1,812 matches
-
le-am fost de mângâiere. / Dar cu-atâta am greșit: C-am zis: Mamă, mă mărit! / Și m-am dus din sat departe, / Să vin cu desagii-n spate, / Cu desagi-mbăierați / Și cu ochii-nlăcrămați."208 Opozițiile adversative nuanțează resemnarea în fața "datului" sorții, destinul individual supunându-se destinului cosmic: Nu știu, mândră, aici ți-e locul, / Ori așa ți-o fost norocul, / Cât e lumea și pământul, / Nu te ia cine ți-e gândul, / Ci te ia cine ți-e partea / Și-
[Corola-publishinghouse/Science/1530_a_2828]
-
Eu din gură ți le-oi spune, / Și mai rele, și mai bune, / Toate câte sunt pe lume."218 Paralelismul analogic, structurat pe baza incipit-ului adversativ, aflat în relație semantică directă cu propozițiile circumstanțiale de scop, definesc "cântul" ca dat al vieții care împlinește sortirea inițială "Nu cânt să mă scot în fală, / Da mi-e inima amară; Nici nu cânt să hăulesc, / Da cânt să mă răcoresc; / Nici nu cânt ție să-ți placă; / Cânt la lume că mi
[Corola-publishinghouse/Science/1530_a_2828]
-
fulger în casă, / Se oprește drept la pat / Cu cuțitu descleiat / Și, așa slab cum eram, / La dânsa nu mă lăsam / Și pe dânsa junghiam, / Că nici doctorul din sat, / Cât o umblat n-o-nvățat / La moarte otravă de dat, / Și nici dumnealui nu poate / Ca să-i deie morții moarte. Da eu așa amărât / Și pe moarte-am jupuit / Ș-am pus pielea la uscat. / Ciubote din ea să fac, / Să-mi trăiesc viața cu drag."225 Împletirea planului narativ
[Corola-publishinghouse/Science/1530_a_2828]
-
mai adesea, prin intermediul comparațiilor gnoseologice care prezintă gradat devenirea:"Asta-i viața omului / Cum îi bradul muntelui, / Naște, crește, înflorește / Și ușor se prăpădește!"236 Dansul circular, însoțit de recitativul tematic, are rolul de a înstăpâni și de a îmblânzi datul sorții. Fracționarea versurilor din cadrul liniei melodice simbolizează tocmai acest du-te-vino ființial al propriei meniri, dialogul recitativ având rolul de primum movens care consacră ritualic destinul: Hai bădiță, hai de mână, / Să-nvârtim hora română, / Hora dragă, bat-o vina, / Mândru
[Corola-publishinghouse/Science/1530_a_2828]
-
rămân peste an: / Curată, / Luminată, / Ca sfântul soare / Când răsare, / Ca apa din fundul pământului, / Curată, curgătoare, / Ivindu-se pe fața pământului / La soare. / Eu mă rog, sfinte Vasile, / Să-mi trimiți ursitul meu / De trei ursite ursat, / De Dumnezeu dat, / De buni oameni îndemnat, / Să-l visez la noapte / Luându-mi inelul meu / de sub punte!"156 În ziua de Anul Nou, când răsare soarele, fetele din Bucovina se închină cu mâna la piept și cu fața la răsărit, zicând: "Soare, Soare, / Frățioare
[Corola-publishinghouse/Science/1530_a_2828]
-
înainte: gest care exprimă disponibilitatea de a comunica; b) capul înclinat în jos: poate sugera supunere, lipsa voinței, amabilitate; dacă durează mai mult exprimă un sentiment de rușine, iar în combinație cu orientarea privirii poate semnifica agresivitate sau îndurare; c) datul din cap: face parte din categoria gesturilor suportive și exprimă aprobarea, acceptarea, înțelegerea celor spuse; d) înălțarea capului: transmite siguranță de sine, sentimentul propriei valori, capacitatea de a acționa; e) mișcarea capului spre spate și în sus: arată deconectare, stare
by ALINA MĂRGĂRIŢOIU [Corola-publishinghouse/Science/949_a_2457]
-
lingvistice și circumstanțele sunt purtătoare de semnificație; alături de ele, mai sunt menționate elemente paraverbale („tonul vocii, ritmul, accentul”) - și non verbale , „elemente ce Însoțesc enunțul”, cum ar fi anumite gesturi (făcutul cu ochiul, indicarea unui obiect sau a unei direcții, datul din umeri, Încruntatul) sau diferite acțiuni ceremoniale <ref id=”72”>Ibid., pp. 74-76 referință </ref>. Prin acțiuni ceremoniale nu trebuie să Înțelegem doar ceea ce În mod obișnuit Înseamnă ceremonie, cum ar fi ceremonia botezului, a Înmormântării, a cununiei, a Învestirii
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
Starea psihică atât de “efervescentă” a profesoarei pare a fi determinată nu atât de gravitatea situației sale, cât de faptul că acest lucru nu este evident pentru președintele Țării, care acționează din postura de reprezentant al poporului. Dar, tot un dat contextual poate fi socotit faptul că, În condițiile În care asigurarea locuințelor, În România, nu depășește 5-6%, În mentalul comun, această asigurare este percepută ca un lux (ca și plata chiriei, a Întreținerii și a oricăror servicii de care mulți
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
teorie a interpretării nu poate fi interesată decât de prejudecată În sensul ei cel mai general, acela de opinie deja formată cu care individul este Înarmat Înainte de procesarea efectivă a enunțului. Problema care se pune este următoarea: cum afectează acest dat al trecutului interpretarea / Înțelegerea / cunoașterea prezentă a unui fapt? Sau, ne putem Întreba, există interpretare fără prejudecăți? Dacă privim conceptul de prejudecată prin prisma teoriei pertinenței, ca pe o ipoteză cu o forță maximă (a cărei valoare de adevăr este
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
care persoana crește la începutul vieții, fie cea pe care trebuie s-o învețe cu trudă ulterior; ea poate fi obținută printr-un simplu act de voință" (p. 114). Eu+Tu (Eu sunt OK, Tu ești nonOK) Aceasta este poziția "datului la o parte" (Berne, 2006, p. 114). Sunt, în general, acei oameni care își disprețuiesc partenerul (de viață). Ei se identifică cu ceea ce este grandios, glorios. Caută, cu prioritate, originalitatea, ieșitul în față sau revanșa. Persoana caracterizată prin această poziție
by Gabriel Albu [Corola-publishinghouse/Science/1037_a_2545]
-
până nu se simt consacrați în mod clar drept primii între egali" (ibidem). Ei simt "o inechitate fundamentală, constatată cu un statornic sentiment de înciudare" (ibidem). Invidioșii pretind că întotdeauna trebuie scoasă în evidență propria lor valoare, care este un dat, este de la sine înțeleasă. Unii oameni sunt patologic invidioși. În cazul lor, "invidia este aerul pe care îl respiră, condiționându-le înfățișarea, motivațiile, punctele de vedere" (idem, p. 88). Pentru aceștia, invidia este un mod de a fi, un mod
by Gabriel Albu [Corola-publishinghouse/Science/1037_a_2545]
-
de curpen. CEAS RĂU (lipitură, boala copiilor, strânsoarea copiilor) Boala se manifestă prin dureri de cap, de coaste și În piept, furnicături În tot corpul, tremurături, zvâcnirea mușchilor. Băi cu buruieni de ceas rău, neagră, cu cățușnică, cu "cele șapte daturi", cu ferigă, stroh de fân, cu iov, cu plantele lipitură, sfredelul pământului și zburătoare, care se fierb și se pun În apa de baie. Pe alocuri, după baie, bolnavul este afumat cu "lemn trăsnit". AMORȚEALA CAPULUI Se manifestă cu dureri
MIRACULOASE LEACURI POPULARE by Vasile Văsâi () [Corola-publishinghouse/Science/1623_a_2977]
-
tresare noaptea prin somn, Înspăimântată sau plânge), se bea vin alb În care s-a plămădit lingura zânei, pisată. Formele ușoare ale bolilor de nervi, se tratează prin administrarea ceaiurilor de argințică, buruiana cinci degete, de dânsele, pătlagină, podbal, șapte daturi sau cu semințe de varză. Contra "plânsorilor"(boală de vânt, fapt de vânt, "foc viu", focușor, soare sec), copiilor sugari li se fac băi cu fierturi de mușețel. VORBIRE ÎN TIMPUL SOMNULUI (lipitură) Bolnavul de "lipitură" sare din somn, bâiguie. În
MIRACULOASE LEACURI POPULARE by Vasile Văsâi () [Corola-publishinghouse/Science/1623_a_2977]
-
psihice morbide. Fenomenul psihic morbid este privit de psihopatologie atât ca natură a persoanei - prin urmare ca pe o dimensiune antropologică particulară a ființei cât și ca o nouă modalitate de a exista a acesteia - prin urmare ca pe un dat ontologic. Natura morbidului psihologic rămâne însă permanent interioară ființei umane, persoanei, ea fiind un fapt de experiență sufletească proprie subiectului ca „natură trăită” de acesta. Dacă psihiatria analizează „din exterior” tulburările mintale considerate ca „simptome clinice”, „sindroame” sau „boli” cu
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
fiind caracterul particular al fenomenelor psihice, normale și morbide, ele își obiectivează natura și existența prin intermediul limbajului. Considerată astfel, din perspectiva gândirii psihopatologice și a „discursului epistemic” al acesteia, nebunia ne apare ca fiind integrată destinului ființei umane, ca un dat deontologic și nu ca un simplu „accident morbid”, ca o boală, așa cum este ea înțeleasă în sfera medicinei somatice. Nebunia devine, în perspectiva discuției de mai sus, un „adevăr istoric” al persoanei respective (G. Rosolato), o dimensiune particulară a ființei
[Corola-publishinghouse/Science/2268_a_3593]
-
Searle 155 cartea Construcția realității sociale, lucrare de referință pentru dezbaterea noastră. Cum se organizează totul (electroni, celule, limbaj, conștiință, instituții politice, bani...) pentru a forma împreună o lume? Filosoful american reflectează asupra coerenței lumii, dar uită să analizeze un dat elementar. Uită să analizeze și chiar să observe un mic cuvînt: în156. A considera acest cuvînt evident, pînă la a nu-l mai observa, înseamnă a fi prizonierul unui anume mod de a fi în lume. Numim M1 modul de
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]
-
care să implice, mai ales, refuzul noțiunilor de context, ambient, mediu). O altă sursă de ambiguități este prea evidenta noțiune de reprezentare. Trebuie să distingem între două expresii ale realismului epistemologic. Realismul naiv este credința potrivit căreia realitatea considerată un dat exterior se oglindește în spirit și se imprimă în corp. Teoria reflectării stipulează că o reprezentare poate și trebuie să fie oglinda realității (fizice, sociale...). Poezia lui Pessoa, semnată Alberto Caeiro, e străbătută de idealul comuniunii cu natura: Închid ochii
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]
-
scrisă etc.). Pentru individul vorbitor, limba este o deprindere, un obicei care se învață prin imitație în cadrul mediului social și, ca atare, limba este pentru el o instituție socială în care se integrează treptat, el urmînd astfel o tradiție (un dat), cum se exprimă Eugen Coșeriu, sau însușindu-și anumite "reguli de joc", după Ludwig Wittgenstein, facultatea sa de a vorbi (limbajul) fiind direcționată spre un anumit mod de funcționare și antrenînd elemente ce se înscriu în tradiția respectivă și respectă
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
istorică, în condiția sa istoricește necesară, care este limba, și o altă extremitate îndreptată spre o finalitate semnificativă inedită, care, astfel, trece dincolo de limba anterior stabilită 42. Limba prezintă, așadar, o esență duală : pe de o parte, ea este un dat istoric, o realitate, un fapt, și, pe de altă parte, ea este o activitate realizată după o tehnică determinată, o creație, dar nu o creație lipsită de scop, ci una orientată spre comunicarea cu alți oameni. În aceste condiții, limba
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
limbă, ci îi este permis să creeze numai în limitele ei și ceea ce s-ar realiza dincolo de aceste limite nu mai poate ține, în consecință, de limba naturală respectivă. Dar, deși i se spune naturală, limba naturală nu este un dat al naturii, nu este nici măcar un dat al naturii umane în general, ci este un dat social, specific doar comunității umane din care face parte vorbitorul. Pentru acesta însă, nu există întotdeauna o delimitare clară între ceea ce vine de la natura
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
numai în limitele ei și ceea ce s-ar realiza dincolo de aceste limite nu mai poate ține, în consecință, de limba naturală respectivă. Dar, deși i se spune naturală, limba naturală nu este un dat al naturii, nu este nici măcar un dat al naturii umane în general, ci este un dat social, specific doar comunității umane din care face parte vorbitorul. Pentru acesta însă, nu există întotdeauna o delimitare clară între ceea ce vine de la natura propriu-zisă și ceea ce vine de la societate, atîta
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
dincolo de aceste limite nu mai poate ține, în consecință, de limba naturală respectivă. Dar, deși i se spune naturală, limba naturală nu este un dat al naturii, nu este nici măcar un dat al naturii umane în general, ci este un dat social, specific doar comunității umane din care face parte vorbitorul. Pentru acesta însă, nu există întotdeauna o delimitare clară între ceea ce vine de la natura propriu-zisă și ceea ce vine de la societate, atîta timp cît se prezintă în mod obiectiv, ca ceva
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
o anumită orientare a factorilor mentali interpretativi și de raportare la sine a realităților naturale și sociale. Limba maternă, prima și esențiala formă de comunicare a oricărui om, indiferent de împrejurările în care își duce viața, este pentru individ un dat, o instituție socială constituită, care îi impune însușirea treptată a unor mecanisme și forme de exprimare și de înțelegere și îi direcționează modalitățile de a interpreta lumea și de a aprecia integrarea sa în sfera ei. Din aceste constatări reise
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
numai în obiectualizarea reală a existenței pentru noi pot să apară în mod real valori"305. Privită ad litteram, această perspectivă ar scoate din discuție limba naturală, căci, chiar dacă aceasta este un produs al societății, se prezintă vorbitorilor ca un dat, ca ceva în afara posibilităților lor de acțiune directă. Cu toate acestea, raportarea față de limba naturală nu este neutră, indiferentă și exterioară, încît valorizarea (atribuirea valorii) este dată de măsura în care folosirea limbii și creația în cadrul limbii este conformă normei
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
în funcție da raportările la ființa umană. Există înainte de toate o obiectivitate naturală rezultată din raportarea omului (individ sau colectivitate) la realitățile exterioare lui, care există fără participarea sa. Facultatea limbajului se înscrie în acest tip de obiectivitate, fiind un dat natural, definitoriu individului uman în general, fără însă a se putea concretiza prin acte caracterizate prin aceeași notă naturală și generală, fiindcă manifestarea lui nu se poate face decît printr-o limbă. Aici, în limbă, cea mai extinsă acțiune o
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]