15,929 matches
-
militare. Germania, În special, a fost asaltată de comenzi pentru instalații mecanice, unelte, vehicule și alte produse În care RFG excela, cu atât mai mult cu cât vest-germanii, neputând să fabrice arme, se concentrau pe celelalte ramuri industriale. Producția de oțel a RFG - 2,5 milioane de tone În 1946 și 9 milioane de tone În 1949 - a atins În 1953 aproape 15 milioane de tone. Deficitul dolarului În Europa și În lume a scăzut cu 65% Într-un singur an
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
unii de alții. După ce confuzia postbelică s-a risipit, iar Parisul a abandonat eforturile inutile de a smulge Germaniei reparații de război, În 1926, Franța, Germania, Luxemburg, Belgia și regiunea (pe atunci autonomă) Saar au semnat un Pact Internațional al Oțelului pentru a regla producția și a preveni capacitatea excesivă. Deși În anul următor li s-au alăturat Cehoslovacia, Austria și Ungaria, pactul rămânea un simplu cartel de tip tradițional; Însă Gustav Stresemann, prim-ministrul german, vedea În el embrionul viitoarelor
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
s-au alăturat Cehoslovacia, Austria și Ungaria, pactul rămânea un simplu cartel de tip tradițional; Însă Gustav Stresemann, prim-ministrul german, vedea În el embrionul viitoarelor acorduri transnaționale - și nu era singurul. Ca multe proiecte ambițioase din anii ’20, Pactul Oțelului a supraviețuit cu greu crahului din 1929 și crizei economice care a urmat. Dar el consfințea ceea ce era clar Încă din 1919: industria franceză a oțelului, dublată prin recăpătarea Alsaciei și Lorenei, depindea acut de cărbunele german și avea nevoie
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
acorduri transnaționale - și nu era singurul. Ca multe proiecte ambițioase din anii ’20, Pactul Oțelului a supraviețuit cu greu crahului din 1929 și crizei economice care a urmat. Dar el consfințea ceea ce era clar Încă din 1919: industria franceză a oțelului, dublată prin recăpătarea Alsaciei și Lorenei, depindea acut de cărbunele german și avea nevoie, prin urmare, de un cadru de colaborare pe termen lung. Situația era la fel de limpede pentru nemți: când naziștii au ocupat Franța În 1940 și au semnat
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
Schuman ca Franța să Înceapă să includă noul stat vest-german În economia europeană. Francezii știau prea bine că trebuie să facă ceva - după cum avea să-i reamintească Jean Monnet lui Georges Bidault, americanii urmau să Încurajeze cu siguranță producția de oțel a proaspăt formatei Germanii de Vest, iar dacă aceasta inunda piața, Franța ar fi fost obligată să-și protejeze propria industrie a oțelului, ajungându-se din nou la războaie comerciale. Așa cum am văzut În capitolul III, Planul lui Monnet - și
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
avea să-i reamintească Jean Monnet lui Georges Bidault, americanii urmau să Încurajeze cu siguranță producția de oțel a proaspăt formatei Germanii de Vest, iar dacă aceasta inunda piața, Franța ar fi fost obligată să-și protejeze propria industrie a oțelului, ajungându-se din nou la războaie comerciale. Așa cum am văzut În capitolul III, Planul lui Monnet - și cu el renașterea Franței - depindea de rezolvarea acestei dileme. În aceste circumstanțe, Monnet a propus Ministerului de Externe francez așa-numitul Plan Schuman
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
a propus Ministerului de Externe francez așa-numitul Plan Schuman. Era o adevărată revoluție diplomatică, deși una pregătită timp de cinci ani. În principiu era foarte simplu. În cuvintele lui Schuman, „guvernul francez propune ca Întreaga producție de cărbune și oțel franco-germană să fie administrată de o Înaltă Autoritate comună, În cadrul unei organizații deschise și participării altor țări europene”. Mai mult decât un cartel al cărbunelui și oțelului, dar mai puțin decât un model de integrare europeană, propunerea lui Schuman era
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
În cuvintele lui Schuman, „guvernul francez propune ca Întreaga producție de cărbune și oțel franco-germană să fie administrată de o Înaltă Autoritate comună, În cadrul unei organizații deschise și participării altor țări europene”. Mai mult decât un cartel al cărbunelui și oțelului, dar mai puțin decât un model de integrare europeană, propunerea lui Schuman era o soluție practică la problema care sâcâia Franța anului 1945. În viziunea lui Schuman, Înalta Autoritate urma să Încurajeze competiția, să controleze politica tarifară, investițiile directe și
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
englezi. Aceștia din urmă au declinat invitația lui Schuman, iar fără Marea Britanie scandinavii nici nu se gândeau să semneze. Așadar doar șase state occidentale au semnat, În aprilie 1951, Tratatul de la Paris, care punea bazele Comunității Europene a Cărbunelui și Oțelului (CECO). Poate că merită să ne oprim asupra unei trăsături a Comunității care n-a trecut nici atunci neobservată. Toți cei șase miniștri de Externe care au semnat Tratatul În 1951 erau membri ai unui partid creștin-democrat. Politicienii de vârf
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
țări ca România sau Bulgaria, care porniseră de la zero. Numărul persoanelor angajate În agricultură a scăzut Între 1948 și 1952 cu 18%, chiar și În cel mai urbanizat stat din Est, Cehoslovacia. În zona sovietică a Germaniei, producția brută de oțel a crescut de la 120.000 de tone În 1946 la peste două milioane de tone În 1953. Părți din Europa de Est (sud-vestul Poloniei, centura industrială din nord-vestul Bucureștiului) s-au transformat parcă peste noapte: orașe Întregi (ca Nowa Huta, lângă Cracovia) au
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
două milioane de tone În 1953. Părți din Europa de Est (sud-vestul Poloniei, centura industrială din nord-vestul Bucureștiului) s-au transformat parcă peste noapte: orașe Întregi (ca Nowa Huta, lângă Cracovia) au fost clădite pentru a adăposti miile de muncitori care produceau fier, oțel și mașini-unelte. Industrializarea de primă generație a Uniunii Sovietice din anii interbelici, monolitică și semimilitarizată, se realiza acum, la scară mai redusă, În tot blocul comunist. Ca și cei din Rusia de altădată, comuniștii din Europa de Est reproduceau În versiune prescurtată
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
s-au dezvoltat de la zero, iar În anii ’50 a avut loc un exod dramatic de la sat la oraș, Îndeosebi În Franța și Italia. Dar asemănările se opresc aici. Trăsătura distinctivă a istoriei economice din Europa comunistă e că, pe lângă oțel, cărbune, fabrici și blocuri de apartamente, primul val de industrializare sovietică a produs, chiar mai mult decât În URSS, distorsiuni și contradicții grotești. După Înființarea CAER-ului (Consiliul pentru Ajutor Economic Reciproc 4) În 1949, au fost trasate regulile comerțului
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
ca Gottwald Steelworks În Ostrava, identic cu oțelăriile din Polonia, RDG, Ungaria, România, Bulgaria și URSS, aceștia reprezentau pentru cehi nu o industrializare rapidă, ci o arierare forțată (s-au pus În practică programe-fulger de industrializare bazate pe producția de oțel, În ciuda faptului că Cehoslovacia avea resurse limitate de minereu de fier). După beneficiile inițiale aduse de creșterea fără precedent În industriile de bază, la fel s-a Întâmplat În toate celelalte state. La mijlocul anilor ’50, Europa de Est sovietizată intra deja Într-
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
de după al doilea război mondial ar fi fost perfect familiară generației de la Începutul secolului. În acei ani, cărbunele acoperea Încă, În Marea Britanie, 90% din necesarul de combustibil, iar În Belgia și celelalte țări din noua Comunitate Europeană a Cărbunelui și Oțelului, 82%. Din cauza omniprezentului foc de cărbune, Londra - oraș cu tramvaie și docuri - era Încă Învăluită ocazional În ceața umedă pe care o asociem cu orașul industrial de la sfârșitul epocii victoriene. Filmele britanice din acei ani au un parfum edwardian inconfundabil
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
În solul fertil al problemei germane sau oriunde altundeva. Hățișul tot mai des de alianțe, agenții și acorduri internaționale nu părea să garanteze armonia internațională. Astăzi este limpede că, puse la un loc, Consiliul Europei, Comunitatea Europeană a Cărbunelui și Oțelului, Uniunea Europeană a Plăților și mai ales Pactul Nord-Atlantic reprezentau nucleul unui sistem nou și stabil de relații interstatale. Documente precum Convenția pentru Protecția Drepturilor Omului (semnată de Consiliul Europei În 1950) aveau să capete În deceniile următoare o semnificație durabilă
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
Nordică a Muncii În Scandinavia -, nu se Întrevedea nici un proiect mai ambițios. Partizanii cooperării europene nu se puteau lăuda decât cu Comunitatea Europeană a Energiei Atomice, anunțată În primăvara anului 1955; dar aceasta - ca și Comunitatea Europeană a Cărbunelui și Oțelului - era o inițiativă franceză, iar succesul ei se datora, În mod simptomatic, mandatului său restrâns și cu un caracter pronunțat tehnic. Așa se face că, dacă britanicii erau la fel de sceptici ca Întotdeauna față de șansele unității europene, perspectiva lor nu era
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
privilegiate precum agricultura sau transportul - toate acestea necesitau cooperare transfrontalieră. Nici una dintre economiile vest-europene nu se putea lipsi de celelalte. Această tendință spre coordonarea reciproc avantajoasă a fost așadar determinată de interesul național, și nu de obiectivele Autorității Cărbunelui și Oțelului a lui Schuman, care nu a avut greutate În elaborarea politicii economice În acei ani. Aceeași preocupare pentru protecția și dezvoltarea intereselor locale care Împinsese statele Europei spre izolaționism Înainte de 1939 le aducea acum mai aproape unele de altele. Dispariția
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
cu plată 8. Un alt motiv pentru care vechile sindicate ale muncitorilor din uzine nu mai erau atât de importante În Europa Occidentală este acela că baza lor - muncitori manuali calificați, bărbați - era În declin. Numărul de lucrători În minerit, oțel, textile și alte industrii de secol al XIX-lea se micșora, deși fenomenul a devenit evident abia În anii ’60. Din ce În ce mai multe slujbe erau create În sectorul terțiar, iar persoanele care le acceptau erau de multe ori femei. Unele ocupații
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
abandonată, iar companiile britanice de automobile au fost oarecum consolidate, ele au rămas inutil diseminate: În 1968, British Leyland avea 60 de uzine diferite. Guvernele au Încurajat activ ineficiența producătorilor britanici. După război, autoritățile au distribuit producătorilor puținele stocuri de oțel pe baza cotei de piață antebelice, Înghețând astfel un sector major al economiei În mucegaiul trecutului și penalizându-i decisiv pe noii producători, potențial mai eficienți. Luate la un loc, garanția stocurilor, cererea artificial mărită pentru orice produs și presiunea
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
de admirat În alte sfere ale vieții, strălucea prin absență. Era chiar evitat atent și deliberat. Arhitectura anilor ’50 și, mai ales, a anilor ’60 era declarat anistorică: se voia nouă prin design, dimensiuni și materiale (cu accent pe sticlă, oțel și beton armat)13. Rezultatul nu a fost neapărat un plus de originalitate; dimpotrivă, planurile de „redezvoltare urbană” care au schimbat fața atâtor orașe europene În acele decenii constituie o colosală șansă ratată. În Marea Britanie, ca și În alte părți
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
se putea lăuda cu 958 de mine de cărbune; 45 de ani mai târziu, rămăseseră doar 50. Forța de muncă În domeniu a scăzut de la 718.000 la 43.000; cele mai multe locuri de muncă s-au desființat În deceniul 1975-1985. Oțelul, un alt sector esențial al Europei industriale, a suferit o soartă asemănătoare. Nu fiindcă cererea scăzuse brusc: spre deosebire de cărbune, oțelul nu avea un substitut. Dar, pe măsură ce tot mai multe țări neeuropene se industrializau, competiția s-a accentuat, prețul a scăzut
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
În domeniu a scăzut de la 718.000 la 43.000; cele mai multe locuri de muncă s-au desființat În deceniul 1975-1985. Oțelul, un alt sector esențial al Europei industriale, a suferit o soartă asemănătoare. Nu fiindcă cererea scăzuse brusc: spre deosebire de cărbune, oțelul nu avea un substitut. Dar, pe măsură ce tot mai multe țări neeuropene se industrializau, competiția s-a accentuat, prețul a scăzut și piața costisitorului oțel european s-a prăbușit. Între 1974 și 1986 au fost disponibilizați 166.000 de oțelari britanici
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
esențial al Europei industriale, a suferit o soartă asemănătoare. Nu fiindcă cererea scăzuse brusc: spre deosebire de cărbune, oțelul nu avea un substitut. Dar, pe măsură ce tot mai multe țări neeuropene se industrializau, competiția s-a accentuat, prețul a scăzut și piața costisitorului oțel european s-a prăbușit. Între 1974 și 1986 au fost disponibilizați 166.000 de oțelari britanici (deși În acest din urmă an, liderul În domeniu, British Steel Corporation, a realizat pentru prima oară profit În mai mult de un deceniu
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
combinat chimic și textil din Marea Britanie, a renunțat Între 1977 și 1983 la jumătate din angajați. Recesiunea din anii ’70 a decimat locurile de muncă În practic toate ramurile industriale tradiționale. Înainte de 1973, transformarea Începuse deja În domeniul cărbunelui, fierului, oțelului și În construcția de mașini; ea s-a extins ulterior la produsele chimice, textile, hârtie și bunuri de consum. Zone Întregi au fost afectate: Între 1973 și 1981, regiunea britanică West Midlands, raiul micilor firme de construcții și uzine de automobile
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
trecut. Sindicatele puternice din Franța și Marea Britanie au obținut indexarea salariilor În funcție de inflație; În Italia, În 1975 a fost inaugurată Scala mobile, un sistem de indexare cu rată unică ce corobora salariile cu prețurile. Industriile aflate la strâmtoare - mai ales oțelul - au fost luate sub aripa statului, la fel ca În prima rundă de naționalizări postbelice: În Marea Britanie, „Planul Oțelului” din 1977 a salvat industria de la colaps prin cartelizarea structurii prețului și desființarea, practic, a competiției locale; În Franța, combinatele falimentare
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]