3,363 matches
-
februarie, el îl primește pe Dimitrov și îi expune noua linie, în strânsă legătură cu politica externă a URSS: „Inainte de război, a opune un regim democratic fascismului era un lucru în întregime corect; dar acum, împărțirea statelor capitaliste în fasciste și democratice nu mai are niciun sens”. Este vorba de un „război imperialist” în care comuniștii nu trebuie să se amestece, lăsându-i pe protagoniști să-și epuizeze forțele, după care revoluția și URSS îi va mătura pe toți. IC
[Corola-publishinghouse/Science/1933_a_3258]
-
transmite directivele sale: întoarcerea la antifascism, dar nu atât în cadrul internaționalismului cât în acela al apărării URSS și al susținerii Marelui Război pentru Apărarea Patriei*: „Sarcina principală este în prezent obținerea victoriei de către poporul sovietic și distrugerea completă a barbarilor fasciști”. în contextul înaintării trupelor germane către Moscova, IC se instalează la Ufa, semn al dizgrației din partea lui Stalin care, pe 8 mai 1943. Le transmite lui Manuilski și Dimitrov că IC este dizolvată. Oficial, „pentru a nu împiedica dezvoltarea independentă
[Corola-publishinghouse/Science/1933_a_3258]
-
se întâlnesc cu reprezentantul Joint și cu personalități ale lumii intelectuale - Einstein, Charlie Chaplin, Marc Chagall. El pregătește Cartea neagră, o culegere de mărturii culese prin grija scriitorilor Ehrenburg și Vassili Grossman, referitoare la „exterminarea scelerată a evreilor de către invadatorii fasciști germani”. Pe de altă parte, puterea nu inițiază nicio acțiune specifică de salvare a evreilor sovietici amenințați de invazia nazistă. Ea îi condamnă chiar la moarte pe Victor Alter și pe Henryk Erlich, doi dintre conducătorii Bundului - partidul socialist evreiesc
[Corola-publishinghouse/Science/1933_a_3258]
-
Havre, Musîe des Beaux Arts). 14. Pavilionul URSS de la Expoziția Universală de la Paris ilustrează noua arhitectură impusă de Stalin și reluată după război în Polonia și România. Această arhitectură constituie un fel de sinteză între blocurile new-yorkeze și arhitectura totalitară - fascistă italiană sau nazistă. Clădirea este dominată de un cuplu de statui reprezentând, în stilul realismului socialist, un muncitor sovietic și o kolhoznică ridicând fiecare sus unul din simbolurile comunnismului: secera și ciocanul. 15. Această machetă a unui monument închinat Internaționalei
[Corola-publishinghouse/Science/1933_a_3258]
-
fructul misticii lor opuse”. Albert Camus condamnă comunismul stalinist încă din 1946, în Nici victime nici călăi; dar în Omul revoltat (1951), atunci când reflectează asupra problemei terorii, raționale sau iraționale, el recuză orice confuzie între „teocrațiile totalitare”. După el, revoluțiile fasciste nu au ambiția universală a comunismului rus care „are pretenții, mărturisite la Imperiul mondial” și „ambiția metafizică [...] de a edifica, după moartea lui Dumnezeu, o cetate în care omul este în sfârșit divinizat”. Camus se inspiră din criticile sindicaliștilor revoluționari
[Corola-publishinghouse/Science/1933_a_3258]
-
brusc, o masă de aderenți părăsește organizațiile comuniste. La 7 septembrie, Stalin îl primește pe Dimitrov* și fixează noua direcție: războiul angajat este un război „inter-imperialist” care zdruncină sistemul capitalist, aduce la ordinea zilei revoluția socialistă și, datorită distrugerii „statului fascist polonez”, permite extinderea zonelor eliberate de capitalism; din acel moment, responsabilitatea continuării războiului le incumbă Franței și Angliei cărora partidele comuniste trebuie să le refuze orice susținere. Astfel, încă de la 1 octombrie 1939, PCF* îi cere guvernului francez încheierea unei
[Corola-publishinghouse/Science/1933_a_3258]
-
și devine în 1929 șeful partidului și un conducător important al IC. Dezvoltă mai ales linia „clasă contra clasă”, cu a sa denunțare a socialiștilor - „social-fascismul” - care-i tulbură pe militanții ce se confruntă, în plus, cu o dură represiune fascistă. Numeroase epurări* duc la excluderea opozanților succesivi, ca Alfonso Leonetti, Pietro Tresso, Paolo Ravazzoti sau Angelo Tasca și Ignazio Silone. Din închisoare, Gramsci își exprimă opiniile divergente, dar moare în 1937. începând din 1934, Stalin constrânge PCI să aplice politica
[Corola-publishinghouse/Science/1933_a_3258]
-
în 1937. începând din 1934, Stalin constrânge PCI să aplice politica Frontului Popular*. La 17 august, este semnat un pact de unitate de acțiune cu PSI, în timp ce Togliatti încearcă, în ale sale Lecții despre fascism, să analizeze motivele succesului regimului fascist. PCI este activ în emigrația italiană, mai ales în Franța și în timpul războiului din Spania*, în care Togliatti - sub pseudonimul Ercoli - reprezintă IC și în care militanții săi luptă în Brigăzile internaționale. El încearcă să acționeze și în Italia până în
[Corola-publishinghouse/Science/1933_a_3258]
-
activ în emigrația italiană, mai ales în Franța și în timpul războiului din Spania*, în care Togliatti - sub pseudonimul Ercoli - reprezintă IC și în care militanții săi luptă în Brigăzile internaționale. El încearcă să acționeze și în Italia până în rândurile organizațiilor fasciste în care și-a infiltrat militanții din 1929, neezitând ca, în 1936, să apeleze la „frații în cămașă neagră”. Deși foarte stalinist, PCI nu este ferit de represiunea lui Stalin. Mulți dintre militanții săi refugiați în URSS sunt victime ale
[Corola-publishinghouse/Science/1933_a_3258]
-
aparență apolitic, care subordonează totul scopului afișat: alungarea ocupantului. Astfel, la 23 iunie 1941, IC îi adresează lui Eugen Fried, delegatul său în Europa Occidentală, o directivă explicită: „Țineți cont că, în etapa dată, este vorba despre eliberarea din jugul fascist și nu despre revoluția socialistă”. Specificul Rezistenței comuniste O dată intrați în rezistența activă, comuniștii nu neglijează nici unul dintre instrumentele posibile. Ca și alții, organizează eficiente rețele de informații - Orchestra roșie, Serviciul B - legate de spionajul* sovietic. Infiltrează organizațiile rămase legale
[Corola-publishinghouse/Science/1933_a_3258]
-
prima vedere. După cum le-o va zice apropiaților săi Walter Ulbricht, viitorul conducător al RDG: „Trebuie să păstrăm aparențe democratice, dar trebuie să controlăm totul”. Primul obiectiv al comuniștilor este de a neutraliza partidele „burgheze”, adeseori lipindu-le eticheta de „fasciste” și de „colaboraționiste”. Apoi își asigură posturile-cheie în guvernele de coaliție - poliție, armată și propagandă - și își instalează în cadrul lor o ierarhie paralelă. Poliția își infiltrează agenți în toate partidele și îi recrutează pe șefii acestora sau îi spionează. Se
[Corola-publishinghouse/Science/1933_a_3258]
-
fi dispărut, astăzi, din emblema oficială a Partidului Democraților de stânga. Cultura comunistă s-a caracterizat și printr-o multitudine de investiri simbolice de ordin psihoafectiv, care o disting de cea mai mare parte a celorlalte culturi politice, exceptând cultura fascistă. Primul element de acest fel este, imediat după primul război mondial, contribuția comunismului la „brutalizarea simbolică a practicilor politice”. Manifestațiile iau o înfățișare militară, prin organizarea lor geometrică, apariția armelor albe (lănci), a uniformelor și a cântecelor marțiale chemând la
[Corola-publishinghouse/Science/1933_a_3258]
-
exclusiv de a discredita URSS și de a valoriza, în schimb, democrația americană. Cercetările întreprinse asupra preistoriei acestui concept indică, dimpotrivă, o utilizare timpurie a adjectivului „totalitar”, apoi a termenului de „totalitarism” - încă din anii 1920-1930 - pentru a desemna experiența fascistă și pe cea bolșevică, apoi pe cea nazistă și pe cea stalinistă. Aceste prime întrebuințări sunt acțiunea unor oponenți provenind, în principal, din trei familii politice: liberalii, creștin-democrații și social-democrații. Chestiunea totalitarismului A trebuit așteptat un colocviu multidisciplinar, organizat la
[Corola-publishinghouse/Science/1933_a_3258]
-
după cum o dovedește lucrarea clasică a lui Carl Friederich, Totalitarian Dictatorship and Autocracy, publicată în 1956. Autorul ei subliniază existența unui „sindrom totalitar” care ar putea fi reperat în conjugarea a șase trăsături recurente, împărtășite atât de regimurile de tip fascist, cât și de regimurile de tip sovietic: un partid* unic, de masă, condus de un lider carismatic, o ideologie* globalizantă și coercitivă, o teroare* polițienească sistematică, un control strict al economiei*, un monopol al instrumentelor de violență fizică, în sfârșit
[Corola-publishinghouse/Science/1933_a_3258]
-
diverse, formînd un amalgam grotesc a cărui singură logică, singur liant este interesul american imediat. Aceasta se încadrează bine în ceea ce se numește "gîndire unică" sau "gîndire nulă" (Gilles Deleuze). Dar putem oare vorbi cu îndreptățire despre un nou pericol fascist, sau toate acestea nu sunt decît niște "bushisme"? Oficiosul neoconservator american The Weekly Standard, ca și cotidianul britanic The Independent utilizează frecvent termenul de "fascism islamic". Este deci radicalismul islamic contemporan unul de tip fascist? Nu, răspunde franțuzescul Le Monde
[Corola-publishinghouse/Science/1553_a_2851]
-
îndreptățire despre un nou pericol fascist, sau toate acestea nu sunt decît niște "bushisme"? Oficiosul neoconservator american The Weekly Standard, ca și cotidianul britanic The Independent utilizează frecvent termenul de "fascism islamic". Este deci radicalismul islamic contemporan unul de tip fascist? Nu, răspunde franțuzescul Le Monde diplomatique (nov. 2006). De ce? Din mai multe motive. În primul rînd, cel puțin în definiția sa clasică, mișcarea fascistă era una naționalistă. Or, aici nu este cazul, mișcările fundamentaliste islamice fiind transnaționale și fără mare
[Corola-publishinghouse/Science/1553_a_2851]
-
The Independent utilizează frecvent termenul de "fascism islamic". Este deci radicalismul islamic contemporan unul de tip fascist? Nu, răspunde franțuzescul Le Monde diplomatique (nov. 2006). De ce? Din mai multe motive. În primul rînd, cel puțin în definiția sa clasică, mișcarea fascistă era una naționalistă. Or, aici nu este cazul, mișcările fundamentaliste islamice fiind transnaționale și fără mare respect pentru însăși ideea de stat, care este un transplant occidental. Ceea ce prețuiesc ei este umma, comunitatea islamică. În al doilea rînd, fascismul era
[Corola-publishinghouse/Science/1553_a_2851]
-
arhaisme, absolutisme și obscurantisme specifice mai curînd epocii feudale, în Europa cel puțin. Apoi, iarăși spre deosebire de fascism, nu există, nici măcar în Iran, Siria sau Arabia Saudită, un monopol asupra informației sau un monopol asupra economiei. Aceasta nu înseamnă însă că amprenta fascistă e total absentă din manifestarea radicalismului islamic, care rămîne un fenomen distinct. Printre asemănări regăsim dimensiunea paramilitară, cultul șefului carismatic, sentimentul de umilință și, în primul rînd, numeroasele dictaturi sau autocrații prezente în lumea musulmană, dintre care multe sunt prietene
[Corola-publishinghouse/Science/1553_a_2851]
-
se rănească și să sîngereze, cînd frămîntau aluatul. Naționaliștii croați îi acuză pe sîrbi că ar fi măcelari bolșevici sau cetnici ce-și omoară victimele și le mutilează cadavrele; naționaliștii sîrbi răspund cu aceeași monedă, acuzîndu-i pe croați a fi fasciști ustași care extermină cu îndîrjire națiunea sîrbă. Și unii și alții îi acuză pe musulmani că sînt sîrbi sau croați islamizați sau că sînt invadatori străini într-o țară în care ei au trăit ca o mare varietate de identități
by John Keane [Corola-publishinghouse/Science/1061_a_2569]
-
Mai mult, sectarismul PCI-ului întîrzie termenul reunificării. În august 1923, IC rupe legăturile cu PSI-ul "maximalist", din cauza refuzului acestuia de a accepta cele 21 de condiții. După organizarea alegerilor în aprilie 1924, care asigură o victorie confortabilă partidului fascist, ca urmare a schimbării legii electorale, regimul lui Mussolini pare a fi bine instalat. Totuși, pe 10 iunie 1924, deputatul socialist Matteotti, după ce denunțase, la deschiderea sesiunii parlamentare, legalitatea alegerilor și a guvernului ce se formase este răpit și asasinat
Europa comuniştilor by José Gotovitch, Pascal Delwit, Jean-Michel De Waele [Corola-publishinghouse/Science/1433_a_2675]
-
pe Mussolini triumfînd, dar și prăbușirea socialiștilor. Forța sa militantă este consolidată: el trece de la 18.000 de aderenți în 1924 la 25.000 în 1925. El constituie astfel o forță intrinsecă, dar absolut neputincioasă în izolarea sa, față de radicalizarea fascistă din noiembrie 1926, care-l constrînge la ilegalitate. Antonio Gramsci, proaspăt ales în fruntea partidului, este întemnițat. Într-adevăr, la congresul de la Lyon, în ianuarie 1926, Gramsci a triumfat în mod definitiv asupra lui Bordiga cu sprijinul afirmat al IC
Europa comuniştilor by José Gotovitch, Pascal Delwit, Jean-Michel De Waele [Corola-publishinghouse/Science/1433_a_2675]
-
și de stînga (Bordiga, Tasca, Silone, Leonetti), în interiorul țării politica de înfruntare a fascismului îi permite să-și asume rolul de lider în lupta antifascistă. Represiunea va fi dură (4.030 din 4.671 de condamnări pronunțate de către Tribunalul special fascist), astfel că stabilitatea numărului aderenților săi (7.000 în toată perioada 1927-1933) maschează, în realitate, o reînnoire aproape totală (5.000 de noi aderenți după 1930). O modificare progresivă își face loc în această formațiune, ilustrînd orientarea spre clasele mai
Europa comuniştilor by José Gotovitch, Pascal Delwit, Jean-Michel De Waele [Corola-publishinghouse/Science/1433_a_2675]
-
loc în această formațiune, ilustrînd orientarea spre clasele mai bine integrate în societatea modernă și spre tineri. Dar oricît eroism ar genera politica clasă contra clasă într-o situație de clandestinitate, cîntărește pînă la urmă prea puțin în stabilitatea statului fascist. Neputința acestei opoziții agravează contradicțiile în sînul conducerii. Ea pune de asemenea în lumină falimentul liniei IC: în 1931, într-adevăr, al IV-lea Congres al PCI prezisese că Italia avea să cunoască în cel mai scurt timp o mișcare
Europa comuniştilor by José Gotovitch, Pascal Delwit, Jean-Michel De Waele [Corola-publishinghouse/Science/1433_a_2675]
-
mod efectiv istoria. Este într-adevăr lecția generală care poate fi învățată din această perioadă ce se încheie peste tot, și îndeosebi în Europa occidentală, printr-un dezastru. Valul revoluționar ce hrănise tinerele partide comuniste s-a stins. Două state fasciste se instalează solid și ele șterg partidele comuniste care dobîndiseră consistență certă. În alte părți, partide solide sau care cuceriseră o influență în cîteva sectoare ale mișcării muncitorești, devin neînsemnate sau se prăbușesc. În paralel, pretutindeni în Europa se formează
Europa comuniştilor by José Gotovitch, Pascal Delwit, Jean-Michel De Waele [Corola-publishinghouse/Science/1433_a_2675]
-
și ele șterg partidele comuniste care dobîndiseră consistență certă. În alte părți, partide solide sau care cuceriseră o influență în cîteva sectoare ale mișcării muncitorești, devin neînsemnate sau se prăbușesc. În paralel, pretutindeni în Europa se formează partide sau mișcări fasciste pe care nici o strategie nu pare să le poată bloca. Această evoluție nu s-a produs într-un mod inexplicabil. Ea este consecința unei analize triumfaliste și complet greșite a conjuncturii internaționale, și modelarea acestor partide după o voință care
Europa comuniştilor by José Gotovitch, Pascal Delwit, Jean-Michel De Waele [Corola-publishinghouse/Science/1433_a_2675]