19,009 matches
-
sensul prezenței acelor adipocite active metabolic, ce secretă adipo - citokine cu efecte nefavorabile la nivel cardiometabolic (16). În același sens, s‑a sugerat existența unor căi biologice protective față de deces prin evenimente acute cardio -vasculare ale fenotipului obez cu boală cardiovasculară. Caracteristicile legate de vârstă conduc la o abordare diferită a relației dintre starea de sănătate și statusul ponderal la vârstnic. Deși la populația generală riscul de morbi ‑morta- litate poate fi estimat prin intermediul parametrilor antropometrici clasici, nu același lucru se
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Laura Mihalache, Lidia Arhire, Mariana Graur () [Corola-publishinghouse/Science/91922_a_92417]
-
ambele sexe și în diferite grupe de vârstă. În acest sens, au fost analizate 12 studii de cohortă europene, ce au inclus în total peste 205.178 de participanți, iar rezultatele obținute au arătat creșterea graduală a riscului de deces cardiovascular odată cu sporirea greutății, la ambele sexe (24). Autorii au continuat analiza statistică a datelor și au constatat că această relație este mai evidentă la adulții tineri, existând chiar o atenuare a riscului relativ odată cu înaintarea în vârstă. De altfel, rezultatele
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Laura Mihalache, Lidia Arhire, Mariana Graur () [Corola-publishinghouse/Science/91922_a_92417]
-
la adulții tineri, existând chiar o atenuare a riscului relativ odată cu înaintarea în vârstă. De altfel, rezultatele sunt concordante cu multe altele publicate în literatură, conform cărora obezitatea la vârstnici nu este puternic asociată cu creșterea mortalității generale (25) și cardiovasculare (26), ci chiar s‑ar asocia cu ameliorarea supraviețuirii la această categorie de vârstă (27). În același sens, în literatură există date conform cărora, la persoanele cu vârsta peste 70 de ani, riscul de mortalitate este cel mai redus în
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Laura Mihalache, Lidia Arhire, Mariana Graur () [Corola-publishinghouse/Science/91922_a_92417]
-
obezitatea. Un alt parametru de evaluare clinică este reprezentat de circumferința abdominală (CA) ce aduce informații privind dispoziția excesului de țesut adipos. Acumularea la nivel abdominal, perivisceral, este asociată cu un risc crescut de morbi‑mortalitate, mai ales de cauză cardiovasculară. La vârstnici, acest parametru pare să aibă o importanță particulară, având în vedere modificările compoziției corporale, și este demonstrată creșterea țesutului adipos visceral comparativ cu adulții tineri, la aceeași valoare a circumferinței abdominale (31). Pentru acest parametru sunt definite 3
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Laura Mihalache, Lidia Arhire, Mariana Graur () [Corola-publishinghouse/Science/91922_a_92417]
-
de „J” între valoarea CA și mortalitatea de orice cauză (ajustată în funcție de vârstă și statutul de fumător), cel mai mic risc fiind la o valoare a circumferinței abdominale de 94 cm la bărbați și de 77 cm la femei. Mortalitatea cardiovasculară s‑a asociat cu CA (ajustată în funcție de vârstă și statutul de fumător) atât la bărbați, cât și la femei, cel mai mic risc fiind la o valoare a CA de 89 de cm la bărbați și de 63 de cm
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Laura Mihalache, Lidia Arhire, Mariana Graur () [Corola-publishinghouse/Science/91922_a_92417]
-
mai mic risc fiind la o valoare a CA de 89 de cm la bărbați și de 63 de cm la femei. După ajustarea în funcție de IMC, valoarea CA a păstrat aceeași asociere cu mortalitatea de orice cauză, precum și cu cea cardiovasculară, cel mai mic risc fiind înregistrat la valorile mici ale CA. Concluziile finale ale meta‑analizei nu au fost deci surprinzătoare, rezultatele arătând faptul că, la populația vârstnică, subponderea (IMC < 20 kg/m2) și talia largă se asociază cu un
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Laura Mihalache, Lidia Arhire, Mariana Graur () [Corola-publishinghouse/Science/91922_a_92417]
-
la valorile mici ale CA. Concluziile finale ale meta‑analizei nu au fost deci surprinzătoare, rezultatele arătând faptul că, la populația vârstnică, subponderea (IMC < 20 kg/m2) și talia largă se asociază cu un risc crescut de mortalitate generală și cardiovasculară. Riscul crescut de mortalitate cardio-vasculară la vârstnicii subponderali s‑a menținut și după excluderea persoanelor cu afecțiuni cronice și a fumătorilor, relație ce poate fi explicată prin asocierea dintre un IMC scăzut și malnutriție, dintre IMC scăzut și sarcopenie, ambele
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Laura Mihalache, Lidia Arhire, Mariana Graur () [Corola-publishinghouse/Science/91922_a_92417]
-
un IMC scăzut și malnutriție, dintre IMC scăzut și sarcopenie, ambele condiții asociate cu un risc crescut de mortalitate (32,33). Analiza suplimentară a datelor a arătat însă un risc mai mic de mortalitate (de orice cauză, precum și de cauză cardiovasculară) la vârstnicii supraponderali (IMC 25‑29,9 kg/m2) comparativ cu cei normoponderali (IMC 20-24,9 kg/m2), pentru fiecare categorie de CA, atât pentru bărbați, cât și pentru femei (31). Riscul mai redus de mortalitate cardiovasculară înregistrat la populația
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Laura Mihalache, Lidia Arhire, Mariana Graur () [Corola-publishinghouse/Science/91922_a_92417]
-
precum și de cauză cardiovasculară) la vârstnicii supraponderali (IMC 25‑29,9 kg/m2) comparativ cu cei normoponderali (IMC 20-24,9 kg/m2), pentru fiecare categorie de CA, atât pentru bărbați, cât și pentru femei (31). Riscul mai redus de mortalitate cardiovasculară înregistrat la populația vârstnică supra - ponderală comparativ cu cea considerată normoponderală a fost demonstrat și în alte studii, ceea ce sugerează faptul că, odată cu înaintarea în vârstă, clasificarea ponderală (atât din punctul de vedere al IMC, cât și al CA) necesită
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Laura Mihalache, Lidia Arhire, Mariana Graur () [Corola-publishinghouse/Science/91922_a_92417]
-
a fost demonstrat și în alte studii, ceea ce sugerează faptul că, odată cu înaintarea în vârstă, clasificarea ponderală (atât din punctul de vedere al IMC, cât și al CA) necesită definirea unor noi limite de normalitate sau de estimare a riscului cardiovascular. Trebuie luat în considerare faptul că se produce o scădere în înălțime odată cu trecerea anilor, ceea ce ar putea determina valori fals crescute ale IMC, argumentând necesitatea unei evaluări antropometrice corecte. În literatură au fost publicate numeroase alte studii efectuate pe
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Laura Mihalache, Lidia Arhire, Mariana Graur () [Corola-publishinghouse/Science/91922_a_92417]
-
trebuie interpretate cu precauție, luând în considerare complexitatea individuală, precum și valorile-limită ale parametrilor antro- pometrici considerate normale pentru populația vârstnică. Toate aceste rezultate confirmă faptul că, în cazul populației vârstnice, evaluarea corectă antropometrică și a factorilor de risc pentru morbi-mortalitatea cardiovasculară trebuie să includă, pe lângă determinarea IMC, și măsurarea circumferinței abdominale. Argumentul este că CA reprezintă un parametru al distribuției excesului de țesut adipos, indicator al adipozității viscerale, pentru care s-a demonstrat o asociere mai mare cu mortalitatea generală sau
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Laura Mihalache, Lidia Arhire, Mariana Graur () [Corola-publishinghouse/Science/91922_a_92417]
-
la nivelul coronarelor, relația cu biologia plăcii aterosclerotice fiind una extrem de complexă. Cu toate acestea, există relativ puține date privitoare la relația dintre extinderea calcificărilor coronariene și gradul stenozei luminale, calcificările vasculare fiind recunoscute ca un predictor independent al evenimentelor cardiovasculare și mortalității (17). La vârstnici, date recente sugerează existența unei puternice relații inverse între cal - cificarea vasculară și gradul de mineralizare osoasă, ceea ce poate constitui un „paradox al calcificării” (17). Au fost identificate numeroase proteine implicate în procesele de resorbție
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Laura Mihalache, Lidia Arhire, Mariana Graur () [Corola-publishinghouse/Science/91922_a_92417]
-
decât media fiind considerată un puternic factor predictiv al ratei crescute de evenimente coronariene (43). Valoarea IMC, sexul masculin, dar și vârsta reprezintă principalii factori ce influențează conținutul de calciu la nivel coronarian. Deși anomalia metabolică principală asociată cu riscul cardiovascular crescut este dispoziția viscerală, intraabdominală a excesului de țesut adipos, în literatură este amintită și importanța țesutului adipos pericoronarian, care ar exercita un efect adițional (44). Ca urmare, pentru unii autori nu există cu adevărat acest așa -numit „paradox al
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Laura Mihalache, Lidia Arhire, Mariana Graur () [Corola-publishinghouse/Science/91922_a_92417]
-
Importantă este nu doar dispoziția excesului de țesut adipos, ci și modificarea compoziției corporale de-a lungul vieții, aspecte interpretate diferit în funcție de caracte - risticile fiecărui individ în parte (45). Unii autori sugerează faptul că un element important al evaluării riscului cardiovascular la vârstnici este evoluția ponderală, și nu neapărat statusul ponderal la un anumit moment. Afecțiunile cronice se însoțesc de obicei de o scădere ponderală progresivă involuntară (IMC scăzut reprezintă un marker al severității afecțiunii cronice) și o anume „fragilitate” asociată
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Laura Mihalache, Lidia Arhire, Mariana Graur () [Corola-publishinghouse/Science/91922_a_92417]
-
și nu neapărat statusul ponderal la un anumit moment. Afecțiunile cronice se însoțesc de obicei de o scădere ponderală progresivă involuntară (IMC scăzut reprezintă un marker al severității afecțiunii cronice) și o anume „fragilitate” asociată cu evoluția nefavorabilă a bolilor cardiovasculare, ceea ce ar contribui la prognosticul nefavorabil al acestui tip de pacienți. Studii efectuate pe termen lung, ce au urmărit evoluția aceluiași lot de pacienți, au demonstrat că rata cea mai mare a mortalității și a riscului de boală cardiovasculară se
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Laura Mihalache, Lidia Arhire, Mariana Graur () [Corola-publishinghouse/Science/91922_a_92417]
-
bolilor cardiovasculare, ceea ce ar contribui la prognosticul nefavorabil al acestui tip de pacienți. Studii efectuate pe termen lung, ce au urmărit evoluția aceluiași lot de pacienți, au demonstrat că rata cea mai mare a mortalității și a riscului de boală cardiovasculară se regăsește în grupul ce a evoluat cu scădere ponderală, de la suprapondere în viața adultă la normoponderal la vârste înaintate (46). În lumina tuturor acestor date, se poate spune că excesul de țesut adipos central și pierderea de masă slabă
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Laura Mihalache, Lidia Arhire, Mariana Graur () [Corola-publishinghouse/Science/91922_a_92417]
-
argumente suplimentare ce sugerează importanța disfuncționalită ii excesului de țesut adipos și necesitatea stratificării persoanelor cu exces ponderal care ar trebui tratate (49). Deși datele existente în literatură sunt uneori contradictorii în ceea ce privește legătura dintre statusul ponderal și riscul de evenimente cardiovasculare la vârstnici, cea mai bună opțiune pe termen lung rămâne totuși menținerea unei greutăți normale raportate la înălțime. Este evident faptul că în această categorie de vârstă există o mixtură de persoane cu diferite evoluții ponderale de-a lungul vieții
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Laura Mihalache, Lidia Arhire, Mariana Graur () [Corola-publishinghouse/Science/91922_a_92417]
-
unei greutăți normale raportate la înălțime. Este evident faptul că în această categorie de vârstă există o mixtură de persoane cu diferite evoluții ponderale de-a lungul vieții, prezența excesului ponderal în acest moment fiind, se pare, un element protectiv cardiovascular (demonstrat, cel pu in, de studii epidemiologice observaționale sau retrospective, analize ale bazelor de date ce nu pot înlocui datele obținute din studiile prospective). Ca o consecință practică a acestor rezultate, devine evident faptul că este necesară ajustarea recomandărilor actuale
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Laura Mihalache, Lidia Arhire, Mariana Graur () [Corola-publishinghouse/Science/91922_a_92417]
-
in, de studii epidemiologice observaționale sau retrospective, analize ale bazelor de date ce nu pot înlocui datele obținute din studiile prospective). Ca o consecință practică a acestor rezultate, devine evident faptul că este necesară ajustarea recomandărilor actuale în ceea ce privește tratamentul preventiv cardiovascular la această categorie de vârstă. Ca în orice alt domeniu, este imperativ necesară evaluarea completă a acestor persoane, inclusiv din punctul de vedere al evoluției ponderale, dar și în ceea ce privește compoziția corporală, în limitele posibilităților actuale. S-ar putea specula faptul
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Laura Mihalache, Lidia Arhire, Mariana Graur () [Corola-publishinghouse/Science/91922_a_92417]
-
inclusiv din punctul de vedere al evoluției ponderale, dar și în ceea ce privește compoziția corporală, în limitele posibilităților actuale. S-ar putea specula faptul că o posibilă recomandare la această categorie de vârstă ar fi creșterea în greutate care să ofere protecție cardiovasculară (50). Pentru moment nu există dovezi în favoarea acestei supoziții, considerându -se că de fapt majoritatea studiilor publicate- au simplificat relațiile cercetate, fără a lua în considerare numeroși factori ce influențează evoluția ponderală și riscul cardiovascular odată cu înaintarea- în vârstă, precum și
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Laura Mihalache, Lidia Arhire, Mariana Graur () [Corola-publishinghouse/Science/91922_a_92417]
-
greutate care să ofere protecție cardiovasculară (50). Pentru moment nu există dovezi în favoarea acestei supoziții, considerându -se că de fapt majoritatea studiilor publicate- au simplificat relațiile cercetate, fără a lua în considerare numeroși factori ce influențează evoluția ponderală și riscul cardiovascular odată cu înaintarea- în vârstă, precum și influența patologiei asociate. Studii recente au demonstrat existența acestui pattern protectiv al excesului ponderal doar în cazul persoanelor de sex masculin cu o importantă patologie asociată (considerată incurabilă și chiar letală) care determină scăderea ponderală
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Laura Mihalache, Lidia Arhire, Mariana Graur () [Corola-publishinghouse/Science/91922_a_92417]
-
Prevenția bolilor cardiovasculare 8.1. Importanța problemei La momentul actual se înregistrează o creșterere a speranței de viață și, implicit, o sporire a populației vârstnice în țările dezvoltate. Conform datelor din 2008 din Europa, speranța medie de viață a unui bărbat de 65
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
2040. În plus, proporția subiecților cu vârsta mai mare de 85 de ani este estimată să crească cu 151% până în anul 2030 (3,4). O problemă intens dezbătută constă în faptul că, deși se înregistrează o scădere continuă a riscului cardiovascular la toate grupele de vârstă, afecțiunile cardiovasculare continuă să reprezinte principala cauză de deces în țările dezvoltate și, în același timp, o comorbididate frecventă, care afectează calitatea vieții pacienților (5,6). Incidența bolilor cardiovasculare crește cu înaintarea în vârstă. În
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
mai mare de 85 de ani este estimată să crească cu 151% până în anul 2030 (3,4). O problemă intens dezbătută constă în faptul că, deși se înregistrează o scădere continuă a riscului cardiovascular la toate grupele de vârstă, afecțiunile cardiovasculare continuă să reprezinte principala cauză de deces în țările dezvoltate și, în același timp, o comorbididate frecventă, care afectează calitatea vieții pacienților (5,6). Incidența bolilor cardiovasculare crește cu înaintarea în vârstă. În 2002 AHA atrăgea atenția asupra faptului că
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
înregistrează o scădere continuă a riscului cardiovascular la toate grupele de vârstă, afecțiunile cardiovasculare continuă să reprezinte principala cauză de deces în țările dezvoltate și, în același timp, o comorbididate frecventă, care afectează calitatea vieții pacienților (5,6). Incidența bolilor cardiovasculare crește cu înaintarea în vârstă. În 2002 AHA atrăgea atenția asupra faptului că 50% dintre femeile cu vârsta peste 75 ani și 70 80% dintre bărbații din aceeași grupă de vârstă prezintă boală coronariană (7). În plus, la momentul actual
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]