1,860 matches
-
marital să-și procure o locuință proprie. 3.3.3.3. Reguli de căsătorie: endogamia și exogamiatc "3.3.3.3. Reguli de căsĂtorie\: endogamia și exogamia" Mai mult sau mai puțin ferm, toate culturile practică atât endogamia - cerința ca mariajul să aibă loc între membrii aceluiași grup, cât și exogamia - căsătoria în afara grupului. Prin endogamie se asigură circumscrierea, stabilitatea și reproducerea specificului contextului sociocultural, iar prin exogamie, legăturile și schimburile cu alte populații sau segmente populaționale și deci revigorarea grupului
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
bani pentru ca acesta să se ocupe de înzestrarea viitoarei gospodării a tinerilor. Această formă de aranjament economic marital se numește zestre indirectă. A. Schlegel și R. Eloul (1988) au realizat un studiu privind frecvența diferitelor forme de negociere economică a mariajului. Cu precizarea că 25% dintre culturile planetei nu practică nici un fel de negociere, din rândul celor care au asemenea forme, ierarhia arată astfel: cumpărarea miresei - 44%, servicii în contul miresei - 19%, zestre indirectă - 12%, schimburi de cadouri - 11%, zestre directă
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
nici un fel de negociere, din rândul celor care au asemenea forme, ierarhia arată astfel: cumpărarea miresei - 44%, servicii în contul miresei - 19%, zestre indirectă - 12%, schimburi de cadouri - 11%, zestre directă - 8%, schimb de femei - 6%. Structura formelor economice ale mariajului și cu atât mai mult exactitatea cifrelor de mai sus trebuie privite cu maximă circumspecție. În primul rând, pentru că ele cunosc o schimbare rapidă și la populațiile „exotice”, sub impactul civilizației moderne. În al doilea rând, e de reținut că
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
și în interiorul familiei, precum și regulile stabilite sociocultural de recunoaștere și acreditare în funcție de persoanele considerate semnificative din grupul de rude (mamă - matriliniară, tată - patriliniară). Parentalitatea și descendența definite sociocultural nu se confundă cu dimensiunea biologică. După cum am văzut (capitolul 3), prin mariaj se poate atribui un tată copiilor, despre care se recunoaște (cultural) că nu este tatăl biologic. De altfel, în afară de diferența tată biologic-tată social, specifică societăților „primitive” (exotice), în societatea modernă se mai face deosebirea între tată biologic (genitor) și tată
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
331): „Compararea vieții domestice a sute de culturi din toată lumea i-a condus pe antropologi la concluzia că există două principii cognitive universale care influențează organizarea vieții domestice în orice loc. Primul este principiul afilierii (affinity), sau al relațiilor prin mariaj. Al doilea este principiul descendenței (descent). Toate persoanele ale căror relații una față de alta pot fi descrise în termeni de combinații ale afilierii sau descendenței ori ai combinației amândurora sunt rudenii (kin) una cu alta. Domeniul de idei constituit din
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
viață individuală și colectivă. Drepturile, îndatoririle și privilegiile sunt acordate indivizilor în funcție de grupul de descendență. Descendența, cu formele ei particulare de neam, clan, fratrie, moetie, are, de asemenea, pe lângă funcția economică și de prestigiu social, și funcții religioase, socializante, de mariaj selectiv și politico-militare (vezi Ember, Ember, 2002; Mihu, 2002). Antropologii au identificat două mari clase de reguli de descendență, și anume: cea cognatică, în care recunoașterea urmașilor se face atât pe linie bărbătească, dar și femeiască, și cea uniliniară, în
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
cu specialiști, în afara casei și a familiei. Pe măsură ce familia și-a pierdut din relevanța sa economică, politică, religioasă și de instruire profesională, controlul celor mai în vârstă asupra tinerilor a devenit mai puțin apăsător. Dacă în societățile arhaice și tradiționale mariajul era o chestiune ce privea interesele foarte prozaice ale familiei, „clanului”, tribului ca întreg, astăzi, datorită unui complex cauzal (factori tehnoeconomici, politici, socioculturali), alegerea partenerului conjugal este din ce în ce mai mult o problemă a individului în cauză. De la căsătoriile aranjate de părinți
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
celelalte; lăsarea în voia emoțiilor personale, aproape totul în comportament fiind colorat de haloul afectiv al marii pasiuni; în general, dragostea romantică este asociată cu dragostea la prima vedere. Cultura euro-americană are ca principiu compatibilitatea dintre iubirea romantică și instituția mariajului. Mai mult, cultura și educația noastră sugerează că, fără gândul căsătoriei, dragostea (romantică) e imorală, iar fără dragoste (romantică), căsătoria e goală, uscată. Literatura, filmele și alte genuri de media sunt suprasaturate de această viziune. (Sau, cel puțin, erau, fiindcă
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
de „liberă”, iar căsnicia astfel întemeiată să nu fie chiar atât de trainică și fericită. După cum vom vedea în cele ce urmează, înopțiunea indivizilor pentru un partener nu există indiferență față de criterii cum sunt vârsta, profesiunea, clasa socială, etnia, religia. Mariajele sunt, la scară statistică, puternic homogamice - se căsătoresc proporțional mai mult între ei cei de aceeași etnie, clasă socială, vârstă apropiată etc. Heterogamia, căsătoriile între indivizi cu statute sociodemografice diferite, sunt statistic mai reduse. Să menționăm însă că, spre deosebire de endogamie
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
Până în 1967, în SUA existau încă state în care căsătoria interrasială era prohibită. Dar chiar după interzicerea legală a acestei prohibiții(în 1967) și cu tot liberalismul pe care noi îl atribuim americanilor, în anii ’80 doar 2%din totalul mariajelor din SUA erau rasial mixte. Este de notat că tipul cel mai frecventde căsătorie interrasială în SUA este între femeia albă și bărbatul negru. Din 1968 până în 1980, proporția unor asemenea căsătorii a crescut de la 0,2 la 0,5
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
de maghiari trăiau în căsătorii mixte cu români. În anul 2002, cifrele nu diferă prea mult: cap de familie maghiar, 45.847, cap de familie român, 46.372. Dar dincolo de cifre și acuratețea lor, se ridică o întrebare fundamentală în legătură cu mariajele interetnice, cu deosebire din partea grupurilor minoritare: în ce măsură slăbesc astfel de combinații identitatea etnică prin asimilarea de către majoritate. Considerând îndreptățit că un indicator al asimilării este etnia (naționalitatea) copiilor proveniți din căsătoriile etnic mixte, V. Vereș (2004) constată pe cifrele mai
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
anii ’80, aproape 40% dintre evrei s-au căsătorit cu nonevrei, față de 6% în anii ’60 (Mindel, Habenstein, Wright,1988) și aproape o jumătate dintre catolici au ales un partener conjugal de altă credință (Maloney, 1986). Atitudinile și comportamentele față de mariajele interreligioase diferă substanțial de la o religie la alta. Evreii și catolicii sunt mult mai intoleranți decât protestanții. Pe de altă parte, exigențele s-au schimbat și ele de-a lungul timpului. Biserica Catolică, bunăoară, a renunțat în 1970 la cerința
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
religie la alta. Evreii și catolicii sunt mult mai intoleranți decât protestanții. Pe de altă parte, exigențele s-au schimbat și ele de-a lungul timpului. Biserica Catolică, bunăoară, a renunțat în 1970 la cerința ca partenerul noncatolic dintr-un mariaj să promită că va crește copiii în religia catolică. Liderii religioși au totuși rezerve serioase față de căsătoriile religioase mixte. Unii pretind că astfel unul sau amândoi partenerii sunt pierduți pentru (o anumită) religie. Alții subliniază faptul că mariajele interreligioase supraviețuiesc
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
dintr-un mariaj să promită că va crește copiii în religia catolică. Liderii religioși au totuși rezerve serioase față de căsătoriile religioase mixte. Unii pretind că astfel unul sau amândoi partenerii sunt pierduți pentru (o anumită) religie. Alții subliniază faptul că mariajele interreligioase supraviețuiesc mai puțin. Datele cercetărilor concrete nu confirmă o legătură simplă și neechivocă între homogamia religioasă și stabilitatea mariajului și nici în ceea ce privește convertirea religioasă reciprocă dintre soți. 5.2.4. Homogamia spațio-geografică. Proximitate și selectivitatetc "5.2.4. Homogamia
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
religioase mixte. Unii pretind că astfel unul sau amândoi partenerii sunt pierduți pentru (o anumită) religie. Alții subliniază faptul că mariajele interreligioase supraviețuiesc mai puțin. Datele cercetărilor concrete nu confirmă o legătură simplă și neechivocă între homogamia religioasă și stabilitatea mariajului și nici în ceea ce privește convertirea religioasă reciprocă dintre soți. 5.2.4. Homogamia spațio-geografică. Proximitate și selectivitatetc "5.2.4. Homogamia spațio‑geografică. Proximitate și selectivitate" Oricât de mult am crede în lipsa barierelor formale în zilele noastre, în cristalizarea de prietenii
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
proximitățile de diverse genuri - rezidențială, școlară, loisirul, de mentalitate (sistemul valorico-atitudinal) - conduc în final la o înaltă selectivitate socioculturală (homogamie multicriterială). Înțelegem în acest fel de ce - deși barierele homogamice operează cu atâta tărie -, la nivelul subiectivității individuale, prieteniile, iubirile și mariajele apar atât de „libere”. Între principiul homogamiei și cel al dragostei romantice nu apare nici o contradicție, fiindcă primul lucrează la nivelul practicii cotidiene foarte fin și pe nesimțite, insidios. Filtrările homogamice succesive sunt puțin sesizabile pentru conștiința comună, cu atât
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
în procesul de selecție a partenerului, e greu de găsit o persoană (concretă, și nu abstractă) care să îndeplinească toate condițiile. În unul și același individ se pot întâlni statute și calități contradictorii din punctul de vedere al doritorului de mariaj. Pentru o tânără, de exemplu, un băiat are un statut socioprofesional similar cu al ei, dar o etnie sau o religie „contraindicată”. Și ea poate avea concomitent un pretendent de aceeași etnie, dar cu un statut socioprofesional inferior (sau considerat
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
a relațiilor de rol. El arată că atunci când căsătoriile bazate pe complementaritate de nevoi și trăsături de personalitate se înscriu în prescripțiile sociale de rol, ele au mai mari șanse de supraviețuire și stabilitate. Autorul crede, de exemplu, că un mariaj întemeiat pe complementaritatea bărbat dominant-femeie ascultătoare are mai mari șanse de a fi armonic decât unul bazat pe o complementaritate inversă. Aceasta deoarece primul este consensual cu prescripția societală (tradițională) de rol, iar cel de-al doilea nu. A. Kerckoff
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
familiaritatea optimă, apare limpede că în comparația similaritate-complementaritate, prima este categoric decisivă. Familiaritatea optimă vrea să desemneze faptul că prea mult contact personal cu o anumită persoană conține și riscul plictiselii - vezi, pe larg, Iluț, 2000.) 5.4. Piața maritală. Mariajul ca „afacere” (schimb)tc "5.4. Piața maritală. Mariajul ca „afacere” (schimb)" Mulți autori consideră că deși s-a produs mutația de la alegerea de către familie a partenerului conjugal la alegerea individuală și că importanța funcțiilor economico-productive a scăzut în favoarea celor
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
este categoric decisivă. Familiaritatea optimă vrea să desemneze faptul că prea mult contact personal cu o anumită persoană conține și riscul plictiselii - vezi, pe larg, Iluț, 2000.) 5.4. Piața maritală. Mariajul ca „afacere” (schimb)tc "5.4. Piața maritală. Mariajul ca „afacere” (schimb)" Mulți autori consideră că deși s-a produs mutația de la alegerea de către familie a partenerului conjugal la alegerea individuală și că importanța funcțiilor economico-productive a scăzut în favoarea celor emoțional-afective, scopul alegerii rămâne același: a face o opțiune
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
rămâne același: a face o opțiune cât mai bună. Prin căsătorie, oamenii realizează schimburi de bunuri, dar mai ales de servicii. Mai mult sau mai puțin deliberat, fiecare pretendent la căsătorie va încerca să-și plaseze cât mai bine prin mariaj capitalul său monetar sau nonmonetar. Deci, la fel cum vorbim de o piață a mărfurilor și a forței de muncă, suntem îndreptățiți să admitem și existența unei piețe maritale, în care participanții își etalează calitățile (avere, statut social, frumusețe fizică
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
căsnicie, unul depunea primordial un capital economic și social, iar celălalt unul emoțional-estetic. Concepția mai puțin tradiționalistă a secolului XX, și anume participarea la „afaceri” a celor doi parteneri, pretinde un capital economic, social, cultural și emoțional din ambele părți. Mariajul ca afacere, tranzacție (bargain) presupune deci căutarea unui partener care să-ți ofere în schimbul a ceea ce poți oferi cele mai prețioase (din punctul tău de vedere) bunuri și servicii. Mulți teoreticieni consideră, de aceea, că mariajul este unul dintre cele
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
emoțional din ambele părți. Mariajul ca afacere, tranzacție (bargain) presupune deci căutarea unui partener care să-ți ofere în schimbul a ceea ce poți oferi cele mai prețioase (din punctul tău de vedere) bunuri și servicii. Mulți teoreticieni consideră, de aceea, că mariajul este unul dintre cele mai elocvente ilustrări ale validității teoriei schimbului în relațiile umane. Din perspectiva acestei teorii, similaritatea de statute socioculturale, de trăsături de personalitate și de atitudini, ca și complementaritatea nevoilor sunt cele mai importante tipuri de schimburi
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
importante tipuri de schimburi maritale. J. Scanzoni (1972) afirmă că deplasarea de la controlul familiei în selectarea partenerului la controlul individual (de fapt al interacțiunii dintre parteneri) a transformat mult mecanismul schimbului, al evaluării costurilor și beneficiilor pe care le implică mariajul. Perioada premaritală „de curte” reprezintă un timp mult mai lung, în care indivizii își descoperă și verifică reciproc calitățile și așteptările. Totodată, asumarea responsabilității alegerii partenerului conjugal de către individ înseamnă și costuri mari: de timp, de bani, psihologice și informaționale
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
cu atât mai mult o căsătorie, pe baza unor date cu totul sumare despre partener, o astfel de „afacere” riscă să fie foarte costisitoare. El este conștient, în același timp, că și ruperea unei iubiri (prietenii) mai avansate sau a mariajului presupune mari costuri. Cei mai mulți indivizi prospectează singuri piața maritală și se informează despre persoana vizată prin experiența directă (perioada de curte, întâlniri, dragoste romantică). Pentru cei tineri, costurile implicate nu sunt atât de ridicate, în special cel de timp, ei
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]