15,674 matches
-
naturale și care ar putea fi dăunătoare sănătății. Acolo, cei care aderă la templu se pot simți În siguranță, departe de forțele contaminatoare ale societății, acolo pot Întâlni alți tovarăși la fel de devotați și acolo pot fi Învățați de paznicii zonei sacre (1985, p. 72). Referindu-se la altă dimensiune a modernității, Michael Taussig, Într-o lucrare frecvent citată, consideră că statul modern Își Întemeiază puterea și prestigiul pe mecanisme specifice gândirii magice. Astfel, comentând simbolistica Arcului de Trimf (asociat victimelor unui
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
spirit după spirit din Întunecatul său adânc și, În loc să se contracte după fiecare extensie, se extinde mai mult cu fiecare ieșire spre libertate, golind Împrejur exagerat de mult pentru a crea spațiul imposibil, dar necesar dintre acestea - și, cu cât sacrul se extinde, prelingându-se precum cimentul lichid dinspre marmură către Întregul teritoriu suveran al statului, cu atât mai mult spiritele trebuie să se extindă pentru a face acest vacuum mai voluminos. ș...ț Imaginați-vă aceste spirite trecând din mormânt
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
vrăjiți și peste câmpii, trecând tot mai departe, ca duhuri care au prins trup, tremurând nesigure, neștiind ce se așteaptă de la ele (1997, p. 175). Ofrande și sacrificiitc "Ofrande și sacrificii" Forme ale comunicării cu sacrultc "Forme ale comunicării cu sacrul" Una dintre preocupările fundamentale ale oricărei societăți este aceea de a crea și menține un sistem echilibrat de schimburi cu universul puterilor supranaturale. Din această necesitate ar deriva o seamă de rituri de comunicare cu sacrul, care la nivelul manifestărilor
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
Forme ale comunicării cu sacrul" Una dintre preocupările fundamentale ale oricărei societăți este aceea de a crea și menține un sistem echilibrat de schimburi cu universul puterilor supranaturale. Din această necesitate ar deriva o seamă de rituri de comunicare cu sacrul, care la nivelul manifestărilor simple ar include rugăciunile, iar la cel al manifestărilor complexe, sacrificiile. Între ele s-ar situa ofrandele - acestea dublează promisiunile făcute de cuvinte prin depunerea unor bunuri, dar sunt de o mai mică valoare În raport cu cele
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
În schimb, A. Child și I. Child (1993, pp. 66-95) consideră ofrandele și sacrificiile ca o parte dintr-un sistem mai complex de rituri ale dublei comunicări cu divinitatea: rugăciunile, ofrandele și sacrificiile ar transmite mesaje de la om către figurile sacre, iar divinația, oracolele, visele, transa, viziunile și șamanismul ar reprezenta sisteme rituale de primire a mesajelor emise de puterile supranaturale. Aceste ansambluri rituale au fost interpretate, pe urmele modelui intuit de Tylor În Primitive Culture (1871) și elaborat teoretic de
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
dăruiască sau să primească darul se condamnă la marginalizare socială). Mutarea logicii darului din planul schimburilor umane În cel al relațiilor cu lumea divină conduce la sisteme ceremoniale axate pe transferul de promisiuni, angajamente și bunuri, de la om către figurile sacre. Acestea ar trebui să creeze obligații de reciprocitate: În schimbul darurilor primite de la oameni, divinitățile trebuie să facă ceva - mai devreme sau mai târziu, În forme mai evidente sau mai puțin evidente - pentru binele celui care a inițiat ciclul dăruirilor. La
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
exemplu, studiul elaborat În 2004 de Czech et alii, asupra utilizării rugăciunilor În sport). Ca act, rugăciunea poate fi performată individual sau colectiv, În locuri deja consacrate sau În locuri ale vieții profane, de către cel care dorește să comunice cu sacrul sau de către specialiști ai relației cu puterile supranaturale. În măsura În care aceștia preiau controlul asupra comunicării cu lumea divină, religia se instituționalizează, iar rugăciunea devine din ce În ce mai mult subiectul unui sistem confesional. De asemenea, nu trebuie uitat faptul că rugăciunile pot avea scopuri
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
cuvinte și/sau microacțiuni referitoare la corpul credinciosului (Îngenuncheri, culcări pe pământ, gesturi canonice precum făcutul crucii sau atingerea frunții, gurii și inimii etc.). Altfel spus, ea nu pune În mișcare bunuri care sunt transferate (prin depunere Într-un loc sacru sau prin distrugere Într-un act sacru) de la cel care o performează către beneficiarul actului religios. Rugăciunea transmite cuvinte (Întărite prin gesturi), nu obiecte, ființe sau acte comunitare. Accentuând această dimensiune, W. Burkert (1996) consideră că rugăciunea se află În
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
credinciosului (Îngenuncheri, culcări pe pământ, gesturi canonice precum făcutul crucii sau atingerea frunții, gurii și inimii etc.). Altfel spus, ea nu pune În mișcare bunuri care sunt transferate (prin depunere Într-un loc sacru sau prin distrugere Într-un act sacru) de la cel care o performează către beneficiarul actului religios. Rugăciunea transmite cuvinte (Întărite prin gesturi), nu obiecte, ființe sau acte comunitare. Accentuând această dimensiune, W. Burkert (1996) consideră că rugăciunea se află În directă opoziție cu ansamblul „riturilor de supunere
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
micimea, umilința sau vinovăția omului (prin declarații de penitență sau prin acte de autopedepsire), rugăciunile reprezintă o afirmare a superiorității cuiva (căruia i se cere să facă ceea ce performerul rugăciunii consideră că este peste puterile sale), iar În relația cu sacrul - o „exaltare a divinului”. Ofrandeletc "Ofrandele" Cel mai adesea, ofranda este definită ca o formă aparte de dar, care poate fi adresat unei alte persoane sau unei divinități (A. Child, I. Child, 1993, p. 71; J. Henninger, 1987, p. 544
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
oferirea a ceva unei forțe spirituale, oricare ar fi forma acesteia, În credința că ea este capabilă să binecuvânteze și să aducă alte lucruri favorabile comunității. ș...ț Actul ritual al sacrificării transformă victima animală sau umană Într-un obiect sacru, deoarece viața acestuia a fost dăruită lumii spiritelor” (S. Glazier, 1996, vol. IV, p. 1133). Cel mai adesea, acest rit este asociat cu uciderea unei ființe vii (uneori chiar umane), dar tipologia sacrificiului cunoaște numeroase devieri de la acest model standard
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
ar fi acte rituale „apotropaice”, prin care se Încearcă Îndepărtarea spiritului morților sau a unei divinități malefice (sacrificii de exorcizare); c) sacrificii pentru a obține accesul la puterea divină: este vorba despre cele Îndeplinite pentru a obține transferul de energie sacră, În acte magice de vindecare sau În rituri de inițiere a tinerilor războinici sau a șamanilor; d) sacrificii pentru a Îndepărta anumite forme de putere supranaturală: În această categorie intră sacrificiile de purificare În urma unei poluții de natură magică, de
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
animal, altar și pământul din jur (W. Burkert, 1983, pp. 3-5). Dacă elementele descrise până În acest moment nu permit distingerea sacrificiului de o ofrandă, partea a doua a ritualului, aduce În prim-plan actul sângeros și odată cu acesta comunicarea cu sacrul, mediată de victima sacrificială: Pe fundul unui coș, sub boabele de grâu era ascuns cuțitul sacrificial. Oficiantul sacrificiului lua acel coș, astfel Încât animalul să nu poată vedea cuțitul, tăia câteva fire de păr din coamă și le arunca pe foc
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
să nu poată vedea cuțitul, tăia câteva fire de păr din coamă și le arunca pe foc. Înaintea momentului suprem al sacrificiului trebuia să se audă strigătul unei femei: el marca actul sângeros, imolarea animalului și risipirea sângelui pe altarul sacru. Apoi animalul sacrificat era jupuit și tăiat În bucăți: organele interne erau folosite pentru divinație; Împreună cu carnea, erau coapte pe focul altarului și consumate Într-un prânz comunitar. Oasele erau puse pe altar reconstituind forma animalului sacrificat. Apoi, erau arse
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
sacrificat era jupuit și tăiat În bucăți: organele interne erau folosite pentru divinație; Împreună cu carnea, erau coapte pe focul altarului și consumate Într-un prânz comunitar. Oasele erau puse pe altar reconstituind forma animalului sacrificat. Apoi, erau arse pe focul sacru, fiind astfel oferite divinităților. Coarnele erau păstrate cu grijă, ca dovadă a sacrificiului. Pielea era vândută, iar banii rămâneau la dispoziția sanctuarului. Diferite libații cu vin Înlocuiau ofranda de sânge. Apoi, odată cu terminarea festinului, focul era lăsat să se stingă
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
performarea sacrificiului, nicio legătură evidentă. Prin actul sacrificial și prin intermediul bunului sacrificat se realizează această legătură - altfel spus, sacrificatul mediază Între uman și divin. Relația cu puterile sacrale instituită prin intermediul sacrificiului este radical diferită de alte forme de raportare la sacru. În sistemul magiei, spre exemplu, medierea era realizată de stăpânirea unor tehnici, obiecte sau puteri specifice - prin acestea, performerul actului magic dobândea controlul asupra puterilor oculte și obținea ceea ce Își dorea, prin Însăși acțiunea lui concretă. Altfel spus, el era
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
puterilor oculte și obținea ceea ce Își dorea, prin Însăși acțiunea lui concretă. Altfel spus, el era actorul principal al medierii, el controla procesul de mediere și el declanșa schimbările dorite. Sacrificiul instituie o distanță mai mare Între performer și forțele sacre: performerul nu mai este agentul medierii și nu mai poate controla În mod direct puterile superioare. Medierea și influențarea lumii se exercită indirect, prin intermediul bunului sacrificat. După actul sacrificiului, oamenii trebuie să aștepte ca divinitatea, obligată ritualic În urma reciprocității stabilite
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
După actul sacrificiului, oamenii trebuie să aștepte ca divinitatea, obligată ritualic În urma reciprocității stabilite de sacrificiu, să intervină În mersul lucrurilor și să aducă beneficiile dorite. Așa cum am arătat, ritualul sacrificiului leagă lumea umană (profanul) de aceea a puterilor divine (sacrul) și creează un sistem de schimburi reciproce care, pe de-o parte, obligă divinul să sprijine persoana sau comunitatea ce Îndeplinește ritul și, pe de altă parte, obligă oamenii să reproducă sistematic, periodic, corect și cu credință actul sacrificial. Aparent
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
care lovește este tot atât de ambiguu, el fiind „ucigașul boului”, dar, În același timp, și preotul lui Zeus Polieus, sacrificatorul calificat (M. Detienne, 1997b, pp. 145-146). O altă sursă de ambivalență provine din intruziunea actului violent, sângeros, În sistemul comunicării cu sacrul. Imolarea victimei este un gest de distrugere, asemănător aceluia specific crimelor, războiului sau vânătorii. Cum poate fi Împăcat gestul sângeros și distrugerea unui animal util, devotat omului, cu ideea adorării divinităților? După E. Leach (1976, pp. 83-84) „omorârea darului” se
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
cu dânsul, trebuie să se fi lăsat pradă unor porniri afective exagerate (S. Freud, 1991, pp. 149-150). Ca să scape de aceste trăiri, copiii hoardei au pus În mișcare un sistem de substituiri simbolice: tatăl a fost substituit de un animal sacru - acesta a devenit totemul hoardei (ulterior clan sau trib). Cum fiecare totem era legat de un anumit grup de „descendenți”, totemul a creat sistemele de rudenie și, mai important, restricțiile privind relațiile sexuale cu membrii aceleiași familii - cu alte cuvinte
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
și religiile primitive de tip animist. Respectul religios era exprimat prin numeroase interdicții referitoare la relațiile oamenilor cu acel animal, În special interdicția de a-l vâna și mânca - de aici, statutul lui de tabu. Totuși, În anumite momente considerate sacre, scenariul crimei inițiale era refăcut ceremonial - de aici, ritul sacrificiului. În felul acesta sacrificiul reia, Într-un cadru simbolic, controlat de interdicții și prescripții religioase, cu un obiect „substituit”, actul violent, omorârea primordială a tatălui, din illo tempore. Punerea periodică
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
complexul lui Oedip) a unui eveniment istoric real (omorârea tatălui din hoarda primitivă). În 1972, două lucrări, independente și complementare, au redeschis problema corelației dintre originile sacrificiului și originile civilizației: Homo Necans de Walter Burkert și La violence et le sacre de Rene Girard. Pentru cei doi autori, sacrificiul instituie separarea dintre natură și cultură, dintre animalitate și civilizație, „domesticind” agresivitatea originară a omului. Sacrificiul, ca ritual, este operatorul care permite instituirea culturii (sumă de reguli, interdicții și prescripții nebiologice) și
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
mecanismele ritului. Sacrificiul, Înțeles ca „o violență fără risc de răzbunare” (1995, p. 19), Înlocuiește crima inițială și lanțul de violențe asociat ei cu o omorâre controlată ceremonial și, prin aceasta, creează normele și valorile culturale, fixează instituțiile sociale, distinge sacrul de profan și oferă baza pentru toate construcțiile mitologice. Girard consideră că orice ritual Înseamnă repetarea, În plan simbolic, a unui eveniment primordial. Sacrificiul reia și substituie totodată o crimă care a avut loc cândva. Pentru Girard este vorba nu
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
funerare). În formula lui Malinowski, ...dintr-un eveniment natural, ele fac o tranziție socială, maturității corporale Îi adaugă o concepție asupra intrării În bărbăție, cu datoriile, privilegiile, responsabilitățile ei, și, mai presus de orice, cunoașterea tradiției și comuniunea cu obiectele sacre. ș...ț Actul stabilește nu numai un eveniment social În viața individului, ci și o metamorfoză spirituală, ambele asociate cu evenimentul biologic, pe care Însă Îl transcend În importanță și semnificație (1993, p. 53). Prin extensie, În clasa riturilor de
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
și Îmbunarea ursitoarelor, deoarece calitățile, defectele și evenimentele stabilite de acestea nu pot fi schimbate, nici prin eforturi personale, nici prin magie, nici prin devoțiune religioasă. Copilul era botezat În biserică pentru ca, prin ritul religios, să fie integrat În ordinea sacră a universului (pruncii care mureau Înainte de botez erau Înmormântați În marginea cimitirului, fără cruce, fără nume sau cu mențiunea „moroi”. Mai multe credințe magice Îi asociau cu diavolul, pricolicii sau vârcolacii, precum și cu actele de vrăjitorie malefică). După șase luni
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]