2,337 matches
-
temporal al perfectului este momentul discursului, în timp ce reperul aoristului [PS] este momentul evenimentului" (2000: 233). Considerînd PS și PC ca timpuri narative, Benveniste recunoaște că cele două moduri de a construi lumi narative estompează distincția dintre cele două planuri ale enunțării: "sistemul discursului va avea de suferit" (2000: 237). Aceasta îl incită să distingă două întrebuințări ale PC: un aspect încheiat al prezentului (PC1) și o "formă temporală de trecut" sau "aorist de discurs" (PC2): În sine, am făcut este un
by JEANMICHEL ADAM [Corola-publishinghouse/Science/981_a_2489]
-
am făcut, formă compusă, devine "aoristul discursului", va primi funcția de formă simplă, astfel încît am făcut poate deveni cînd perfect, timp compus, cînd aorist, timp simplu. (id.) Posibilitatea unei narațiuni la PC divizează "discursul" în narațiune de discurs și enunțare de discurs. Așadar avem de-a face nu cu două ci cu trei sub-sisteme enunțiative de bază: Schema 26 Benveniste a mai avut și intuiția valorii speciale a "prezentului de definiție" pe care-l consideră ca pe un "prezent atemporal
by JEANMICHEL ADAM [Corola-publishinghouse/Science/981_a_2489]
-
face nu cu două ci cu trei sub-sisteme enunțiative de bază: Schema 26 Benveniste a mai avut și intuiția valorii speciale a "prezentului de definiție" pe care-l consideră ca pe un "prezent atemporal". Incluzîndu-l pe acesta din urmă în enunțarea istorică (2000, p.228), el îl numește "foarte rar" și nu-l apropie de PR gnomic al maximelor, proverbelor și al altor dictoane. Așa cum timpurile enunțării de discurs însoțesc de preferință pronumele EU (subiectul enunțării), TU/ VOI și adverbele deictice
by JEANMICHEL ADAM [Corola-publishinghouse/Science/981_a_2489]
-
care-l consideră ca pe un "prezent atemporal". Incluzîndu-l pe acesta din urmă în enunțarea istorică (2000, p.228), el îl numește "foarte rar" și nu-l apropie de PR gnomic al maximelor, proverbelor și al altor dictoane. Așa cum timpurile enunțării de discurs însoțesc de preferință pronumele EU (subiectul enunțării), TU/ VOI și adverbele deictice, și așa cum timpurile istoriei însoțesc preferențial pronumele EL/EI, EA/ELE și EU (subiectul enunțului) și adverbele nondeictice, prezentul PR de definiție și PR gnomic însoțesc
by JEANMICHEL ADAM [Corola-publishinghouse/Science/981_a_2489]
-
pe acesta din urmă în enunțarea istorică (2000, p.228), el îl numește "foarte rar" și nu-l apropie de PR gnomic al maximelor, proverbelor și al altor dictoane. Așa cum timpurile enunțării de discurs însoțesc de preferință pronumele EU (subiectul enunțării), TU/ VOI și adverbele deictice, și așa cum timpurile istoriei însoțesc preferențial pronumele EL/EI, EA/ELE și EU (subiectul enunțului) și adverbele nondeictice, prezentul PR de definiție și PR gnomic însoțesc de preferință pronumele subiect TU cu valoare generică, CUTARE
by JEANMICHEL ADAM [Corola-publishinghouse/Science/981_a_2489]
-
ambele cazuri). Dacă vom compara primul paragraf din textul lui Kafka (T16, cap. 3) cu restul textului, vom observa că acest paragraf la PR se opune cu certitudine urmării, dominate de IMP și PS, dar înterg textul ține de aceeași enunțare distanțată. Diferența majoră rezidă în faptul că temporalitatea regimului "istorie" este un trecut real sau ficțional și că validitatea enunțurilor acestui regim enunțiativ este limitată la spațiul-timp al diegezei. În schimb, validitatea enunțurilor la PR de definiție și la PR
by JEANMICHEL ADAM [Corola-publishinghouse/Science/981_a_2489]
-
forme. Căsuțele polilor <1> și <4> reprezintă cei doi poli extremi identificați de Benveniste și Weinrich. Polii <2> și <3> sînt poziții de tranziție. Schema 27 Configurații preferențiale ale sertarelor verbale Poli de bază sau moduri/lumi enunțiative Poziția subiectului enunțării Reprezentare discursivă (Rd) Asumarea enunțurilor Enunțare implicată Non-asumare a enunțurilor Enunțare distanțată Rd conjunctă parametrilor situației de enunțare Lume actualizată PREZENT enunțiativ IMPERATIV și PERFORMATIV PERFECT COMPUS 1 VIITORURI <1> PREZENT de DEFINIȚIE și PREZENT GNOMIC <3> Rd disjunctă situației
by JEANMICHEL ADAM [Corola-publishinghouse/Science/981_a_2489]
-
reprezintă cei doi poli extremi identificați de Benveniste și Weinrich. Polii <2> și <3> sînt poziții de tranziție. Schema 27 Configurații preferențiale ale sertarelor verbale Poli de bază sau moduri/lumi enunțiative Poziția subiectului enunțării Reprezentare discursivă (Rd) Asumarea enunțurilor Enunțare implicată Non-asumare a enunțurilor Enunțare distanțată Rd conjunctă parametrilor situației de enunțare Lume actualizată PREZENT enunțiativ IMPERATIV și PERFORMATIV PERFECT COMPUS 1 VIITORURI <1> PREZENT de DEFINIȚIE și PREZENT GNOMIC <3> Rd disjunctă situației de enunțare Diegetizare <2> PERFECT COMPUS
by JEANMICHEL ADAM [Corola-publishinghouse/Science/981_a_2489]
-
identificați de Benveniste și Weinrich. Polii <2> și <3> sînt poziții de tranziție. Schema 27 Configurații preferențiale ale sertarelor verbale Poli de bază sau moduri/lumi enunțiative Poziția subiectului enunțării Reprezentare discursivă (Rd) Asumarea enunțurilor Enunțare implicată Non-asumare a enunțurilor Enunțare distanțată Rd conjunctă parametrilor situației de enunțare Lume actualizată PREZENT enunțiativ IMPERATIV și PERFORMATIV PERFECT COMPUS 1 VIITORURI <1> PREZENT de DEFINIȚIE și PREZENT GNOMIC <3> Rd disjunctă situației de enunțare Diegetizare <2> PERFECT COMPUS 2 <4> PERFECT SIMPLU Timpurile
by JEANMICHEL ADAM [Corola-publishinghouse/Science/981_a_2489]
-
și <3> sînt poziții de tranziție. Schema 27 Configurații preferențiale ale sertarelor verbale Poli de bază sau moduri/lumi enunțiative Poziția subiectului enunțării Reprezentare discursivă (Rd) Asumarea enunțurilor Enunțare implicată Non-asumare a enunțurilor Enunțare distanțată Rd conjunctă parametrilor situației de enunțare Lume actualizată PREZENT enunțiativ IMPERATIV și PERFORMATIV PERFECT COMPUS 1 VIITORURI <1> PREZENT de DEFINIȚIE și PREZENT GNOMIC <3> Rd disjunctă situației de enunțare Diegetizare <2> PERFECT COMPUS 2 <4> PERFECT SIMPLU Timpurile V (cele din povestirea-cadru din T83: Fratele
by JEANMICHEL ADAM [Corola-publishinghouse/Science/981_a_2489]
-
discursivă (Rd) Asumarea enunțurilor Enunțare implicată Non-asumare a enunțurilor Enunțare distanțată Rd conjunctă parametrilor situației de enunțare Lume actualizată PREZENT enunțiativ IMPERATIV și PERFORMATIV PERFECT COMPUS 1 VIITORURI <1> PREZENT de DEFINIȚIE și PREZENT GNOMIC <3> Rd disjunctă situației de enunțare Diegetizare <2> PERFECT COMPUS 2 <4> PERFECT SIMPLU Timpurile V (cele din povestirea-cadru din T83: Fratele tău Nushiño îți va spune că... Fratele tău Nushiño o să tragă un pîrț lung și sonor... și-ți va spune că [POVESTIRE]... Așa se
by JEANMICHEL ADAM [Corola-publishinghouse/Science/981_a_2489]
-
și V apar ca forme cameleon ale sistemului verbal francez. Cum trăsătura izocronie (Revaz 1998) este singura constantă a diverselor tipuri de PR, trăsătura proiectat sau conjecturat (Tourantier 1996: 232) este valoarea de bază a diferitelor tipuri de V. 2. Enunțarea directă sau "enunțarea de discurs" <1> Pentru Benveniste: "termenul [de discurs] trebuie înțeles în accepția sa cea mai largă: orice enunțare presupune existența unui locutor și a unui auditor, iar primul dintre ei are intenția de a-l influența pe
by JEANMICHEL ADAM [Corola-publishinghouse/Science/981_a_2489]
-
ca forme cameleon ale sistemului verbal francez. Cum trăsătura izocronie (Revaz 1998) este singura constantă a diverselor tipuri de PR, trăsătura proiectat sau conjecturat (Tourantier 1996: 232) este valoarea de bază a diferitelor tipuri de V. 2. Enunțarea directă sau "enunțarea de discurs" <1> Pentru Benveniste: "termenul [de discurs] trebuie înțeles în accepția sa cea mai largă: orice enunțare presupune existența unui locutor și a unui auditor, iar primul dintre ei are intenția de a-l influența pe celălalt într-un
by JEANMICHEL ADAM [Corola-publishinghouse/Science/981_a_2489]
-
de PR, trăsătura proiectat sau conjecturat (Tourantier 1996: 232) este valoarea de bază a diferitelor tipuri de V. 2. Enunțarea directă sau "enunțarea de discurs" <1> Pentru Benveniste: "termenul [de discurs] trebuie înțeles în accepția sa cea mai largă: orice enunțare presupune existența unui locutor și a unui auditor, iar primul dintre ei are intenția de a-l influența pe celălalt într-un mod sau altul. [...] Pe scurt, toate genurile în care cineva se adresează cuiva, se enunță ca locutor și
by JEANMICHEL ADAM [Corola-publishinghouse/Science/981_a_2489]
-
a-l influența pe celălalt într-un mod sau altul. [...] Pe scurt, toate genurile în care cineva se adresează cuiva, se enunță ca locutor și organizează ceea ce spune în categoria persoanei" (2000: 230). Benveniste insistă asupra unei alte caracteristici a enunțării directe: "Accentuarea relației discursive cu partenerul, fie el real sau imaginar, individual sau colectiv" (2000, vol. 2: 72). În definirea acestui mod enunțiativ, Weinrich scrie: "Orice comentariu este un fragment de acțiune; el modifică, fie cît de puțin, situația a
by JEANMICHEL ADAM [Corola-publishinghouse/Science/981_a_2489]
-
în sensul lumilor trecute ("petrecute") sau în sensul lumilor proiectate ("viitoare") trebuie să fie precizate. Lumile trecute pot fi, pe de o parte, exprimate ca trecuturi istorice sau fictive și, pe de altă parte, prezentate ca ocupate complet de parametrii enunțării (diegetizare autonomă în modul nonactualizat <4>, ca în faptele diverse ale lui Fénéon T4, T11 și T13) sau ca legate (diegetizare legată în modul actualizat <2> ca în T9 și T10). În celălalt sens, lumile pe care le-am putea
by JEANMICHEL ADAM [Corola-publishinghouse/Science/981_a_2489]
-
sens, lumile pe care le-am putea numi "anticipate" pot fi sau lumi alternative desprinse din actualitate (T54, v. 1006 și 1014), sau lumi proiectate pur și simplu într-o temporalitate viitoare, adică întreținînd o relație măsurabilă temporal în raport cu actualitatea enunțării (T54, v. 1019). 3. Diegetizarea autonomă sau "enunțarea istorică" <4> În primul mod de narațiune-diegetizare <4>, ancorarea evenimentelor este nonactualizată. Aceasta înseamnă că trama temporală a evenimentelor este așezată la distanță față de situația de enunțare. Enunțul își creează propriile puncte
by JEANMICHEL ADAM [Corola-publishinghouse/Science/981_a_2489]
-
anticipate" pot fi sau lumi alternative desprinse din actualitate (T54, v. 1006 și 1014), sau lumi proiectate pur și simplu într-o temporalitate viitoare, adică întreținînd o relație măsurabilă temporal în raport cu actualitatea enunțării (T54, v. 1019). 3. Diegetizarea autonomă sau "enunțarea istorică" <4> În primul mod de narațiune-diegetizare <4>, ancorarea evenimentelor este nonactualizată. Aceasta înseamnă că trama temporală a evenimentelor este așezată la distanță față de situația de enunțare. Enunțul își creează propriile puncte de reper, interne lumii construite de text. În
by JEANMICHEL ADAM [Corola-publishinghouse/Science/981_a_2489]
-
relație măsurabilă temporal în raport cu actualitatea enunțării (T54, v. 1019). 3. Diegetizarea autonomă sau "enunțarea istorică" <4> În primul mod de narațiune-diegetizare <4>, ancorarea evenimentelor este nonactualizată. Aceasta înseamnă că trama temporală a evenimentelor este așezată la distanță față de situația de enunțare. Enunțul își creează propriile puncte de reper, interne lumii construite de text. În acest mod enunțiativ nonactualizat, originea referinței temporale trebuie căutată într-un deixis pe care-l putem numi secundar. Aceasta explică prezența deicticelor precum ACUM într-un cotext
by JEANMICHEL ADAM [Corola-publishinghouse/Science/981_a_2489]
-
asculte, pășeau ACUM mîhniți, Cu ochii stinși, cu fruntea înspre pămînt plecată Părînd a-i înțelege gîndirea întristată. (Trad. Tudor Măinescu, ESPLA, 1956: 311) IMP, PS și corespondenții lor compuși (MmcP1 și TA) sînt timpurile preferențiale ale acestui mod de enunțare în care privirea retrospectivă se construiește gradat, cu ajutorul formei perifrastice a "trecutului recent" cu IMP (venait de + INF [adv. abia, tocmai... + MmcP], apoi cu ajutorul MmcP2 a cărui valoare aspectuală de fapt încheiat slăbește în favoarea valorii temporale. Privirea prospectivă se realizează
by JEANMICHEL ADAM [Corola-publishinghouse/Science/981_a_2489]
-
Kaliaev [2], cu verbele sale la IMP, PC, MmcP, este încadrată de formele modului enunțiativ <1> care pun în scenă o interacțiune și o discuție între două personaje (PR și V). În poemul în proză de Baudelaire T81, după o enunțare de tip <4>, gîndirea reprezentată în discurs direct în ultimul paragraf manifestă trecerea de la personajul bătrînei (EA subiect al enunțului) la un NOI subiect al enunțării atît de extins încît PR fluctuează între valoarea enunțiativă <1> a discursului direct și
by JEANMICHEL ADAM [Corola-publishinghouse/Science/981_a_2489]
-
două personaje (PR și V). În poemul în proză de Baudelaire T81, după o enunțare de tip <4>, gîndirea reprezentată în discurs direct în ultimul paragraf manifestă trecerea de la personajul bătrînei (EA subiect al enunțului) la un NOI subiect al enunțării atît de extins încît PR fluctuează între valoarea enunțiativă <1> a discursului direct și valoarea generică-gnomică <3>. Poemul T85 de Queneau conține un PR istoric încadrat exemplar de două IMP și un PS final care asigură ancorarea "istorică". 4. Diegetizarea
by JEANMICHEL ADAM [Corola-publishinghouse/Science/981_a_2489]
-
care asigură ancorarea "istorică". 4. Diegetizarea istorică legată sau narațiune de discurs <2> În diegetizarea legată sau lumea/modul narativ actualizat <2>, PC2 și IMP sînt timpuri trecute în raport cu ancorarea enunțiativă <1>, definită de contactul (deixis primar) cu situația de enunțare [PR enunțării + eu-tu/voi + aici + acum]. Pentru a relata faptele ca trecute în raport cu actualitatea sa, enunțătorul dispune de un larg evantai de forme: Sub-sistemul <2>: LUMI TRECUTE (reale sau fictive) DIEGETIZARE LEGATĂ MOD ENUNȚIATIV ACTUALIZAT Reancorare temporală în raport cu un
by JEANMICHEL ADAM [Corola-publishinghouse/Science/981_a_2489]
-
ancorarea "istorică". 4. Diegetizarea istorică legată sau narațiune de discurs <2> În diegetizarea legată sau lumea/modul narativ actualizat <2>, PC2 și IMP sînt timpuri trecute în raport cu ancorarea enunțiativă <1>, definită de contactul (deixis primar) cu situația de enunțare [PR enunțării + eu-tu/voi + aici + acum]. Pentru a relata faptele ca trecute în raport cu actualitatea sa, enunțătorul dispune de un larg evantai de forme: Sub-sistemul <2>: LUMI TRECUTE (reale sau fictive) DIEGETIZARE LEGATĂ MOD ENUNȚIATIV ACTUALIZAT Reancorare temporală în raport cu un DEIXIS PRIMAR
by JEANMICHEL ADAM [Corola-publishinghouse/Science/981_a_2489]
-
ținînd de narațiunea distanțată <4>). Este timpul nucleului povestirii lui Sepulveda din T83, legat de actualitatea naratorului. Verbele la PR din poemul lui Cendrars din T1 nu sînt identificabile ca narative decît datorită prezenței celor trei relative la IMP. 5. Enunțarea adevărurilor generale <3> Nu trebuie uitată poziția enunțiativă pe care o marchează verbele la PR din enunțurile teoretice și din definițiile științifice (Apa fierbe la 100 de grade), legislative ( Oamenii se nasc egali în drepturi...) sau geografice (descrierea pădurii ecuatoriale
by JEANMICHEL ADAM [Corola-publishinghouse/Science/981_a_2489]