18,324 matches
-
aici-ul și acum-ul discursului și se Întinde pe distanța permisă de capacitățile perceptive umane. Numai În acest context capătă sens cuvinte ca: eu, tu, aici, acolo, acesta, acela etc . Aici se află o mare parte dintre referenții semnelor lingvistice ce compun propoziția enunțată; doar aceștia prezintă importanță În procesul de interpretare. Voi analiza, În subcapitolele următoare, cum poate influența contextul extern semnificația unui enunț. În acest scop, voi utiliza principalele teorii care au scos În evidență, cu precădere, caracteristica
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
la locul nostru. (2) O să trecem cu vederea de data asta. (3) Trecem notele În catalog și după aia în carnete. (4) Este fraza (1) suficientă pentru ca receptorul vizat să construiască referința corectă (similară cu cea a emițătorului) a elementului lingvistic trecem? Înțelege receptorul că semnificația frazei este aceea de a schimba subiectul discuției? Un răspuns afirmativ este posibil. Într-adevăr, trecem, În conexiune cu expresia mai departe, ar putea Însemna a continua discuția pe o altă temă. Dar ce anume
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
semnificația frazei este aceea de a schimba subiectul discuției? Un răspuns afirmativ este posibil. Într-adevăr, trecem, În conexiune cu expresia mai departe, ar putea Însemna a continua discuția pe o altă temă. Dar ce anume garantează această interpretare? Contextul lingvistic mai larg enunțurile anterioare nu-l ajută foarte mult pe receptor. Practic, nimic nu impune, cu suficientă forță, această interpretare a semnului trecem. De ce (1) n-ar putea Însemna Hai să ne (emițătorul și receptorul) Îndepărtăm (de cineva/ceva)? O
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
ar putea Însemna Hai să ne (emițătorul și receptorul) Îndepărtăm (de cineva/ceva)? O posibilă explicație ne este oferită de Wittgenstein. Pornind de la enunțul care ar putea fi considerat cea mai concisă definiție a pragmaticii, conform căruia semnificația unei entități lingvistice este dată de utilizarea ei (de către un locutor, cu un anumit scop) în limbaj <ref id = "38">Wittgenstein 2003, p. 117 </ref>, el vede semnificația cuvântului sau a propoziției ca rezultantă a ceea ce numește joc de limbaj. Acesta nu este
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
folosit În activitatea care are un anumit scop. Dacă așa stau lucrurile, atunci contextul extern (am În vedere, În primul rând, activitatea) este anterior limbajului, cel puțin În faza de intenție, de formulare a obiectivului urmărit. Rezultă că interpretarea semnelor lingvistice se face Într-un context prestabilit; interpretul nu este nevoit să treacă În revistă toate semnificațiile memorate ale unui semn lingvistic pentru a vedea care se potrivește cel mai bine În jocul de limbaj curent; există o singură semnificație a
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
activitatea) este anterior limbajului, cel puțin În faza de intenție, de formulare a obiectivului urmărit. Rezultă că interpretarea semnelor lingvistice se face Într-un context prestabilit; interpretul nu este nevoit să treacă În revistă toate semnificațiile memorate ale unui semn lingvistic pentru a vedea care se potrivește cel mai bine În jocul de limbaj curent; există o singură semnificație a cuvântului/frazei: cea accesată prin jocul de limbaj În acțiune. 88 În aceste condiții, (1) nu ar putea Însemna, de exemplu
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
deja) de locul exploziei prin enunțarea frazei Hai să trecem mai departe. (dincolo de acest parapet) Pe linia aceluiași raționament, cuvântul trecem din exemplele (2), (3) și (4) generează alte semnificații decât cea din (1) pentru că el este utilizat În contexte lingvistice diferite și În activități diferite, adică În alte jocuri de limbaj. Astfel: (2) are semnificația să ne deplasăm fiecare la locul nostru Într-un joc de limbaj cum ar fi explicarea unei activități/a unui joc; (3) are semnificația o să
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
trebui să fie perceperea tipului de joc, a activității În care se utilizează limbajul; ea ar trebui să fie urmată de accesarea, În memorie, a tipului de joc corespunzător care va constitui contextul imediat, generator de semnificație pentru fiecare entitate lingvistică din structura enunțurilor . Aceste „etape” se parcurg automat de către interpret. Startul și 326 cunosc foarte bine jocul În care enunțurile lor sunt verigi, pentru că ei Înșiși sunt parte a jocului. Dacă nu ar Înțelege semnificația elementelor lingvistice din care sunt
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
pentru fiecare entitate lingvistică din structura enunțurilor . Aceste „etape” se parcurg automat de către interpret. Startul și 326 cunosc foarte bine jocul În care enunțurile lor sunt verigi, pentru că ei Înșiși sunt parte a jocului. Dacă nu ar Înțelege semnificația elementelor lingvistice din care sunt construite enunțurile, nu ar Înțelege jocul, nu ar putea juca jocul. Ei nu trebuie să „caute” În memorie care sunt semnificațiile posibile ale unor semne ca Startul sau 326, pentru că ei sunt Startul, respectiv, 326. Dacă nu
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
joacă toată lumea Asta mi-o cânți dumneata, nea Ilie, de cînd te știu. Anul ăsta s-a terminat cu n-am. ... Prins la Înghesuială, Moromete este obligat să reinventeze, din mers, jocul plata foncirii. Faptul că nu are nici o replică lingvistică la intervenția agentului Înseamnă, În jocul normal, că a aceptat propunerea de a juca serios. Ba mai mult, Îi cere agentului o „Țigare”. Acest gest domestic este decodat de către agent, În baza aceluiași cod al jocului normal, ca fiind o
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
Bălosu din limbajul și jocul lui Moromete: că acesta nu aparține universului În care el, Bălosu, trăiește. De aceea, nu va mai juca cu el jocul, normal, al salutului! Nu-l va mai saluta primul! Moromete nu aparține altui univers lingvistic și nici cultural. El doar utilizează limbajul În altă categorie de jocuri, străină consătenilor săi și, mai ales vecinului său. El nu folosește limbajul doar În jocurile, activitățile stereotipe În care este anjagat, zi de zi și Într-o perfectă
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
de limbaj. Wittgenstein ne oferă soluția Învățării regulilor jocului jucând: „make up the rules as we go along” ; mijloacele, În acest caz, ar putea fi „Învățarea ostensivă” <ref id=”49”>Ibid., p. 94 referință </ref> sau negocierea semnificației unor semne lingvistice prin explicare. Foarte multe activități umane se suprapun, mai mult sau mai puțin; În consecință, delimitarea sferei jocurilor de limbaj este greu de făcut. Atunci când semnificația unei entități lingvistice poate fi determinată În două sau mai multe jocuri de limbaj
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
49”>Ibid., p. 94 referință </ref> sau negocierea semnificației unor semne lingvistice prin explicare. Foarte multe activități umane se suprapun, mai mult sau mai puțin; În consecință, delimitarea sferei jocurilor de limbaj este greu de făcut. Atunci când semnificația unei entități lingvistice poate fi determinată În două sau mai multe jocuri de limbaj, apare ambiguitatea, incertitudinea (cazul verbului a vedea, din exemplul de mai sus). Răspunsul pe care ni-l oferă filosoful austriac la această, aparentă, problemă de comunicare este În perfectă
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
face posibilă această interpretare. 326: Startule, sunt 326, frână, flaps, 100%, far, A.P. cuplat, aprobați decolarea. Startul: 326, aprob decolarea Ce ar Înțelege un interpret oarecare, din afara domeniului aviației, aflat pentru prima dată În postura Startului, din succesiunea de semne lingvistice enumerate de locutorul 326: frână, flaps, 100%, far, AP? Ele par a fi argumentele unor predicate care lipsesc. Prin ce mijloace ar putea reuși să decodeze / interpreteze aceste semne și enunțul În ansamblul său? Contextul intern, lingvistic nu-i furnizează
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
succesiunea de semne lingvistice enumerate de locutorul 326: frână, flaps, 100%, far, AP? Ele par a fi argumentele unor predicate care lipsesc. Prin ce mijloace ar putea reuși să decodeze / interpreteze aceste semne și enunțul În ansamblul său? Contextul intern, lingvistic nu-i furnizează nici un fel de informații suplimentare. Substantivele, destul de frecvent folosite În limbajul obișnuit, frână și far sunt compatibile cu o multitudine de predicate: frâna este trasă, frâna este defectă, frâna nu Ține, am frână bună, nu călca pe
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
regim de funcționare „maximal”. Farul este rabatat și aprins. Pilotul automat este cuplat. Aprobați decolarea. Faptul că schimbul verbal de mai sus este parte a procesului de decolare, care acum este În desfășurare, face imposibilă orice altă interpretare a semnelor lingvistice În discuție. Atât compatibilitatea fiecărui semn verbal cu schemele logice activate, cât și succesiunea enunțării lor le conferă relevanță maximă. Să presupunem că 326 produce următorul enunț Alo! Startul? Sunt 326, AP cuplat, 100%, far, flaps, frână, aprobați decolarea. Din
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
și muzicii” <ref id=”57”> Ibid., p. 15 referință </ref> (traducerea mea). 3.4. Contextul situației O perspectivă foarte apropiată de cea a lui Ogden și Richards, pe care putem să o folosim În procesul de explicare a semnificației semnelor lingvistice - și nu numai, care Își are rădăcinile În afara acestui sistem, este cea a antrolologului și etnologului polonez Malinowski. Teoria lui este izbitor de asemătoare cu cea a celor doi, lucru recunoscut de autor În suplimentul pe care Îl scrie la
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
Meaning, intitulat „The Problem of Meaning in Primitive Languages”. Conceptul explicativ de bază, ca și la Ogden și Richards (și, În alți termeni, la Wittgenstein), este cel de situație. Ca și contemporanii săi, Malinowski constată, practic, necesitatea depășirii granițelor contextului lingvistic. El simte nevoia extinderii conceptului de context dincolo de ceea ce, În mod tradițional Însemna el, adică anturajul lingvistic al unui cuvânt/propoziție supus(ă) interpretării. Așa cum, pentru a interpreta un cuvânt, acesta trebuie situat și analizat În ansamblul propoziției din care
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
și Richards (și, În alți termeni, la Wittgenstein), este cel de situație. Ca și contemporanii săi, Malinowski constată, practic, necesitatea depășirii granițelor contextului lingvistic. El simte nevoia extinderii conceptului de context dincolo de ceea ce, În mod tradițional Însemna el, adică anturajul lingvistic al unui cuvânt/propoziție supus(ă) interpretării. Așa cum, pentru a interpreta un cuvânt, acesta trebuie situat și analizat În ansamblul propoziției din care face parte, tot așa, pentru a interpreta un enunț (o propoziție rostită cu scopul de a comunica
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
contextul situației, care a generat-o. În mod evident, ea are, indiferent de orice context, o anumită semnificație literală care, Însă, nu are nici o valoare operațională. Ea nu comunică nimic despre ce anume a urmărit locutorul prin enunțarea acestei secvențe lingvistice. Se pot imagina o multitudine de situații În care propoziția poate fi rostită: un copil a fost deranjat, În joacă, de un prieten și rostește propoziția În timp ce aleargă după acesta să se răzbune; un individ rostește propoziția În timp ce urmărește o
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
Bisica stătea În calea idealurilor sale! Lucrul interesant pe care Îl afirmă Malinowski, În teoria sa despre semnificație, este acela că, cel puțin din perspectiva comunicării, a Înțelegerii fenomenelor și proceselor de interacțiune umană, nu se poate vorbi de competență lingvistică În afara experienței de viață trăite În mediul/societatea În care se vorbește limba respectivă. Competența lingvistică se achiziționează simultan cu competența culturală, cu achiziționarea modului de viață, a obiceiurilor, a tradițiilor. Bună dimineața. Faină vremea. În ce context al situației
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
despre semnificație, este acela că, cel puțin din perspectiva comunicării, a Înțelegerii fenomenelor și proceselor de interacțiune umană, nu se poate vorbi de competență lingvistică În afara experienței de viață trăite În mediul/societatea În care se vorbește limba respectivă. Competența lingvistică se achiziționează simultan cu competența culturală, cu achiziționarea modului de viață, a obiceiurilor, a tradițiilor. Bună dimineața. Faină vremea. În ce context al situației ar trebui să inserăm acest enunț pentru a-i Înțelege semnificația mai profundă? Pentru că cea literală
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
să interpretăm acest gen de enunțuri care se află, cel puțin aparent, În afara sferei interacțiunilor umane utile, a acelor enunțuri produse, aparent, fără un scop practic imediat: conversația liberă fără un scop anume, formulele de salut, de politețe ș.a. Semnificația lingvistică a unor asemenea enunțuri nu are nici o importanță pentru receptor; ele nu vehiculează nici o ipoteză nouă. Semnificația lor vine din contextul situației. În opinia antropologului, explicarea fenomenului are la bază tendința generală a oamenilor de a se asocia, de a
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
a dulapului de lângă vitrină și pune umerașele lângă costumul maro. Locutorul are un obiectiv clar, de natură materială. Prin verbe performative, dorește ca interlocutorul său să modifice lumea referențială reală din jurul său. Pentru asta, interlocutorul trebuie să identifice referenții semnelor lingvistice, lucru care nu se poate realiza decât utilizând la maxim material situational setting. Acest context fizic real se află Într-o stare latentă; elemente ale sale sunt activate În timpul schimbului verbal În funcție de relevanța lor În raport cu actul de comunicare concret. În
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
cea de a doua, prin care Îi cere interlocutorului să facă ceva, așteaptă. Înțelegerea acestor utilizări, esențialmente diferite, ale semnelor verbale este facilitată de o altă teorie, teorie ce plasează o componentă a semnificației enunțului Într-un context exterior sistemului lingvistic. Prin ceea ce ulterior se va numi teoria actelor de limbaj, John Austin iese din zona restrictivă a viziunii conform căreia propoziția se folosește doar pentru a afirma lucruri; el susține că printr-o propoziție se fac lucruri: „to say something
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]