19,069 matches
-
străzile intime și discrete ale Coimbrei, de coridoarele Universității unde pașii se pierd... Și cu toate acestea, militarii au fost aceia care l-au căutat la Coimbra și, negăsindu-l, au venit până la Vimieiro ca să-i ofere portofoliul Finanțelor. Cabeçadas mărturisea unui ziarist (Oscar Paxeco) că, ducîndu-se la Coimbra să-1 întîlnească pe Gomes da Costa și să alcătuiască împreună guvernul, îl aștepta la gara maiorul de artilerie Pedro de Almeida; care "nu-i vorbi altceva până la Marele Cartier decât despre marea
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
Finanțe dreptul de control absolut asupra tuturor celorlalte ministere. În cele din urmă Guvernul acceptă, iar acest dictator sui-generis își ia în primire ministeriatul Finanțelor, la 27 aprilie, ținând o cuvântare cu totul neobișnuită în asemenea împrejurări; începe prin a mărturisi că "sarcina" pe care și-o ia "reprezintă pentru el un sacrificiu atât de mare, încît n-ar face-o de amabilitate sau favoare pentru nimeni". Anunță apoi drepturile pe care le-a obținut de la Președintele de Consiliu: 1) toate
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
în primul rând lucrurile mici și bine făcute. Într-o cuvântare pe care a fost nevoit să o rostească pentru a mulțimi ofițerilor garnizoanei din Lisabona, care-l invitaseră să-l omagieze la Marele Cartier (9 iunie 1928), Salazar își mărturisește încă odată marea lui credință în forța creatoare și eficiența simplității: "Am luptat întotdeauna pentru o politică de simplu bun simț - împotriva planurilor grandioase, atât de grandioase și atât de vaste încît ne risipeam toata energia ca să le admirăm și
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
încerce realizarea politicii Centrului Catolic, când mișcarea de la 28 mai părea că are toate șansele de a deveni o revoluție națională. Dar, deocamdată, Salazar nu avea altă țintă decât echilibrarea bugetului: "Știu foarte bine ce vreau și încotro mă îndrept", mărturisise el luând în primire Ministerul Finanțelor. Își avea bine seriate problemele și își dădea seama că totul se va prăbuși dacă nu va începe de la temelie. Acest filosof catolic, care crede - și o va mărturisi de nenumărate ori, în urmă
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
vreau și încotro mă îndrept", mărturisise el luând în primire Ministerul Finanțelor. Își avea bine seriate problemele și își dădea seama că totul se va prăbuși dacă nu va începe de la temelie. Acest filosof catolic, care crede - și o va mărturisi de nenumărate ori, în urmă - în primatul spiritualității și în forța creatoare a spiritului, e nevoit să-și înceapă revoluția echilibrând bugetul unei țări în pragul prăpastiei și trudindu-se să-i însănătoșească finanțele. Dar, și în aceasta activitate, în
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
cufundaseră câteva generații de liberalism. Firește, el nu are sentimentul că creează ceva - ci că e numai un exponent al revoluției, că nu face decât să dea formă unei stări de fapt, singura creatoare de istorie. "În ceea ce mă privește, mărturisește într-o cuvântare din 21 octombrie 1929, sunt convins că ușurința cu care s-au realizat anumite acte și rapiditatea cu care s-au dobândit rezultatele, demonstrează că n-am făcut altceva decât să traduc în cuvânt și în fapt
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
fusese chemat ca să salveze bugetul și, implicit, dictatura militară. Izbutise acest miracol - primul buget portughez excedentar după o perioadă de anarhie economică. Faima lui financiară trece granițele și se răsfrânge asupra regimului și a țării întregi. Dar un om care mărturisise dintru început că știe ce vrea și încotro se îndreaptă, nu se putea opri aci. Revoluția națională trebuia continuată pe câmpul politic. Evident, "politicul" nu însemna pentru Salazar "partide politice", după cum nu însemna nici una din mitologiile demo-liberale care stăpâniseră conștiința
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
Asta însemna, firește, nu numai o opoziție netă față de comunism - ci, mai ales, o acțiune de lichidare treptată, dar eficientă a ultimelor forme care supraviețuiau, fosilizate sau degenerate, ale spiritului demo-liberal. Vorbind, la 28 aprilie 1934, despre "spiritul revoluției", Salazar mărturisește ceea ce se putea găsi implicat încă în primele sale reforme economice și sociale: "Dictatura Națională, atacând de la temelie toate elementele doctrinare de dezagregare și creând echilibrul financiar care trebuia să se afle la baza restaurării generale, vine să dea condiții
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
al națiunii". Insul se valorifică și e creator în cadrul familiei și al asociației profesionale. Se abandonează o ficțiune - partidul - pentru a clădi pe o realitate, asociația". Pentru întîia oară de când i s-a încredințat ministeriatul Finanțelor, Salazar vorbește despre corporații, mărturisind astfel consistența gândirii sale politice; căci, așa cum am văzut, în nenumărate conferințe ținute în cercurile catolice, Salazar afirmase cu mulți ani înainte necesitatea de a construi Statul întemeindu-se asociații profesionale. În rezumat, "voim să construim Statul social și corporativ
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
adularea maselor prin crearea "poporului suveran" nu a dat poporului, ca agregat național, nici influență în mersul treburilor publice, nici ceea ce poporul - suveran sau nu - dorește mai mult, (adică): de a fi bine guvernat." Noi vrem să fim mai eficienți, - mărturisește Salazar - mai adevărați în politica pe care o facem. Mai adevărați - adică mai aproape de realitățile vieții sociale, dezbărați de miturile demo-liberale, eliberați de sistemele politice create în vid, construite pe abstracțiuni. Dar aceasta nu se poate împlini decât având puterea
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
celor cu adevărat convertiți nu putea fi decât foarte modest. Începând însă renaturalizarea (dacă ni se îngăduie un asemenea barbarism) vieții publice portugheze, aștepta să vadă adunîndu-se în jurul lui oameni noi, oameni care până atunci nu avuseseră prilejul să-și mărturisească voința lor de a participa la istorie. O masă considerabilă, alcătuind până mai deunăzi majoritatea amorfă a țării, trăind în marginea vieții politice, acceptând reformele ca și contrareformele cu aceeași indiferență și pasivitate - se putea transforma în cea mai autentică
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
să devină altceva decât erau. Salazar - ca mai înainte de el, integraliștii - își dădea seama de sterilitatea acestei imitații. "De câte ori am voit să fim noi, iar nu alții, am fost constructivi și creatori, nu numai înăuntrul frontierelor, dar și în lume", mărturisește el mai târziu (27 aprilie 1935). Această imitație nu numai că sterilizase geniul creator portughez, dar ținuse în marginile istoriei aproape totalitatea națiunii. Reîntorcîndu-se acum la matcă, restaurând instituțiile tradiționale, create și validate de opt secole de istorie - Salazar se
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
și nutrite de un secol de liberalism, să se învețe cu noile rânduiri, să prindă curaj, să-și articuleze dorințele, să-și gospodărească Statul. Vorbind despre revoluția mentală și morală a contemporanilor și despre pregătirea generațiilor de mâine, Salazar își mărturisește încă odată coerența sa cu sine. E adevărat că aceste două preocupări - revoluția spirituală și importanța tineretului - se întîlnesc pretutindeni în lumea contemporană, ele alcătuind dominanta momentului istoric. Dar în același timp ele corespundeau vocației de totdeauna a lui Salazar
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
un filosof care crede în Dumnezeu - iar cuvântarea lui e adresată portughezilor ca atare, nu omenirii în general; și pentru Salazar, portughezii sunt ei înșiși întru cât ține seama de structura lor spirituală și tradiția lor, prin excelență creștină. Evident, mărturisind întotdeauna adevărul, neascunzând greutățile și obstacolele, amintind că omul real este cu totul altceva decât cetățeanul ideologiilor liberale, cerând necontenit eforturi și jertfe, neîncurajînd nici o comoditate și nici un compromis - opera lui Salazar nu era întotdeauna pe placul tuturor. "Nu ascund
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
cele mai răscolitoare erau întotdeauna îndelung meditate, cuviincios scrise și citite cu același glas profesoral. "Profesor desțărat în politică, am făcut din guvernare un zel de magisteriu, făcând necontenit apel mai ales și în pofida tuturor la forța și noblețea spiritului", mărturisește el la 28 ianuarie 1934, adresîndu-se unei Asociații Școlare. "Profesor desțărat în politică", dar rămânând totuși profesor, refuzând să-și trădeze vocația lui de a învăța pe alții, de a crește, de a educa. Salazar n-a abdicat niciodată de la
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
asemenea profesor, care nu voia să abandoneze nici una din severitățile carierei sale, a avut totuși succes în câmpul politic - miracolul este că s-a îngăduit unui asemenea profesor să activeze, cu puteri de dictator, în politică. În fond, așa cum a mărturisit-o deseori Salazar, ideile sale politice naveau nimic extraordinar; multe din ele mai fuseseră formulate, câteva fuseseră puse în aplicare în alte țări. Extraordinar este faptul că un om care-și mărturisește credința în asemenea idei este chemat totuși să
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
de dictator, în politică. În fond, așa cum a mărturisit-o deseori Salazar, ideile sale politice naveau nimic extraordinar; multe din ele mai fuseseră formulate, câteva fuseseră puse în aplicare în alte țări. Extraordinar este faptul că un om care-și mărturisește credința în asemenea idei este chemat totuși să devină dictatorul unei țări - fără să aibă în jurul lui o mulțime și un mit care să-l impună, fără să dispună de nici una din magiile stăpânitorului de mase, fără glas de tribun
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
toți membrii cabinetului Domingos da Oliveira aparțineau Centrului Catolic. Salazar pregătea astfel, trecerea de la dictatura militară la revoluția națională, lăsând armatei doar misiunea de a asigura ordinea și luîndu-și asupra-și răspunderea organizării politice. Dictaturile nu sunt paranteza unui regim, mărturisește el la 26 mai 1934, ci alcătuiesc ele însele un regim. Aceasta înseamnă că trecerea de la dictatura militară la un guvern de "civili" nu implica reîntoarcerea la constituționalitate. Puțini au înțeles, spune Salazar, că întoarcerea la "normalitatea constituțională" ar fi
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
și-a dat-o acestei uriașe munci de restaurare morală, politică și spirituală a neamului său. Aproape că nu are colaboratori pe care să se poată bizui. Se pare că sunt anumite lucruri pe care numai eu le pot face", mărturisește el cu modestie undeva. Adevărul este că foarte multe lucruri numai el le poate face așa cum trebuie. De abia în 1940 - după aproape 13 ani - a renunțat la ministeriatul Finanțelor. Dar la Ministerul de Externe nu poate renunța... Noua Constituție
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
elemente insurecte. Dar această Portugalie salazariană se putea prăbuși în câteva zile, dând naștere unui înspăimîntător război civil, dacă revoluția comunistă ar fi biruit în Spania. În nenumărate rânduri, ca profesor, ministru de finanțe și Președinte al Consiliului, Salazar își mărturisise totala sa repugnanță față de doctrinele - și tehnicile marxiste. Comunismul "a adunat la un loc toate aberațiile inteligenței și e, ca sistem, sinteza tuturor revoltelor tradiționale ale materiei împotriva spiritului și ale barbariei împotriva civilizației. El este marea erezie a epocii
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
inexprimabilă față de răscolitoarea despărțire de conștiință. Îl urăsc pe Somnus, acest călău cu mască neagră care-mi pune capul pe butuc; și dacă pe parcursul anilor, apropiindu-se o dezintegrare mult mai meticuloasă și mai ridicolă, care În nopțile de acum - mărturisesc - reduce mult groaza rutinei somnului, m-am obișnuit atât de mult cu chinul premergător somnului, Încât aproape că mă fălesc când familiara secure iese la iveală din marea cutie de contrabas căptușită cu catifea, la Început nu beneficiam de asemenea
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2082_a_3407]
-
se Înălța dincolo de ea era un paradis de lupine, căldărușe și scrophulariacee. Sub pinii Ponderosa Înfloreau crini Mariposa. În depărtare, umbrele norilor fugari Împestrițau verdele Întunecat al versanților de deasupra arborilor de construcție și griul cu alb al vârfului Longs. Mărturisesc că nu cred În timp. Îmi place să-mi strâng covorul fermecat după folosință, În așa fel Încât să suprapun o parte a modelului peste alta. Vizitatorii n-au decât să se Împiedice. Și bucuria cea mai mare a senzației
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2082_a_3407]
-
Tiutcev și Fet - a publicat despre acesta din urmă un frumos eseu), era o autoritate În materie de Dickens și, pe lângă Flaubert, Îi prețuia În mod deosebit pe Stendhal, Balzac și Zola, trei mediocrități detestabile din punctul meu de vedere. Mărturisea că pentru el crearea unei povestiri sau a unei poezii - a oricărei povestiri sau poezii - era un miracol la fel de greu de Înțeles ca fabricarea unei mașinării electrice. Pe de altă parte, scria fără nici o dificultate despre chestiuni juridice și politice
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2082_a_3407]
-
mă reda într-o simplă mlădiere de contururi. Mi-e încă teamă să modelez. Frământ deocamdată, absent, cu plăcerea doar de a simți cum lutul meu se joacă, prin mâinile mele, cu mine. Nu-i doar un meșteșug literar să mărturisesc sentimentul că, în astfel de dimineți, cu nehotărâri și rătăciri, simt cum, de fapt, lutul frământat mă modelează el pe mine. 8tc "8" Începusem să descopăr Biblioteca încă din primele zile ale studenției. M-a dus Lia la Universitară și
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2046_a_3371]
-
taică-său, generalul, și a vărsat sticla. Femeia a văzut că lipsește băutura și a crezut că a băut-o Matvei. I-a spus generalului, acela l-a luat la întrebări și, într-o criză de sinceritate, băiatul i-a mărturisit tatălui ce avusese de gând să facă. „Tu nu înțelegi, frate Simioane“, suspina Matvei, „ce suflet avem noi. Dar simțim nevoia de spovedanie din când în când. De iertare. Poate avem păcate adânci în noi, dar ne spovedim și cerem
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2046_a_3371]