167,936 matches
-
sau zeu al vremii șatmosfericț, menționat și În alt text), zeu al casei lui Kilamuwa: toate dovedesc că aveau o mare importanță, coerentă cu structura socioeconomică schițată mai sus. În epoca imediat următoare (secolul al VIII-lea) regele Panammuwa Îi oferă lui Hadad o uriașă statuie inscripționată . Zeii regelui sunt Hadad, El, Rashapxe "Rashap", Rakab-El și Shamashxe "Shamash" (este menționat și Arqu-Rashapxe "Arqu-Rashap", fuziune a unui zeu arab Rudaxe "Ruda" cu Rashap). În a doua jumătate a secolului al VIII-lea
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
simboluri divine greu de interpretat. Unele dintre acestea se pot referi la Hadad, altele au un caracter lunar cert, dar, În general, este nevoie de prudență mai ales când sunt combinate mai multe simboluri. Inscripțiile de la Zincirli sunt importante pentru că oferă alte elemente de cunoaștere a religiei, prețioase În tabloul general sărac al izvoarelor noastre. În special din inscripția lui Panammuwa putem deduce existența unui rit funerar aparte În cinstea regilor defuncți, Îndeplinit de urmașii lor. Succesorul suveranului mort, cu ocazia
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
și la Palmira, dar nu există motive de Îndoială că această instituție cu o istorie milenară (termenul este citat la Ebla, Emar, Ugarit, deci În lumea feniciano-punică), nu ar fi fost răspândită și În mediul aramaic. Unele aluzii sporadice ne oferă vagi mărturii despre rolul profeției (În inscripția lui Zakkur amintită mai sus, profeții sunt menționați explicit) și al rugăciunii În religia aramaică. b) Palmira Un excelent exemplu de viață religioasă Într-un centru aramaic din perioada elenistico-romană ne este furnizat
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
votiv, constituie patrimoniul epigrafic al cetății Palmira. Acestea nu sunt foarte elocvente În ceea ce privește religia, dar furnizează informații despre nume și epitete divine, pe lângă vagi aluzii privitoare la cult. Aportul onomasticii personale se dovedește a fi deloc neglijabil, atât datorită indiciilor oferite de numele teofore, cât și pentru informațiile legate de originile etnice și culturale ale purtătorului. În sfârșit, multe informații pot fi obținute de pe monumentele cu reprezentări și de pe tăblițe, un fel de jetoane sau bilete de intrare la banchetele cu
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
concede lui Mesha recâștigarea pozițiilor pierdute, mai ales cucerirea cetății Atarot, stăpânită de Gad, ucigându-i locuitorii. De acolo regele moabit ia ca trofeu un altar sau un simbol religios iudaic (reprezentat ca leu al lui David?), pentru a-l oferi zeului său. Acesta Îi răspunse credinciosului său invitându-l să cucerească Nebo, de sub stăpânirea lui Israel. Mesha reușește În incursiunea sa, comițând un adevărat masacru, ucigând 7 000 de persoane de ambele sexe și dedicând victimele și triumful zeului său
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
cel ideografic din minoicul de mijloc, cât și cel silabic, cunoscut ca liniar A, din minoicul târziu, nu au fost Încă descifrate cu certitudine. Bănuiala că ar fi vorba despre o limbă Înrudită cu cele din aria anatoliană și analogiile oferite de materialele arheologice au Împins mai mulți cercetători să interpreteze expresiile religioase ale civilizației cretane În lumina unor forme analoage ce s-au dezvoltat deja din neolitic pe coastele Mediteranei de răsărit și mai ales În Anatolia, dacă nu să
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
placă de argilă acoperită pe ambele părți cu semne ideografice, citită totuși ca un fel de carte de astronomie sau de calendar astral legat de ciclurile agriculturii 1. În misterul ce continuă să Învăluie realitatea concretă a insulei, doar iconografia oferă mărturii clare și permite, În parte, reconstruirea vieții religioase a acesteia. Inele mari de aur, sigilii și efigii de sigilii reproduc scene de cult sau Întâmplări mitice. Idolii, care nu sunt Întotdeauna ușor de identificat și care se succed sub
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
ofrande. Iată Însă că picturile parietale evocă figurile feminine cretane; iată „coarnele de consacrare” și clasica vestimentație a femeilor cretane reproduse pe un grup În fildeș de la Micene, cu două femei Îmbrățișate și un copil Între ele. Toate acestea nu oferă o mărturie nici În favoarea unei continuități absolute și a unei unități cultuale „minoico-miceniene”, nici În sprijinul unei diferențe profunde. În trecut s-a postulat cu prea multă ușurință o religie „olimpică”, introdusă de micenieni, mai Întâi opusă și apoi amestecată
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
În față cu una dintre divinități, se Întinde acțiunea zeilor, care capătă un rol normativ pentru comportamentul uman. Așa cum se Întrezărește În Iliada și Odiseea, acest univers divin se dovedește organizat Într-un panteon căruia Teogonia lui Hesiod Îi va oferi codificarea definitivă. Deja, conform opiniei lui Herodot (II, 53, 2), această organizare a lumii divine fusese opera lui Homer și a lui Hesiod, care le dăduseră zeilor nume, le precizaseră onorurile și funcțiile și le descriseseră Înfățișarea. Dar Înainte de acești
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
a respins de-a dreptul alte tradiții, câteodată intenționat, așa cum pare să fi făcut Hesiod la Începutul poemului său2. 2. Hesiod și influențele orientaletc "2. Hesiod și influențele orientale" Nu există Îndoială că Teogonia lui Hesiod este primul document care oferă o viziune sistematică și organică a ansamblului panteonului grec. Epica homerică a reprezentat cu siguranță, până la Platon, fundamentul cultural al Întregii Grecii, dar opera hesiodiană a fost un punct de referință „teologic” mai complet. Poetul din Ascra, În Beoția, nu
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
unei opțiuni, pe deplin omenești, a morții. Ca să se Întoarcă În Itaca soț, suveran și om, Odiseuxe "Odiseu" respinsese oferta nimfei Calipsoxe "Calipso", care voia să Îi acorde nemurirea și tinerețea veșnică. La rândul său, mitul Întemeierii Misteriilor din Eleusis oferă imaginea unei familii umane aproape supraevaluate În comparație cu cea olimpiană, În același timp În care anulează pentru om posibilitatea de a deveni nemuritor În schimbul unor bunuri materiale și cea a unui destin Într-un anumit fel privilegiat după moarte pentru cel
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
inaugurată de cetăți, magistrații sunt cei care se Îngrijesc și prezidează organizarea sărbătorilor periodice și celebrarea cultelor În cinstea zeilor și eroilor. Complexul și articulatul sistem cultual exprimă unitatea ideologică a cetățenilor, afirmă identitatea civică, ratifică ierarhia politică provizorie și oferă un răspuns exigențelor, așteptărilor, aspirațiilor și intereselor Întregii cetăți. În această ambianță, cultele nu pot fi celebrate decât În formă publică, iar riturile tind să Își piardă orice eventuală autonomie proprie, așa cum s-a Întâmplat cu riturile de trecere. Dacă
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
se plimbau nestingherite prin cetate și gustau o supă de verdețuri pregătită special pentru domolirea lor, antesteriile erau și o formă ritualizată de transformare a vinului În produs cultural. După ce erau destupate butoaiele cu vin nou, din care i se ofereau lui Dionysos cupe cu vin amestecat cu apă În proporțiile cuvenite, participanții puteau să Înceapă degustările după ce Îi cereau zeului ca folosirea acestui phàrmakon, medicament, dar și venin, să fie favorabilă și fără pagube. În decembrie, atunci când vinul, după prima
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
și ascunse În stomacul, gastèr, boului ca Într-un sac se asocia cu firea lor muritoare, În timp ce fumul oaselor și grăsimii animalului, rezervat zeilor, se potrivea cu nemurirea lor. Însă această separare, rod al Înșelăciunii lui Prometeu, care le-a oferit zeilor oasele Învelite sub grăsimea lucioasă, devenise un „rău” pentru oameni, rău urzit de Zeusxe "Zeus" (ibidem, 559-590), ca pedeapsă definitivă a condiției umane. Împărțire primordială ce stabilea formele lumii reprezentate de zei și, În același timp, definea spațiul omenesc
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Prometeuxe "Prometeu", el reproducea În mod necesar separarea, stabilită prin chiar acest sacrificiu Între zei și oameni. Astfel, deși era săvârșit pentru a-i Îmblânzi pe zei, actul de sacrificiu Îi Îndepărta. Oamenii În schimb, consumând părțile care le erau oferite din victimă, confirmau și recunoșteau legătura socială care Îi unea și care se reflecta În unicitatea victimei; o legătură ce se Întărea și prin obligația consumării cărnii Între limitele cetății. În același timp Însă, Împărțirea calitativă și cantitativă a cărnurilor
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Întemeiere al misteriilor, relatat În Imnul homeric pentru Demetra. Rituri pe care omului nu Îi era „Îngăduit să le Încalce, să le cerceteze și să le divulge”, rituri pe care locuitorii din Eleusis le-au Învățat de la Demetra, ele Îi ofereau celui care asista la ele posibilitatea de a fi numit fericit, de a se bucura de orice belșug În această viață și de un destin privilegiat „dincolo”. Dar acest dar al zeiței a fost rodul imposibilității de a-i acorda
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
răscoala lui Kylon și a lui Onatas a nimicit orice Încercare de constituire a unui stat bazat pe canonul pitagoreic. În concluzie, cu excepția pitagoreicilor, cultura greacă oficială dă dovadă de un anumit scepticism În privința acestor doctrine care pretind să Îi ofere omului un destin minunat „dincolo”. Cei care le răspândeau erau adesea niște figuri de „purificatori” itineranți care nu erau ușor de identificat. Ei Îi amenințau cu pestilența Hadesului pe cei care nu se supuneau ritualurilor lor de purificare, luate de
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
există largi (și, În unele cazuri, foarte largi) limite de siguranță În caracterizarea fiecăreia, multe dintre aceste divinități care nu au fost grecizate sunt evident situate sub pământ, o sferă deosebit de importantă În religiozitatea etruscă, pentru care panteonul grecesc nu oferea multe spații utilizabile În scopul unei asimilări; pe de altă parte, simplul fapt că, așa cum am văzut, „Împrumuturile” grecești În panteonul subpământean etrusc nu au fost puține, dovedește că acesta din urmă avea o funcție și o Întindere incomparabile cu
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
epoca elenistică, Într-un collegium LX haruspicum cu sediul la Tarquinia, cetate sfântă prin nașterea miraculosului copil Tagesxe "Tages", Întemeietor al acestei etrusca disciplina, și constituit din descendenți ai familiilor aristocratice din dodecapolisul etrusc. Pentru Înțelegerea acestor concepte ne este oferită o mărturie de primă calitate de către disciplina auspiciului și de documentul ei principal, „ficatul de la Piacenza”. Fațeta exterioară, convexă, a ficatului este divizată În două părți, desemnate ca usils și tivs, „a soarelui” și „a lunii”, pentru semnalarea unei prime
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
vesica fellea, Între Neq(uns), evident de apă și favorabil, și Maris, de foc și defavorabil. Aceste polarități fundamentale servesc la sublinierea mai puternică pe „ficat” a unei contrapuneri mai centrale Între două serii foarte asemănătoare de divinități capabile să ofere ostenta, „indicii”, despre care ne putem imagina că simbolizează templa opuse, poate cerul și infernurile. Numele acestor zei sunt Împărțite În două serii, una de șaisprezece, pe margine (așa-numita „bandă periferică”), și una de doisprezece (la rândul ei Împărțită
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
că, din evidente motive cu caracter politic, Roma exercita un control prin colegiul sacerdotal al celor X viri (apoi XV viri) sacris faciundis, căruia Îi revenea prin lege supravegherea cultelor străine. Aceste cărți, nu Întotdeauna organizate pe criterii riguroase, puteau oferi cataloage tipologice sau calendaristice de semne (ostentaria), manuale cuprinzând ritualuri și calendare de natură publică și privată (libri rituales), prescripții ceremoniale pentru morți și pentru „dincolo” (libri Acherontici), tratate despre arta auspiciului (libri haruspicini) și despre cea fulguratorie (libri fulgurales
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Plăcuța de aur din Hipponion (Vibo Valentia; către 400 Î.Hr.) demonstrează că exista o anumită răspândire și o anumită continuitate a ideilor, riturilor și comunităților bahice. Nu știm când a ajuns această tradiție la Roma. Câteva indicii ne pot oferi „cărțile lui Numa” și bacanalele romane (secolul al II-lea Î.Hr.); mărturia ultimă este constituită de mormântul Caeciliei Secundina pe via Ostiensis (Roma), unde a fost găsită cea mai recentă plăcuță „orfică” de aur (secolul al III-lea d.
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
acest lucru ar explica faptul că În el predomină practicile barbare și scitice. În ciuda originii diferite și a adaptării locale, În el se poate Întrezări același model ca și la Roma: sanctuarul este așezat În afara cetății (Aventin/lacul Nemi), le oferă un azil foarte limitat sclavilor (străinilor), zeița e venerată de către femei; pentru o anumită perioadă, acesta a fost centrul sacru al unei federații latine. În ambele cazuri se Înfăptuiește „programul” indicat prin numele „Artemisxe "Artemis"-Dianaxe "Diana"”. Această adoptare multiplă
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
veche provine de la Hipponion (Vibo Valentia, cca 400 Î.Hr.), cea mai nouă de la Roma (secolului al III-lea d.Hr.). Limba textului originar este ioniana, adaptată uneori dialectului doric. Descoperirile făcute În ultimii ani la Hipponion și Pelinna au oferit posibilitatea lămuririi câtorva dintre multele probleme până acum obscure (Graf, 1991). a) Morții, cărora le erau Încredințate plăcuțele de aur În mormânt, erau membri ai unor asociații (collegia) care făceau parte din aceeași „mișcare” religioasă, dar care, nefiind controlate de
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
43, 13, 8). Ziua de 6 martie este zi de sărbătoare (feriae) prin ordinul senatului (Fasti Praenestini): „pentru că În această zi Împăratul Cezar Augustus a devenit pontifex maximus sub consulatul lui Quirinius și al lui Valgius; din această cauză, duumvirii oferă sacrificii, poporul se Încoronează și sărbătorește”. Încoronarea și Întreruperea lucrului reprezintă și un mijloc de control: „21 aprilie: Întemeierea Romei, zi festivă, Încoronare generală” (Fasti Caeretani). Cetățeanul roman care se găsește În capitală (urbs), Într-o cetate italică (municipium) sau
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]