433 matches
-
la situația orfanei, care trebuie smulsă de sub dominația tiranică a mamei adoptive, inițiativă care va veni, firește, de la un „eliberator“. Nu mai este nevoie să spunem că acesta este unul dintre motivele cu numeroase variații de‑a lungul întregii opere dostoievskiene, unde „înșelatele și abandonatele“ poartă, de regulă, numele Liza, amintind astfel de prototipul galeriei, sărmana Liza din nuvela cu același nume a lui Karamzin. Că Dostoievski se va fi gîndit și la această filiație - dovadă stă titlul complet al nuvelei
[Corola-publishinghouse/Science/2088_a_3413]
-
cu încetul ia naștere ceea ce se numește înclinare spre visare și omul, pînă la urmă, nu mai este om, ci un fel de ființă ciudată de genul neutru - un visător“4. Evident, avem a face cu una dintre „ideile fixe“ dostoievskiene, dacă meditația asupra ei are limitele temporale atît de largi (1847‑1860Ă. Problema care se pune este aceea a permeabilității genurilor. Din jurnalistică, Dostoievski face literatură, de vreme ce fragmente de foileton sînt transpuse cuvînt cu cuvînt în autodescrierea celui ce se
[Corola-publishinghouse/Science/2088_a_3413]
-
De fapt, personajul este chiar ideea, incarnată într‑o foarte bizară ființă narativă, despre care, la drept vorbind, nu știm decît că are douăzeci și șase de ani. Știm mai mult despre locuința lui - aceeași cameră izolată, atît de specific dostoievskiană, menită să ascundă, să izoleze, în contrast absolut cu vastitatea ideii: „În general, el se aciuiază undeva, într‑un ungher izolat, de parcă s‑ar ascunde acolo și de lumina zilei, iar o dată instalat astfel, e tot așa de nedezlipit de
[Corola-publishinghouse/Science/2088_a_3413]
-
și are nevoie de un bărbat‑proteză, în care să‑și investească energia libidoului. Atunci de unde impresia de castitate care degajă din paginile nuvelei? Din faptul că între eroi aproape nu există atingere fizică. Este încă un element specific scrisului dostoievskian: absența vizualizării contactului fizic. Funcția haptică a privirii este imposibilă fără sprijinul pe imaginea lăuntrică a corporalității, care se formează tocmai din firele nevăzute ale atingerilor anterioare 6. Noi nu vedem cu adevărat ceea ce nu am atins cu mîna (mîna
[Corola-publishinghouse/Science/2088_a_3413]
-
din tot lagărul! -, când nu puțini „nedreptățiți brutal” și-au regăsit nu numai ființa, dar și demnitatea. Aceea profundă, de om ce-și Înalță, cum o spune poetul, „fruntea spre stele!”. Sigur, aici nu suntem departe de axul Întregii opere dostoievskiene: suferința. Nedreptatea, injustiția cea mai atroce și mai repetitivă și chiar și crima care Îl „ajută”, până la umră, pe omul stingher și confuz de a se regăsi, de a „re-Întâlni alți oameni”, pe care, până atunci, În tumultul social și
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2231_a_3556]
-
existență, noroc! Și-atunci, cum o spuneam mai sus, un accident oarecare existențial, o „nenorocire”, o gravă injustiție sau o boală, o infirmitate gravă (vezi nuvela formidabilă tolstoiană Moartea lui Ivan Ilici!Ă - Îl Întorc cu fața spre sine. Suferința dostoievskiană este darul acestui mare Rus care ne arată „calea” spre această regăsire de sine, spre această simplă, dramatică și profundă umanizare. Astfel trebuie citită opera sa - și astfel și, mai ales, astfel! Nu numai ca o pictură de moravuri și
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2231_a_3556]
-
această regăsire de sine, spre această simplă, dramatică și profundă umanizare. Astfel trebuie citită opera sa - și astfel și, mai ales, astfel! Nu numai ca o pictură de moravuri și caractere, ca o mărturie a timpului său. Norocul, În opera dostoievskiană - deoarece vorbim mereu despre noroc! -, are fața aceasta enorm paradoxală a suferinței, decăderii, injustiții, crimei! E greu, Însă, de a aplica această „formulă” lumii noastre, secolului pe care tocmai l-am traversat. E greu, este imposibil să-i convingi pe
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2231_a_3556]
-
inabordabile, „inexistente”, În norii unei Înțelegeri care Îl depășeau nu numai pe tinerelul impulsiv și „dezordonat” care eram, dar și conștiințele de vârf românești ale timpului și... chiar și unele europene, mai ales În cazul unei reale hermeneutici nietzscheniene sau dostoievskiene. Și astfel, ca dovadă, am scris și publicat primele trei romane, a căror tematică nu se depărtează prea mult de tradiția modernă a romanului autohton. Cu unele „evaziuni, digresiuni”, e drept, care anunțau viitorul „orizont și ambiție tematică”, dar care
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2231_a_3556]
-
Kirilov profeți ai apocalipsei. Viziunea are carac- terul unui montaj cinematografic, a unui bricolaj clișeistic, diverse cadre mediatice decupate sunt reasamblate de o manieră manipulativă. Demonii caragialieni nu au încă gra- vitatea profetismului românesc al generației interbelice, nici febra viziunilor dostoievskiene, ei sunt doar limbuți. Există o anumită iritare a acestui posedat retoric, Nae, care reacționează acid la fiecare încercare a interlocutorului de a modera discursul hipertrofiat. Însă și încercările acestui interlocutor de a aplana delirul verbal al „amicului” său sunt
Caragiale după Caragiale by Angelo Mitchievici () [Corola-publishinghouse/Memoirs/819_a_1754]
-
general, și a spiritului românesc, în particular, eludând filozofia existențialistă socotită drept inadecvată pentru o cultură precum cea română, dezorganizată, cu serioase deficiențe „de structură”. Negoițescu indică și drumul lite- raturii către obiectivitate cu eliminarea subiectivismului literaturii psihologice de sorginte dostoievskiană sau prous- tiană, cu emanciparea unui „realism în sens goethean, nu în sens clasic și nu romantic” . O ultimă revenire pe subiec- tul comediilor lui Caragiale aduce explicații suplimentare pentru care acestea nu se pot ridica la demnitatea tragicului urmând
Caragiale după Caragiale by Angelo Mitchievici () [Corola-publishinghouse/Memoirs/819_a_1754]
-
și confecții metalice a cooperativei Glina. Sărăcie, muncă, beții cu rom, Relu și Andrei - crai ai curții maidanelor și înjurăturilor, alături de Laur, vărul lui Relu, fiul mătușii Motănica și al țiganului Gilbert, un spurcat și nărăvit la toate cele. Aproape dostoievskian, Andrei coace planul de a-l fura pe moș Victor, patronul cooperativei, și de a trece clandestin granița la sârbi. Printr-un concurs de împrejurări, patronul este ucis de chiar fiul său, iar „eroii” ajung, după felurite peripeții, la Timișoara
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/285233_a_286562]
-
fărâmițarea și realcătuirea, dorința și asceza (dorința de asceză) ș.a. se strâng cu furie în brațe în această poezie care vorbește de „disperarea fericirii”, de „amiaza întunericului”, de „noaptea toată zori”, de „șuvoaie de împietrire”. „Sufletul” poeziei lui K. este dostoievskian, adică larg, foarte larg. Cuprinde totul: „E-atât de înlăuntru totul.” De aici ambiguitatea ei fundamentală: „Ninge în Eldorado” și în profunzimea rănilor zac „epave de comori”. Cu toate că poartă „mănuși de petale”, poezia este totodată de o duritate de diamant
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/287716_a_289045]
-
făcut să se Îndoiască de talentul, de „instinctul” meu tipologic; dar eu cred că meritul meu e tocmai aici (dacă am vreun merit și dacă posteritatea mi-l va menționa!Ă: „o nouă topologie” ce curge din galeria eroilor secunzi dostoievskieni, dar și din Nietzsche și Loyola! Dar... și din unele precepte christice, În radicalitatea și curățenia lor extraordinară, Înainte de a fi „atenuate”, dacă nu corupte, de oarecum fireasca administrativare a credinței (vezi genialul monolog al Marelui Inchizitor, făcut prin gura
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
creează În toate „registrele” majore umane. La Tolstoi, pe care Îl considerăm ceea ce se Înțelege printr-un „clasic”, În stil și construcție epică este un „flegmatic”; un „introvert”, În Moartea lui Ivan Ilici, de exemplu, putem surprinde cu ușurință „reflexe dostoievskiene”: lipsă de măsură, exaltare a ideii, proiectarea ființelor umane și a raporturilor dintre ele pe o canava tensionată, aproape fantastică, ce respectă totuși, cel puțin În aparență, semnele esențiale ale realitățiiă Dar, din totdeauna, cred eu - și-mi asum riscul
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
În secolul trecut, iar „otrava” acestei „Învățături”, care, simplu și brutal spus, se baza, cum am mai remarcat-o și altă dată, pe ideea „amoralității politice”, era expusă pentru prima oară În articolul pe care studentul mizeros, Rascolnikov, din romanul dostoievskian Crimă și pedeapsă, Îl publică și unde se afirmă pentru prima oară dreptul la o „excepție” de la comandamentul legilor lui Moise, ce au slujit două milenii drept Îndreptar moral Europei; „să nu ucizi” a devenit, În interpretarea lui Rascolnikov și
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2232_a_3557]
-
infailibil. Numai că adevărul partidului aparține întotdeauna învingătorilor, majoritatea "ortodoxă", și nu este inspirat de Duhul Sfânt. Comuniștii au preluat practici și ritualuri bisericești le-au golit de conținut, reificat și transformat în metode de reeducare. Recurgând la o personificare dostoievskiană, Berdiaev caracterizează comunismul ca fiind "doctrina Marelui Inchizitor bazată pe căderea din domeniul libertății în acela al constrângerii, astfel încât umanitatea sa fie eliberată de povara destinului ei tragic".118 2.6. "Răzbunarea zeilor" la fin du siècle: Nietzsche, criticismul istoric
by OCTAVIAN FLORESCU [Corola-publishinghouse/Science/976_a_2484]
-
printr-o ambiguitate caracterială totală, să „demonstrez” viabilitatea romanului realist-clasic, azi, într-o lume literară sceptică față de șansele de viitor ale romanului „secolului al XIX-lea”. Modelul lui Grobei, am mai spus-o, l-am găsit tot în universul tipologic dostoievskian, și anume la unele personaje secundare, cum ar fi Versilov din Adolescentul sau Svidrigailov din Crimă și pedeapsă. Cu Grobei am vrut să arăt, dincolo de încercarea de a desemna, în abisalitatea sa, mitul politic, atât de dominant în lumea și
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2354_a_3679]
-
A fost recenzată în The New York Times cu trei săptămâni înainte de publicare sub titlul „Nu cumpărați cartea asta“. A constituit subiectul unui eseu de 10000 de cuvinte scris de Norman Mailer în Vanity Fair („primul roman de dată recentă care abordează motive dostoievskiene profunde, tenebroase - cât de mult ne-am fi dorit ca acest scriitor să fie lipsit de talent!“). A devenit subiectul unor articole editoriale disprețuitoare, au avut loc dezbateri live la CNN, s-a organizat un boicot feminist de către Organizația Națională
[Corola-publishinghouse/Memoirs/2048_a_3373]
-
și care nu poate scăpa de chinul ăsta decît printr-un act odios, care să dea satisfacție întregii sale uri. Ah, barosanii ăștia cu studii de muzică clasică ! Pînă și atunci cînd violează, ei au nevoie de motive serioase, livrești, dostoievskiene. Pița și Radu F. par mînați de convingerea că un violator oarecare ar fi un subiect vulgar, nevrednic de ei, dar un violator finuț, un violator-violonist asta e deja artă. Ei bine, nu e. Un om ca Petre n-a
Bunul, Răul și Urîtul în cinema by Andrei Gorzo () [Corola-publishinghouse/Memoirs/818_a_1758]
-
citind În ei semnul voinței mele. Totul mi se supune, pe cînd eu - nimănui ; SÎnt mai presus de toate dorințele ; sînt liniștit ; Îmi cunosc puterea ; mi‑e de‑ajuns Că am această conștiință...1 De remarcat că și la eroul dostoievskian banii sînt investiți cu o valoare superioară - Polina și dobîndirea calității de om. Este complexul exmercantil de care suferă personajul rus intelectual de la Pușkin Încoace. S‑a observat că cel mai adesea În literatura rusă nu este vorba de bani
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2030_a_3355]
-
se salva cerându-i fiicei sale să revină în țară, a fost asasinată în închisoare, prin tortură psihică și refuzul îngrijirilor medicale, și înmormântată într-o groapă comună. Spectrul uman al personajelor culminează, în Drumul Damascului, cu portretul, de substanță dostoievskiană, dar unicat între cazurile reale cunoscute, al unui mărunt torționar care, covârșit de revelația târzie a propriei ticăloșii, se căiește, implorând să fie judecat și pedepsit. Sarcasmul destinului lui Franț Țandără este generat de persistența ocultă, dar activă a speței
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/286814_a_288143]
-
de biografia scriitorului rus, pentru a încerca, sprijinit și pe părerile lui Léon Daudet, Jacques Rivière, J. Kessel ori Stefan Zweig, o situare a operei, văzută sub imperiul „suferinței și al umilinței”, în cadrele literaturii europene. Plecând însă de la personajele dostoievskiene, textul e și o percutantă analiză critică a situației din Rusia anilor ’20 ai secolului al XX-lea. SCRIERI: Umbre pe drumuri, București, 1920; Dostojewski als Sozialreformer, Berlin, 1922; ed. (Dostojewski), București, 1922; De Saint-Simon, București, 1925; Regionalism cultural, categorie
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289777_a_291106]
-
unei arhitecturi exotice, dar în ideea ei generală este însăși floarea sufletului etnic al românimii."102 În virtutea acestor ecuații ontologice, cuvântul grăiește adevărul chiar și atunci când vrea să-l ascundă. Sau mai ales atunci. Eminescu se reîntâlnește aici cu subterana dostoievskiană și cu subtilitățile inconștientului dezvăluite de Sigmund Freud, C.G. Jung sau de Jacques Lacan. Sub cuvântul Basarabia, rușii au vrut să ascundă adevărul asupra poftei lor de cucerire în slujba căreia au pus trădarea și mituirea. Dar tocmai cuvântul Basarabia
[Corola-publishinghouse/Science/1562_a_2860]
-
profitorii din rândurile "aliatului"-ocupant! Subliniez, de aceea, o diferență esențială dintre geniul politic eminescian și strălucitoarea inteligență maioresciană, care, în raționalismul ei cartezian, a decis în favoarea pragmatismului imediat, chit că filosofia lui de viață coincidea cu cinismul Marelui Inchizitor dostoievskian, cinism pe care tocmai îl dezvăluia geniul lui Dostoievski concepând, în acei ani, romanul Frații Karamazov. Altfel spus, calea adevărului, urmată de Eminescu, nu putea duce decât la sărăcie și la stabilimentul doctorului Alexandru Șuțu, pe când calea raționalismului lucrativ maiorescian
[Corola-publishinghouse/Science/1562_a_2860]
-
de atât, țărănimea, majoritară zdrobitor în Basarabia și care conservase caracterul românesc al provinciei, se afla sub influența lui Țiganko, "revoluționarul de profesie", un comunist fanatic, care nu știa o boabă românește, comparat de Duiliu Zamfirescu cu personajele din subterana dostoievskiană și din Amintiri din casa morților, un "criminal care "vede idei", dar nimicește oameni", cum îl caracterizează și Ioan Adam187. Țiganko a inoculat țăranilor ideea că românii vin să le ia pământul, nu să li-l dea așa cum promiteau bolșevicii
[Corola-publishinghouse/Science/1562_a_2860]