3,494 matches
-
www.formula-as.ro) a'. *Holograful au preferat... b. Voltajul a cântat o muzică de calitate. (www.muzicabuna.ro) b'. Voltajul au cântat... În schimb, aceleași substantive când sunt nearticulate permit atât acordul la singular, cât și pe cel la plural: (45) a. Pe data de 14 februarie 2009, Holograf a lansat la Sala Polivalentă DVD-ul cu titlul "Taina". (www.bestmusic.ro) a'. Pe data de 15 februarie 2009, Holograf au lansat single-ul "Primăvara Începe Cu Tine". (www.bestmusic
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
www.radardemedia.ro) Așadar, acordul semantic al verbului-predicat este blocat de articolul definit, care marchează numărul. În lipsa articolului, acordul semantic al verbului-predicat este permis. Este interesant faptul că în limba veche, substantivele colective la singular puteau accepta și acordul la plural 49. În Codex Sturdzanus (Editura Academiei Române, 1993), acest tip de acord se întâlnește "adesea" (conform studiului introductiv al editorului Gheorghe Chivu, p. 197-198): (46) a. de stâlpurile era spândzurați nărod multu, bărbați și muieri b. cum se muncescu rodul creștinescu
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
cum se muncescu rodul creștinescu c. să mu[n]cescu gintu omenescu Și în Tratatul de istorie a limbii române (realizat la Institutul de Lingvistică "Iorgu Iordan - Al. Rosetti" din București, în curs de publicare), se menționează că acordul la plural al colectivelor se întâlnește frecvent în secolele al XVI-lea - al XVIII-lea: "Acordul în număr cu numele colectiv subiect se face adesea (după înțeles) la plural: ceaea semenție [sg.] ce [sg.] mărg [pl.] în sus [ce, pronume relativ subiect
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
Al. Rosetti" din București, în curs de publicare), se menționează că acordul la plural al colectivelor se întâlnește frecvent în secolele al XVI-lea - al XVIII-lea: "Acordul în număr cu numele colectiv subiect se face adesea (după înțeles) la plural: ceaea semenție [sg.] ce [sg.] mărg [pl.] în sus [ce, pronume relativ subiect, având ca antecedent numele colectiv semenție] (Prav. 1581: 215r/15-16), să mirară [pl.] mulțimea [sg.] (NT 12r/28)." (cf. Camelia Stan, TILR II, Sintaxa, manuscris). Informații despre
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
de frecvență pe marginea tipurilor de acord întâlnite (în articol sunt detaliate situațiile de acord după înțeles sau/și prin atracție, urmărindu-se tipurile de structuri și frecvența lor). Concluziile autoarei sunt că "în unele cazuri" predicatul se acordă la plural cu un substantiv colectiv la singular care nu are o determinare la plural nici măcar subînțeleasă. Acest tip de acord este întâlnit în textele din sec. al XVI-lea și al XVII-lea, dar nu în textele cercetate din sec. al
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
de acord după înțeles sau/și prin atracție, urmărindu-se tipurile de structuri și frecvența lor). Concluziile autoarei sunt că "în unele cazuri" predicatul se acordă la plural cu un substantiv colectiv la singular care nu are o determinare la plural nici măcar subînțeleasă. Acest tip de acord este întâlnit în textele din sec. al XVI-lea și al XVII-lea, dar nu în textele cercetate din sec. al XVIII-lea. Autoarea indică toate exemplele în care se întâlnește acest acord: este
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
sec. al XVIII-lea. Autoarea indică toate exemplele în care se întâlnește acest acord: este vorba de 6 exemple, la care se adaugă 2 exemple în care acordul este "mixt" (în aceeași frază, un predicat este la singular, altul la plural). Substantivele colective care impun un astfel de acord sunt nărod, familie (sub forma mai apropiată de etimon fămeaia), sfat, dihanie 51, împărăție și gloată (ex. Nărodul văzură Hristos în codru suind. - Diaconul Coresi, Carte cu învățătură (1581), București, 1914, apud
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
în codru suind. - Diaconul Coresi, Carte cu învățătură (1581), București, 1914, apud Carabulea, 1965: 596; pentru celelalte exemple, vezi Carabulea, 1965: 596). În limba română modernă și contemporană, posibilitatea ca un substantiv colectiv plin referențial să impună acordul semantic, la plural, s-a limitat la situațiile când colectivul face parte dintr-o sintagmă partitivă. Reducerea acordului semantic poate fi pusă în legătură cu eforturile de normare a limbii române și de creare a unei variante literare, supradialectale. E posibil ca oscilația între acordul
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
sintagmei colective (este mai pertinent în context ansamblul, nu membrii componenți), iar acordul se face la singular. Când colectivul are un grad de referențialitate mai scăzut, presupunând o lectură distributivă (sunt mai pertinenți în context membrii), acordul se face la plural. Cele două lecturi se reflectă și în acordul substitutelor pronominale anaforice ale colectivului: (47) a. O mulțime de protestatari a plecat spre clădirea Guvernului. - prevalează lectura de grup, acordul se face la singular; dacă enunțul este continuat, termenii coreferenți (anaforici
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
Alta s-a îndreptat spre Piața Constituției. / Aceasta era condusă de un lider sindical. (48) a. O mulțime de protestatari au plecat spre clădirea Guvernului. - lectură distributivă, sunt pertinenți membrii ansamblului; dacă enunțul este continuat, termenii coreferenți (anaforici) sunt la plural, în concordanță cu substantivul la plural protestatari: b. O mulțime de protestatari au plecat spre clădirea Guvernului. Alții au decis să rămână în Piața Constituției. / Aceștia scandau diverse lozinci. Ponderea semantică a celor două nominale din sintagma pseudopartitivă colectivă este
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
mulțime are doar sens cuantificator, fiind slab referențial, și nu poate impune acordul la singular: (52) a. O mulțime de protestatari a plecat / au plecat spre Guvern. b. O mulțime de cărți au căzut / *a căzut din bibliotecă. Acordul la plural se poate face și în contextele cu elipsa nominalului cuantificat: (53) Am mers în Piața Constituției, unde se adunaseră sindicaliștii. O mulțime purtau pancarte antiguvern. Dacă nu poate fi recuperat anaforic din context nominalul la plural care exprimă entitățile cuantificate
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
din bibliotecă. Acordul la plural se poate face și în contextele cu elipsa nominalului cuantificat: (53) Am mers în Piața Constituției, unde se adunaseră sindicaliștii. O mulțime purtau pancarte antiguvern. Dacă nu poate fi recuperat anaforic din context nominalul la plural care exprimă entitățile cuantificate, acordul se face rar la plural: (54) a. Știam că se pregătește un miting al sindicaliștilor, așa că am mers în Piața Constituției. O mulțime aveau pancarte antiguvern. (se poate recupera anaforic substantivul la plural sindicaliști) - vs.
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
contextele cu elipsa nominalului cuantificat: (53) Am mers în Piața Constituției, unde se adunaseră sindicaliștii. O mulțime purtau pancarte antiguvern. Dacă nu poate fi recuperat anaforic din context nominalul la plural care exprimă entitățile cuantificate, acordul se face rar la plural: (54) a. Știam că se pregătește un miting al sindicaliștilor, așa că am mers în Piața Constituției. O mulțime aveau pancarte antiguvern. (se poate recupera anaforic substantivul la plural sindicaliști) - vs.: b. ??Știam că se pregătește un miting, așa că am mers
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
nominalul la plural care exprimă entitățile cuantificate, acordul se face rar la plural: (54) a. Știam că se pregătește un miting al sindicaliștilor, așa că am mers în Piața Constituției. O mulțime aveau pancarte antiguvern. (se poate recupera anaforic substantivul la plural sindicaliști) - vs.: b. ??Știam că se pregătește un miting, așa că am mers în Piața Constituției. O mulțime aveau pancarte antiguvern. (nu se poate recupera anaforic un substantiv la plural, deși pluralul este implicat pragmatic în context, deoarece un miting implică
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
O mulțime aveau pancarte antiguvern. (se poate recupera anaforic substantivul la plural sindicaliști) - vs.: b. ??Știam că se pregătește un miting, așa că am mers în Piața Constituției. O mulțime aveau pancarte antiguvern. (nu se poate recupera anaforic un substantiv la plural, deși pluralul este implicat pragmatic în context, deoarece un miting implică multe persoane) 2.2. Numele proprii La fel ca substantivele comune, și numele proprii au trăsături de gen și număr, uneori marcate formal și transmise prin acord. Unele nume
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
aveau pancarte antiguvern. (se poate recupera anaforic substantivul la plural sindicaliști) - vs.: b. ??Știam că se pregătește un miting, așa că am mers în Piața Constituției. O mulțime aveau pancarte antiguvern. (nu se poate recupera anaforic un substantiv la plural, deși pluralul este implicat pragmatic în context, deoarece un miting implică multe persoane) 2.2. Numele proprii La fel ca substantivele comune, și numele proprii au trăsături de gen și număr, uneori marcate formal și transmise prin acord. Unele nume proprii prezintă
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
substantivele comune, și numele proprii au trăsături de gen și număr, uneori marcate formal și transmise prin acord. Unele nume proprii prezintă neconcordanțe între trăsăturile formale, morfologice, și cele semantice, referențiale. De pildă, numele de familie Poalelungi are formă de plural, dar se poate referi la o singură persoană sau la mai multe; toponimul Tulcea are formă de feminin, dar nu desemnează o entitate cu gen natural; toponimele București, Iași și Bălți au formă de plural, dar desemnează o singură entitate
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
familie Poalelungi are formă de plural, dar se poate referi la o singură persoană sau la mai multe; toponimul Tulcea are formă de feminin, dar nu desemnează o entitate cu gen natural; toponimele București, Iași și Bălți au formă de plural, dar desemnează o singură entitate (un oraș) etc. 2.2.1. Antroponimele Antroponimele impun acordul referențial, inclusiv numele proprii provenite din substantive comune, prin conversiune (în acest caz, trăsăturile formale ale substantivului comun nu mai sunt active sintactic): (55) a
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
56) a. Ionescu este absentă / *absent. (cu referire la o femeie) b. Ionescu este absent. (57) a. Poalelungi este invitat la premieră. b. Popa este absentă. Numele de familie cu formă de singular (Ionescu, Negreanu etc.) pot primi formă de plural când desemnează mai mulți membri ai aceleiași familii. În acest caz, acordul se face la plural: (58) Ioneștii / Negrenii sunt plecați din București. (vs. *Ionescu / Negreanu sunt plecați din București.) 2.2.2. Toponimele Trăsăturile formale de gen și număr
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
a. Poalelungi este invitat la premieră. b. Popa este absentă. Numele de familie cu formă de singular (Ionescu, Negreanu etc.) pot primi formă de plural când desemnează mai mulți membri ai aceleiași familii. În acest caz, acordul se face la plural: (58) Ioneștii / Negrenii sunt plecați din București. (vs. *Ionescu / Negreanu sunt plecați din București.) 2.2.2. Toponimele Trăsăturile formale de gen și număr ale toponimelor se stabilesc pe baza analogiilor cu substantivele comune. În general, toponimele terminate în consoană
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
sud de Bhutan și la vest de Thailanda. (www.referat.ro) - acord conceptual ("Țara Bangladesh este situată...") Prezența articolului definit la substantivele masculine și neutre impune acordul formal, cel conceptual fiind agramatical: (60) *Bangladeshul este situată... Toponimele cu formă de plural și înțeles de singular (București, Iași, Humulești, Bălți) impun acordul la singular. Pentru că denumesc o singură entitate, în limba standard aceste substantive primesc articolul definit cu formă de singular (Bucureștiul, Iașiul): (61) a. București / Bucureștiul a fost vizitat săptămâna trecută
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
României. c. Bălți este cel mai important nod feroviar din nordul republicii. (http://ro.wikipedia.org) c'. *Bălți sunt vizitați de președintele țării. Într-o utilizare arhaică sau cu intenție stilistică, aceste substantive pot primi articolul definit cu formă de plural și, ca atare, impun acordul la plural 52: (62) a. ...până în 1916, când Bucureștii sunt ocupați de trupele germane. (www.bucurestiivechisinoi.ro) a'. *Bucureștii este ocupat... b. Bucureștii sunt francezi în edificiile și palatele lor de secol XIX și, sporadic
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
nod feroviar din nordul republicii. (http://ro.wikipedia.org) c'. *Bălți sunt vizitați de președintele țării. Într-o utilizare arhaică sau cu intenție stilistică, aceste substantive pot primi articolul definit cu formă de plural și, ca atare, impun acordul la plural 52: (62) a. ...până în 1916, când Bucureștii sunt ocupați de trupele germane. (www.bucurestiivechisinoi.ro) a'. *Bucureștii este ocupat... b. Bucureștii sunt francezi în edificiile și palatele lor de secol XIX și, sporadic, de secol XX. (atelier.liternet.ro) b
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
Iașii sunt considerați un adevărat muzeu. (http://ro.wikipedia.org/wiki/Iași) c'. *Iașii este considerat... Dacă articolul definit intră în alcătuirea toponimului, acordul verbului predicat se face tot la singular, semantic, dar uneori este destul de acceptabil și acordul la plural, formal 53: (63) a. Hotarele 54 este vizitat de mulți turiști străini. b. ?Hotarele sunt vizitate de mulți turiști străini. (64) a. Adunații-Copăceni este vizitat de mulți turiști străini. b. Adunații Copăceni vor arăta exact precum comunele din Germania, cu
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
găsite în toate librăriile Humanitas la prețul de 37 de lei. (www.citynews.ro) - titlul original: "Scrisori către fiul meu" b. "Iluziile" lui Balzac au fost citite de toți studenții. - titlul în limba română: "Iluzii pierdute" Pentru numele proprii la plural nearticulate, este preferat în uz acordul semantic, la singular: (68) a. "Iluzii pierdute" este alcătuită din trei părți. (http://janesattic.wordpress.com) b. "Scrisori către fiul meu" este o continuare a volumului confesiv "Ușa interzisă" (www.sibiul.ro) 2.2
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]