3,494 matches
-
puțin accesibili sau pertinenți din punct de vedere cognitiv: (35) a. %O parte din mafie au fost arestați. b. *O parte din armată au fost trimiși pe frontul de vest. Alt tip de colective care nu pot declanșa acordul la plural sunt cele derivate cu sufixe - brădet, frunziș, stejăriș, studențime, maghiarime etc.: (36) a. *O parte din frunziș au căzut. b. *O parte din studențime vor să emigreze. Sintagmele partitive cu substantive colective "trec" și alte teste ale pluralității, cum ar
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
pe rând de la ședință. Sintagmele partitive construite cu un substantiv numărabil non-colectiv la singular (o parte din scaun), un substantiv masiv (o parte din apă) sau un nume propriu la singular (o parte din București) nu se pot acorda la plural, deoarece în denotația lor nu regăsim entități atomice 67. Ipoteza referitoare la acordul la plural al sintagmelor partitive cu substantive colective poate fi aplicată și la acordul sintagmelor partitive cu N2 la plural (O parte din studenți au venit). Cuantificatorul
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
parte din scaun), un substantiv masiv (o parte din apă) sau un nume propriu la singular (o parte din București) nu se pot acorda la plural, deoarece în denotația lor nu regăsim entități atomice 67. Ipoteza referitoare la acordul la plural al sintagmelor partitive cu substantive colective poate fi aplicată și la acordul sintagmelor partitive cu N2 la plural (O parte din studenți au venit). Cuantificatorul partitiv exprimă suma părților minimale din care este alcătuită entitatea denotată de N2 (nominalul cuantificat
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
din București) nu se pot acorda la plural, deoarece în denotația lor nu regăsim entități atomice 67. Ipoteza referitoare la acordul la plural al sintagmelor partitive cu substantive colective poate fi aplicată și la acordul sintagmelor partitive cu N2 la plural (O parte din studenți au venit). Cuantificatorul partitiv exprimă suma părților minimale din care este alcătuită entitatea denotată de N2 (nominalul cuantificat). În denotația substantivelor numărabile la plural regăsim ca părți minimale entități atomice (studenți = student + student + student etc.), astfel încât
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
colective poate fi aplicată și la acordul sintagmelor partitive cu N2 la plural (O parte din studenți au venit). Cuantificatorul partitiv exprimă suma părților minimale din care este alcătuită entitatea denotată de N2 (nominalul cuantificat). În denotația substantivelor numărabile la plural regăsim ca părți minimale entități atomice (studenți = student + student + student etc.), astfel încât sintagma partitivă exprimă suma unor entități atomice (o denotație de tip +plural). Prin urmare, acordul la plural al sintagmelor partitive cu N2 plural se justifică semantic. Totodată, acordul
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
entitatea denotată de N2 (nominalul cuantificat). În denotația substantivelor numărabile la plural regăsim ca părți minimale entități atomice (studenți = student + student + student etc.), astfel încât sintagma partitivă exprimă suma unor entități atomice (o denotație de tip +plural). Prin urmare, acordul la plural al sintagmelor partitive cu N2 plural se justifică semantic. Totodată, acordul la plural are și o justificare formală, deoarece N2 este marcat morfologic pentru plural. Această diferență morfologică dintre substantivele colective și cele numărabile la plural explică de ce acordul la
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
ca părți minimale entități atomice (studenți = student + student + student etc.), astfel încât sintagma partitivă exprimă suma unor entități atomice (o denotație de tip +plural). Prin urmare, acordul la plural al sintagmelor partitive cu N2 plural se justifică semantic. Totodată, acordul la plural are și o justificare formală, deoarece N2 este marcat morfologic pentru plural. Această diferență morfologică dintre substantivele colective și cele numărabile la plural explică de ce acordul la plural este generalizat cu N2 la plural, dar nu cu N2 colectiv. Substantivele
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
partitivă exprimă suma unor entități atomice (o denotație de tip +plural). Prin urmare, acordul la plural al sintagmelor partitive cu N2 plural se justifică semantic. Totodată, acordul la plural are și o justificare formală, deoarece N2 este marcat morfologic pentru plural. Această diferență morfologică dintre substantivele colective și cele numărabile la plural explică de ce acordul la plural este generalizat cu N2 la plural, dar nu cu N2 colectiv. Substantivele colective sunt doar semantic plurale, astfel încât acordul la plural se produce doar
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
Prin urmare, acordul la plural al sintagmelor partitive cu N2 plural se justifică semantic. Totodată, acordul la plural are și o justificare formală, deoarece N2 este marcat morfologic pentru plural. Această diferență morfologică dintre substantivele colective și cele numărabile la plural explică de ce acordul la plural este generalizat cu N2 la plural, dar nu cu N2 colectiv. Substantivele colective sunt doar semantic plurale, astfel încât acordul la plural se produce doar în anumite condiții semantice: membrii colectivității sunt mai pertinenți în context
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
al sintagmelor partitive cu N2 plural se justifică semantic. Totodată, acordul la plural are și o justificare formală, deoarece N2 este marcat morfologic pentru plural. Această diferență morfologică dintre substantivele colective și cele numărabile la plural explică de ce acordul la plural este generalizat cu N2 la plural, dar nu cu N2 colectiv. Substantivele colective sunt doar semantic plurale, astfel încât acordul la plural se produce doar în anumite condiții semantice: membrii colectivității sunt mai pertinenți în context decât ansamblul. 1.4.1
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
se justifică semantic. Totodată, acordul la plural are și o justificare formală, deoarece N2 este marcat morfologic pentru plural. Această diferență morfologică dintre substantivele colective și cele numărabile la plural explică de ce acordul la plural este generalizat cu N2 la plural, dar nu cu N2 colectiv. Substantivele colective sunt doar semantic plurale, astfel încât acordul la plural se produce doar în anumite condiții semantice: membrii colectivității sunt mai pertinenți în context decât ansamblul. 1.4.1.2. Tipuri de cuantificatori cu valoare
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
marcat morfologic pentru plural. Această diferență morfologică dintre substantivele colective și cele numărabile la plural explică de ce acordul la plural este generalizat cu N2 la plural, dar nu cu N2 colectiv. Substantivele colective sunt doar semantic plurale, astfel încât acordul la plural se produce doar în anumite condiții semantice: membrii colectivității sunt mai pertinenți în context decât ansamblul. 1.4.1.2. Tipuri de cuantificatori cu valoare partitivă Substantivele care pot apărea pe prima poziție în sintagma partitivă pot avea sau nu
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
1.4.1.2.1. Cuantificatorii partitivi Dacă N1 este un substantiv, cu sau fără sens partitiv intrinsec, acordul are aceleași caracteristici pe care le-am discutat mai sus, în legătură cu sintagmele cu o parte. Dacă N2 este un substantiv la plural, e preferat acordul la plural. Uneori, acordul la singular este inacceptabil: (39) a. Majoritatea elevilor ??a plecat / au plecat în excursie. b. Restul elevilor *a rămas / au rămas acasă. c. O jumătate dintre elevi *a plecat / au plecat în excursie
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
Cuantificatorii partitivi Dacă N1 este un substantiv, cu sau fără sens partitiv intrinsec, acordul are aceleași caracteristici pe care le-am discutat mai sus, în legătură cu sintagmele cu o parte. Dacă N2 este un substantiv la plural, e preferat acordul la plural. Uneori, acordul la singular este inacceptabil: (39) a. Majoritatea elevilor ??a plecat / au plecat în excursie. b. Restul elevilor *a rămas / au rămas acasă. c. O jumătate dintre elevi *a plecat / au plecat în excursie. d. O treime dintre elevi
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
sensul lui vreunul, acordul se poate face și cu N2: (42) și nimeni nu credea că unul dintre noi am putea avea un secret (comp. cu (43)). (ii) Vreunul În contextele cu vreunul este posibil și acordul la persoana I, plural (dar acordul standard, preferat, este la persoana a III-a, singular). Exemplele de mai jos sunt atestate: (43) a. ...și nimeni nu credea că vreunul dintre noi am putea avea un secret (www.scribd.com) b. ...credeți că vreunul dintre
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
Băsescu, să vedeți dacă vreunul dintre dânșii recunosc acest lucru. (D. Rușanu, Realitatea TV, 2008) Cuantificatorul vreunul presupune mai mulți referenți posibili, virtuali (spre deosebire de unul, care are un singur referent posibil), exprimând și indecizia sau necunoașterea vorbitorului. Astfel, acordul la plural este unul semantic, reflectând faptul că predicația se poate aplica, virtual, mai multor referenți (nu există un referent precis). (iii) Niciunul Conform normei gramaticale, acordul trebuie să se facă la persoana a III-a, singular. Acest acord ar corespunde interpretării
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
singular. Acest acord ar corespunde interpretării cuantificatorului niciunul drept subiect: (44) a. Niciunul dintre studenți nu a promovat la nivelul "foarte avansat". b. Niciunul dintre noi nu a votat pentru acceptarea propunerii de lege. Vorbitorii fac însă și acordul la plural (exemplele de mai jos sunt atestate): (45) a. Nu-mi plac niciunul din cei zece. (M. Tatulici, Realitatea TV, 2007) b. De ce nu sunt acuzați niciunul din cei ce au ieșit din unitatea de ascultare? (http://miscarea.net) c. Niciunul
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
4 arbitri nu au văzut că a fost gol și l-au anulat. (http://baratki.weblog.ro) e. Inițial au mai fost și excepții, aventuri de vacanță în care niciunul din noi nu eram implicați... (http://alexbrie.net) Acordul la plural este analizat uneori ca un acord prin atracție care se întâlnește în limbajul neîngrijit (vezi Nedelcu, 2009). Însă acordul la plural se întâlnește și în propoziții cu topica predicat - subiect (vezi (45)a, b), unde nu poate fi vorba de
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
fost și excepții, aventuri de vacanță în care niciunul din noi nu eram implicați... (http://alexbrie.net) Acordul la plural este analizat uneori ca un acord prin atracție care se întâlnește în limbajul neîngrijit (vezi Nedelcu, 2009). Însă acordul la plural se întâlnește și în propoziții cu topica predicat - subiect (vezi (45)a, b), unde nu poate fi vorba de acord prin atracție, deoarece cuantificatorul singular niciunul este mai apropiat de verbul-predicat. Prin urmare, explicațiile semantice sunt mai adecvate, cel puțin
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
au venit. b. Toți studenții nu au venit. Cu alte cuvinte, (46)a se referă la mai mulți studenți, nu la unul singur. Predicatul nu a venit se aplică mai multor entități (tuturor studenților denotați de GD studenți). Acordul la plural are astfel o motivație semantică ("sunt mai mulți studenți care nu au venit"). Acordul la plural este posibil și în absența lui N2 plural, dacă acesta este subînțeles sau recuperat anaforic, din context: (48) a. Studenții au dat astăzi examen
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
mai mulți studenți, nu la unul singur. Predicatul nu a venit se aplică mai multor entități (tuturor studenților denotați de GD studenți). Acordul la plural are astfel o motivație semantică ("sunt mai mulți studenți care nu au venit"). Acordul la plural este posibil și în absența lui N2 plural, dacă acesta este subînțeles sau recuperat anaforic, din context: (48) a. Studenții au dat astăzi examen. Niciunul nu au promovat. b. Îs mândru și fălos că a reușit să arate timișorenilor partea
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
dintre noi nu am venit. = "Noi nu am venit (niciunul)". b. Niciunul dintre voi nu sunteți vinovați. = "Voi nu sunteți vinovați niciunul". (iv) Oricare Alături de acordul la persoana a III-a singular, în limba vorbită se întâlnește și acordul la plural. Acesta are o bază semantică: predicatul se aplică întregului ansamblu de entități denotate de sintagma partitivă, nu doar uneia singure. Oricare subliniază lectura distributivă a predicatului: (50) a. Oricare dintre ei au responsabilități diferite, de aceea comparații corecte se fac
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
între două tipuri semantice de oricare: unul inclusiv și celălalt exclusiv. Când este utilizat oricare inclusiv, predicatul se aplică în mod cumulativ tuturor entităților denotate de sintagma partitivă, ca în exemplele de mai sus. Acest tip semantic permite acordul la plural. Propozițiile din (50) sunt sinonime cu propozițiile cu cuantificatorul universal tot din (51): (51) a. Toți au responsabilități diferite. (cf. Oricare dintre ei au responsabilități diferite.) b. Toți au făcut greșeli. (cf. Oricare dintre ei au făcut greșeli.) Când este
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
responsabilități diferite. (cf. Oricare dintre ei au responsabilități diferite.) b. Toți au făcut greșeli. (cf. Oricare dintre ei au făcut greșeli.) Când este utilizat oricare exclusiv, predicatul se aplică doar uneia dintre entitățile denotate de sintagma partitivă, iar acordul la plural este mai puțin acceptabil: (52) Oricare dintre candidați poate ajunge / *pot ajunge președinte. (v) Fiecare În propozițiile cu fiecare acordul se face la persoana a III-a singular, în limba literară. În limbajul colocvial, se întâlnesc și exemple cu acord
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]
-
mai puțin acceptabil: (52) Oricare dintre candidați poate ajunge / *pot ajunge președinte. (v) Fiecare În propozițiile cu fiecare acordul se face la persoana a III-a singular, în limba literară. În limbajul colocvial, se întâlnesc și exemple cu acord la plural: (53) a. Fiecare dintre noi avem un destin și eu cred că fiecare se adaptează idealului pentru care a fost creat. (www.phoenixmission.org) b. Întâmplări stranii pe care le-am trăit fiecare dintre noi (www.kudika.ro) c. Fiecare
[Corola-publishinghouse/Science/85013_a_85799]