177,866 matches
-
cuvânt, extazul” (Contra domo, 1931). Oricum, sub semnul avangardismului nu stau doar manifestul Poezia agresivă sau Despre poemul-reportaj, „pretextul teatral” Hérode, poemul Reportaj assirian, fragmentele Romanul tânărului Anadam, D-l Vam Ex-Înger, Fata Morgana. Li se poate alătura Prințesa Dactilo, text în care totuși jocul cu tot ce e convenție literară se mulează prea mult pe tiparul romanului polițist de serie. De avangardism țin întrucâtva larga întrebuințare a versului liber, precum și violența erotismului, senzualismul potențat al unora din Poeme arabe. Un
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289924_a_291253]
-
demistificările”, anxietățile și freneticele elanuri, aici modele fiind (după cum remarca Mircea Vulcănescu) Mihai Eminescu, Vasile Pârvan și îndeosebi Tudor Arghezi. Inegal în plan estetic, mizând prea mult pe efectul contrastului, al paradoxalului, volumul Pregătiri pentru călătoria din urmă cuprinde și texte ce vexează bunul gust. Țelul duhovnicesc este doar în parte atins, „ispita literarului” determinând abaterile de la dreapta credință (Mircea Vulcănescu). Dar S. ajunge curând să își renege manifestările avangardiste, să le considere doar o „boală a spiritului”, de care a
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289924_a_291253]
-
nostru suflet este”, așa cum „călugăria-i vieața-adevărată”. Epopee sui-generis, Războiul nevăzut urmează fidel narațiunea din Viețile Sfinților, puțin numeroasele adjoncțiuni fiind inspirate de aceeași sursă. Cât despre viziunea Iadului și a Raiului, punctul de pornire se află, iarăși, într-un text consacrat, Mântuirea păcătoșilor, iar în rostirile lui Paisie sunt preluate fraze aparținând Sfinților Părinți Augustin, Ioan Gură de Aur, Clement Alexandrinul ș.a. În sensul acestei fidelități neștirbite față de scriptură (asupra virtuților căreia insistă cântul XXV, intitulat Lauda predaniei), limba din
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289924_a_291253]
-
diferențiere nosologică și cu pronunțată specificitate regională. Influențe lingvistice străine (neogreacă, rusă, germană, latină, italiană), asimilate, au particularizat acest vocabular, care ne transmite o imagine vie despre boala și bolnavul mintal. În cuprinzătoarea sa operă, Pompei Gh. Samarian a adunat texte și documente ilustrative În acest sens. Un remarcabil studiu despre formarea terminologiei științifice românești aparține reputatului cercetător N.A. Ursu, din Iași (acest studiu depășește Însă subiectul de față). Nu cunosc Însă o lucrare referitoare la evoluția și aspectele mai semnificative
Prelegeri academice by Prof. dr. CONSTANTIN ROMANESCU () [Corola-publishinghouse/Science/91771_a_92355]
-
astfel: „Când nu-i omul În toată mintea, eșit din fire, nebun, ce va fi den afară den minte”. Termenii au Înțeles similar, „buimac” și, mai ales „bolund”, nu au avut circulație În principate. Nebunia Însă este deseori definită În textele vechi, totdeauna cu același Înțeles. Dimitrie Cantemir observă că nebunia, „Întunecarea minții”, este mai „grea decât a nopții”. Neculae Mavrocordat afirmă: „bolile trupului cu cât cresc cu atât sunt mai Învederate, pe când cele ale sufletului ajungând culmea, robesc cu totul
Prelegeri academice by Prof. dr. CONSTANTIN ROMANESCU () [Corola-publishinghouse/Science/91771_a_92355]
-
mai vârtos trează, ei numai cât aleg de socotesc binele și răul, iar alții mai apestisiți și mai zăbavnici cu priceperea minții și cad” (Miron Costin). În ceea ce privește epilepsia, pe lângă termenii amintiți anterior, care au avut o veche circulație orală, În textele scrise găsim și termenul sugestiv de patimă, patima „cea rea” și, În special, acela de „năbădae”, „năbădaica”, utilizat Încă În limbajul popular În Moldova Într-un sens, totuși apropiat (l-au apucat năbădăile). Pravilistul, În sec. al XVII-lea, utilizează
Prelegeri academice by Prof. dr. CONSTANTIN ROMANESCU () [Corola-publishinghouse/Science/91771_a_92355]
-
sau doar de „patimă”. Melancolia, denumită „inimă rea” (bolnavi de inimă rea), a fost Înțeleasă ca o stare de reacție, Înțeles transmis integral până astăzi. În sec. al XVII-lea găsim termenul de melancolie sau de „melanholie”, dar numai În texte culte, deseori rău delimitat de ipohondrie. Înțelesul popular „inimă rea” era mai restrâns și pare mai la obiect decât sensul pe care-l lua melancolia În textele culte de prin sec. al XVIII-lea. Pompei Samarian reproduce următorul fragment din
Prelegeri academice by Prof. dr. CONSTANTIN ROMANESCU () [Corola-publishinghouse/Science/91771_a_92355]
-
al XVII-lea găsim termenul de melancolie sau de „melanholie”, dar numai În texte culte, deseori rău delimitat de ipohondrie. Înțelesul popular „inimă rea” era mai restrâns și pare mai la obiect decât sensul pe care-l lua melancolia În textele culte de prin sec. al XVIII-lea. Pompei Samarian reproduce următorul fragment din Dimitrie Cantemir, interesant din punctul nostru de vedere; melancolia: „boală de voia rea, pătimirea Întristărei, fierea neagră”. În Miron Costin, găsim Însă... „Cum se ridică și se
Prelegeri academice by Prof. dr. CONSTANTIN ROMANESCU () [Corola-publishinghouse/Science/91771_a_92355]
-
rezultatelor în câmpul studiului istoriei biblice din secolul trecut. Pentru mulți autori din această epocă care au studiat scrierile biblice din punct de vedere al „istoricității”, povestirile biblice nu ne vorbesc prea mult despre lumea pe care o descriu („lumea textului”), ci mai degrabă despre „lumea autorilor”. Cu alte cuvinte, primul nivel al „istoriei” la care putem ajunge când citim Biblia este cel care aparține scriitorului. Povestirile biblice dau mărturie despre preocupările, interesele, dezbaterile și viziunea lumii epocii autorilor lor. Ca să
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
acasă. Nu trebuie să ia în mână această carte pentru că îl va obliga la un parcurs prea exigent, chiar extenuant. Aventura este deschisă celui care vrea să înțeleagă „gratuit”, pentru că este o bucurie, o „plăcere adevărată” să descoperi sensul unui text biblic, pentru a-și putea corecta viziuni parțiale și depășite, pentru a putea aprofunda sensul propriei credințe și al idealurilor comunității creștine. Aventura este deschisă celui care știe că Cuvântul lui Dumnezeu are valoare în sine, nu numai pentru că „mi-
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
al unor afirmații. Totuși, în mare, este un volum de mare valoare cât privește aspectul arheologic și istoric. Diferite teze propuse de Finkelstein și Silbermann se găsesc și în această carte. Mi se pare totuși că aspectul literar și interpretarea textelor sunt destul de neglijate. Trebuie să ne întrebăm cum să interpretăm povestirile biblice despre istoria Israelului, și tocmai acesta este scopul acestei cărți care, din această perspectivă, completează în mod fericit pe cea pe care am citat-o. Pentru mai multe
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
transmită un mesaj existențial cu privire la evenimentele pe care le descriu. Cu alte cuvinte, vor mai mult să „formeze” decât să „informeze”. „Semnificația” evenimentului povestit este mai importantă decât „purul fapt”, dacă există în lumea noastră umană „fapte pure”. Raportul dintre textele biblice cu „realitatea” istorică este așadar complex, sigur mai complex decât raportul dintre „reportajul” televizat și faptul de actualitate. III. „Adevărul” povestirilor biblice Sarcina acestor pagini este așadar dublă. Pe de o parte, trebuie să corecteze reprezentarea pe care o
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
face parte din istorie pentru că lipsesc martorii. Când documentele și martorii lipsesc, istoricul tace. În Biblie însă, cititorul se întâlnește frecvent cu povestiri care nu corespund exact acestei definiții a „istoriografiei”. În mod normal, cel care citește nu reacționează pentru că textele îi sunt foarte cunoscute și aproape nimeni nu-și pune întrebări critice. Vă voi prezenta câteva exemple de povestiri foarte cunoscute care, evident, nu pot să fi fost scrise de martori direcți. Aceste exemple sunt asemănătoare cu botezul lui Isus
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
povestirii evanghelice trebuie să căutăm în altă parte și să ne întrebăm asupra felului de a scrie specific evangheliștilor. 6. Trecerea mării Ultimul exemplu: relatarea trecerii Mării Roșii (Ex 14). Când egiptenii fug pentru că apele li se întorc împotrivă, conform textului biblic, ei spun: „Să fugim din fața lui Israel pentru că Domnul luptă pentru ei împotriva Egiptului” (Ex 14,25). Cel care își pune problema „istoricității” povestirii își pune mai multe întrebări. Prima problemă, nu atât de importantă, vine de la limba vorbită
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
relatarea originilor și originile povestirii Pentru a determina mai bine ce fel de povestire ne prezintă Biblia, trebuie să parcurgem cu un ochi mai critic câteva pagini mai importante. Pentru a exemplifica, voi relua povestirea biblică așa cum ne-o prezintă textul acum. Voi începe acest parcurs cu relatarea creației. Pentru fiecare parte importantă a povestirii voi pune aceleași întrebări: Cine povestește? Cum poate cunoaște povestitorul ceea ce povestește? Există documente extrabiblice care să povestească aceleași evenimente? Care sunt diferențele dintre povestirile biblice
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
de la ceea ce observă în universul său, încearcă să-l înțeleagă și să-i reconstruiască originea. De aceea este oportun să înțelegem mai bine intenția povestirii, să o așezăm în contextul său istoric. Pentru majoritatea exegeților, din mai multe rațiuni, acest text a fost conceput și scris în timpul sau, probabil, imediat după exil (586-536 î.C.). Una dintre ele este imposibilitatea de a interpreta Gn 2 fără a sesiza influența mitologiei mesopotamiene. Doar faptul de a descrie lumea de la început ca un
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
este tipic Mesopotamiei, câmpie traversată de două mari fluvii; nu tot așa este și pământul lui Israel unde „haosul de la început” este reprezentat mai degrabă ca un pământ deșertic și fără apă (cf. Gn 1,4b-5). Merită așadar să reinterpretăm textul în acest cadru istoric pentru a scoate mai mult în evidență mesajul său specific. Ne vom opri la cinci aspecte mai importante. Primul aspect Contrar mitologiilor din Mesopotamia, pentru Gn 1, începutul „istoriei universale” coincide cu începutul lumii. Această afirmație
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
C. au fost evenimente dramatice și traumatice. Mulți „și-au pierdut credința”, s-ar spune astăzi, sau cel puțin și-au văzut speranțele spulberate de un Dumnezeu care părea că și-a abandonat poporul la o tristă soartă. Conform unui text din Ezechiel (37,11), mulți dintre deportați erau foarte descurajați și spuneau: „Ni s-au uscat oasele, speranța noastră este distrusă, suntem pierduți”. Is 49,14, care datează din aceeași epocă, pune pe buzele Ierusalimului cuvinte asemănătoare: „Yhwh m-a
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
a lupta împotriva disperării și a descurajării, Gn 1 pornește de la originile lumii pentru a demonstra că „răul” nu face parte din planul divin. Lumea creată de Dumnezeu este cu totul pozitivă. De exemplu, Gn 1 nu conține nici o negație. Textul repetă de șapte ori (numărul sacru) că „Dumnezeu a văzut [ceea ce a făcut] că era bun” (1,4.10.12.18.21.25.31). Ultima oară spune chiar că „Dumnezeu a văzut că tot ceea ce a făcut era foarte bun
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
în discuție sentimentul de superioritate pe care unele popoare, precum asirienii sau babilonienii, nu puteau să nu-l aibă după ce au fondat aceste imperii imense. Israelul trebuie, firește, să fi trăit un profund complex de inferioritate. Și în acest caz, textul biblic introduce o critică radicală a mentalității contemporane. Cu acest scop, Gn 1 arată clar că toți oamenii sunt egali. Plantele și animalele au fost create „după soiul lor” (1,11-12.21.24-25); nu la fel se întâmplă când Dumnezeu
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
deci „rase umane”, și nimeni nu poate pretinde că aparține unei „rase superioare”. Toți sunt egali pentru că sunt creați după imaginea aceluiași Dumnezeu (cf. 5,1). În consecință, toți oamenii poartă în sine ceva „sacru” și inviolabil. Al cincilea aspect Textul a fost proiectat și probabil și stilizat în timp ce Israel se afla departe de țara sa. Probabil a fost scris după terminarea exilului când primii deportați se îndreptau spre Israel. În orice caz, în această perioadă Israel nu „poseda” o țară
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
raportul exact al unei experiențe trăite. Suntem astfel din nou destul de departe de o „povestire istorică” în sensul modern al cuvântului; ne aflăm însă în fața unei povestiri bogate din punct de vedere teologic. Din ce în ce mai mulți exegeți sunt convinși că întreg textul, cu diferitele sale componente, este o compoziție târzie. Israel a venit în contact cu povestirile mesopotamiene ale potopului în timpul exilului. Și le-a însușit și le-a adaptat nevoilor sale. În Biblie, protagonistul potopului este Noe, un personaj tradițional din
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
precum Noe pentru a permite ca lumea să se salveze deoarece Dumnezeu a încheiat o alianță de har cu acest om drept. Al doilea răspuns este dat mai târziu, după reconstruirea templului și restaurarea cultului (circa 520-515 î.C.). Pentru textele provenite din această perioadă și adăugate primei povestiri, existența lumii depinde de cult. Dumnezeu promite să nu mai distrugă niciodată universul pentru că îi place sacrificiul lui Noe (8,20-22). Lecția este clară: cultul este condiția de care depinde supraviețuirea lui
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
a cultului. Un ultim element care merită menționat. Pentru Gn 6, cauza potopului trebuie căutată în inima omului. Ceea ce poate să pună în pericol existența însăși a universului este perversitatea inimii umane (6,5; cf. 8,21). Mai există un text care vorbește mai clar de „violența” care a invadat universul (6,11.13). Cum înfruntăm problema acestei violențe? Și aici povestirea ne oferă două răspunsuri complementare. Primul răspuns este cel din Gn 9,2-3: oamenii vor putea consuma carne, adică
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
22,9; 26,25; 33,20; 35,3.7), stelelor (28,18; 31,45.51; 35,14.20) și mormintelor (cf. Gn 23; 25,9; 35,8.20; 49,30-32). Fără a lua în considerație problemele pe care le pun textele care menționează aceste „monumente” - multe texte sunt tardive - trebuie să recunoaștem că arheologii nu au identificat cu certitudine pe nici unul dintre ele. În realitate, aceste „monumente” nu sunt ușor de descoperit și de identificat. 2. Istoricitatea epocii patriarhale? Pe baza
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]