19,009 matches
-
AHA atrăgea atenția asupra faptului că 50% dintre femeile cu vârsta peste 75 ani și 70 80% dintre bărbații din aceeași grupă de vârstă prezintă boală coronariană (7). În plus, la momentul actual, vârsta este considerată un factor de risc cardiovascular independent (8). Un alt aspect deosebit de important este reprezentat de costurile totale ale îngrijirilor de sănătate, atât directe, cât și indirecte, ale pacienților cu boli cardiovasculare și cerebro - vasculare. În Statele Unite, în 2007, aceste costuri au fost de 286 miliarde
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
coronariană (7). În plus, la momentul actual, vârsta este considerată un factor de risc cardiovascular independent (8). Un alt aspect deosebit de important este reprezentat de costurile totale ale îngrijirilor de sănătate, atât directe, cât și indirecte, ale pacienților cu boli cardiovasculare și cerebro - vasculare. În Statele Unite, în 2007, aceste costuri au fost de 286 miliarde de dolari și se estimează ca acestea să crească la peste un trilion de dolari în 2030 (9). La pacienții vârstnici coexistă adesea disfuncția endotelială, inflamația
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
de dolari în 2030 (9). La pacienții vârstnici coexistă adesea disfuncția endotelială, inflamația și rigiditatea vasculară, în asociere cu creșterea prevalenței și duratei expunerii la factori de risc cardio - vascular tradiționali, ceea ce determină creșterea progresivă a incidenței și prevalenței afecțiunilor- cardiovasculare la ambele sexe (10). Prevenția poate fi divizată în: primordială (prevenția factorilor de risc), primară (tra- tamentul- factorilor de risc) și secundară (prevenția unor noi evenimente cardiovasculare) Având în vedere că riscul cardiovascular absolut este înalt la pacienții vârstnici, studiile
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
risc cardio - vascular tradiționali, ceea ce determină creșterea progresivă a incidenței și prevalenței afecțiunilor- cardiovasculare la ambele sexe (10). Prevenția poate fi divizată în: primordială (prevenția factorilor de risc), primară (tra- tamentul- factorilor de risc) și secundară (prevenția unor noi evenimente cardiovasculare) Având în vedere că riscul cardiovascular absolut este înalt la pacienții vârstnici, studiile actuale arată că, prin aplicarea măsurilor preventive primordiale, chiar și o reducere minimă a riscului relativ va determina o scădere substanțială a incidenței evenimentelor cardio - vasculare (12
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
creșterea progresivă a incidenței și prevalenței afecțiunilor- cardiovasculare la ambele sexe (10). Prevenția poate fi divizată în: primordială (prevenția factorilor de risc), primară (tra- tamentul- factorilor de risc) și secundară (prevenția unor noi evenimente cardiovasculare) Având în vedere că riscul cardiovascular absolut este înalt la pacienții vârstnici, studiile actuale arată că, prin aplicarea măsurilor preventive primordiale, chiar și o reducere minimă a riscului relativ va determina o scădere substanțială a incidenței evenimentelor cardio - vasculare (12). Însă la pacienții vârstnici este dificil
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
între prevenția primordială versus cea primară, din cauza prevalenței înalte a aterosclerozei subclinice, care poate fi diagnosticată prin ecografie Doppler carotidiană, prin calcularea indicelui gleznă braț sau prin evidențierea modificărilor electrocardiografice sau ecocardiografice (13). În plus, în ceea ce privește prevenția primară a bolilor cardiovasculare, la pacientul vârstnic nu sunt directive clare privind strategia care trebuie adoptată, recomandările variind de la „constatare caz” la „screening sistematic”, nefiind stabilit cu certitudine ce marker al riscului ar trebui evaluat, dar nici ce măsură preventivă primară ar trebui adoptată
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
nu sunt directive clare privind strategia care trebuie adoptată, recomandările variind de la „constatare caz” la „screening sistematic”, nefiind stabilit cu certitudine ce marker al riscului ar trebui evaluat, dar nici ce măsură preventivă primară ar trebui adoptată pentru reducerea riscului cardiovascular. În 2013, AHA a publicat un ghid de prevenție secundară a bolilor cardiovasculare aterosclerotice la pacienții vârstnici, dovedind încă o dată importanța acestui subiect (14). Cu toate că există multiple ghiduri și directive clare privind prevenția secundară a diferitelor afecțiuni cardiovasculare, studiile arată
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
caz” la „screening sistematic”, nefiind stabilit cu certitudine ce marker al riscului ar trebui evaluat, dar nici ce măsură preventivă primară ar trebui adoptată pentru reducerea riscului cardiovascular. În 2013, AHA a publicat un ghid de prevenție secundară a bolilor cardiovasculare aterosclerotice la pacienții vârstnici, dovedind încă o dată importanța acestui subiect (14). Cu toate că există multiple ghiduri și directive clare privind prevenția secundară a diferitelor afecțiuni cardiovasculare, studiile arată că aceasta este mai puțin implementată la populația vârstnică, având în vedere temerile
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
reducerea riscului cardiovascular. În 2013, AHA a publicat un ghid de prevenție secundară a bolilor cardiovasculare aterosclerotice la pacienții vârstnici, dovedind încă o dată importanța acestui subiect (14). Cu toate că există multiple ghiduri și directive clare privind prevenția secundară a diferitelor afecțiuni cardiovasculare, studiile arată că aceasta este mai puțin implementată la populația vârstnică, având în vedere temerile privind comorbiditățile coexistente, polifarmacia, pre - cum și statusul cognitiv al acestei categorii de pacienți (15,16). Principalul obiectiv al prevenției secundare a bolilor cardiovasculare la
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
afecțiuni cardiovasculare, studiile arată că aceasta este mai puțin implementată la populația vârstnică, având în vedere temerile privind comorbiditățile coexistente, polifarmacia, pre - cum și statusul cognitiv al acestei categorii de pacienți (15,16). Principalul obiectiv al prevenției secundare a bolilor cardiovasculare la vârstnici, similar cu alte grupe de vârstă, este reprezentat de prevenirea sau întârzierea progresiei ateroscle - rozei și, implicit, a apariției unor noi evenimentelor cardiovasculare majore, ca de exemplu: angină pectorală, infarctul miocardic acut (IMA), accidentul vascular cerebral (AVC) sau
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
cognitiv al acestei categorii de pacienți (15,16). Principalul obiectiv al prevenției secundare a bolilor cardiovasculare la vârstnici, similar cu alte grupe de vârstă, este reprezentat de prevenirea sau întârzierea progresiei ateroscle - rozei și, implicit, a apariției unor noi evenimentelor cardiovasculare majore, ca de exemplu: angină pectorală, infarctul miocardic acut (IMA), accidentul vascular cerebral (AVC) sau ischemia critică a membrelor inferioare. Prin prevenția acestor boli cardiovasculare va crește nu doar longevitatea pacienților, dar se va îmbunătăți și calitatea vieții, pacientul vârstnic
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
reprezentat de prevenirea sau întârzierea progresiei ateroscle - rozei și, implicit, a apariției unor noi evenimentelor cardiovasculare majore, ca de exemplu: angină pectorală, infarctul miocardic acut (IMA), accidentul vascular cerebral (AVC) sau ischemia critică a membrelor inferioare. Prin prevenția acestor boli cardiovasculare va crește nu doar longevitatea pacienților, dar se va îmbunătăți și calitatea vieții, pacientul vârstnic putându-și desfășura activitatea zilnică și păstrându-și independența. În plus vor scădea și cheltuielile îngrijirilor de sănătate (14). Prevenția bolilor cardiovasculare la vârstnici include
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
prevenția acestor boli cardiovasculare va crește nu doar longevitatea pacienților, dar se va îmbunătăți și calitatea vieții, pacientul vârstnic putându-și desfășura activitatea zilnică și păstrându-și independența. În plus vor scădea și cheltuielile îngrijirilor de sănătate (14). Prevenția bolilor cardiovasculare la vârstnici include măsuri privind schimbarea stilului de viață (măsuri dietetice, renunțarea la fumat, efectuarea de exerciții fizice) și, eventual, tehnici intervenționale și chirurgicale (revascularizarea coronariană și/sau montarea unui defibrilator implantabil - ICD) și farmacoterapie (de exemplu, aspirina, betablocantele, statinele
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
arterială Hipertensiunea arterială (HTA) reprezintă o afecțiune foarte comună la populația vârstnică, cu o prevalență de 70% la pacienții de peste 70 ani și de 74% la subiecții de peste 80 ani (17-19). HTA este considerată cel mai frecvent factor de risc cardiovascular modificabil care determină cel mai mare risc populațional pentru boala coronariană, cerebrovasculară și arterială periferică (BAP) la vârstnici. Astfel, peste 70% dintre vârstnicii care prezintă un IMA, AVC, disecție de aortă sau insuficiență cardiacă (IC) au în antecedente HTA (14
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
în antecedente HTA (14). Deși pacienții vârstnici sunt adesea informați asupra diagnosticului de HTA, controlul valorilor tensiunii arteriale (TA) este deficitar, în special la subiecții peste 75 de ani (18 -20). Cel mai recent ghid de prevenție secundară a afecțiunilor cardiovasculare la pacien ii vârstnici arată că acest aspect se datorează în principal faptului că medicii consideră că HTA reprezintă un fenomen adaptativ fiziologic la vârstnici, pentru a asigura perfuzia viscerală eficientă (14) . Acest concept a fost infirmat de Hypertension in
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
de studii care au inclus peste 190.000 de participanți și au comparat pacienții cu vârsta peste și sub 65 de ani. Experții au concluzionat că nu există diferențe semnificative statistic între cele două grupe de vârstă privind incidența evenimentelor cardiovasculare. De asemenea, eficiența tratamentului cu IECA, cu blocanți de canale de calciu, cu diuretice sau cu beta - blocante- în scăderea valorilor TA este comparabilă la cele două grupe de vârstă (25). O meta-analiză asupra rezultatelor Blood Pressure Lowering Treatment Trialists
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
TA este comparabilă la cele două grupe de vârstă (25). O meta-analiză asupra rezultatelor Blood Pressure Lowering Treatment Trialists’ Collaboration care nu s-a adresat unei anumite grupe de vârstă a concluzionat că „tratamentul antihipertensiv reduce riscul instalării evenimentelor majore cardiovasculare și, cu cât este mai mare scăderea valorilor TA, cu atât este mai amplă reducerea riscului” (26). Valorile-țintă ale TA sunt < 140/90 mmHg, atât în prevenția primară, cât și în cea secun - dară. Obținerea acestor valori drept țintă la
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
realizat un studiu de cohortă pe 331 subiecți cu vârsta peste 70 de ani (vârsta medie 85 7 ani). Studiul a arătat că TA diastolică < 60 mmHg se asociază cu o creștere a mortalității globale, precum și a mortalității de cauză cardiovasculară. În plus, studiul a evidențiat o relație invers proporțională lineară între valorile TA și mortalitatea de cauză cardiovasculară (29) . În contextul acestor date, ghidurile actuale recomandă evitarea unei scăderi abrupte a TA diastolice la pacienții vârstnici cu afecțiuni coronariene atero
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
ani). Studiul a arătat că TA diastolică < 60 mmHg se asociază cu o creștere a mortalității globale, precum și a mortalității de cauză cardiovasculară. În plus, studiul a evidențiat o relație invers proporțională lineară între valorile TA și mortalitatea de cauză cardiovasculară (29) . În contextul acestor date, ghidurile actuale recomandă evitarea unei scăderi abrupte a TA diastolice la pacienții vârstnici cu afecțiuni coronariene atero - sclerotice, pentru a preveni o reducere severă a fluxului coronarian. Trebuie avute în vedere efectele secundare ale tratamentului
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
și LDL-colesterolul sunt bine cunoscuți ca factori de risc cardio- vascular, dar la pacientul vârstnic există insuficiente date care să confirme acest fapt (30,31). Studiul Framingham a evidențiat o asociere pozitivă între valorile mari ale colesterolului total și bolile cardiovasculare la subiecții cu vârsta sub 70 de ani, dar nu și la cei peste 70 de ani, iar la pacienții cu vârsta peste 80 de ani s -a evidențiat o relație inversă cu morta- litatea globală (32). Asocierea negativă între
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
studiilor observaționale fiind neconcordante (33). Deși coles - terolul total și LDL-colesterolul scad în general după vârsta de 70 de ani, aspect asociat cu malnutriția și IC, studiile arată că valorile mari ale LDL-colesterolului sunt asociate cu incidența crescută a bolilor cardiovasculare la vârstnici (34,35). Studiul realizat de Kamstrup și colaboratorii săi arată că lipoproteina A reprezintă un factor de risc cardiovascular adițional important (36). Date concordante sunt aduse de Ariyo și colaboratorii săi, care au arătat că la bărbații, dar
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
asociat cu malnutriția și IC, studiile arată că valorile mari ale LDL-colesterolului sunt asociate cu incidența crescută a bolilor cardiovasculare la vârstnici (34,35). Studiul realizat de Kamstrup și colaboratorii săi arată că lipoproteina A reprezintă un factor de risc cardiovascular adițional important (36). Date concordante sunt aduse de Ariyo și colaboratorii săi, care au arătat că la bărbații, dar nu și la femeile peste 65 de ani, valorile crescute ale lipoproteinei A reprezintă un factor de risc cardiovascular (37). În
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
de risc cardiovascular adițional important (36). Date concordante sunt aduse de Ariyo și colaboratorii săi, care au arătat că la bărbații, dar nu și la femeile peste 65 de ani, valorile crescute ale lipoproteinei A reprezintă un factor de risc cardiovascular (37). În consecință, la vârstnici, profilul lipidic trebuie interpretat în contextul statusului nutrițional, al examenului clinic, precum și al comorbidităților. Terapia hipolipemiantă. Studiile fundamentate pe principiile medicinei bazate pe dovezi recomandă tratamentul hipolipemiant, în special cu statine, pentru toate tipurile de
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
la vârstnici, profilul lipidic trebuie interpretat în contextul statusului nutrițional, al examenului clinic, precum și al comorbidităților. Terapia hipolipemiantă. Studiile fundamentate pe principiile medicinei bazate pe dovezi recomandă tratamentul hipolipemiant, în special cu statine, pentru toate tipurile de prevenție a bolilor cardiovasculare la pacien ii vârstnici. Astfel, în ultimii ani se discută rolul statinelor în prevenția primordială, prin reducerea riscului cardiovascular și îmbunătățirea funcției endoteliale, independent de efectul hipolipemiant (38). O meta-analiză publicată în 2011 de Taylor și colaboratorii săi a examinat
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]
-
fundamentate pe principiile medicinei bazate pe dovezi recomandă tratamentul hipolipemiant, în special cu statine, pentru toate tipurile de prevenție a bolilor cardiovasculare la pacien ii vârstnici. Astfel, în ultimii ani se discută rolul statinelor în prevenția primordială, prin reducerea riscului cardiovascular și îmbunătățirea funcției endoteliale, independent de efectul hipolipemiant (38). O meta-analiză publicată în 2011 de Taylor și colaboratorii săi a examinat rolul statinelor în prevenția primară a evenimentelor cardiovasculare. Concluziile au fost că terapia cu statine reduce mortalitatea globală, incidența
Afectarea cardiovasculară în boala renală cronică by Florin Mitu, Iulia Cristina Roca, Doina Azoicăi () [Corola-publishinghouse/Science/91925_a_92420]