177,866 matches
-
ritualul „deschiderii gurii”, care se săvârșește și asupra mortului și care oferă celor doi capacitatea de a se reintegra În dialectica lumii vii. Defunctul, care „e predestinat pământului” și este „devorat de porțile lui Gebxe "Geb"” (zeul pământului), după cum spun Textele Piramidelor opunându-i destinul ceresc al suveranului, nu este distrus, ci are drepturi și personalitate. Drepturile sale, adică ofrandele de care are nevoie, sunt garantate de un sistem contractual În care cealaltă parte este reprezentată de „un slujitor al lui
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
epocă fundamentală din istoria și civilizația egipteană este mai degrabă dezechilibrată și poate induce o viziune aparte, care Îl pune pe rege Într-un raport mai privilegiat cu divinitatea și Îi exclude de la astfel de relații pe ceilalți indivizi. În Textele Piramidelor, regele se comportă de la egal la egal cu zeii și, de multe ori, atunci când se vorbește despre „zeu” se Înțelege că acesta este regele. Preoții sunt „slujitorii”, nu interpreții sau vicarii zeilor. Ei citesc ritualurile, dar suveranul este cel
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
o boală, situație care Îl face pe cel În cauză să se adreseze personal unei forțe capabile să-i ofere salvarea, dincolo de mijlocirea socială. O asemenea funcție poate fi preluată de magie care, de altfel, a intrat chiar și În Textele Piramidelor, aducând Încrederea În valori neidentificabile și inexplicabile, dar care oferă ajutor acolo unde religiozitatea care ține de colectivitate eșuează. Kebeb hi ti ti bi ti - Shed, fiul lui Hifget: acesta este numele tău (236): astfel, un scorpion sau un
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
obscură, cu ajutorul „Magiei”, cuvânt devenit el Însuși zeu. Mai există, În sfârșit, o mărturie aparte. Într-o perioadă destul de târzie, un suveran etiopian care domnea În Egipt spunea că a pus să se transcrie pe un bloc de granit un text vechi În care se povestea despre originea lumii - În timp ce mintea demiurgului (Ptahxe "Ptah", zeul meșteșugar din Memphis) concepea, gura sa pronunța: numele rostit era cel care producea existența În cadrul unui proces intelectual. Au existat dubii În privința vechimii acestui text plasat
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
un text vechi În care se povestea despre originea lumii - În timp ce mintea demiurgului (Ptahxe "Ptah", zeul meșteșugar din Memphis) concepea, gura sa pronunța: numele rostit era cel care producea existența În cadrul unui proces intelectual. Au existat dubii În privința vechimii acestui text plasat Într-o epocă atât de Îndepărtată de cea de care se vrea a fi legat. Dar anumite detalii ne permit să considerăm că cel puțin nucleul său ar fi putut apărea În acele timpuri. 7. SFÂRȘITUL EPOCII PIRAMIDELORTC "7
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
relația aparent doar rituală existentă În vechime (situație pe care o regreta atât de clar Ipuwer). 8. CRIZA CONȘTIINȚELORTC "8. CRIZA CONȘTIINȚELOR" Faptul că lumea divină beneficiază de o prezență puternică În societatea acestor vremuri este demonstrat și de alte texte, care, tocmai din cauza greutății condițiilor de trai și a cutumelor, ajung să ridice Întrebări asupra semnificației prezenței zeului În lume și asupra responsabilității sale. Unul dintre personajele mizerabile pe care le descria Ipuwer ajunge să scrie: „Dacă aș ști unde
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
moarte. După cum o indică inscripțiile din epoca piramidelor puse pentru a proteja mormintele, un tribunal postum Îl va judeca pe cel care profanează un mormânt sau un mort; acesta Îl așteaptă „dincolo” pentru a-l trimite la judecată. Deja În Textele Piramidelor, suveranul, Într-o formă sau alta, trebuie cercetat de un tribunal. Astfel: Nu există nici un cuvânt Împotriva regelui pe pământ, Între oameni - nu există vreo vină a sa În cer, Între Zei - regele a Îndepărtat cuvântul care Îi stătea
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
cu o Îmbogățire și amplificare a vieții religioase, cu o scădere clară a dramatismului și a pasiunii, dar cu o penetrare mai sistematică În experiența cotidiană a claselor periferice ale societății. Pentru a Înțelege diferențele și asemănările, se pot compara textele funerare ale piramidelor, pe care le-am folosit atât de mult, cu textele funerare ale acestei epoci: Textele Sarcofagelor 1. Primele au fost sculptate cu hieroglife clare și elegante, percepute ca realități vitale, nu doar grafice, după cum o indică faptul
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
dramatismului și a pasiunii, dar cu o penetrare mai sistematică În experiența cotidiană a claselor periferice ale societății. Pentru a Înțelege diferențele și asemănările, se pot compara textele funerare ale piramidelor, pe care le-am folosit atât de mult, cu textele funerare ale acestei epoci: Textele Sarcofagelor 1. Primele au fost sculptate cu hieroglife clare și elegante, percepute ca realități vitale, nu doar grafice, după cum o indică faptul că ființele animate sunt reprezentate mutilate pentru a nu fugi din inscripție și
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
cu o penetrare mai sistematică În experiența cotidiană a claselor periferice ale societății. Pentru a Înțelege diferențele și asemănările, se pot compara textele funerare ale piramidelor, pe care le-am folosit atât de mult, cu textele funerare ale acestei epoci: Textele Sarcofagelor 1. Primele au fost sculptate cu hieroglife clare și elegante, percepute ca realități vitale, nu doar grafice, după cum o indică faptul că ființele animate sunt reprezentate mutilate pentru a nu fugi din inscripție și pentru a nu dăuna mortului
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
vitale, nu doar grafice, după cum o indică faptul că ființele animate sunt reprezentate mutilate pentru a nu fugi din inscripție și pentru a nu dăuna mortului (astfel, șerpii sunt reprezentați În două bucăți, cu semnul sabiei despărțind capul de coadă). Textele Sarcofagelor sunt Înscrise cu stilul pe pereții locuințelor funerare și nu au nevoie de spații largi sau de personalul specializat de care au putut dispune suveranii. Hieroglifele sunt trasate În forme rapide, cursive, reduse la adevărate forme grafice, suport pentru
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
violată” și deplângea aceste farse publice a ceea ce fusese o prerogativă regală. Dar dacă este o profanare, rezultatele au avut o importanță majoră. În formulele care se referă la defuncți, acestora li se dă titlul de „Osirisxe "Osiris"”, care, În Textele Piramidelor, se pune În fața numelui regelui. „Regele Osiris...” este tatăl mitologic mort al regelui mitologic viu identificat cu Horusxe "Horus": faptul că regele este Osiris - regele morților - decurge din faptul că succesorul său l-a Înlocuit pe tron. Acest delicat
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
răspândi cultul egiptean În tot bazinul mediteranean, În epoca greacă, iar apoi În cea romană. În privința Egiptului, mai ales a Egiptului din această epocă, trebuie semnalate unele consecințe simptomatice. Înainte de toate, atrage atenția faptul că un număr de stele poartă textul unui imn al lui Osiris 1. Putem Întrevedea imnuri adresate divinității și În țesătura Textelor Piramidelor; acestea erau, desigur, prezente și În cultul unor epoci mai vechi. Dar acum persoane individuale Își asumă responsabilitatea de a Împlini acest act ritual
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
În privința Egiptului, mai ales a Egiptului din această epocă, trebuie semnalate unele consecințe simptomatice. Înainte de toate, atrage atenția faptul că un număr de stele poartă textul unui imn al lui Osiris 1. Putem Întrevedea imnuri adresate divinității și În țesătura Textelor Piramidelor; acestea erau, desigur, prezente și În cultul unor epoci mai vechi. Dar acum persoane individuale Își asumă responsabilitatea de a Împlini acest act ritual, de a-l celebra chiar În numele zeului: Salve, Osirisxe "Osiris", fiu al lui Nutxe "Nut
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
este cetatea unde am văzut că erau Îngropați primii regi ai epocii istorice, lângă sanctuarul zeului Khentamentiuxe "Khentamentyu": „Celxe "Cel"-care-stăpânește-peste-Apuseni” (adică peste morții care apun Împreună cu soarele). Acest zeu tipic funerar identificat uneori cu Osirisxe "Osiris", apare deja În Textele Piramidelor, iar numele său devine doar un titlu major și universal pentru zeului morților - Osiris -, care devine Osiris Khenty amentiu. Abydos ajunge astfel centrul unui cult care interesează Întregul Egipt, iar a avea mormântul (sau cel puțin un cenotaf) În
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
experiență arheologică excepțională: un exemplu de supraviețuire și reconstrucție, identificabil datorită temeliei de sub renovările ulterioare. Spre deosebire de religia privată, construirea unui templu este un lucru care privește statul - adică pe rege. Ne-a rămas un singur document În această privință: un text În care regele Sesostrin I sărbătorește fundarea unui templu la Heliopolis, pentru Harakhtexe "Harakhte" (o ipostază a lui Horusxe "Horus"), care este identificat cu celălalt zeu solar, Atumxe "Atum"1: El m-a făurit ca unul care face ceea ce a
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
a făurit ca unul care face ceea ce a făcut ca să facă pentru ca astfel să se Îndeplinească ceea ce i s-a poruncit să facă. El m-a pus păstor al acestei țări pentru că știa că o voi păstra orânduită pentru el. Textul continuă cu o autoglorificare a regelui, un elogiu rostit de curtenii săi, iar la final, regele poruncește trezorierului regal să organizeze munca. „Conducătorul ritualului, scribul acestei cărți divine, Întinde frânghia, dezleagă funia și o pune pe pământ”: acestea sunt ceremoniile
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
feluri - documentare, rituale, literare -, care ilustrează În mod direct situația celor care trăiau acolo. Printre papirusurile „literare”, sunt demne de luat În seamă imnurile regelui Sesostris III, care Îi proslăvesc În același timp valoarea militară și grija pentru supuși; restul textelor, medicale, de matematică, veterinare, precum și un text narativ fragmentar, care povestește mitul luptei dintre Horusxe "Horus" și Sethxe "Seth", sunt importante pentru evaluarea culturii din templu. Însă o mare parte a papirusurilor se referă la viața comunității sacerdotale: sunt liste
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
mod direct situația celor care trăiau acolo. Printre papirusurile „literare”, sunt demne de luat În seamă imnurile regelui Sesostris III, care Îi proslăvesc În același timp valoarea militară și grija pentru supuși; restul textelor, medicale, de matematică, veterinare, precum și un text narativ fragmentar, care povestește mitul luptei dintre Horusxe "Horus" și Sethxe "Seth", sunt importante pentru evaluarea culturii din templu. Însă o mare parte a papirusurilor se referă la viața comunității sacerdotale: sunt liste de primire și Împărțire a bunurilor, anunțuri
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Templul are o structură asemănătoare cu aceea a locuințelor marilor stăpâni (o parte personală, una publică și una a serviciilor), iar preoții sunt responsabili de funcționarea sa. Totul pare a fi foarte ancorat În experiența terestră a curților princiare. Un text de la Kahun 1 redă lista personalului, specificând partea din ofrandă care revine fiecărui membru și se indică Într-un mod explicit importanța respectivului membru: supraveghetorului slujitorilor zeilor, zece părți; primului preot al ritualului, șase părți; supraveghetorului „gărzii”, o parte și
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
fiecare cu câte o treime. 11. MAGIATC "11. MAGIA" Este firesc ca În această perioadă de reconstrucție a unui echilibru Între valorile sociale și personale ale experienței religioase magia să ocupe un rol important. I-am Întrezărit deja existența În Textele Piramidelor, În formulele Împotriva scorpionilor și șerpilor; de altfel, această funcție profilactică și curativă va rămâne tipică pentru magia egipteană din toată perioada clasică. Medicii și magii acționează În armonie și se sprijină pe structura organizatorică a templului. La Kahun
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
scorpionilor și șerpilor; de altfel, această funcție profilactică și curativă va rămâne tipică pentru magia egipteană din toată perioada clasică. Medicii și magii acționează În armonie și se sprijină pe structura organizatorică a templului. La Kahun am semnalat prezența unor texte medicale și veterinare (printre care și o rețetă pentru vindecarea peștilor, probabil a celor sacri), iar printre fragmentele medicale se afla cel puțin o formulă magică. O culegere interesantă de formule pentru „mame și copil”1, numită astfel după conținutul
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
mâinile pe fiul său Horusxe "Horus" (M. u. K. II 6 sqq). Bolile sunt considerate străine și sunt exorcizate cu un mit la care se face aluzie În Încheiere, mit pe care Îl cunoaștem bine și care este paradigmatic În textele magice. Adesea, aceste personificări unesc magia cu religia oficială, dar puterea sa autonomă este bine descrisă Într-o formulă din Textele Sarcofagelor În care mortul Încheie astfel: Prosternați-vă Înaintea mea, o tauri din Nutxe "Nut"! Veniți Încălțați cu sandale
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
mit la care se face aluzie În Încheiere, mit pe care Îl cunoaștem bine și care este paradigmatic În textele magice. Adesea, aceste personificări unesc magia cu religia oficială, dar puterea sa autonomă este bine descrisă Într-o formulă din Textele Sarcofagelor În care mortul Încheie astfel: Prosternați-vă Înaintea mea, o tauri din Nutxe "Nut"! Veniți Încălțați cu sandale În marea mea onoare de stăpân al lui ka, moștenitor al lui Raxe "Ra"-Atumxe "Ra-Atum". Am ajuns aici pentru a
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
deja interese economice și, probabil, politice Încă spre sfârșitul Regatului Vechi; dar, În forme mai complexe, și-au intensificat relațiile cu lumea egipteană și coasta palestiniană și libaneză. În ceea ce privește profilul religios, lucrurile nu sunt cu totul noi: Încă din timpul Textele Piramidelor (518d) (dar și mai devreme) este cunoscut un zeu Khai-tauxe "Khai-tau" care locuiește În Liban. Însă acum, În Textele Sarcofagelor (Coff. T. 262) se găsește o anumită Hathorxe "Hathor", stăpână În Byblos, care leagă În mod clar divinitățile egiptene
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]