15,674 matches
-
petrec În vremuri trecute, care sunt calitativ diferite de vremurile actuale. (M.P. Carrol, 1996, pp. 827-828) Miturile sunt povestiri marcate de o largă aprobare socială. (K. Burridge, 1972, p. 127) Mitul este o narațiune a anumitor evenimente. Narațiunea are statut sacru. Această comunicare sacră se face prin forme simbolice. O parte dintre evenimentele și obiectele care apar În mit nu apar și nu există În lume, ci doar În mit Însuși. Narațiunea se referă În forme dramatice la originile transformărilor din
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
trecute, care sunt calitativ diferite de vremurile actuale. (M.P. Carrol, 1996, pp. 827-828) Miturile sunt povestiri marcate de o largă aprobare socială. (K. Burridge, 1972, p. 127) Mitul este o narațiune a anumitor evenimente. Narațiunea are statut sacru. Această comunicare sacră se face prin forme simbolice. O parte dintre evenimentele și obiectele care apar În mit nu apar și nu există În lume, ci doar În mit Însuși. Narațiunea se referă În forme dramatice la originile transformărilor din lume. (P. Cohen
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
138). Altfel spus, deoarece povestirile acestuia se referă la evenimentele care au creat mediul natural și forma de organizare socială specifice unei comunități anume, ele comunică ceva important, decisiv, și, prin aceasta, dincolo de adevărurile vieții practice, „profane”. Mitul este deci sacru pentru că faptele povestite de el se referă la originea a tot ceea ce există: Recitând miturile noi ne reintegrăm În timpul fabulos al originilor, devenim Într-un anumit fel contemporani cu evenimentele evocate, ne Împărtășim cu prezența zeilor și a eroilor. A
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
epică, când o atitudine solemnă (ca și cum ar fost mit), când una relaxată, ca și cum ar fi fost o simplă povestire. În acest sens, este instructiv dialogul dintre un cercetător și un indian Navaho. Întrebat de ce povestirile despre coiot, considerat un animal sacru, stârnesc râsul, Yellowman răspunde: „Ele nu sunt povestiri nostime... Multe lucruri legate de povestire sunt nostime, dar povestirea nu este nostimă. ș...ț Dacă aud copiii mei această povestire, vor crește mari și vor fi oameni de treabă. Dacă nu
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
nostimă. ș...ț Dacă aud copiii mei această povestire, vor crește mari și vor fi oameni de treabă. Dacă nu o aud, se vor transforma În oameni răi”. Din perspectiva categoriilor literare moderne, ar trebui să traducem această ambivalență (povestire sacră ce stârnește râsul ascultătorilor) printr-o hibridizare a genurilor, prin melanjul dintre genurile serioase și cele ușoare, eventual cu un scop „pedagogic”: pentru a putea transmite unor copii bagajul cultural și valorile religioase tradiționale, naratorul introduce elemente comice, care fac
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
că o anumită poveste ajunge să aibă o poziție culturală prestigioasă generează și este generat, Într-o relație dialectică, de o atitudine ieșită din comun față de acea poveste - credința. Mitul este considerat adevărat, important, dotat cu puteri ieșite din comun („sacru”) nu datorită unor experiențe practice sau unor evaluări raționate, argumentative, ci unei „decizii” valorizatoare, transmisă din generație În generație. Această atitudine (pe care unii cercetători o numesc „religioasă”) oferă criteriul prin care atât membrii comunității studiate, cât și antropologii diferențiază
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
În ele nu este altceva decât o formă socială de consacrare a acestor funcții, un mod de a codifica și transmite recunoașterea capacității acestor narative de a răspunde, mai bine decât altele, unor nevoi umane fundamentale. Mitul este versiunea (considerată) „sacră” a unei teme narative, care, În alte circumstanțe poate apărea ca „basm”, „poveste cu animale” sau chiar „poveste comică”. Ceea ce Înseamnă, pentru a folosi formula lui Clyde Kluckhohn (1998, p. 315), că Într-o colectivitate pot circula, simultan, „forma esoterică
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
dintre urmașii lui Durkheim, mitul este forma inițială, deoarece prin el se exprimă „reprezentările colective” sau „ideologia” societății (vezi analiza din I. Strensky, 1987, pp. 149-150): Mircea Eliade, punând la Începuturile fenomenului religios, pe de o parte, aspirația omului către sacru și, pe de alta, „hierofania”, adică Întruparea și revelarea sacralității În fenomene ale lumii Înconjurătoare, va ipostazia mitul ca formă originară: „Mitul nu e tardiv decât În formulări. Dar conținutul său este arhaic și se referă la sacramente, adică la
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
anumit sens. De aceea, cadrele de interpretare a ritualului au variat enorm, oscilând Între considerarea lui ca un loc al nonsensului - expresie a primitivismului și iraționalului - și ipostazierea ca loc al suprasensului - manifestare deplin semnificativă a umanității, În dialog cu sacrul sau cu propria esență. În felul acesta, ceea ce a fost la Începuturile antropologiei culturale un argument pentru a privilegia interpretarea mitului și a deprecia analizele ritualului (În studiul culturilor exotice) a devenit, În antropologia recentă, un catalizator pentru investigarea universului
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
mișcărilor corpului Într-o situație socială, cu scopul de a se exprima și articula semnificații (Bocock, 1974, p. 37). Acțiuni ale corpului, repetitive și stilizate În mod simbolic, care sunt centrate asupra unor structuri cosmice și/sau asupra unor prezențe sacre. (E.M. Zuesse, 1987, p. 405) ...o performare transformativă, care dezvăluie sistemele de clasificare, categoriile și contradicțiile majore ale proceselor culturale. (V. Turner, 1977, p. 77) ...o activitate socială stilizată, repetitivă, care, prin folosirea simbolurilor, exprimă și definește relațiile sociale. (C.
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
comportamentul tradițional: „Există Întotdeauna În mit ceva stereotip, standardizat, stilizat, repetitiv și inflexibil, formal. Faptul că ritul este repetitiv Înseamnă că alții l-au performat În același fel, Înainte” (p. 20); m) regularitatea: ritul se reia ciclic; n) referirea la sacru: „Evenimentele rituale permit celor care le celebrează să participe la viața serioasă, oricum ar fi aceasta definită” (p. 25); o) comunicarea fără informație: „Ritualul este o comunicare ce acționează Într-un mod aparte, din punctul de vedere al teoriilor informației
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
și grup (riturile de inițiere instituie o separare temporară Între neofit și societate, În timp ce riturile de excludere impun această separare ca definitivă. Rituri precum pelerinajele sau manifestările politice accentuează integrarea Într-o comunitate); e) negative sau pozitive: după relația cu sacrul (unele rituri, precum blestemul sau excomunicarea, conduc la ruperea de sacru a obiectului acelui act ceremonial, iar altele, precum sacrificiul sau riturile de consacrare, au ca scop integrarea Într-un univers sacralizat); f) de conversiune sau inversiune: după relația cu
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
și societate, În timp ce riturile de excludere impun această separare ca definitivă. Rituri precum pelerinajele sau manifestările politice accentuează integrarea Într-o comunitate); e) negative sau pozitive: după relația cu sacrul (unele rituri, precum blestemul sau excomunicarea, conduc la ruperea de sacru a obiectului acelui act ceremonial, iar altele, precum sacrificiul sau riturile de consacrare, au ca scop integrarea Într-un univers sacralizat); f) de conversiune sau inversiune: după relația cu ordinea (paradele și riturile de instituire confirmă ordinea, riturile de tip
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
și pensionările). Riturile de trecere referitoare la Întreaga societate Încearcă să controleze crizele politice și să consacre intrarea Într-o nouă epocă; d) riturile În mișcare: paradele, procesiunile și pelerinajele. Primele sunt mișcări de mulțimi care etalează public un obiect sacru (religios sau laic) și devoțiunea mulțimii, iar ultimele sunt călătorii (individuale sau În grup) În căutarea unui loc despre care se crede că posedă puteri ieșite din comun, puteri accesibile pelerinului numai prin performarea călătoriei și a actelor rituale prescrise
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
a arunca gunoiul sau chiar simpla respectare a Codului Rutier (oprirea sistematică la semafor, punerea centurii de siguranță). Acest regulament, prin teama pe care o implică față de polițist sau de amendă ( În cazul nerespectării lui), seamănă foarte mult cu riturile sacre, care fac apel și ele la teamă, respectare și sancțiune În cazul unei executări greșite (Z. Jeridi, 1996, p. 154). Acest citat este un exemplu tipic de sofism: evident că În orice societate există norme și instituții de autoritate și
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
rând, opoziția dintre manifestările magice și cele religioase: ultimele sunt „coercitive”, Încearcă să impună naturii, societății și chiar divinităților, În mod „direct”, voința omului, În timp ce religia este „suplicativă”, este axată pe rugăminte (atitudine pasivă) și pe o mediere (prin textul sacru al rugăciunii sau prin liturgia asigurată de preoți) Între om și puterile superioare care controlează universul. Magia este centrată pe nevoile individului, religia pe cele ale societății. Magia nu are criterii morale, religia este fundamentată pe valorile etice. În adâncul
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
sacrificii umane: doi greci și doi gali au fost Îngropați de vii. Este vorba foarte probabil de un rit de structură arhaică, omorul creator. Observăm cum, Într-o situație de criză, comunitatea face apel la diferite tehnici divinatorii (haruspiciile, cărțile sacre, un oracol celebru), pentru a identifica motivele nenorocirii (greșeli rituale sau Încălcări ale unor tabuuri - incestul vestalelor). Interpretarea mesajelor esoterice (mesajele divinității revelate prin divinație nu sunt decât rareori explicite) conduce atât la performarea unor rituri obișnuite de purificare (lustrații
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
spiritului malefic. Apoi exorcistul Îl supune la un interogatoriu referitor la cauzele posesiunii, intențiile spiritului, puterile și slăbiciunile sale. Spiritul Însuși Îi dezvăluie exorcistului slăbiciunile sale și căile prin care poate fi gonit. Aplicând apoi soluția magică (recitarea unor texte sacre, arătarea unor obiecte magice, fumigațiile și alte produse vindecătoare, cântece și dansuri), exorcistul gonește spiritul malefic. Vindecarea este strâns legată de riturile de purificare. Atât vindecătorul, cât și bolnavul și comunitatea trebuie să se elibereze sau să se apere de
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
a trăit Împreună cu vraciul Old Man Hay, identifică o succesiune clară de acte magice: invocarea, arătarea obiectelor de vindecare, actul terapeutic și diagnosticarea cauzelor bolii. Prin acestea vindecătorul le demonstrează pacientului și tribului că a intrat În contact cu spiritul sacru (manitou) și că a acționat conform practicilor considerate normale și benefice de către grup: Apoi a pus oasele pe trupul meu. După ce a terminat de supt, Old Man Hay a scuipat ceva În vasul de jos. Arăta ca sângele. Old Man
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
conducerea sufletelor celor morți către lumea de dincolo. Frecvent, șamanii sunt organizați În confrerii (ceea ce implică numeroase rituri de selectare și de inițiere progresivă În tainele șamanismului). Ei conduc diferite ceremonii colective și se angajează În pelerinaje către anumite locuri sacre. De asemenea, posedă numeroase obiecte dotate cu puteri magice (oase, tobe, imagini sculptate ale unor spirite sau animale magice, haine cu imagini specifice, o bonetă aparte etc.). Cel mai adesea, intervenția șamanică are loc În timpul unui ritual specific: În formele
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
vagă (astfel Încât formula „specialiști rituali” ar fi poate mai adecvată), sintagma atrage atenția asupra caracterului ieșit din comun al performanțelor magico-ceremoniale și a specializării prin cunoașterea unor rituri și proceduri magice secrete și prin asumarea unei relații privilegiate cu universul sacru. În modelul turnerian, În familia specialiștilor religiei ar intra șamanii, ghicitorii, vindecătorii, profeții și preoții. Ultimul actor este Însă asociat cu sistemele religioase puternic instituționalizate și cu birocratizarea aparatului religios prin crearea a numeroase funcții și ranguri, impunerea ierarhiilor și
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
funcții și ranguri, impunerea ierarhiilor și a regulilor stricte de acces și promovare, caracterul impersonal al cultului, rutinizarea sarcinilor religioase, apariția congregațiilor specializate etc. Celelalte categorii de specialiști ai religiei scot În evidență caracterul individualizat al activității, posedarea unei științe sacre secrete, ideea vocației mistice, i.e. „alegerea” persoanei În cauză printr-o decizie obscură a spiritelor (făcută vizibilă celorlalți membrii ai colectivității prin crize, vise, transă, malformații etc.). Practicarea magiei este legată de parcurgerea inițiatică a unui traseu ocult de revelații
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
XIV, p. 1), prin care sunt chemate anumite puteri oculte pentru a veni În ajutorul persoanei care o rostește, binecuvântarea și blestemul. Binecuvântarea reprezintă puterea unei ființe divine sau a unui om dotat cu puteri mistice „de a transfera putere sacră și aducătoare de beneficii, putere care derivă din lumea supranaturală și care conferă noi calități beneficiarului” (J. Ries, 1987, vol. II, p. 247). Blestemul „este un act de magie verbală, bazat pe credința În puterea cuvântului de a institui, de
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
Aceste forme moderne ale magiei, care cuprind toate manifestările artistice care stârnesc uimirea și misterul, de la numerele de prestigiditație de la circ, până la efectele speciale din filme, se caracterizează prin crearea unui nou tip de credință: În absența dimensiunii religioase (a sacrului), credința În „puterea” acestei magii se Întemeiază pe fabricarea miraculosului și menținerea unei iluzii care nu poate fi dărâmată de argumente raționale sau dovezi empirice. În consecință, Într-o civilizație „des-fermecată” (disenchantment), magia laică, produs al industriilor divertismentului, are o
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
schimb, alimentele „nesănătoase” reprezintă puteri maligne, distrug energiile vitale și trebuie să facă obiectul unor tabuuri evidente. Așa cum cărțile și revistele care conțin principiile hrănirii sănătoase și care servesc drept ghid pentru cel convertit pot fi considerate a fi textele sacre ale mișcării, la fel magazinele și restaurantele cu hrană sănătoasă reprezintă templele unde puritatea mișcării este păstrată și păzită. ș...ț Acolo nu vei găsi alimentele de o puritate Îndoielnică, altfel spus - substanțe care nu sunt naturale și care ar
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]