3,866 matches
-
acestor disfuncționalități au împiedicat realizarea completă a tuturor constatărilor și înregistrărilor necesare mormintelor cercetate. Pentru o parte a mormintelor (339-360) există numai inventarul lipsit de alte amănunte. Au fost săpate cam o pătrime din suprafața necropolei, fiind dezgropate 360 de schelete. Cercetările arheologice în necropola callatiană au continuat și după 1990 și mai recent. În toamna anului 2005 s-au efectuat în orașul Mangalia mai multe lucrări pentru modernizarea sistemului de termoficare. Una dintre aceste săpături, realizată fără supraveghere arheologică, a
Elemente ale prezenţei paleocreştine în necropolele din Sciţia Minor (secolele IV-VI) by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100982_a_102274]
-
de 367 de morminte (plus altele în tumuli, din epoca romană timpurie: 10 în tumulul I și 10 în tumulul II). Mormintele identificate prin săpăturile de salvare, cercetate în necropola callatiană, se ridică la peste 400 (însumând aproape 600 de schelete). În cele 338 de morminte descoperite s-au găsit 547 de schelete: 367 sunt de adulți, 154 de copii și 26 de adolescenți. S-au descoperit doar morminte de inhumație care, în funcție de tip, pot fi împărțite astfel: a) mormintele de
Elemente ale prezenţei paleocreştine în necropolele din Sciţia Minor (secolele IV-VI) by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100982_a_102274]
-
10 în tumulul I și 10 în tumulul II). Mormintele identificate prin săpăturile de salvare, cercetate în necropola callatiană, se ridică la peste 400 (însumând aproape 600 de schelete). În cele 338 de morminte descoperite s-au găsit 547 de schelete: 367 sunt de adulți, 154 de copii și 26 de adolescenți. S-au descoperit doar morminte de inhumație care, în funcție de tip, pot fi împărțite astfel: a) mormintele de tip cistă (60% din totalul celor descoperite erau făcute din piatră), construite
Elemente ale prezenţei paleocreştine în necropolele din Sciţia Minor (secolele IV-VI) by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100982_a_102274]
-
mai rar cu câte două. Unele morminte (M140, M148, M151) au fost prevăzute spre est cu o intrare și prag. Mormintele de tip cistă puteau fi întâlnite pe întreaga suprafață a necropolei. În aceste morminte s-au găsit mai multe schelete, foarte rar câte unul singur; apar unele obiecte de inventar, ceva mai frecvent decât în celelalte categorii. Asemănări în privința datării acestei categorii de morminte întâlnim în zona nord-pontică (secolele II-IV), la Odessos și la Intercisa (secolele V-VII); b) mormintele
Elemente ale prezenţei paleocreştine în necropolele din Sciţia Minor (secolele IV-VI) by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100982_a_102274]
-
aur cu o piatră roșie la mijloc. Ulterior, a fost amenajat peste acestea și un pod de scânduri (așezate pe patru bârne fixate în pereți, la un metru deasupra nivelului de călcare al camerei mortuare), peste care se aflau 5 schelete umane. Lângă acestea au fost descoperite fragmente ceramice cu urme de arsură și un mic vas cilindric de bronz (poate o candelă); pe tencuiala peretelui de lângă acest vas s-au observat urme de fum). Amenajarea deosebit de îngrijită a acestei construcții
Elemente ale prezenţei paleocreştine în necropolele din Sciţia Minor (secolele IV-VI) by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100982_a_102274]
-
o considere zona centrală a necropolei romano-bizantine de la Callatis, stabilind datarea acestui monument pentru secolul V. 4.3. Rit și ritual în necropola callatiană Una dintre caracteristicile necropolei o constituie înmormântările comune: aproximativ 1/3 din morminte cuprind între 2-12 schelete, iar cele mai multe, circa 2/3, sunt morminte cu un singur schelet. În mormintele comune - înhumările au avut loc succesiv, într-o perioadă de timp mai îndelungată. Absența inventarului în multe morminte ne determină să le datăm pentru secolele V-VI
Elemente ale prezenţei paleocreştine în necropolele din Sciţia Minor (secolele IV-VI) by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100982_a_102274]
-
acestui monument pentru secolul V. 4.3. Rit și ritual în necropola callatiană Una dintre caracteristicile necropolei o constituie înmormântările comune: aproximativ 1/3 din morminte cuprind între 2-12 schelete, iar cele mai multe, circa 2/3, sunt morminte cu un singur schelet. În mormintele comune - înhumările au avut loc succesiv, într-o perioadă de timp mai îndelungată. Absența inventarului în multe morminte ne determină să le datăm pentru secolele V-VI, când dispare obiceiul depunerii obiectelor de podoabă și a ofrandelor în
Elemente ale prezenţei paleocreştine în necropolele din Sciţia Minor (secolele IV-VI) by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100982_a_102274]
-
deja menționate mai sus), precum și semnul crucii pe capetele unor brățări (M226, M346, M352, M354) și de pe catarama din M47, ca și decorul în formă de pește de pe catarama de bronz din mormântul cu boltă descoperit întâmplător în 1968. Poziția scheletelor nu prezenta diferențe semnificative de la un mormânt la altul. Toate scheletele erau așezate pe spate, în poziție întinsă, cu mâinile pe lângă corp, îndoite din gât, de cele mai multe ori spre oasele bazinului, alteori fiind așezate pe abdomen sau pe piept. Uneori
Elemente ale prezenţei paleocreştine în necropolele din Sciţia Minor (secolele IV-VI) by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100982_a_102274]
-
M226, M346, M352, M354) și de pe catarama din M47, ca și decorul în formă de pește de pe catarama de bronz din mormântul cu boltă descoperit întâmplător în 1968. Poziția scheletelor nu prezenta diferențe semnificative de la un mormânt la altul. Toate scheletele erau așezate pe spate, în poziție întinsă, cu mâinile pe lângă corp, îndoite din gât, de cele mai multe ori spre oasele bazinului, alteori fiind așezate pe abdomen sau pe piept. Uneori, mâinile sunt îndoite mult spre umeri (ca și cum ar fi ridicate în
Elemente ale prezenţei paleocreştine în necropolele din Sciţia Minor (secolele IV-VI) by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100982_a_102274]
-
spre oasele bazinului, alteori fiind așezate pe abdomen sau pe piept. Uneori, mâinile sunt îndoite mult spre umeri (ca și cum ar fi ridicate în act de rugăciune; influențe specifice ereziei bogomile bulgare de secol X-XI). În patru morminte s-au găsit schelete cu picioarele ușor îndoite sau chiar încrucișate (2 cazuri). Se pare că nu e vorba de un ritual aparte, ci doar de anumite devieri și deplasări ale oaselor, care au survenit, fie în timpul depunerii cadavrului înmormântat și a acoperirii lui
Elemente ale prezenţei paleocreştine în necropolele din Sciţia Minor (secolele IV-VI) by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100982_a_102274]
-
ritual aparte, ci doar de anumite devieri și deplasări ale oaselor, care au survenit, fie în timpul depunerii cadavrului înmormântat și a acoperirii lui cu pământ, fie în momentul introducerii unor cadavre ulterioare, în cazul mormintelor succesive. Mormintele cu mai multe schelete păstrează, în general, aceiași așezare, cu deosebirea că scheletele îngropate la început sunt de cele mai multe ori deranjate, fie prin deplasarea unor oase, de obicei cele ale mâinilor și ale picioarelor, fie prin adunarea și așezarea acestora într-unul din colțurile
Elemente ale prezenţei paleocreştine în necropolele din Sciţia Minor (secolele IV-VI) by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100982_a_102274]
-
ale oaselor, care au survenit, fie în timpul depunerii cadavrului înmormântat și a acoperirii lui cu pământ, fie în momentul introducerii unor cadavre ulterioare, în cazul mormintelor succesive. Mormintele cu mai multe schelete păstrează, în general, aceiași așezare, cu deosebirea că scheletele îngropate la început sunt de cele mai multe ori deranjate, fie prin deplasarea unor oase, de obicei cele ale mâinilor și ale picioarelor, fie prin adunarea și așezarea acestora într-unul din colțurile mormântului. În mormintele unde spațiul a permis-o, cadavrele
Elemente ale prezenţei paleocreştine în necropolele din Sciţia Minor (secolele IV-VI) by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100982_a_102274]
-
anii următori, cercetările arheologice din acest sit nu au oferit rezultate concludente până la 15 august 2001, când, în urma unor cercetări întreprinse sistematic de o echipă condusă de arheologul M. Zahariade, de la Institutul de Thracologie din București, au fost descoperite 2 schelete umane masculine, depuse V-E, cu vârste cuprinse între 31-35 ani, respectiv, 45-47 ani. În cadrul aceluiași sit arheologic, am vizitat la 18 august 2001 sediul Legio V Macedonica, cripta în care au fost depuși martirii, ce se afla sub altarul
Elemente ale prezenţei paleocreştine în necropolele din Sciţia Minor (secolele IV-VI) by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100982_a_102274]
-
respectiv, 45-47 ani. În cadrul aceluiași sit arheologic, am vizitat la 18 august 2001 sediul Legio V Macedonica, cripta în care au fost depuși martirii, ce se afla sub altarul unei bazilici creștine. Peste locul unde au fost descoperite cele 2 schelete, se mai afla un altul, poate al unui preot sau episcop numit Moise, după cum ne atestă o inscripție descoperită acolo. Acest din urmă schelet este datat pentru sfârșitul secolului VI, în timp ce primele două au o precedență cronologică de trei secole
Elemente ale prezenţei paleocreştine în necropolele din Sciţia Minor (secolele IV-VI) by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100982_a_102274]
-
ce se afla sub altarul unei bazilici creștine. Peste locul unde au fost descoperite cele 2 schelete, se mai afla un altul, poate al unui preot sau episcop numit Moise, după cum ne atestă o inscripție descoperită acolo. Acest din urmă schelet este datat pentru sfârșitul secolului VI, în timp ce primele două au o precedență cronologică de trei secole. Peste primele două schelete, fără inventar, se năruise tavanul dromosului, deranjând oarecum poziția inițială a acestora, poate și ca urmare a inhumației ulterioare, realizată
Elemente ale prezenţei paleocreştine în necropolele din Sciţia Minor (secolele IV-VI) by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100982_a_102274]
-
un altul, poate al unui preot sau episcop numit Moise, după cum ne atestă o inscripție descoperită acolo. Acest din urmă schelet este datat pentru sfârșitul secolului VI, în timp ce primele două au o precedență cronologică de trei secole. Peste primele două schelete, fără inventar, se năruise tavanul dromosului, deranjând oarecum poziția inițială a acestora, poate și ca urmare a inhumației ulterioare, realizată foarte probabil prin ignorarea celor anterioare, din secolul III. Dromosul acestui monument funerar de secol III era pictat pe peretele
Elemente ale prezenţei paleocreştine în necropolele din Sciţia Minor (secolele IV-VI) by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100982_a_102274]
-
din secolul IV (pe baza monedelor și a pieselor de inventar); cu ocazia cercetării lor, s-au observat următoarele caracteristici: 1) mormintele sunt amenajate în formă de groapă simplă sau protejate cu pietre, țigle sau cărămizi; 2) poziția și orientarea scheletelor erau foarte variate: 30 orientate SV-NE, 20 V-E, celelalte prezentau alte orientări; 3) în 27 de morminte s-au descoperit ofrande animaliere (oase de animale domestice); 4) unele morminte (aproape jumătate din ansamblul cimitirului) posedă inventar funerar: vase
Elemente ale prezenţei paleocreştine în necropolele din Sciţia Minor (secolele IV-VI) by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100982_a_102274]
-
bazilicii, au dus la descoperirea unei cripte - martyrium de formă cubică și plan trapezoidal, acoperită de o capelă emisferică. Dimensiunile criptei erau egale (3,50 m). În interiorul acesteia se află două morminte martirice suprapuse. La nivelul inferior au fost identificate scheletele a două persoane martire, ale căror nume nu se cunosc, iar la nivelul superior, într-un sicriu colectiv, scheletele a patru martiri al căror nume: Zotikos, Attalos, Kamasis și Philippos, și calitatea lor de martiri ai lui Cristos, sunt notate
Elemente ale prezenţei paleocreştine în necropolele din Sciţia Minor (secolele IV-VI) by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100982_a_102274]
-
Dimensiunile criptei erau egale (3,50 m). În interiorul acesteia se află două morminte martirice suprapuse. La nivelul inferior au fost identificate scheletele a două persoane martire, ale căror nume nu se cunosc, iar la nivelul superior, într-un sicriu colectiv, scheletele a patru martiri al căror nume: Zotikos, Attalos, Kamasis și Philippos, și calitatea lor de martiri ai lui Cristos, sunt notate pe pereții criptei. Construcția criptei, realizată din cărămizi și pietre legate cu mortar alb-roz, prezenta, in interior, o structură
Elemente ale prezenţei paleocreştine în necropolele din Sciţia Minor (secolele IV-VI) by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100982_a_102274]
-
scânduri așezate în două pante, terminat la capete cu câte un fronton triunghiular din scânduri prinse în cuie de lemn. Pe dinafară, scândurile lăzii și frontoanele capacului erau decorate cu linii în rețea. În lada sicriului s-au găsit patru schelete întinse pe spate, cu picioarele înainte și cu capetele spre intrare, destul de rău conservate. La nici un schelet nu s-a observat vreo urmă de îmbrăcăminte sau obiect de inventar. Osemintele aparțineau unor martiri identificați prin prezența a două inscripții în
Elemente ale prezenţei paleocreştine în necropolele din Sciţia Minor (secolele IV-VI) by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100982_a_102274]
-
cuie de lemn. Pe dinafară, scândurile lăzii și frontoanele capacului erau decorate cu linii în rețea. În lada sicriului s-au găsit patru schelete întinse pe spate, cu picioarele înainte și cu capetele spre intrare, destul de rău conservate. La nici un schelet nu s-a observat vreo urmă de îmbrăcăminte sau obiect de inventar. Osemintele aparțineau unor martiri identificați prin prezența a două inscripții în limba greacă, scrise cu roșu pe pereții interiori ai încăperii. Textul tradus al inscripțiilor este următorul: 1
Elemente ale prezenţei paleocreştine în necropolele din Sciţia Minor (secolele IV-VI) by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100982_a_102274]
-
absența inventarului funerar, situații trecute pe seama creștinismului. În anul 1969, pe teritoriul municipiului Constanța, cu ocazia lucrărilor pentru noul local al Poștei, au fost descoperite 4 morminte de inhumație, orientate V-E, cu capul spre vest. Unul singur avea inventar. Scheletul se afla pe un pat de țigle, întins pe spate, cu mâinile pe bazin. Din inventar făcea parte o cruce din sârmă de bronz, cruce de tip latin cu brațele inegale - crucea are analogii în Crimeea, datată în secolele VI-
Elemente ale prezenţei paleocreştine în necropolele din Sciţia Minor (secolele IV-VI) by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100982_a_102274]
-
constituite din obiecte de metal, de sticlă și mai ales de ceramică. În toate mormintele cercetate s-a constatat practicarea exclusivă a ritului inhumației. S-a constatat arheologic prezența mormintelor individuale, dar și a celor colective de 2-6 persoane, potrivit scheletelor identificate în aceleași locuri. Înhumarea mai multor schelete într-un singur mormânt nu este o excepție pentru necropola tomitană: morminte cu două schelete au putut fi întâlnite și în necropola de secol IV de la Histria și în cea callatiană, unde
Elemente ale prezenţei paleocreştine în necropolele din Sciţia Minor (secolele IV-VI) by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100982_a_102274]
-
mai ales de ceramică. În toate mormintele cercetate s-a constatat practicarea exclusivă a ritului inhumației. S-a constatat arheologic prezența mormintelor individuale, dar și a celor colective de 2-6 persoane, potrivit scheletelor identificate în aceleași locuri. Înhumarea mai multor schelete într-un singur mormânt nu este o excepție pentru necropola tomitană: morminte cu două schelete au putut fi întâlnite și în necropola de secol IV de la Histria și în cea callatiană, unde au fost descoperite morminte cu 6-11 schelete. Majoritatea
Elemente ale prezenţei paleocreştine în necropolele din Sciţia Minor (secolele IV-VI) by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100982_a_102274]
-
inhumației. S-a constatat arheologic prezența mormintelor individuale, dar și a celor colective de 2-6 persoane, potrivit scheletelor identificate în aceleași locuri. Înhumarea mai multor schelete într-un singur mormânt nu este o excepție pentru necropola tomitană: morminte cu două schelete au putut fi întâlnite și în necropola de secol IV de la Histria și în cea callatiană, unde au fost descoperite morminte cu 6-11 schelete. Majoritatea mormintelor, cu câteva excepții, sunt orientate V-E cu mici devieri inerente. Un mormânt (M24
Elemente ale prezenţei paleocreştine în necropolele din Sciţia Minor (secolele IV-VI) by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100982_a_102274]