18,324 matches
-
În totală opoziție cu guvernul; acest personaj este opoziția parlamentară. Interpretarea diferită a celor aflați de cealaltă parte a baricadei politice, a opoziției și a simpatizanților acesteia, derivă din plasarea În prim planul enunțului ministrului de finanțe a altor secvențe lingvistice, mult mai simple, structural, dar mult mai Încărcate semantic, din punctul lor de vedere, cum ar fi: (să mințim) În continuare; (să ne) mai (Împrumutăm); (decât să mințim) Încă (șase luni); (decât să spunem) Încă (șase luni). Aceste generează o
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
Noi nu am mințit până ... Mergând mai departe cu răspunsul la Întrebarea de mai sus (Care este rostul presupoziției?), se naște o altă Întrebare, din cazul concret analizat: De ce, totuși, Își asumă ministrul, sub umbrela largă a lui noi - exprimată lingvistic implicit, prin desinența specifică persoanei Întâi plural, minți-m, faptele foarte grave rezultate din presupoziții? El putea să construiască un alt enunț În care aserțiunea să fie aproximativ aceeași, dar cu alte presupoziții, mai puțin agresive asupra propriei imagini. Răspunsul
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
minți-m, faptele foarte grave rezultate din presupoziții? El putea să construiască un alt enunț În care aserțiunea să fie aproximativ aceeași, dar cu alte presupoziții, mai puțin agresive asupra propriei imagini. Răspunsul la această a doua Întrebare depășește barierele lingvisticului/semanticii (care, oricum, sunt greu de trasat!) și trece În zona pragmaticii. El necesită accesarea/derivarea unor ipoteze/premize care nu sunt Înscrise direct În enunț, ci sunt Înmagazinate În contextul psihologic al interpretului, În cunoștințele sale enciclopedice. Subiectului colectiv
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
prin noi locutorul face trimitere la toată clasa politică de după anii ’90, asumându-și astfel, În numele puterii, o parte din vinovăția faptului de a minți poporul, el speră ca interpretul indirect, cetățeanul simplu, să utilizeze anumite ipoteze rezultate din contexte lingvistice anterioare (dicursuri ale reprezentanților puterii) și să realizeze o anumită ierarhizare a referenților posibili pentru noi, În care să plaseze pe primele locuri partidele din actuala opoziție, care au guvernat mințind poporul și cheltuind iresponsabil banii statului (și de aceea
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
care este mințit). Observăm că, prin acest aparent generos noi, locutorul Încearcă să disipeze răspunderea pentru fapta enunțată, să reducă gravitatea semnificației presupoziției, pendulând Între o asumare vagă și o direcționare a răspunderii către tabăra politică adversă. Presupoziția de natură lingvistică / semantică este foarte puternică pentru că ea nu este lăsată, ca cea pragmatică, la latitudinea interpretului. Ea este vehiculată, mai mult sau mai puțin direct și evident, de semne lingvistice ale enunțului și de multe ori este foarte greu de contracarat
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
o direcționare a răspunderii către tabăra politică adversă. Presupoziția de natură lingvistică / semantică este foarte puternică pentru că ea nu este lăsată, ca cea pragmatică, la latitudinea interpretului. Ea este vehiculată, mai mult sau mai puțin direct și evident, de semne lingvistice ale enunțului și de multe ori este foarte greu de contracarat. Un politician abil utilizează enunțuri care au la bază multiple presupoziții semantice ale căror semnificații se insinuează În mintea interpretului vizat (cetațeanul simplu), dominând semnificația asertată. Cei doi candidați
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
presupoziția propriu-zisă, iar pe de altă parte, se plasează În opoziție cu adversarul său, printr-o implicație ce poate fi dedusă din propoziția ce conține presupoziția Așa ceva nu se spune/recunoaște, de obicei. Prin extindere, implicația, În conexiune cu contextul lingvistic constituit de Întregul enunț, induce În mintea interpretului faptul că și el, AN, face parte din masa nedefinită, comună a celor care nu au tăria să spună/recunoască ... . AN nu este suficient de abil să anuleze capcana Întinsă prin presupoziția
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
implicație În funcție de nivelul lor de pertinență pentru interpret. 2.2. Co(n)textul semiotic Dacă noțiunea de text are mai multe sensuri, atunci același lucru ar trebui să fie valabil și pentru cea de co-text. Textul, privit ca entitate pur lingvistică, atrage după sine natura eminamente lingvistică a elementelor co-textuale. Întrebarea este cum privim co-textul În situația În care utilizăm noțiunea de text din perspectivă semiotică: un text format din alte semne decît cele lingvistice <footnote id = "30" > Iată câteva opinii
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
pentru interpret. 2.2. Co(n)textul semiotic Dacă noțiunea de text are mai multe sensuri, atunci același lucru ar trebui să fie valabil și pentru cea de co-text. Textul, privit ca entitate pur lingvistică, atrage după sine natura eminamente lingvistică a elementelor co-textuale. Întrebarea este cum privim co-textul În situația În care utilizăm noțiunea de text din perspectivă semiotică: un text format din alte semne decît cele lingvistice <footnote id = "30" > Iată câteva opinii În favoarea considerării textului ca un fapt
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
co-text. Textul, privit ca entitate pur lingvistică, atrage după sine natura eminamente lingvistică a elementelor co-textuale. Întrebarea este cum privim co-textul În situația În care utilizăm noțiunea de text din perspectivă semiotică: un text format din alte semne decît cele lingvistice <footnote id = "30" > Iată câteva opinii În favoarea considerării textului ca un fapt semiotic: 1) Hjelmslev: textul este definit ca fiind o Înlănțuire de semne, sau un proces semiotic (Apud Johansen, J.D., Larsen, S.E. 2002, p. 111) 2) Johansen și Larsen
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
sens sunt: 1) textul este parte sau consecință a unui act și, ca urmare, el are origine, se produce Într-un anumit loc și Într-un anumit moment și are existență materială. El nu este numai o actualizare a semnelor lingvistice, ci și consecința existenței unei intenții comunicative Într-un anumit context; 2) textul poate fi alcătuit din semne aparținând unor sisteme diferite de semne: textul lingvistic este obligatoriu Însoțit de semne paraverbale (vocea cu diversele ei aspecte diferențiatoare) și poate
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
anumit moment și are existență materială. El nu este numai o actualizare a semnelor lingvistice, ci și consecința existenței unei intenții comunicative Într-un anumit context; 2) textul poate fi alcătuit din semne aparținând unor sisteme diferite de semne: textul lingvistic este obligatoriu Însoțit de semne paraverbale (vocea cu diversele ei aspecte diferențiatoare) și poate fi - și de regulă este - Însoțit de semne non verbale (gesturi, mimică); În operă, textul propriu-zis (libret-ul) este Însoțit de textul muzical, de gesturi, de
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
footnote>. O posibilitate de discriminare ar fi următoarea: să numim co-text anturajul de semne corespunzător fiecărui tip de semn utilizat Într-un text privit din perspectivă semiotică. Astfel, un text ar putea fi interpretat Într-un ansamblu de co-texte verbal/lingvistic, non verbal, paraverbal - care, prin interacțiune semantică, ar constitui contextul. Semnul făcut de un autostopist, cu degetul mare orientat spre o anumită direcție, și adresat conducătorului unui autoturism aflat În mișcare, este de natură non verbală. Pentru a-l interpreta
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
de aterizare; 3) personalul cu diferite atribuțiuni aflat În punctul de conducere a zborului, Împreună cu conducătorul zborului, Startul. Comunicarea era realizată prin radio, cu excepția ultimului caz, În care era directă, față-În-față. Mesajele principale transmise de conducătorul de zbor prin enunțul lingvistic erau simplu de decodat: 1) Nu mai decolează nimeni, 2) Ilie trebuia să zboare În zona Bicaz pentru a intermedia o legătura radio. La nivel implicit, ambele propoziții ale enunțului transmiteau un mesaj referitor la o situație de zbor specială
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
caz la caz. Numai semnificația enunțului nu era suficientă pentru a Înțelege cât de gravă era situația de zbor la care Startul făcea trimitere. Era cazul receptorilor cu care comunicarea se realiza prin radio. Aceștia au mai beneficiat, pe lângă enunțul lingvistic propriu-zis, doar de o anumită tonalitate, mai gravă, a emițătorului. Aceasta, Împreună cu mesajul lingvistic, le-a transmis piloților care așteptau decolarea, cât și celor aflați În aer, o stare de emoție accentuată, care nu poate fi decât imaginată, aproximată de către
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
gravă era situația de zbor la care Startul făcea trimitere. Era cazul receptorilor cu care comunicarea se realiza prin radio. Aceștia au mai beneficiat, pe lângă enunțul lingvistic propriu-zis, doar de o anumită tonalitate, mai gravă, a emițătorului. Aceasta, Împreună cu mesajul lingvistic, le-a transmis piloților care așteptau decolarea, cât și celor aflați În aer, o stare de emoție accentuată, care nu poate fi decât imaginată, aproximată de către cei care nu zboară. Mesajul pe care fiecare dintre piloți l-a primit a
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
acestuia), sperând că va observa silueta unui MIG 21 apropiindu-se. Doar perceperea și interpretarea acestor semne non verbale În interacțiunea lor complexă dădea posibilitatea receptorilor direcți să Înțeleagă că, dincolo de mesajul de situație de zbor anormală transmis prin semnele lingvistice, conducătorul de zbor trasmitea ceva mult mai dramatic: faptul că, cel puțin din perspectiva lui, situația era deosebit de gravă, putând degenera către o catastrofă aeriană. Din șirul de semne lingvistice utilizat, unul se afla În perfectă consonanță, ca semnificație, cu
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
dincolo de mesajul de situație de zbor anormală transmis prin semnele lingvistice, conducătorul de zbor trasmitea ceva mult mai dramatic: faptul că, cel puțin din perspectiva lui, situația era deosebit de gravă, putând degenera către o catastrofă aeriană. Din șirul de semne lingvistice utilizat, unul se afla În perfectă consonanță, ca semnificație, cu această avalanșă de semne non verbale: dativul -mi, prin care locutorul devenea beneficiarul acțiunii exprimate În propoziție, prin care lua asupra sa Întrega răspundere a rezolvării situației. El nu a
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
respectiv. Doar cea de a doua Întrebare, neprecedată de prima, nu are sens: interlocutorul nu poate recupera intenția/scopul/obiectivul locutorului deoarece aceasta trebuie să fie În raport cu ceva, adică cu referința/referentul. Observăm că cele două tipuri de context, intern (lingvistic) și extern, par a avea funcții specializate: primul pare să ajute la formarea referinței, iar cel de-al doilea la identificarea referentului (prin utilizarea datelor oferite de elementele relevante ale mediului fizic imediat dacă este cazul) și la reconstituirea obiectivului
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
dv. porniți de la ideeea că există vreo legătură Între toate astea și cetățean? P Păi ... nu știu, dacă mă-ntrebați, vă spun. Am putea spune, la o primă vedere, că ceea ce s-ar putea numi contextul intern inițial (de natură lingvistică), asigurat de către H, nu a fost suficient sau nu a fost explicit, deoarece el a contat pe faptul că, interpretul, P, va utiliza, În procesul de decodare/interpretare, și o serie de cunoștințe provenite din contexte externe enunțului și depozitate
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
poate fi identificat prin succesiunea de cifre 326, cere permisiunea cuiva, care se numește <Startul>, să pună ceva În mișcare. Din punctul de vedere al comunicării, această semnificație este inoperantă. Dacă ar fi să utilizeze doar informațiile vehiculate prin semnele lingvistice, care se constituie, În același timp, și În context intern, interpretul s-ar afla În imposibilitate nu numai de a descifra ceea ce dorește să-i transmită locutorul, ci și de a construi referințele și de a identifica referenții unor semne
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
326, care se află În avion și cere aprobarea să pornească motorul avionului. El poate interpreta enunțul conform așteptărilor locutorului deoarece are la Îndemână și alte surse contextuale, pe lângă contextul intern al acestuia. Dacă În situația contextului intern de natură lingvistică identificarea elementelor care compun acest context nu constituie o problemă - deoarece ele nu pot fi altceva decât semne lingvistice, cu totul altfel stau lucrurile În cazul contextului extern. Practic, orice semn produs/existent În afara enunțului propriu-zis poate fi utilizat de către
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
locutorului deoarece are la Îndemână și alte surse contextuale, pe lângă contextul intern al acestuia. Dacă În situația contextului intern de natură lingvistică identificarea elementelor care compun acest context nu constituie o problemă - deoarece ele nu pot fi altceva decât semne lingvistice, cu totul altfel stau lucrurile În cazul contextului extern. Practic, orice semn produs/existent În afara enunțului propriu-zis poate fi utilizat de către interpret ca element al contextului extern În procesul de interpretare. Dificultatea identificării tuturor acestor elemente nu Înlătură Însă posibilitatea
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
produs/existent În afara enunțului propriu-zis poate fi utilizat de către interpret ca element al contextului extern În procesul de interpretare. Dificultatea identificării tuturor acestor elemente nu Înlătură Însă posibilitatea de a Încerca gruparea, sistematizarea lor pe categorii de semne exterioare sistemului lingvistic care pot influența interpretarea unui enunț/text - În cazul cel mai complex al conversației față-În-față. Am În vedere aici doar acele semne care au o existență materială și pot fi percepute direct de către interpret. În consecință, interpretul, În calitatea lui
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
interpretului), contextul extern al unui enunț include: contextul locutorului, ca sursă de semne non verbale și contextul fizic În care se desfășoară actul de comunicare În Contextul locutorului, CL, intră semnele corporale, adică orice semn produs de locutor - În afara celor lingvistice care poate fi interpretat ca relevant În raport cu enunțul. În funcție de relația pe care o au cu enunțul, putem identifica aici două categorii de semne active și pasive Prin sub-clasa active Înțeleg acele semne produse de către locutor care au o influență directă
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]