1,702 matches
-
cu ex-Iugoslavia, micii noștri cu vită, porc și usturoi ar fi meritat, într-adevăr, protejați ca marcă. Dar... Ați auzit vreodată de cevapcici? Este vorba despre un diminutiv traductibil prin ceva de genul „chebapurimici“. Sunt mititeii (tot un diminutiv...) sârbești, croați, sloveni, bosniaci, herțegovini, muntenegreni (dar și albanezi!), făcuți de parcă ar fi pregătiți pentru vreun Mitică de pe malul Dâmboviței. Carnea folosită e un amestec, în cantități egale, de vițel, miel sau oaie și porc, de condimentat se condimentează cu usturoi (ca
Stufat, ori estouffade? sau Existã bucãtãrie româneascã? by Vlad Macri () [Corola-publishinghouse/Science/1386_a_2382]
-
sînt slavi de origine, descendenți din bogumili.72 Persecutați de clerurile creștine începînd cu secolul al XII-lea, aceștia s-au răzvrătit, raliindu-se islamului, și trecînd de partea dominatorilor, după ocupația turcă. Amintirea acestei trădări a rămas vie pentru croați, dar, mai ales, pentru sîrbi. Pe de altă parte, pentru a complica și mai mult lucrurile, tot turcii au încurajat reforma protestantă în Ungaria și în Transilvania, susținîndu-le pe acestea în decursul războaielor de eliberare. Era mai ușor pentru ei
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
care împăratul Franz-Josef începuse să o integreze în mica nobilime. Cît depre locuitorii Regatului Ungariei, aceștia se consideră pur și simplu unguri, tot astfel boemienii se autopercep drept cehi supuși ai Habsburgilor, polonezii drept polonezi și așa mai departe. Numai croații, poate, se voiau mai austrieci decît erau, datorită frustrării de a fi guvernați de Budapesta și nu de Viena. Totuși, odată venită vara lui 1914, mobilizarea generală se operează peste tot fără incidente și, conaționalitățile distincte ale Imperiului, fără să
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
o Europă a viitorului". Astfel stimulați, parlamentarii revendică la rîndul lor "transformarea monarhiei Habsburgilor în stat federal alcătuit din state naționale libere și egale"312, în timp ce liderul sloven Korosec va relansa la 31 mai "unificarea tuturor teritoriilor locuite de sloveni, croați și sîrbi, într-un stat autonom [...] condus democratic sub sceptrul dinastiei Habsburgilor"313. Fără îndoială aceste luări de poziție autonomiste sînt destul de reținute, fiindcă nu pun în cauză menținerea ansamblului imperial, fie și pentru faptul că acesta ar trebui să
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
foarte mare. Partajul între aceste două universuri este confirmat prin compromisul din 1867 cînd se instituie monarhia dualistă, și mai mult încă, în 1914, prin faptul că 407 din 413 mandate la Parlamentul de la Budapesta sînt deținute de către maghiari în timp ce croații și slovacii sînt practic absenți. Acești notabili vor bloca orice schimbare, astfel încît Charles IV va fi nevoit să difuzeze așa-numitul "Manifest al popoarelor" în ajunul prăbușirii finale din 16 octombrie 1918. Însă era prea tîrziu pentru acest "drept
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
23 de milioane de supuși, membri ai minorităților lingvistice ale Imperiului 45 % din totalul populației în vreme ce ei nu erau decît niște clici mărunte. Mai norocoși sînt activiștii cauzei slavilor de sud318, adică adepții unificării politice din afara spațiului austriac al sîrbilor, croaților, slovenilor și mai tîrziu al muntenegrenilor. Aceștia servesc în fapt intențiilor expansioniste ale Regatului Serbiei protejate de către Franța, Marea Britanie și Rusia țaristă, după cum s-au și exprimat în fapt în "Obiective de război" publicate la Nisa începînd din 7 decembrie
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
Acesta va fi întărit în marie 1917 prin crearea la Paris a altui comitet de uniune națională, cel al muntenegrenilor, urmînd apoi ca în luna iulie să fie semnată la Corfu o declarație ce reclamă formarea unui regat al sîrbilor, croaților și slovenilor sub sceptrul dinastiei Karageorgévitch (la care se vor anexa și muntenegrenii). În schimb promotorii libertăților slavilor de nord au o sarcină mai grea, de vreme ce nu se bucură de protecția și susținerea acordată sîrbilor la Paris sau la Londra
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
și Grecia, Cehoslovacia și Polonia figurează printre cele dintîi, în timp ce Austria, Ungaria, Bulgaria, Turcia și Germania fac parte din ce-a de-a doua categorie. Lecția a fost învățată imediat de "activiștii" iugoslavi care, la Zagreb, decretează uniunea sîrbilor, a croaților și a slavilor din fosta Austro-Ungarie, împodobind-o cu un Consiliu național provizoriu care pronunță în mod arbitrar alipirea Regatului Serbiei, mărit la 24 noiembrie prin anexarea Muntenegrului. Și, aproape simultam, la 22 noiembrie, generalul Pilsudski schimbă tactica pentru a
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
negocierii cu învinșii, amputați aproape mortal în cazul Austriei și al Ungariei. Și aproape toate reajustează state destinate în întregime rupturilor etnice. Avansînd de la 2 milioane de locuitori în 1912 la 4 milioane în 1914, Serbia, rebotezată Regatul Sîrbilor, al Croaților și Slovenilor atinge 14 milioane în 1920. În plus, cele 6 milioane de sîrbi ortodocși devin acum minoritari în raport cu un număr echivalent de croați și sloveni catolici, fără a mai pune la socoteală un milion și mai bine de musulmani
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
2 milioane de locuitori în 1912 la 4 milioane în 1914, Serbia, rebotezată Regatul Sîrbilor, al Croaților și Slovenilor atinge 14 milioane în 1920. În plus, cele 6 milioane de sîrbi ortodocși devin acum minoritari în raport cu un număr echivalent de croați și sloveni catolici, fără a mai pune la socoteală un milion și mai bine de musulmani bosniaci, albanezi sau turci, 500 000 de germanofoni, 250 000 de unguri, 200 000 de români și alții asemenea. România nu este românească decît
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
După război, numai prin excepție Belgradul este silit să accepte în octombrie 1920 ca orașul Klagenfurt și Carintia să-i scape în virtutea unui plebiscit favorabil Austriei. Drept revanșă, Constituția unitară din 28 iunie 1921 va fi adoptată în absența deputaților croați; pe deasupra, faptul va coincide cu interzicerea Partidului țărănesc al acestora și cu închiderea lui Raditch, liderul croat. Mult mai grav încă este faptul că legea apărării statului din același an apare ca o cartă a unui regim represiv și în
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
statului din același an apare ca o cartă a unui regim represiv și în mod deliberat pansîrb.331 La urmă, după ce a mal-tratat și expulzat și alți sîrbi și albanezi, monarhia pare să facă o concesie onorabilă, asociindu-i pe croați la guvernare și în-credințînd președinția acestora lui Raditch. Însă orice speranță va dispare cînd acesta din urmă va fi grav rănit în Parlament, de către un deputat muntenegrean. Instaurînd dictatura în anul următor, regele Alexandru I împarte țara în nouă provincii
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
interpretată executarea de către ustași a regelui Alexandru I, în octombrie 1934. Aceasta va avea loc la o lună după ce deputatul Robert Schuman făcuse observația că "toate funcțiile importante sînt rezervate sîrbi-lor" și că "din 200 de generali, numai doi sînt croați"334. După dispariția lui Alexandru I, coroana va reveni fiului acestuia Pierre II care n-are decît unsprezece ani, astfel încît regimul autoritar va fi menținut pînă în 1939 de către regentul Paul. Abia atunci, primul ministru Tsvetskovitch se preocupă de
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
li se acordă autonomie internă,începînd din luna august. Însă se adunaseră prea multe ranchiune pentru ca Iugoslavia să aibă vreme să-și panseze rănile înainte de invazia germană din 6 aprilie 1941335, armata sa, aflată în derută continuînd să extermine alți croați și musulmani. Bilanțul dintre cele două războaie este abia cu puțin mai edificator în restul Europei Centrale, chiar dacă "minoritățile" luate la un loc nu sînt majoritare ca în Iugoslavia și Cehoslovacia. Avînd o considerabilă comunitate germană, ca și ucraineană și
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
sînul micilor state ale căror fronturi se fracționau, a suscitat la acestea, în contra-lovitură extinderea unei conștiințe naționale limitate pînă atunci la cîțiva activiști. Acest fenomen s-a manifestat la slovacii livrați cehilor, dar și mai mult la slovenii și croații cuprinși în Iugoslavia. În cazul lor, ca și al altora, vitejiile echipelor sportive care reprezentau noul stat sînt departe de a crea sentimentul unificator pe care autoritățile ar fi vrut să-l dezvolte și să-l întărească. Politica lor reală
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
o face, un emisar al lui Hitler, Veesenmayer, ia contact cu Macek, șeful partidului țărănesc, pentru a-i oferi conducerea unui stat croat. Apoi Germania se orientează spre Kvaternic, conducătorul ustaș de la Bel-grad, care proclamă la 10 aprilie nașterea unei Croații independente, desemnîndu-l pe Ante Pavelic, creatorul mișcării, drept Poglavnik (Führer). Cu toate că noul stat apare ca un regat vasal, înfeudat germanilor și italienilor, avînd drept rege pe ducele Spolète care declară război Marii Britanii la 16 aprilie 1941 și-i cedează lui
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
a coastei dalmate la 18 mai, este bine primit la început de cea mai mare parte a populației. Nu numai că Croația Mare, lipsită de porturile dalmate, își ia revanșa față de Bosnia-Herțegovina, dar li se oferă celor 4 milioane de croați lipsiți de patrie ocazia de a se răzbuna pe cei 1 900 000 de sîrbi care se află acum la rîndul lor în minoritate.336 Această răzbunare însă va depăși cu mult nivelul ultrajului suferit după 1919, pentru a se
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
află acum la rîndul lor în minoritate.336 Această răzbunare însă va depăși cu mult nivelul ultrajului suferit după 1919, pentru a se transforma apoi într-un masacru sistematic, travestit în politică după 30 aprilie 1941. După ce în luna august croații au fost declarați "rasă superioară", 34 de tribunale de excepție și 24 de cîmpuri de concentrare efectuează sinistrul travaliu; musulmanii, care, de asemenea, aveau de reglat vechi conturi cu sîrbii au fost chemați în ajutor în cadrul diviziei SS "Handzar". Contra-propa-ganda
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
SS "Handzar". Contra-propa-ganda sîrbă cifrează la un milion numărul total al exterminării, în timp ce o comisie oficială iugoslavă constatase, în 1964, un număr de 50 000 de dispăruți în lagărul de la Jasenovac, dintre care 18 000 erau țigani, evrei și opozanți croați 337. Și mai detestabil încă este faptul că Biserica catolică se implică în această partidă, pentru a încheia astfel ostilitățile seculare cu rivala sa ortodoxă de la Belgrad. Călugării franciscani îi binecuvîntează pe ucigași, unul dintre ei, Miroslav Philipovitch-Mastorovitch, ducînd zelul
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
consecutive în timpul războiului din 1914-1918. Celelalte state-marionetă realizate de Italia și de Germania în timpul războiului din 1939-1945 aduc la rîndul lor ilustrări contradictorii, deși legate între ele, în ca-drul aceluiași mecanism de reacție naționalistă. Parcă pentru a face pereche statului croaților, statul sîrb redus la frontierele sa-le din 1913 va începe după 13 august 1941 o purificare etnică proprie în cooperare cu elemente ale rezistenței antigermane. Paralel, statul muntenegrean aflat sub protectorat italian, pro-clamat la 10 aprilie al aceluiași an
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
de redefinire geografică a unei noi Iugoslavii, în conformitate cu dorințele sîrbilor. Ea intră în stare de alertă la 15 mai 1991, moment în care, conform regulilor prezidenței colegiale, comunistul sîrb Borisav Jovic, apropiat al lui Milosevic, trebuie să cedeze locul reprezentantu-lui croat Stipe Mesic. Totul este gata pentru operațiunile militare de avengură care vor începe în iulie împotriva Croației și Sloveniei ce se declaraseră independente la 26 iunie; calea fusese astfel deschisă, întinzîndu-se în aprilie 1992 pînă în Bosnia, sub acoperirea milițiilor
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
și datorită sosirii cîtorva mii de repatriați algerieni. Aceasta a constituit mobilul unui resentiment care, prin caracterul său foarte recent nu are nimic de-a face cu acela al irlandezilor, de exemplu, și mai puțin încă, cu frustrarea etnoreligioasă a croaților. În plus, intervine în acest caz insularitatea specific corsicană care moderează revendicările activiștilor proprii, vizînd probabil maximizarea beneficiului. 10 Pozițiile refractarilor Pentru Denis de Rougemont, naționalismul reprezenta "un om care se teme să nu piardă o putere magică ce de
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
state și două guverne separate pînă în 1918. Intoleranța Ungariei față de grupurile naționale situate sub controlul său este străină de liberalismul pe care Austria îl practică în legătură cu supușii săi. Guvernul de la Budapesta desfășoară o politică de maghiarizare a locuitorilor slavi, croați, sîrbi sau slovaci, a românilor din Transilvania sau chiar a izolaților germanofoni. În sens mai larg, Ungaria se autoconcepe, invers decît Austria, drept un ansamblu național în formare, ca un singur popor în stadiul de gestație. Cum ar spune Ferenc
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
Slovacii și germanofonii se vor ralia din ce în ce mai mult ungurilor pînă la nivelul în care proporția maghiarilor declarați va crește de la 41,2 la 48,1 % între cele două recensăminte efectuate în 1880 și respectiv 1910. În schimb, slavii de sud, croați sau sîrbi, se încăpățînează să reziste maghiarizării. În paralel, în spațiul austriac, recunoașterea legală a drepturilor lingvistice ale naționalităților nu rezolvă toate pro-blemele acestora și nu le satisface toate aspirațiile. Responsabilii locali încalcă adesea prevederile constituiționale în materie școlară sau
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
fracționarea partidelor ce-i afectează astfel chiar pe so-cial-democrații divizați în interior. Asemenea divizări vor opu-ne naționalitățile ce pot reclama anumite antecedente istorice celor care n-o pot face; de-o parte, se situează germanofonii, cehii, maghiarii, polonezii și chiar croații, iar de cealaltă, slovacii, slovenii sau rutenii. De asemenea, vor diferenția popoarele ce au conaționali în afara frontierelor Imperiului italieni, polonezi, sîrbi și români din cele ce nu au. În felul acesta, nenumăratele naționalități sînt cam peste tot amestecate și în
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]