pentru faza de sfârșit a epocii bronzului ( secolele XIII-X Î.Chr.) s-au găsit tezaure de aur la Sarasău, Borșa, Sighet. De la Începutul primei epoci a fierului datează fortificațiile de la Salovan și Sighet, ceea ce atestă o continuitate de locuire
ROMÂNII DIN UCRAINA by VLAD BEJAN () [Corola-publishinghouse/Science/91686_a_107355]
-
datează fortificațiile de la Salovan și Sighet, ceea ce atestă o continuitate de locuire. Perioada dacică se identifică prin cetățuia de la Oncești, apoi prin tezaurele de monede de la Sighet și Teceu, iar monede izolate s-au găsit În numeroase alte localități. Dincolo de Tisa, spre Ugocea, s-au identificat monumente arheologice, centre de prelucrare a metalelor, necropole, morminte, precum și monede romane, majoritatea din secolele II-IV. Perioada migrațiilor este puțin reprezentată, ceea ce denotă că Maramureșul nu a cunoscut trecerea gepizilor, goților, avarilor. Au fost descoperite
ROMÂNII DIN UCRAINA by VLAD BEJAN () [Corola-publishinghouse/Science/91686_a_107355]
-
al Moldovei, reluându-și proprietățile pe care le dețineau În calitate de voievozi. Balc și fratele său Drag devin curteni ai regelui și, În această calitate, li se atribuie o parte din localitățile situate atât la stânga cât și la dreapta Tisei. Împreună cu fratele său Ioan, ajuns curtean de frunte, participă la campania Împotriva lituanienilor. De numele lui Balc se leagă declararea Sighetului ca oraș capitală a regiunii, cum a rămas până astăzi. Tot lui i se datorește ctitoria mănăstirii Peri. Sub
ROMÂNII DIN UCRAINA by VLAD BEJAN () [Corola-publishinghouse/Science/91686_a_107355]
-
Sighet, și sute de mii de oameni au cunoscut represiunea anti-românească din lagăre, Închisori, de la canal ori din deportări. Am redat În cele de mai sus evenimente și personalități din arealul transilvan extins atât În sudul cât și În nordul Tisei după cum istoria, multă vreme a fost comună ambelor zone. Sate și oameni de seamă din dreapta Tisei Cei peste 40.000 de români din dreapta Tisei, din Ucraina subcarpatică, locuiesc În sate apropiate, formând o zonă omogenă sub raport etnic și social-cultural
ROMÂNII DIN UCRAINA by VLAD BEJAN () [Corola-publishinghouse/Science/91686_a_107355]
-
ori din deportări. Am redat În cele de mai sus evenimente și personalități din arealul transilvan extins atât În sudul cât și În nordul Tisei după cum istoria, multă vreme a fost comună ambelor zone. Sate și oameni de seamă din dreapta Tisei Cei peste 40.000 de români din dreapta Tisei, din Ucraina subcarpatică, locuiesc În sate apropiate, formând o zonă omogenă sub raport etnic și social-cultural. În jurul localității principale, reședință de comună, se află mici așezări satelit, care păstrează același profil etno-
ROMÂNII DIN UCRAINA by VLAD BEJAN () [Corola-publishinghouse/Science/91686_a_107355]
-
mai sus evenimente și personalități din arealul transilvan extins atât În sudul cât și În nordul Tisei după cum istoria, multă vreme a fost comună ambelor zone. Sate și oameni de seamă din dreapta Tisei Cei peste 40.000 de români din dreapta Tisei, din Ucraina subcarpatică, locuiesc În sate apropiate, formând o zonă omogenă sub raport etnic și social-cultural. În jurul localității principale, reședință de comună, se află mici așezări satelit, care păstrează același profil etno- cultural. Individualitatea acestor comunități apare mai distinctă În
ROMÂNII DIN UCRAINA by VLAD BEJAN () [Corola-publishinghouse/Science/91686_a_107355]
-
Vaida-Voievod și atâția alții, care votează Moțiunea pentru Marea Unire. Face parte din delegația Transilvaniei, care aduce la București Hotărârea de la Alba Iulia, În fața lui Ion I. C. Brătianu și a generalului Prezan. Ei cer sprijin pentru satele românești din dreapta Tisei. „Leul de la Mara”, cum a fost numit Ilie Lazăr, a fost arestat În 1947 și judecat În procesul Maniu, după care a executat 17 ani de detenție. S-a stins din viață la 6 noiembrie 1976. Biserica Albă, sat așezat
ROMÂNII DIN UCRAINA by VLAD BEJAN () [Corola-publishinghouse/Science/91686_a_107355]
-
numit Ilie Lazăr, a fost arestat În 1947 și judecat În procesul Maniu, după care a executat 17 ani de detenție. S-a stins din viață la 6 noiembrie 1976. Biserica Albă, sat așezat la poalele unui deal Împădurit de lângă Tisa, a aparținut din cele mai vechi timpuri nepoților lui Dragoș. Prima mențiune datează din anul 1373. Peste un secol, Dragffi Încearcă să pună stăpânire pe proprietățile comunei, dar protestul moșnenilor locali obligă autoritățile să decidă În favoarea adevăraților stăpâni. În cronici
ROMÂNII DIN UCRAINA by VLAD BEJAN () [Corola-publishinghouse/Science/91686_a_107355]
-
suprem al Maramureșului În 1831, originar din Biserica Albă, fost coleg cu Augustin Treboniu Laurian, profesor de filosofie la academia Sfântu Sava din București. Episcopul Iosif Stoica se trăgea dintr-o familie de nobili de la Crișănești, de pe Valea Tarasului din dreapta Tisei. Și-a făcut ucenicia la mănăstiri din Maramureș, Moldova, Polonia. A fost hirotonisit preot la mănăstirea Peri și Înălțat la rangul de episcop de către mitrololitul Dosoftei. A avut de Înfruntat persecuțiile prelaților calvini și catolici și a trebuit să se
ROMÂNII DIN UCRAINA by VLAD BEJAN () [Corola-publishinghouse/Science/91686_a_107355]
-
din teritoriul Moldovei istorice, care a aparținut apoi României Întregite, situat în nordul Bucovinei, cu centrul la Cernăuți. În 1940 a fost ocupat de URSS și cedat Ucrainei. Ungaria - țara al cărei teritoriu era numit în Antichitate Pannonia, în Câmpia Tisei, locuit de daci, ocupat apoi de romani și de migratori. Hunii, conduși de Atilla, s-au stabilit aici în secolul V d. Hr. În jurul anului 900 s-au stabilit aici ungurii (maghiari), venind din zona Uralilor. Sub Ștefan I s-
Mic dicţionar de istoria românilor pentru ciclul primar by Carmen-Laura Pasat () [Corola-publishinghouse/Science/100978_a_102270]