176 matches
-
interioară a limbii și ca filozofie ce distinge o limbă de alte idiomuri. Printr-o astfel de între-prindere, foarte tentantă cînd contactul cu spiritul științific este refuzat, s-au realizat în cultura română multe dintre lucrările ce se prezentau ca întemeietoare ale unor sisteme de gîndire de factură filozofică. Despre statutul real al unor astfel de lucrări s-a exprimat Eugen C o ș e r i u375, care a arătat mai întîi că o limbă ca atare nu este filozofie
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
din perioada de modernizare a limbii și a culturii de a crea cuvinte proprii pentru a recepta filozofia apuseană, atribuind discursului filozofic un accentuat profil ontologic. Din acest motiv, cre-de el, cea mai nimerită manieră de filozofare este determinarea cuvintelor întemeietoare ale limbii române, precum și a altor elemente definitorii ale limbii, pe baza cărora să se delimiteze ontologia, maniera de ființare, și gnoseologia, maniera de a vedea lumea, specifice poporului român. Noica pornește în investigația sa și de la lucrările lingviștilor, în
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
Denis de Rougemont și Roland Barthes, "Erosul revelează ființa, conștiința ființei individuale antrenează dorința de expresie. A comunica (a se exprima) devine inevitabil, a scrie" (Eugen Simion). În dimineața poeziei românești primii noștri poeți se simțeau și considerau poezia ca întemeietoare a națiunii, iar pentru Heliade literatura era adevărata politică a nației - (viziune la care ar trebui, spre beneficiul lor și al nostru, să mediteze și politicienii de astăzi). "A întemeia capătă, în aceste condiții, remarcă eseistul, un sens foarte larg
[Corola-publishinghouse/Science/84998_a_85783]
-
fără lucru"... Ordinea propozițiilor în text este alta: întîi, obișnuința de a munci, apoi petrecerea dulce. Există și un alt treilea element: folosul, conștiința că ceea ce faci este necesar. Prin aceasta, Pann se identifică parțial cu mentalitatea epocii: o epocă întemeietoare. Spre deosebire de Conachi, de pildă, indiferent la reputația lui literară, Pann este foarte atent la efectele acțiunii lui. Om sărac, poezia este o sursă de viață pentru el. Trebuie, de aceea, să fie un bun meșteșugar, ceea ce vrea să zică: și
[Corola-publishinghouse/Science/84998_a_85783]
-
întemeierea filosofică a gândirii occidentale, reflecția rațională, spiritul poetic sau vocabularul Fizicii și metaFizicii, ci și un sens integrat, corporal și spiritual, al frumuseții, al libertății interioare și al iubirii. Amprenta elină este rădăcina esențială a spiritului european, este efervescența întemeietoare care a făcut ca această perspectivă articulată asupra cosmosului și spiritului să devină cea mai influentă din lume, să triumfe asupra viziunilor concurente orientale, septentrionale sau ale protocivilizațiilor din America de Sud. Nu înseamnă, desigur, că filosofia grecească sau desăvârșirea artistică, arhitecturală
[Corola-publishinghouse/Science/84960_a_85745]
-
60 de ani și nu încetez a mă minuna de paradoxul acestei cifre, mai ales că mă onorează cu prietenia sa de mai bine de trei decenii. Aș putea spune, prin urmare, că măcar jumătate din viața sa publică, activă, întemeietoare și rodnică îmi este cunoscută, dar, cu decența și discreția sa, ar fi probabil stânjenit de laudele pe care nu aș ezita să i le aduc. Așa că voi pune deocamdată în discuție doar cele câteva paradoxuri pe care le provoacă
[Corola-publishinghouse/Science/84960_a_85745]
-
esențială în emergența unei identități, dar în sens opus: ea trebuie eludată (Eyerman, 2004: 161). Există alături de cele amintite mai sus, o serie de alte aspecte fără de care identitatea colectivă nu poate fi definită: istoria comunității respective, miturile și legendele întemeietoare, rudenia, specificul muncii, limba, tradițiile și obiceiurile prin care comunitatea transmite generațiilor următoare această zestre colectivă. Identitatea etnică și identitatea națională sunt forme ale identității colective, alături de identitatea de gen sau cea religioasă. A devenit cunoscut în ultimii ani, conceptul
by Adela Elena Popa [Corola-publishinghouse/Science/1048_a_2556]
-
pentru cel cultural. Însă cea mai mare parte din criterii sunt comune și relevante pentru ambele tipuri de identitate. Limba, de exemplu, este în același timp un fenomen etnic și unul cultural, la fel și tradițiile și obiceiurile specifice, miturile întemeietoare ale comunității, etc. Tabel 5.3: Criterii obiective și subiective pentru analiza empirică a identității etnice și culturale Criterii obiective Criterii subiective Identitate etnică și culturală * Limba * Religie * Norme comportamentale * Mod / stil de viață * Organizare politică, administrativă, instituțională * Tradiții, obiceiuri
by Adela Elena Popa [Corola-publishinghouse/Science/1048_a_2556]
-
poezia se naște nu numai din seducția, dar și din oroarea față de obiectul liric. Teroarea față de o categorie a materiei este, uneori, mai productivă În planul poeziei decît iubirea sau umilința... Spiritele Întemeietoare nu sînt cu necesitate elementare, monocorde, spiritele Întemeietoare ating, adesea, În sfera lor, o complexitate și un rafinament (cazul lui Conachi) cu greu de depășit. Nu ascund faptul că acest eseu este și rezultatul unui pariu cu mine Însumi Am citit de mai multe ori pe Conachi, Bolintineanu
[Corola-publishinghouse/Science/1935_a_3260]
-
Într-un giuvaer. Ienăchiță Văcărescu are, mai mult decît ceilalți, conștiința dificultății de a scrie. Alecu, Nicolae, chiar foarte instruitul Iancu au conștiința dificultății de a alege. Ienăchiță se luptă cu stîngăciiile limbii și trece printr-o criză specifică spiritelor Întemeietoare. O Întîlnim, sub alte forme și la grade diferite, și la Maiorescu și Eminescu. La Ienăchiță Văcărescu ezitarea ia forme teribile, pentru că poetul are impresia că-i lipsește pînă și instrumentul care să exprime această nehotărîre. Conștiința scrisului Începe, la
[Corola-publishinghouse/Science/1935_a_3260]
-
la obsesia fundamentală, formulată acum mai clar: „La verice treabă va avea de-a Începe.” N-a trecut neobservată nota moralizatoare a acestor versuri. Ce să cuvine, curgere bună, cugete frumoase demonstrează și o preocupare etică proprie, dealtfel, tuturor spiritelor Întemeietoare. Faptul că poetul se gîndește să exprime aceste legi morale prin poetice faceri arată că lîngă conștiința morală stă trează și conștiința estetică. Ea Întîmpină Însă, cum s-a văzut, imperfecțiunea limbajului. Ienăchiță are, atunci, convingerea că nașterea poeziei coincide
[Corola-publishinghouse/Science/1935_a_3260]
-
În sfîntul meu nesațiu, delirul meu cel mare” Pentru Ion Heliade Rădulescu a scrie Înseamnă, În sensul cel mai plin, a crea, a face. Noțiunea de gratuitate (plăcere) nu intră În limbajul său. Nici aceea de angoasă, răspîndită printre spiritele Întemeietoare. Limpede, hotărît este la Heliade sentimentul datoriei. Literatura este o datorie, o politică („iată dar că adevărata literatură a unei națiuni este adevărata ei politică”) și competența ei se Întinde de la gramatică la ideea de divinitate. A scrie este, În
[Corola-publishinghouse/Science/1935_a_3260]
-
fără lucru”... Ordinea propozițiilor În text este alta: Întîi, obișnuința de a munci, apoi petrecerea dulce. Există și un al treilea element: folosul, conștiința că ceea ce faci este necesar. Prin aceasta, Pann se identifică parțial cu mentalitatea epocii: o epocă Întemeietoare. Spre deosebire de Conachi, de pildă, indiferent la reputația lui literară, Pann este foarte atent la efectele acțiunii sale. Om sărac, poezia este o sursă de viață pentru el. Trebuie, de aceea, să fie un bun meșteșugar, ceea ce vrea să zică: și
[Corola-publishinghouse/Science/1935_a_3260]
-
ale volumului sunt consacrate, după observația lui Nicolae Manolescu, în bună măsură, poeticului, facerii poeziei, a poemelor care, la rândul lor, ca într-o complicată alchimie, îl scriu ele însele pe poet. Pe urmele textualiștilor, încrederea lui B. în puterea întemeietoare, recuperatoare a cuvântului și în valoarea lui ordonatoare de lumi este majoră; cuvântul nu înseamnă doar un substitut al realului, ci este chiar acest real, anunțând ivirea unor stări-limită, tensionate, insinuarea unor momente de criză existențială, când poetul se simte
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/285526_a_286855]
-
decisiv, în funcție de structura lui pozitivă sau negativă. Altfel spus, dominantele Coex determină croiala majoră a statusului nostru psihologic, instituindu-se într-o premisă care aparține de esențele zestrei umane. Asemenea complexelor stipulate de Jung (1960), ele acționează ca niște principii întemeietoare ale psihismului uman întrucât influențează raportarea omului la sine însuși, la semeni și la lume, în general. Sistemele Coex arondate celui de al doilea nivel al inconștientului, cel corespunzător vieții prenatale, și experiențelor din jurul nașterii se numesc, în descendența grofiană
VIOLENTA, TRAUMA, REZILIENTA by ANA MUNTEANU, ANCA MUNTEANU () [Corola-publishinghouse/Science/804_a_1761]
-
în derivă, iar printr-o fisură a realității sale sumbre să poată privi mai sus, ca să deslușească noi înțelesuri. Aici trebuie căutată forța transfiguratoare a bolii și a suferinței, adică prilejul unei metanoia, a unui viraj spiritual. Această fastuoasă și întemeietoare alchimie lăuntrică este condiționată de nivelul său de credință religioasă, de aceea implicarea unui preot, evident, doar cu aprobarea pacientului, devine foarte utilă. Desigur, există numeroase exemple care pot proba cum funcționează acest mirabil proces de spiritualizare în cazul terminalilor
VIOLENTA, TRAUMA, REZILIENTA by ANA MUNTEANU, ANCA MUNTEANU () [Corola-publishinghouse/Science/804_a_1761]
-
care este interesată de adevăr, adică se îndeletnicește cu ceea ce pentru ea este firesc, în acord cu propria natură. Abia în momentul în care logos-ul va fi distribuit fără a fi împărțit, deocamdată tuturor lucrurilor, nu doar transcendenței lor întemeietoare în ordine ontică și epistemică, se va ajunge la o poziție filosofică aflată la același nivel cu problema sofiștilor referitoare la natura obiectului cunoașterii, adică la temeiul determinat (!) al adevărului. În logica lui Aristotel se petrece acest "eveniment". E drept
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
adică re-făcându-l de la un capăt la altul, la acest capăt din urmă ivindu-se ceea ce a fost căutat de la început: non-judicativul. Din această perspectivă, reducția (de tip fenomenologic) este, totodată, refacere a drumului construcției judicative și recunoaștere, printr-o conștiință "întemeietoare", a limitelor proprii judicativului datorită (re)cunoașterii non-judicativului. O asemenea "metodă" este cu totul necesară demersului de față. Non-judicativul, gândit după cantitate singurul criteriu care poate funcționa, deocamdată -, acoperă un spațiu "logic" și extra-logic vast, acesta din urmă fiind el
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
există o diferență de nivel, de grad "ontologic": lucrul este de condiția ființării date, pe care experiența o modelează și o transformă în element al ei, în vreme ce ființa este "reprezentată" mai degrabă ca temei al lucrului, ca transcendent cu rosturi întemeietoare față de lucru și cu rosturi unitare față de totalitatea acestora ("lumea"); ea este realitatea originară prin care devin posibile și "reale" toate cele ce ființează. Aristotel păstrează din plin astfel de înțelesuri, iar atunci când va pune în discuție problema cunoașterii "temeiului
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
care poate fi dat și în experiență). Statutul de instrument căpătat de cele două modele ale rostirii filosofice prin proiectul aristotelic al logicii-organon nu este astfel pus în dificultate: căci analitica și dialectica, deși par a-și fi pierdut funcția întemeietoare, constând în depistarea și respingerea greșelilor rezultate din aplicarea regulilor logice, prima prin analiza "elementelor" raționării, cea de-a doua prin aplicarea corect-formală a regulilor desprinse de analitică, își păstrează încă o funcție constitutivă; în cazul analiticii, ca atare, prin
by VIOREL CERNICA [Corola-publishinghouse/Science/975_a_2483]
-
clasice), că În acest proces de reflecție asupra modelului cultural tradițional (mitologia) și de construcție a unor modele culturale noi (viziunea filosofică și științifică), cuvântul mythos a fost termenul negat și devalorizat, În funcție de care s-au construit, prin refuz, valorile Întemeietoare ale noilor forme de a gândi lumea: Mitul Își dobândește statutul specific În lumea greacă nu pentru ceea ce este În el Însuși, ci În raport cu ceva care, pentru un motiv sau altul, Îl exclude și Îl neagă. Realitatea sa este inseparabilă
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
antiteză cu statutul sociopolitic atribuit prin inițierile masculine, riturile de inițiere feminină conferă un statut cosmic, un loc definit În univers, un loc de o importanță și demnitate aparte” (p. 105). În acest context, identificarea cu divinitatea și sinteza opozițiilor Întemeietoare capătă valori cosmogonice: „De fiecare dată când o femeie este inițiată, lumea este salvată de la haos, deoarece puterea creatoare fundamentală este reînnoită În ființa tinerei inițiate” (p. 107; pentru inițierile feminine vezi și M. Douglas, 1965; J. La Fontaine, 1985
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
au rolul de a defini poziția cuiva În raport cu o anumită continuitate temporală. (N. Frijda, 1997, p. 108) Comemorarea se definește ca o mișcare colectivă prin care o comunitate, fie locală, fie națională, Își reafirmă identitatea Întorcându-se către elementele ei Întemeietoare - bătălii, conversiuni religioase, declarații oficiale, eroi. (M. Crivello, 1999, p. 8) Antropologii, istoricii, sociologii și politologii care s-au ocupat de „anatomia” comemorărilor identifică mai multe unități componente. Astfel, după Ph. Dujardin (1993, p. 228), acest tip de ritual implică
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
la un moment din trecut. În sfârșit, gestul comemorativ presupune o intenție colectivă de a face public acest complex simbolic. Spillman (1997, pp. 57-93), pornind de la analiza centenarului și bicentenarului SUA, identifică trei elemente esențiale: națiunea, temporalitatea (momentul fondator, viziunea Întemeietoare proiectată În viitor, confirmarea ei În prezentul glorios) și valorile comune (teritoriul național, cultura, prosperitatea etc.). Într-o lucrare frecvent citată, P. Connerton (1995, p. 65) consideră că reconstituirea comemorativă se Întemeiază pe o articulare calendaristică, pe una verbală și
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
a Chinei din dinastia Qing sau împărăteasa văduvă, cum mai este cunoscută concubina împăratului Xian Feng (1851- 1861), s-a născut în Beijing, în 1835, într-o familie sărăcită, de origine manciuriană, din clanul Yehonala, una dintre cele opt familii întemeietoare ale dinastiei Qing, cu încă doi frați și o soră. În casa părintească, Laner / Mica Orhidee, acesta era numele ei, a învățat să scrie și să citească, să picteze, să cânte. Devenise o adolescentă atrăgăoare și cu tendințe de independență
Curtezane şi pseudocurtezane: în mitologie, istorie, literatură by Elena Macavei [Corola-publishinghouse/Science/942_a_2450]