208 matches
-
în ficat, care este și principalul sediu de ctabolism). Colesterolemia variază în mod normal între 150 și 250 mg/%. Reglarea metabolismului lipidic se face de către unii hormoni. Degradarea trigliceridelor din țesutul adipos este stimulată de catecolamine și inhibată de insulină. Estrogenii scad sinteza hepatică de colesterol iar hormonii tiroidieni accelerează catabolismul lui tisular. 4.2.4. Metabolismul energetic Metabolismul energetic cuprinde totalitatea proceselor prin care este generată și utilizată energia necesară desfășurării activităților organismului. Energia necesară desfășurării proceselor fiziologice este furnizată
Fiziologie - metabolism şi motricitate by Bogdan Alexandru HAGIU () [Corola-publishinghouse/Science/1171_a_1934]
-
și adrenalina, DHEA stimulează mai mult decât echilibrează: el stimulează printre altele creierul, mușchii și sistemul imunitar. DHEA este produs de glandele suprarenale situate deasupra rinichilor. Din familia steroizilor, el permite declanșarea producerii de hormoni sexuali: mai ales androgenii și estrogenii. Poate ajuta deci persoanele în vârstă, cum ar fi femeile după menopauză, să se protejeze de unele boli cum ar fi maladiile cardiovasculare și osteoporoza. S-a dovedit chiar că în cazul unor persoane de 100 de ani nivelul de
[Corola-publishinghouse/Science/2291_a_3616]
-
pacienții cu CBP, inclusiv cele asemănătoare hormonilor. Cele mai cunoscute sunt: hormonul adrenocorticotrop ACTH, alpha-fetoproteina, bombesina/peptidul eliberator de gastrină GRP, calcitonina, antigenul carcinoembrionar, glucagonul, hormonul corionic gonadotrop, serotonina, insulina, enolaza neuronal-specifică, oxitocina, hormonul paratiroidian, renina, hormonul uman de creștere, estrogenii, beta-endorfinele etc. În ciuda observației că nivelele acestor markeri pot fi crescute la pacienții cu CBP, ele nu au un rol diagnostic. Nivele ridicate apar de pildă și la marii fumători, cu BPCO. O serie de observații arată că nivele crescute
Tratat de chirurgie vol. IV. Chirurgie toracică. by TEODOR HORVAT, ALEXANDRU NICODIN, CEZAR MOTAŞ () [Corola-publishinghouse/Science/92109_a_92604]
-
motricității. Astfel, pe lângă esofagită, ulcere esofagiene sau cefalee, administrarea medicamentului se poate solda cu dureri ale musculaturii scheletice, iar în caz de supradozare pot să apară hipocalcemie și hipofosfatemie (din cauza reabsorbției tubulare crescute de fosfor). Atât androgenii cât și estrogenii determina un bilanț calcic pozitiv. Diureticele tiazidice diminuă eliminarea urinară a calciului, favorizând indirect mineralizarea scheletului, iar fluorul poate însoți suplimentarea cu calciu din terapia osteoporozei, deoarece favorizează depunerea acestui metal în os. Demineralizarea cu pierdere de masă osoasă și
MOTRICITATEA – O ABORDARE FIZIOFARMACOLOGICĂ by BOGDAN-ALEXANDRU HAGIU () [Corola-publishinghouse/Science/1758_a_92281]
-
sportivi (acești hormoni măresc forța și masa musculară intrând în categoria substanțelor dopante) au fost dezvoltate strategii indirecte de dopaj androgenic, printre care administrarea de inhibitori de aromatază sau de antagoniști estrogenici [53]. Antiestrogenii sunt compuși de sinteză ce antagonizează estrogenii la nivelul receptorilor, cei mai utilizați fiind Clomifenul (ce induce ovulația printr-un mecanism de feed-back negativ) și Tamoxifenul (utilizat pentru terapia cancerului mamar). Aceste două medicamente sunt interzise la sportivii de sex masculin. Pentru terapia de substituție a hormonilor
MOTRICITATEA – O ABORDARE FIZIOFARMACOLOGICĂ by BOGDAN-ALEXANDRU HAGIU () [Corola-publishinghouse/Science/1758_a_92281]
-
genei PPAR gamma-2 fiind asociat cu suprapondere severă doar la femei [11]. De asemenea, capacitatea de lipogeneză și lipoliză are variații intersexuale: la bărbați, aceste procese sunt mai active, fiind mediate de receptorii β și α adrenergici, în timp ce la femei estrogenii controlează lipoliza, prin up-reglarea numărului de receptori α-2A adrenergici antilipolitici în țesutul adipos, având ca efect scăderea lipolizei stimulate de noradrenalină [12]. Nivelul lipidelor circulante și semnificația acestora sunt diferite, de asemenea, în funcție de sex. Colesterolul total, LDL-colesterolul și triacilglicerolii au
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
drept consecință creșterea triacilglicerolilor à jeun și un profil lipidic de tip masculin. Datele actuale sugerează că aceste modificări ale lipidelor serice sunt factori de risc mai importanți pentru femei decât pentru bărbați [13]. Alterarea metabolismului glucidic Hormonii sexuali feminini, estrogenii, sunt importanți în reglarea metabolismului insulinei și glucozei, în timp ce testosteronul, vârsta și rasa unui individ sunt alți factori care contribuie la manifestările dimorfismului sexual al sindromului metabolic [14, 15]. La femei, disfuncția metabolică incipientă se manifestă preponderent la nivelul metabolismului
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
devin sensibile în mod accelerat după instalarea acesteia. Natriureza, hemodinamica renală și răspunsul tubular la sare sunt influențate de hormonii sexuali și de sistemul renină angiotensină-aldosteron [28]. La rândul său, sistemul renină-angiotensină este reglat diferit la femei și la bărbați, estrogenii endogeni inhibând expresia receptorului de angiotensină tip 1 și sinteza angiotensinogenului. Această activare specifică pe sexe a sistemului renină angiotensină poate fi responsabilă de creșterea post-menopauzală a tensiunii arteriale. Suplimentar, dimorfismul sexual al hipertensiunii arteriale, ca o componentă a sindromului
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
care se referă la existența unor anomalii vasomotorii și/sau metabolice la nivelul arteriolelor coronariene, respectiv acele artere care au un diametru mai mic de 500 µm și care nu pot fi vizualizate prin coronarografie [8, 20]. Rolul hormonilor sexuali Estrogenii sunt distribuiți la nivelul tuturor țesuturilor, atât la femei cât și la bărbați. La nivel vascular (endotelial și miocitar) există două tipuri de receptori pentru estrogeni: ERα și ERβ. Stimularea receptorilor ERα este responsabilă de majoritatea efectelor protectoare ale estrogenilor
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
cardiopatie ischemică, receptorii ERβ se găsesc în număr foarte mare la nivelul vaselor femeilor cu boală coronariană [22]. Pe de altă parte, receptorii ERβ sunt prezenți și la nivelul celulelor miocardice, unde au rol în sinteza nitric oxid sintetazei [23]. Estrogenii acționează pe două căi - genomică și nongenomică. Calea genomică se activează prin legarea de un ligand, iar estrogenul, ca hormon steroid, străbate membrana lipidică și se leagă de receptorul din nucleu, astfel producându-se activarea sau supresia transcripției genetice [21
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
membranei celulare cu eliberarea mesagerilor de ordinul 2, cum ar fi: oxidul nitric, calciul sau kinazele. Această cale nongenomică duce la activarea nitric oxid sintetazei cu vasodilatație arterială acută consecutivă. La modelele animale, administrarea de estrogen previne direct apariția aterosclerozei. Estrogenii prezintă un potențial cardiovascular protectiv datorită efectelor pe care le au asupra HDL-colesterolului [24], datorită inhibării proliferării celulelor musculare netede, creșterii eliberării de oxid nitric, de prostaciclină, stimulării sintezei de factori de creștere ai endoteliului vascular (VEGF), inhibării apoptozei celulelor
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
dar rezultatele sunt contradictorii [2]. A fost enunțată o ipoteză - numită „timing hypothesis” - conform căreia estrogenul are efecte cardioprotectoare doar înainte de apariția leziunilor aterosclerotice avansate [28], efectul fiind diferit în funcție de numărul de ani de la instalarea menopauzei [28]. Cu toate acestea, estrogenii dețin un important rol în re-endotelizarea pereților arteriali afectați de ateroscleroză, inhibând proliferarea celulelor musculare netede de la acest nivel [23]. Scad rezistența vasculară sistemică, ameliorează disfuncția endotelială atât la nivel coronarian, cât și la nivel parțial periferic, previn apariția spasmului
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
oxid nitric și chiar de influențare a mecanismelor genetice implicate în geneza oxidului nitric. Alte mecanisme ar fi creșterea eliberării factorului hiperpolarizant derivat din endoteliu, a prostaglandinelor cu efecte vasodilatatoare (PGE2 și PGI2) și inhibarea producției de endotelină 1 [30]. Estrogenii au rol totodată în scăderea tonusului bazal de la nivelul microcirculației, modulând astfel activarea miocitară a vaselor mici [31]. Estrogenii au efecte și pe căile nodale, acțiunile lor exercitându-se în special la nivelul canalelor ionice de potasiu [23]. Studii experimentale
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
eliberării factorului hiperpolarizant derivat din endoteliu, a prostaglandinelor cu efecte vasodilatatoare (PGE2 și PGI2) și inhibarea producției de endotelină 1 [30]. Estrogenii au rol totodată în scăderea tonusului bazal de la nivelul microcirculației, modulând astfel activarea miocitară a vaselor mici [31]. Estrogenii au efecte și pe căile nodale, acțiunile lor exercitându-se în special la nivelul canalelor ionice de potasiu [23]. Studii experimentale pe șoareci au demonstrat că acești hormoni pot prelungi conducerea atrioventriculară și perioada refractară efectivă a ventriculului drept [32
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
estradiol [35, 36]. Chang și colab. sugerează de asemenea că hormonii androgeni pot determina suprimarea eliberării de NT-proBNP [37]. În timpul ciclului menstrual, concentrația de estradiol este extrem de variabilă. Hormonii steroizi sexuali reglează producția de „sex-hormon-binding globulin” (SHBg) pe căi diferite: estrogenii o stimulează direct, iar androgenii o inhibă [38]. Nivelurile plasmatice de SHBg sunt scăzute la nou-născuți, cu o creștere progresivă, nivelul maxim înregistrat fiind înainte de pubertate [37]. Administrarea de anticoncepționale orale, precum și terapia de substituție hormonală determină creșterea nivelului de
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
cuplați cu proteine G poate explica efectele steroizilor sexuali asupra diverselor cascade intracelulare, cum ar fi calea PLC/DAG/IP3, mobilizarea calciului intracelular și activarea protein kinazei C, sau activarea căii adenilat ciclază/protein kinaza A [19]. Canale ionice membranare. Estrogenii inhibă canalele de calciu de tip L voltaj-dependente [34]. De asemenea, estrogenii controlează efluxul de potasiu deschizând canalele de potasiu calciu și voltaj-activate prin fosforilare dependentă de cGMP [35]. Nu este clar mecanismul prin care estrogenii Efectele hormonilor sexuali asupra
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
intracelulare, cum ar fi calea PLC/DAG/IP3, mobilizarea calciului intracelular și activarea protein kinazei C, sau activarea căii adenilat ciclază/protein kinaza A [19]. Canale ionice membranare. Estrogenii inhibă canalele de calciu de tip L voltaj-dependente [34]. De asemenea, estrogenii controlează efluxul de potasiu deschizând canalele de potasiu calciu și voltaj-activate prin fosforilare dependentă de cGMP [35]. Nu este clar mecanismul prin care estrogenii Efectele hormonilor sexuali asupra aparatului cardiovascular 69 controlează canalele ionice membranare [12]. S-a arătat că
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
19]. Canale ionice membranare. Estrogenii inhibă canalele de calciu de tip L voltaj-dependente [34]. De asemenea, estrogenii controlează efluxul de potasiu deschizând canalele de potasiu calciu și voltaj-activate prin fosforilare dependentă de cGMP [35]. Nu este clar mecanismul prin care estrogenii Efectele hormonilor sexuali asupra aparatului cardiovascular 69 controlează canalele ionice membranare [12]. S-a arătat că estradiolul se cuplează direct cu subunitatea reglatorie β a canalelor de potasiu calciuși voltaj-activate [22]. Testosteronul influențează de asemenea activitatea canalelor membranare de calciu
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
protein kinase) sau kinaza c-Jun NH2-terminală (JNK). Interrelațiile dintre receptorii hormonilor sexuali și protein kinaze presupun două nivele de complexitate. Pe de o parte, MAPK pot duce la activarea independentă de ligand a receptorilor pentru steroizi. Pe de altă parte, estrogenii determină activarea rapidă a ERK 1/2, în diferite tipuri celulare, cum ar fi celulele nervoase, ostoblaste sau adipocite. La nivelul adipocitelor, estradiolul determină activarea MAPK prin intermediul căii fosfatidil-inositol3 kinazei. Estrogenii stimulează de asemenea calea p38-kinazei în celulele endoteliale, acest
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
ligand a receptorilor pentru steroizi. Pe de altă parte, estrogenii determină activarea rapidă a ERK 1/2, în diferite tipuri celulare, cum ar fi celulele nervoase, ostoblaste sau adipocite. La nivelul adipocitelor, estradiolul determină activarea MAPK prin intermediul căii fosfatidil-inositol3 kinazei. Estrogenii stimulează de asemenea calea p38-kinazei în celulele endoteliale, acest efect având rol în menținerea integrității membranei celulare și sinteza filamentelor de actină. Pe de altă parte, estradiolul inhibă calea JNK, inhibând apoptoza indusă de iradiere în celulele cancerului de sân
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
fondul ovariectomiei permite realizarea unei dozări farmacologice a testosteronului, în condițiile diminuării secreției endogene de estrogeni. Astfel, s-a observat că ovariectomia la șobolani femele spontan hipertensive nu determină o creștere a presiunii arteriale, așa cum ar fi de așteptat, dacă estrogenii ar fi principalul mediator al diferențelor legate de sex în presiunea arterială. Dimpotrivă, administrarea parenterală de testosteron, care duce la atingerea unei concentrații plasmatice asemănătoare cu cea de la masculi, provoacă o creștere a presiunii arteriale la femelele ovariectomizate până la nivelul
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
sex în presiunea arterială. Dimpotrivă, administrarea parenterală de testosteron, care duce la atingerea unei concentrații plasmatice asemănătoare cu cea de la masculi, provoacă o creștere a presiunii arteriale la femelele ovariectomizate până la nivelul de la masculii normali. Aceste date sugerează că nu estrogenii, ci mai degrabă lipsa androgenilor protejează femelele hipertensive împotriva nivelurilor crescute ale presiunii arteriale întâlnite la masculi [41, 62]. Modelul experimental de hipertensiune postmenopauză Odată cu instalarea menopauzei, presiunea arterială crește la femei, astfel încât incidența hipertensiunii devine mai mare decât la
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
sistemului peptidelor natriuretice cu efecte protectoare [16]. La bărbații cu insuficiență cardiacă, inima este dilatată și fibrozată, iar la sexul feminin cordul este mai mic și predomină hipertrofia miocitară [17, 18]. Studii efectuate pe animale au arătat că la femei estrogenii pot contribui la scăderea producției de colagen în condițiile existenței insuficienței cardiace [19]. Datele cu privire la simptomatologia clinică a insuficienței cardiace sunt controversate. Cu toate acestea, majoritatea studiilor pledează pentru existența unei simptomatologii mai severe la sexul feminin. Cele mai frecvente
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
mai crescut la femeile cu sindromul ovarelor polichistice, acestea având intervalul QT în medie cu 66 milisecunde mai scurt în comparație cu femeile fără acest sindrom, ceea ce dovedește că creșterea nivelului de testosteron scade lungimea intervalului QT [5, 7]. În contrast cu efectul testosteronului, estrogenii alungesc intervalul QT [8]. Progesteronul poate avea un efect de reducere a intervalului QT la femei, similar cu cel al testosteronului la bărbați [5]. Hara și colab., într-un studiu efectuat de pe șoareci ovarectomizați, leau administrat acestora estradiol și dihidrotestosteron
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]
-
4]. Nivelurile de metoprolol pot fi crescute și de consumul de anticoncepționale orale [4]. Datele unor trialuri cunoscute cu beta-blocante arată însă că, în ceea ce privește reducerea mortalității după infarct miocardic acut, nu există diferențe între sexe [4]. Inhibitorii enzimei de conversie Estrogenii endogeni (și nu cei exogeni) determină inhibarea sistemului renină-angiotensină, respectiv formarea angiotensinogenului la nivel hepatic și expresia receptorilor AT1 ai angiotensinei II din miocard [2, 4], în schimb, stimulează receptorii AT2 ai angiotensinei II de la nivel miocardic și renal [2
Particularități ale bolilor cardiovasculare la femei by Florin Mițu, Dana Pop, Dumitru Zdrenghea () [Corola-publishinghouse/Science/435_a_1449]