754 matches
-
an, 1880, a tatălui și a bunicului său), cursurile Facultății de Filosofie și Litere. Ca membru al Societății „România jună” din Viena și al Societății de lectură „Petru Maior” a studenților români de la Universitatea din Budapesta, este câștigat de ideile junimiste. Acum scrie lucrarea Elemente maghiare în limba română, distinsă cu un premiu acordat studenților, și publică, în revista „Aurora română” din Cernăuți, nuvela Anna (1882). Întors acasă, se dedică învățământului vreme de aproape două decenii, fiind apreciat ca „unul din
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/287438_a_288767]
-
poezii (1901), fiind considerat „singura culegere de versuri eminesciene apărute în Transilvania înainte de Unire” (Elena Stan). Mai importantă este însă activitatea de scriitor și de folclorist a lui H. Format la școala realismului european (Turgheniev, Zola, Dostoievski) și împărtășind idei junimiste, compune, în volumul Schițe umoristice (1897), câteva „copii de pe natură”, inspirate din viața micii burghezii provinciale. Cartea i-a atras ostilitatea unor prelați bănățeni (de unde și plecarea scriitorului din Caransebeș), care s-au regăsit în prozele de aici sub măștile
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/287438_a_288767]
-
române moderne (1924-1925); Istoria literaturii române contemporane (1926-1929); Bizu (1923); Firu-n patru (1932); Diana (1936); Mili (1936); Acord final (1938-1939) romane autobiografice; romane din ciclul Eminescu (1934-1935); monografia T. Maiorescu (1940); P.P. Carp, critic literar și literat (1942); Antologia ideologiei junimiste (1943); Titu Maiorescu și posteritatea lui critică (1941); Titu Maiorescu și contemporanii lui (1943-1944). Sub conducerea lui E. Lovinescu, apare primul număr al revistei Sburătorul (19 aprilie 1918), care din 1921 se va numi Sburătorul literar. I. Impresionism. În prima
Dicţionar de scriitori canonici români by George Bădărău [Corola-publishinghouse/Science/1401_a_2643]
-
înaltă ținută și spirit academic, clasicitate și tentă oratorică, ironie superioară, spirit critic și estetic; impresiona și la cenaclul Junimea, unde se educa simțul și gustul publicului, în sensul afirmării autenticelor valori naționale. În revista Convorbiri literare se contura spiritul junimist, academic și clasicizant, critic și oratoric, ironic și înalt. La reuniunile săptămânale de cenaclu, de regulă ținute în Casa Pogor, erau discutate lucrări științifice și literare, președinte onorific fiind V. Alecsandri. Aici puteau fi văzuți Mihai Eminescu, I. Creangă, I.L.
Dicţionar de scriitori canonici români by George Bădărău [Corola-publishinghouse/Science/1401_a_2643]
-
teoria formelor fără fond) și totodată au dezvoltat spiritul critic pe baza unor principii teoretice în analiza valorii operei literare. Junimea n-a fost o societate cât o comunitate, "un curent al renașterii noastre literare" (Tudor Vianu). Semnificativă este "structura junimistă" care are trăsături distinctive: a. spiritul filosofic este legat de cultul junimiștilor pentru gândirea abstractă; principiile orientează gustul; b. spiritul oratoric vizează adaptarea formei la conținut (ideea trebuie să-și găsească expresia adecvată); era necesară revigorarea spiritului oratoric compromis de
Dicţionar de scriitori canonici români by George Bădărău [Corola-publishinghouse/Science/1401_a_2643]
-
cert este că există în experiența creatoare a lui Slavici un episod similar. În perioada octombrie 1879 iunie 1880, Slavici scrie nuvelele Budulea Taichii și Moara cu noroc după cum aflăm din Însemnările zilnice ale lui Maiorescu și din corespondența mentorului junimist cu Iacob Negruzzi. "Splendida" nuvelă cu profund substrat autobiografic va fi prima prezentată în ședințele Junimii de la sfârșitul anului 1879, o găsim însă tipărită abia în numerele Convorbirilor literare din iunie-iulie 1880 când Moara cu noroc fusese deja citită de
by Steliana Brădescu [Corola-publishinghouse/Science/1060_a_2568]
-
României în Japonia, unde a și murit. X. a debutat cu versuri la „Convorbiri literare” în 1874, continuând să publice aici până în 1881. În lirica de dragoste el versifică incolor, folosind imagini banale, de un pesimism factice. Tot în revista junimistă semnează și Păsurile unui american în România (1879-1880), încercare de roman social care istorisește pățaniile unui nord-american, J. Blackwurst, în Iași. Intriga e doar un pretext pentru o satiră acerbă, de pe pozițiile junimismului, îndreptată împotriva a tot ceea ce considera ca
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/290680_a_292009]
-
este captivantă - și a cărui operă a publicat-o în prima ediție critică (I-III, 1930-1932; Premiul Societății Scriitorilor Români). Atât în studiile introductive, dar mai cu seamă în Publicul și arta lui Caragiale, scriitorul e definit ca un spirit junimist, neîncrezător față de „inovație” (forma fără fond), dar și față de noutatea ca atare, luată drept gogomănie și moft, ca un „moralist” în sensul francez: constructor de tipuri și portrete. Observația lui Caragiale s-a aplicat unei societăți specific românești, iar așa-
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/290712_a_292041]
-
cu vocația pamfletului măsurat, de o jubilație rece, sarcastică, Z. pune în discuție mai toate ideile curente ale epocii, de la doctrinele filosofice (intuiționism, freudism) și politice (liberalism, comunism, fascism) până la ultimul strigăt al modei. S-a regăsit adesea pe pozițiile junimiste și ale lui Titu Maiorescu, respingând nonvaloarea, „moftul” cultural, diletantismul, imitația pripită, „beția de cuvinte”, „slugărniciile tardive”, totul în numele autenticității, singura care trebuie să canalizeze actul de cultură, talentul și creația, „tehnica”, adică „localismul esențial”, traductibil ca specific național. Rămâne
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/290712_a_292041]
-
un senior al spiritului, întemeindu-se până la urmă pe o feerie a frumoaselor citate... 5 COORDONATE PRELIMINARE În monografia consacrată lui Titu Maiorescu (la origine teză de doctorată, Nicolae Manolescu 1 scrie pagini inspirate despre vocația de întemeietor a mentorului junimist, vocație ce definește, la alte dimensiuni, întreaga cultură românească: „Avem conștiința că începem mereu (chiar dacă pe o treaptă superioară a spiraleiă și scepticism față de toate începuturile. Trăim în cultul provizoriului și al relativului. Sub orice construcție pe care o începem
Un senior al spiritului VLADIMIR STREINU Eseu critic by TEODOR PRACSIU, DANIELA OATU () [Corola-publishinghouse/Science/91676_a_92909]
-
părăsit și neisprăvit”2. Titu Maiorescu a fost un strălucit întemeietor în critică, în problemele limbii, folclorului, culturii. Critica sa a fost prin excelență culturală. Știm bine câtă cerneală a curs în legătură cu această sintagmă atât de controversată. Rezumând activitatea mentorului junimist, E. Lovinescu nota: „Posteritatea va rămâne nedumerită dinaintea omului care, minte critică atât de limpede, a putut trăi un sfert de veac alături de Alecsandri fără să-i fi studiat opera, alături de Eminescu pentru a-i închina câteva pagini literare de
Un senior al spiritului VLADIMIR STREINU Eseu critic by TEODOR PRACSIU, DANIELA OATU () [Corola-publishinghouse/Science/91676_a_92909]
-
Ă, critică română”1. Cu toate acestea, Maiorescu este acela care - exercitând o critică de orientare generală - a indicat drumul spre critica aplicată, sub semnul definitoriu al autonomiei esteticului. Cercetarea literaturii din perspective estetice riguroase reprezintă testamentul spiritual al mentorului junimist, unul din cele mai importante testamente ale culturii noastre, preluat și îmbogățit de generațiile postmaioresciene. În binecunoscutul studiu T. Maiorescu și posteritatea lui critică 2 , E. Lovinescu fixează de altfel cu rigoarea cunoscută reprezentanții celor trei generații postmaioresciene și caracteristicile
Un senior al spiritului VLADIMIR STREINU Eseu critic by TEODOR PRACSIU, DANIELA OATU () [Corola-publishinghouse/Science/91676_a_92909]
-
analizate la acest capitol, prin contrast, reacțiunea sămănătoristă (N. Iorgaă și reacțiunea modernistă (O. Densusianuă. Această primă generație „ e o generație de ucenici, formați la școala și la glasul profesorului, aleși din mulțumea studenților, introduși de pe băncile Universității în familia junimistă, sprijiniți în cariera lor literară, universitară și academică; deși unii l-au părăsit, politicește, în suflete le-au rămas pururi amintirea și recunoștința; niciunul nu l-a hulit și nu i-a dat sărutul trădării, semn al întipăririi adânci lăsate
Un senior al spiritului VLADIMIR STREINU Eseu critic by TEODOR PRACSIU, DANIELA OATU () [Corola-publishinghouse/Science/91676_a_92909]
-
măsurii, ne-ar privi rău pentru această lipsă de măsură în omagiu”1. Vladimir Streinu fixează cu siguranță și comprehensiune rolul lui Maiorescu în critica românească, acela de îndrumător de conștiințe, de întemeietor și deschizător de noi orizonturi. Acțiunea mentorului junimist, în totul salutară, este aceea a unui critic exemplar, capabil săși depășească propriile aprehensiuni și reticențe atunci când se află în fața valorii estetice autentice: „Admirația lui nestrămutată în nicio împrejurare față de Eminescu și Caragiale, admirație devenită asistență activă și neobosită, ține
Un senior al spiritului VLADIMIR STREINU Eseu critic by TEODOR PRACSIU, DANIELA OATU () [Corola-publishinghouse/Science/91676_a_92909]
-
de Maiorescu, în a cărui formă ideală conlucrează deopotrivă politica, știința și arta, adică binele, adevărul și frumosul, este factor social, în primul rând, colaborator al ordinei publice.” 1 Așa se explică solicitudinea, grija aproape paternă, delicatețea arătate de mentorul junimist tinerei generații, creatorilor care „vin” și care l-au înconjurat adesea cu dragoste și recunoștință, chit că ulterior unii dintre ei au căutat să se elibereze de tutela (poate împovărătoareă a magistrului. Ca și alți critici români de notorietate, și
Un senior al spiritului VLADIMIR STREINU Eseu critic by TEODOR PRACSIU, DANIELA OATU () [Corola-publishinghouse/Science/91676_a_92909]
-
a fost înțeleasă nuanțat, fiind tălmăcită uneori ca posibilitate de renunțare treptată la critică atunci când valorile s-au sedimentat și au pătruns în conștiința publică. Aserțiunea maioresciană „nu interzice în nici un chip exercițiul critic dincolo de emanciparea culturii”2. Dealtfel, criticul junimist a avut prilejul să mediteze și să revină asupra unora din ideile sale estetice expuse în O cercetare critică asupra poeziei române de la 1867. Vladimir Streinu observă cu multă justețe: „ Gustul maiorescian se dovedește astfel mai ferm decât puteau fi
Un senior al spiritului VLADIMIR STREINU Eseu critic by TEODOR PRACSIU, DANIELA OATU () [Corola-publishinghouse/Science/91676_a_92909]
-
3 Cel de-al doilea studiu, Baudelaire în literatura română, reprezintă una din cele mai pertinente contribuții pe marginea acestei teme deosebit de fertile și de incitante. Primul care s-a oprit asupra numelui lui Baudelaire a fost Titu Maiorescu. Mentorul junimist citise Povestirile extraordinare ale lui Edgar Poe în traducerea poetului francez, cristalizându-și o admirație nezdruncinată pentru literatura marelui american. Dealtfel, prin intermediul poetului francez, Maiorescu va prelua de la Poe câteva idei estetice, pe care le regăsim în O cercetare critică
Un senior al spiritului VLADIMIR STREINU Eseu critic by TEODOR PRACSIU, DANIELA OATU () [Corola-publishinghouse/Science/91676_a_92909]
-
Sensuri lirice acoperite, Orientarea estetizantă, Alexandru Al. Macedonski, Reviste conmilitone până la 1900, Primii poeți moderni: Nevroticiiă. În Sensuri lirice acoperite intenția lui Vladimir Streinu nu este, în principal, de a face un act critic reparator în antiteză cu gestul mentorului junimist. Titu Maiorescu sancționase prin excludere o serie de poeți în studiul său O cercetare critică asupra poeziei române de la 1867: Cezar Bolliac, Costache Stamati, întâiul Alecsandri, Dimitrie Bolintineanu, I. Catina, C. A. Rosetti, Al. Sihleanu, G. Crețeanu, G. Baronzi, N.
Un senior al spiritului VLADIMIR STREINU Eseu critic by TEODOR PRACSIU, DANIELA OATU () [Corola-publishinghouse/Science/91676_a_92909]
-
a ținut numeroase „prelecțiuni populare”, pe teme diverse, a îndreptat prozodia defectuoasă a multor versuri ce urmau să apară în „Convorbiri literare”, a dat revistei, timp de un sfert de veac, articole de critică, poezii și traduceri, a susținut gazeta junimistă „Curierul de Iași”, fiind unul din coproprietari. În calitate de critic literar, a participat la campaniile polemice ale Junimii, de ale cărei precepte ideologice nu s-a îndepărtat. După el, considerentele naționale nu-și au locul în aprecierea estetică a operei de
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/290431_a_291760]
-
convingerea că numai fidelitatea oglindirii poate conferi unei literaturi caracter național (poezia ar face oarecare excepție, pentru că aici adevărul istoric nu constituie o lege, ci, adesea, doar o premisă abandonată ulterior). În virtutea acestui principiu, V. a combătut, tot de pe poziții junimiste, ignorarea specificului național în literatura română a anilor 1860-1870. El crede că durabilitatea artei rezidă în studierea profunzimilor sufletului omenesc, pe care câteodată arta îl îndepărtează de realitate, pentru a-l ridica la altitudini superioare. Susținând că literatura, ca orice
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/290431_a_291760]
-
Observații de pe Bahlui, semnat cu pseudonimul Bahluiceanu. Câteva articole sunt dedicate teatrului, plecându-se de la situația celui din Iași, caracterizată, în ansamblul ei, ca nesatisfăcătoare. Concluziile îmbrățișează întreaga viață spirituală ieșeană, fiind de un negativism al cărui ton este specific junimist. R.Z.
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/286388_a_287717]
-
talent era deja unanim recunoscut, încât se poate considera că poezia primilor ani ai C.l. este reprezentată de creația acestuia. Treptat, se descoperă câteva talente originale, mai potrivite exigențelor Junimii. Cel care se va impune definitiv, nu numai în cercul junimist, ci în întreaga literatură română, este M. Eminescu. Junimea și revista ei și-au aflat poetul care să împlinească dezideratele atât de precis formulate de T. Maiorescu în articolele Despre poezia română și Direcția nouă în poezia și proza română
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/286404_a_287733]
-
acordat atenție doar unei anume specii poetice, promovându-le pe toate în egală măsură, deși unele sunt mai bogat reprezentate. Pe lângă poemul de meditație, pot fi întâlnite numeroase pasteluri, cele mai multe aparținând lui V. Alecsandri, care impune astfel specia, grație publicației junimiste, în literatura română. Pastelul a mai fost încercat și de N. Beldiceanu (Moșii, 1872, Apusul soarelui, 1873, Prășitorii, 1876) sau N. Volenti (Icoane din viață, 1883-1887). Prin Alecsandri pătrund de asemenea legenda și legenda istorică în versuri (Dumbrava Roșie, 1872
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/286404_a_287733]
-
publicație din țară dedicată exclusiv literaturii, C.l. și-a circumscris de la apariție domeniul, adăugând criticii literare promovate anterior un criteriu fundamental - cel al valorii estetice. În vreme ce critica dinainte sau chiar cea contemporană accentua fie criteriul social, fie cel etnic, revista junimistă le subordonează celui estetic. C.l. se afirmă, în felul acesta, și în registrul polemic, fapt evident și din tonul unor intervenții. Critica practicată aici se arăta a fi cu precădere directoare și categorică. Se apela rar la explicație și analiză
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/286404_a_287733]
-
al lui N. Ch. Quintescu. În ce privește îmbogățirea vocabularului literar, se recomanda limba vorbită de popor, cât și lexicul limbilor romanice. Contribuția adusă la constituirea unei limbi literare unitare este remarcabilă, fiind privilegiate consecvent numai acele opere care se conformau principiilor junimiste. De un mare folos s-au dovedit a fi scrierile lui V. Alecsandri, al cărui prestigiu a sporit influența revistei. T. Maiorescu a avut un aport deosebit la procesul de unificare a limbii, mai ales prin articolele Limba română în
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/286404_a_287733]