18,324 matches
-
ambiguităților discursive În Înregistrarea nr. 2, H Îi spune lui P Deci... cam aicea suntem. Dumneavoastră știu că aveți alte experiențe, ați avut parte, În mod privilegiat, așa cum meritați, ... de o Întreagă istorie. Există, În acest enunț, mai multe elemente lingvistice, cuvinte și expresii, a căror semnificație necesită clarificări. Mă opresc doar asupra unei expresii ce a generat o reacție foarte dură din partea lui P, care, până la acel moment, a avut o atitudine cooperantă În schimburile verbale anterioare Foarte frumos, deci
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
asemenea reacție? Este evident că expresia ați avut parte, În mod privilegiat al cărei concept cheie este reluat, În mod repetat, În replica lui P. De ce l-a deranjat această expresie? Pentru faptul că efectele cognitive previzibile, pe baza semnificației lingvistice a enunțului, sunt negative, nu pozitive. Enunțul este optim pertinent, dar este interpretat, În această etapă, ca fiind un act amenințător la adresa interpretului cu toate că, În semnificația lingvistică, există o expresie a cărei semnificație intră În aparentă contradicție cu această concluzie
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
a deranjat această expresie? Pentru faptul că efectele cognitive previzibile, pe baza semnificației lingvistice a enunțului, sunt negative, nu pozitive. Enunțul este optim pertinent, dar este interpretat, În această etapă, ca fiind un act amenințător la adresa interpretului cu toate că, În semnificația lingvistică, există o expresie a cărei semnificație intră În aparentă contradicție cu această concluzie preliminară: așa cum meritați. În ce privește semnificația lexicală, conceptul privilegiu nu ridică probleme de ambiguitate, el Însemnând “avantaj, ..., drept sau distincție care se acordă unei persoane...; favoare; Împrejurare favorabilă
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
contradicție cu această concluzie preliminară: așa cum meritați. În ce privește semnificația lexicală, conceptul privilegiu nu ridică probleme de ambiguitate, el Însemnând “avantaj, ..., drept sau distincție care se acordă unei persoane...; favoare; Împrejurare favorabilă” . Dacă nu este polisemantic, atunci de unde apare ambiguitatea? Competența lingvistică a lui P este mai presus de orice Îndoială (el fiind un ziarist de vârf, scriitor și analist politic). Co-textul anterior nu favorizează explicit o asemenea interpretare amenințătoare a expresiei În mod privilegiat. Cu toate acestea, P poate construi, pe
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
din enunțul său. Asta Înseamnă că explicitarea enunțului și, implicit, mesajul ar putea fi total diferite față de cele pe care el, locutorul, le-a avut În vedere la producerea enunțului. Apariția, În cadrul formelor propoziționale complete, a explicitărilor a unor elemente lingvistice noi, care nu aparțin enunțurilor produse, ar putea fi explicată prin ceea ce Carston numește high-level explicature (explicitare de ordin superior). Conform acestei teorii, asemenea elemente ligvistice nu sunt parte a enunțului, dar ele sunt comunicate ca parte a explicitării, al
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
joacă un rol cu atât mai mare), cu cât implicarea contextului În construirea/interpretarea enunțului este mai mică (vezi ultimul exemplu); 2) construirea explicitării nu vizează - direct - descifrarea a ceea ce a intenționat să spună locutorul, ci doar obținerea unei forme lingvistice complete din punct de vedere semantic care să permită decodarea semnificației literale a enunțului (mai bine spus, care să permită identificarea stării de lucruri din lumea reală la care locutorul face referire). De unde și definiția explicitării: „O ipoteză comunicată prin intermediul
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
În zbor), 2) Krugului, pentru care, de asemenea, comanda de a interveni cu indicații În procesul de aterizare a avioanelor este maxim pertinentă (asta este principala sa atribuțiune). Așteptările de pertinență ale lui 326 nu sunt Însă satisfăcute de semnificația lingvistică a enunțului Startului. Așteptările sale au la bază, În principal, următoarea ipoteză aflată În contextul său memorat (ipoteză foarte puternică, rezultată din studiile profesionale și confirmată de practica zborului) Orice secvență dintr-o convorbire radio, de tipul Întrebare-răspuns, se Încheie
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
ostensiv vehiculează o prezumție a propriei sale pertinențe optimale), este Îndreptățit să continue procesul de căutare a pertinenței enunțului Startului, Încercând să afle de ce este pertinent pentru el acest enunț. În acest sens, el construiește următoarele ipoteze pe baza semnificației lingvistice a enunțului Startului Startul cere tuturor piloților să vină la aterizare. Startul cere piloților să vină la aterizare În liniște. Startul cere Krugului să nu intervină decât pentru a preveni conflicte dinamice. Fiecare dintre aceste ipoteze determină, prin intermediul unor concepte
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
În liniște la aterizare nu se regăsește. Ultima ipoteză rezultată din semnificația enunțului activează și intră În conflict cu ea Stația de dirijare la aterizare are ca atribuție principală dirijarea avioanelor la aterizare. Observăm cum ipotezele construite pe baza semnificației lingvistice intră În contradicție cu premisele implicitate din memoria enciclopedică. Enunțul produs de Start este, ca act de limbaj, o directivă; În consecință, ipotezele construite pe baza lui sunt foarte puternice și prevalează asupra celor rezultate din memorie. Ceea ce trebuie să
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
conform 280 căreia Startul se adresează tuturor piloților, inclusiv lui 326. Dacă el cere tuturor piloților să aterizeze, rezultă că toți pot ateriza și nu există nici o situație specială. Această posibilă concluzie intră În conflict cu ipotezele rezultate din semnificația lingvistică a enunțului produs de Start (aducerea simultană a tuturor avioanelor la aterizare, precizarea de aterizare În liniște, ordinul dat Krugului de a nu interveni). Concluzia privind situația specială fiind foarte puternică, determină abandonarea ipotezei cu care aceasta intra În contradicție
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
Comunicarea reală ne oferă cazuri care confirmă această ipoteză și cazuri care o infirmă. Cu siguranță, o mare parte dintre profesorii care trăiesc În același context istoric cu profesorul care a determinat reacția președintelui vor ajunge la concluzii cu forme lingvistice diferite, dar apropiate ca sens, de concluzia de mai sus. O altă parte dintre profesori vor ajunge la concluzii total diferite ca formă și conținut. Ce anume determină parcurgerea unor trasee inferențiale total diferite de la un interpret la altul, În afara
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
logice (de construire a explicitării), nu depind decât de capacitățile și competențele generale ale interpreților mai sus menționate; În consecință, ele vor fi urmate de toți interpreții care Îndeplinesc aceste condiții. Altfel spus, toți acești interpreți vor obține aceeași semnificație lingvistică a enunțului. Separarea traseelor interpretative pare că se produce odată cu nevoia de construire a unor contexte pertinente În care trebuie interpretată semnificația lingvistică. În cazul analizat, semnificația lingvistică a enunțului produs de președinte va fi, pentru toți profesorii, Președintele afirmă
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
urmate de toți interpreții care Îndeplinesc aceste condiții. Altfel spus, toți acești interpreți vor obține aceeași semnificație lingvistică a enunțului. Separarea traseelor interpretative pare că se produce odată cu nevoia de construire a unor contexte pertinente În care trebuie interpretată semnificația lingvistică. În cazul analizat, semnificația lingvistică a enunțului produs de președinte va fi, pentru toți profesorii, Președintele afirmă că lucrează mai multe ore pe săptămână decât lucrează un profesor. Președintele afirmă că un profesor câștigă mai mulți bani pe oră decât
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
Îndeplinesc aceste condiții. Altfel spus, toți acești interpreți vor obține aceeași semnificație lingvistică a enunțului. Separarea traseelor interpretative pare că se produce odată cu nevoia de construire a unor contexte pertinente În care trebuie interpretată semnificația lingvistică. În cazul analizat, semnificația lingvistică a enunțului produs de președinte va fi, pentru toți profesorii, Președintele afirmă că lucrează mai multe ore pe săptămână decât lucrează un profesor. Președintele afirmă că un profesor câștigă mai mulți bani pe oră decât câștigă el . Analizând concluziile implicitate
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
să analizez doar factorii contextuali optim pertinenți În situația de comunicare specifică fiecărui enunț, fără a parcurge multiplele traiectorii interpretative potențiale generate de alte elemente contextuale pertinente (dar nu optim pertinente) și fără a intra foarte mult În detaliile mecanismelor lingvistice și non lingvistice de producere a semnificației (la nivel fonetic, lexical, gramatical etc.). Asta poate explica și faptul că nu am utilizat/supus analizei conținutul integral al Înregistrărilor. Pericolul, asumat, al acestei alegeri ar putea fi o impresie de oarecare
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
factorii contextuali optim pertinenți În situația de comunicare specifică fiecărui enunț, fără a parcurge multiplele traiectorii interpretative potențiale generate de alte elemente contextuale pertinente (dar nu optim pertinente) și fără a intra foarte mult În detaliile mecanismelor lingvistice și non lingvistice de producere a semnificației (la nivel fonetic, lexical, gramatical etc.). Asta poate explica și faptul că nu am utilizat/supus analizei conținutul integral al Înregistrărilor. Pericolul, asumat, al acestei alegeri ar putea fi o impresie de oarecare superficialitate În analiza
Context şi semnificaţie. Abordare semio-pragmatică by Mircea D. Horubeţ () [Corola-publishinghouse/Science/675_a_1253]
-
importanță, studenții le consideră ca elementare și trec peste și, cu toate acestea, puțini au o idee precisă despre ele” (p. 9). Magdalena Vulpe, autoarea unei excelente lucrări de profil (2002), scria: Dubla mea experiență, de redactor la o publicație lingvistică și de profesor la anul I, mi-a dat posibilitatea să identific acele lucruri În aparență simple și evidente pe care, dacă nu ți le spune nimeni, nu le „descoperi” decât târziu, prin mimetism, după lecturi Îndelungi și repetate (pp.
[Corola-publishinghouse/Science/2315_a_3640]
-
emotivă, care se manifestă prin exprimarea din partea emițătorului a unei atitudini afective față de realitatea extralingvistică; c) funcția conativă, care se aseamănă cu funcția expresivă, deosebindu-se de aceasta prin faptul că emițătorul dorește să-l implice pe receptor În actul lingvistic; În același timp, emițătorul Își exprimă o anumită atitudine față de receptor; d) funcția metalingvistică, ce „acționează În sensul introducerii unor elemente lingvistice pentru definirea unor componente din codul limbii Întrebuințate În text” (p. 7); e) funcția fatică, ce are În
[Corola-publishinghouse/Science/2315_a_3640]
-
funcția expresivă, deosebindu-se de aceasta prin faptul că emițătorul dorește să-l implice pe receptor În actul lingvistic; În același timp, emițătorul Își exprimă o anumită atitudine față de receptor; d) funcția metalingvistică, ce „acționează În sensul introducerii unor elemente lingvistice pentru definirea unor componente din codul limbii Întrebuințate În text” (p. 7); e) funcția fatică, ce are În vedere potențarea legăturii dintre emițător și receptor; f) funcția poetică, ce se află la antipodul funcției referențiale și se referă la organizarea
[Corola-publishinghouse/Science/2315_a_3640]
-
În configurația stilistică a limbii române literare, stilul științific reprezintă una dintre extreme, cealaltă fiind reprezentată de stilul beletristic. Între aceste două extreme Își găsesc locul stilul juridico-administrativ și cel publicistic. În stilurile științific și beletristic, În procesul de comunicare lingvistică, nu există propriu-zis un destinatar, ci un receptor. În stilurile publicistic și administrativ, cel de-al doilea protagonist este considerat Încă de la emitere un destinatar, În funcție de care emițătorul Își structurează textul (și mesajul) (Irimia, 1995, pp. 186-187). Urmând clasificarea propusă
[Corola-publishinghouse/Science/2315_a_3640]
-
Persoana I se folosește doar ca marcă a pluralului autorității și modestiei: Încercând să delimităm [subl. n.] spațiul investigației noastre, trebuie să precizăm că este vorba de modul În care filtrul complex numit „univers de discurs” selectează și combină semnele lingvistice și nonlingvistice (Rovența-Frumușani, 1995, p. 18). În privința adjectivului, remarcăm predominarea acelor fără grad de comparație sau, În tot cazul, predominarea gradului pozitiv: În comparație cu limbajul cotidian, considerat indicial prin excelență (prezența deicticelor, a ostensiunii, a implicitului situațional etc., Bühler, definind limba
[Corola-publishinghouse/Science/2315_a_3640]
-
4. Unitatea Se obține prin folosirea terminologiei de specialitate consacrate În domeniul respectiv. Această terminologie va fi utilizată pe tot parcursul lucrării. Ilustrăm unitatea textului științific cu trei fragmente din trei texte științifice aparținând unor domenii diferite (medical, juridic și lingvistic). O lectură atentă arată că fiecare fragment are particularități lexicale care sunt accesibile doar specialiștilor din domeniile respective. Hamartomul pulmonar este o formațiune tumorală dezembrioplazică, relativ frecventă atât la bărbați, cât și la femei, care se dezvoltă În bronhiile mici
[Corola-publishinghouse/Science/2315_a_3640]
-
o viață Întreagă (bunăoară Răscoala lui Horea, de David Prodan). Textele diferă și În privința stilului. Stilul științific este mai arid, datorită obiectivității sale. Depinde mult de personalitatea autorului textului științific, dacă reușește să confere textului o lectură plăcută, agreabilă. Lucrările lingvistice ale lui Iorgu Iordan, de pildă, sunt plăcute la lectură, chiar dacă tratează probleme aride. Un tânăr cercetător trebuie să știe câteva lucruri atunci când se implică Într-o activitate de cercetare: a) Tema aleasă pentru studiu trebuie să fie una la
[Corola-publishinghouse/Science/2315_a_3640]
-
este transcrierea corectă. În continuare, vom arăta care sunt principiile acestei transcrieri corecte. 3. Principii de transcriere a textelor Principiul de bază al transpunerii În ortografia modernă a unui text mai vechi constă În respectarea grafiei atunci când ea notează realitatea lingvistică și În aplicarea ortografiei obișnuite, În cazurile când avem de-a face cu simple particularități grafice (Fisher, 1955, p. 71). Același experimentat lingvist spunea În continuare: „O unificare totală În sensul noii ortografii nu este recomandabilă, deoarece nu avem dreptul
[Corola-publishinghouse/Science/2315_a_3640]
-
Întinerim” cu pensula tablourile lui Grigorescu sau Michelangelo sau să „modelăm” cu dalta o statuie de-a lui Brâncuși! În orice caz, există nenumărate reacții (cronici literare, articole de atitudine) care critică proasta transcriere a textelor, făcută uneori din ignoranță lingvistică și lipsă de acribie filologică, iar alteori din cauza cenzurii. De pildă, Într-un poem declarat anticomunist de-al lui Aron Cotruș, toate referințele la ruși au fost Înlocuite cu „putrezii capitaliști”, denaturând foarte grav textul poemului. O modernizare excesivă a
[Corola-publishinghouse/Science/2315_a_3640]