308 matches
-
celelalte semne care permit diagnosticul). Din fericire, sau mai corect spus din nefericire, pe lângă litiaza “simptomatică” de care ne vom ocupa În cele ce urmează există și litiaza “asimptomatică” sau puțin simptomatică. Am spus “din fericire” gândindu-mă la pacientul litiazic care nu prezintă durerile colicative bine cunoscute (În contextul, poate, a unei litiaze caliceale, calculul fiind “prizonier” În calicele respectiv). Când am scris mai sus “din nefericire” m-am gândit Însă la pacientul care, prezentând doar vagi dureri lombare (de
LITIAZA RENALĂ GHIDUL PACIENTULUI ŞI AL MEDICULUI by CĂTĂLIN PRICOP () [Corola-publishinghouse/Science/91500_a_93180]
-
ori interpretate ca o discopatie sau nevralgie), nu se adresează medicului. De multe ori aceste dureri “surde” ascund apariția și dezvoltarea celui mai periculos dușman: calculul coraliform! Crescând pe nesimțite și ocupând progresiv cât mai mult din rinichi, această varietate litiazică devine un coșmar atât pentru pacientul care Îl posedă cât și pentru urologul care-l tratează! Marea majoritate a pacienților litiazici au un tablou clinic care impune În majoritate consultul medical de urgență. Alături de durerile lombare intense, cu iradiere anterioară
LITIAZA RENALĂ GHIDUL PACIENTULUI ŞI AL MEDICULUI by CĂTĂLIN PRICOP () [Corola-publishinghouse/Science/91500_a_93180]
-
celui mai periculos dușman: calculul coraliform! Crescând pe nesimțite și ocupând progresiv cât mai mult din rinichi, această varietate litiazică devine un coșmar atât pentru pacientul care Îl posedă cât și pentru urologul care-l tratează! Marea majoritate a pacienților litiazici au un tablou clinic care impune În majoritate consultul medical de urgență. Alături de durerile lombare intense, cu iradiere anterioară caracteristică, hematuria, grețurile, vărsăturile, la care se pot adăuga, În anumite situații, febra, frisoanele, polakiuria, tenesmele vezicale, tahicardia și tahipneea, constituie
LITIAZA RENALĂ GHIDUL PACIENTULUI ŞI AL MEDICULUI by CĂTĂLIN PRICOP () [Corola-publishinghouse/Science/91500_a_93180]
-
care impune În majoritate consultul medical de urgență. Alături de durerile lombare intense, cu iradiere anterioară caracteristică, hematuria, grețurile, vărsăturile, la care se pot adăuga, În anumite situații, febra, frisoanele, polakiuria, tenesmele vezicale, tahicardia și tahipneea, constituie motivele pentru care pacientul litiazic consultă doctorul. 1. DUREREA ÎN LITIAZĂ Tabloul clinic al pacientului litiazic este dominat de durere. Fie că se manifestă violent sub forma cunoscutei “colici nefretice”, fie că se manifestă ca o jenă sau senzație dureroasă “surdă” În regiunea rinichilor, durerea
LITIAZA RENALĂ GHIDUL PACIENTULUI ŞI AL MEDICULUI by CĂTĂLIN PRICOP () [Corola-publishinghouse/Science/91500_a_93180]
-
intense, cu iradiere anterioară caracteristică, hematuria, grețurile, vărsăturile, la care se pot adăuga, În anumite situații, febra, frisoanele, polakiuria, tenesmele vezicale, tahicardia și tahipneea, constituie motivele pentru care pacientul litiazic consultă doctorul. 1. DUREREA ÎN LITIAZĂ Tabloul clinic al pacientului litiazic este dominat de durere. Fie că se manifestă violent sub forma cunoscutei “colici nefretice”, fie că se manifestă ca o jenă sau senzație dureroasă “surdă” În regiunea rinichilor, durerea (alături de hematurie), sunt principalele motive care determină pacientul să se adreseze
LITIAZA RENALĂ GHIDUL PACIENTULUI ŞI AL MEDICULUI by CĂTĂLIN PRICOP () [Corola-publishinghouse/Science/91500_a_93180]
-
stimularea chemoreceptorilor. Fără a se putea considera că situațiile sunt echivalente, trebuie spus că, un stimul aplicat pe mucoasa gastrică inflamată, provoacă o durere semnificativ mai intensă decât prin excitarea cu același stimul a mucoasei neinflamate (THULESIUS, 1987). În pielonefrita (litiazică sau nu), edemul interstițial și congestia, pot provoca distensia capsulei și perceperea durerii lombare (flank pain- În literatura anglosaxonă). Această durere este de obicei mai puțin severă decât durerea colicativă Însă este mai “surdă” decât aceasta. Se poate trage concluzia
LITIAZA RENALĂ GHIDUL PACIENTULUI ŞI AL MEDICULUI by CĂTĂLIN PRICOP () [Corola-publishinghouse/Science/91500_a_93180]
-
există o legătură proporțională Între gradul obstrucției și intensitatea colicii. Să urmărim acum câteva localizări ale obstacolului pe calea urinară și să Încercăm să "individualizăm", dacă este posibil, situațiile create. a) Calcul blocant În tija caliceală În această localizare pacientul litiazic relatează despre o durere adâncă, În flanc sau spate, care variază ca intensitate de la severă la moderată. Este desigur dificil de afirmat dacă iritația mucoasei, activarea chemoreceptorilor sau obstrucția intermitentă a calicelui, joacă rolul primordial, dar cei mai mulți cred că aceasta
LITIAZA RENALĂ GHIDUL PACIENTULUI ŞI AL MEDICULUI by CĂTĂLIN PRICOP () [Corola-publishinghouse/Science/91500_a_93180]
-
eficace În condițiile În care această medicație favorizează și eliminarea calculului. Această prezentare a simptomatologiei după locul obstacolului are un evident caracter didactic, Însă cred că ea are și meritul de a favoriza extragerea unor concluzii: a) nu toate localizările litiazice au aceeași simptomatologie; b) și litiaza caliceală implică dureri care nu trebuie interpretate la timpul trecut În maniera "da, ați avut dureri atunci când calculul se afla În bazinet, acum se află În calice și nu el este cauza durerilor". Deci
LITIAZA RENALĂ GHIDUL PACIENTULUI ŞI AL MEDICULUI by CĂTĂLIN PRICOP () [Corola-publishinghouse/Science/91500_a_93180]
-
calculul se afla În bazinet, acum se află În calice și nu el este cauza durerilor". Deci litiaza caliceală poate fi simptomatică! c) pacientul trebuie ascultat cu atenție atunci când Își prezintă simptomele, anumite detalii fiind utile În intuirea posibilei localizări litiazice. Deși dificil de realizat (prin prelucrare statistică a relatărilor pacienților), s-a reușit o prezentare grafică a evoluției durerii În colica nefretică raportându-se (ore) TIMPUL SEVERITATEA DURERII 0 1 ONSET PHASE (1 oră) (faza de instalare) CONSTANT PHASE (1
LITIAZA RENALĂ GHIDUL PACIENTULUI ŞI AL MEDICULUI by CĂTĂLIN PRICOP () [Corola-publishinghouse/Science/91500_a_93180]
-
și autori care consideră că frecvența cardiacă scade În contextul durerii reno-ureterale (GHEORGHIU, 1988). d) Febra Colica nefretică febrilă este o urgență urologică, ce trebuie Îndrumată rapid Într-un serviciu urologic specializat. Febra, semnalizează retenția de urină infectată, deasupra obstacolului litiazic, și, evoluția spre stare septică este foarte probabilă, dacă nu se iau urgent măsuri de drenaj (cateterism ureteral cu sondă JJ sau În caz de eșec, nefrostomie percutanată). Febra Însoțită de agravarea stării generale și tahicardie, hipotensiune, extremități reci, semnalizează
LITIAZA RENALĂ GHIDUL PACIENTULUI ŞI AL MEDICULUI by CĂTĂLIN PRICOP () [Corola-publishinghouse/Science/91500_a_93180]
-
foarte gravă. e) Anuria O altă urgență urologică În litiază este apariția anuriei, pacientul remarcând că, după apariția durerilor lombare, nu mai urinează și nici nu are senzația de micțiune (vezica urinară fiind goală!). De obicei, anuria apare atunci când obstacolul litiazic obstruează complet ureterul rinichiului unic (chirurgical, congenital sau funcțional) sau când se obstruează simultan complet ambele uretere (variantă mult mai rară). Pacienții cu rinichi unic chirurgical relatează de obicei un trecut litiazic care, prin complicațiile afecțiunii, a impus nefrectomie (pionefroză
LITIAZA RENALĂ GHIDUL PACIENTULUI ŞI AL MEDICULUI by CĂTĂLIN PRICOP () [Corola-publishinghouse/Science/91500_a_93180]
-
fiind goală!). De obicei, anuria apare atunci când obstacolul litiazic obstruează complet ureterul rinichiului unic (chirurgical, congenital sau funcțional) sau când se obstruează simultan complet ambele uretere (variantă mult mai rară). Pacienții cu rinichi unic chirurgical relatează de obicei un trecut litiazic care, prin complicațiile afecțiunii, a impus nefrectomie (pionefroză litiazică, hidronefroză subcapsulară), dar rinichiul controlateral a putut fi extirpat și din alte motive (tumoră renală, hidronefroză congenitală subcapsulară, contuzie renală majoră, etc). Însă pacienții cu rinichi unic funcțional, În marea lor
LITIAZA RENALĂ GHIDUL PACIENTULUI ŞI AL MEDICULUI by CĂTĂLIN PRICOP () [Corola-publishinghouse/Science/91500_a_93180]
-
obstruează complet ureterul rinichiului unic (chirurgical, congenital sau funcțional) sau când se obstruează simultan complet ambele uretere (variantă mult mai rară). Pacienții cu rinichi unic chirurgical relatează de obicei un trecut litiazic care, prin complicațiile afecțiunii, a impus nefrectomie (pionefroză litiazică, hidronefroză subcapsulară), dar rinichiul controlateral a putut fi extirpat și din alte motive (tumoră renală, hidronefroză congenitală subcapsulară, contuzie renală majoră, etc). Însă pacienții cu rinichi unic funcțional, În marea lor majoritate, nu știu că funcția renală a fost asigurată
LITIAZA RENALĂ GHIDUL PACIENTULUI ŞI AL MEDICULUI by CĂTĂLIN PRICOP () [Corola-publishinghouse/Science/91500_a_93180]
-
rinichi unic congenital, care află de această malformație congenitală atunci când pe rinichiul existent se dezvoltă litiază. Absența micțiunilor În condițiile În care, prin jocul presiunilor, nu se mai secretă urină, trebuie să atragă imediat atenția primului medic care consultă pacientul litiazic. Cateterismul ureteral reușește, de cele mai multe ori, să deblocheze calea ureterală sau să impingă În bazinet calculul blocant. Nefrostomia percutanată, executată sub ghidaj echografic, rămâne o alternativă viabilă pentru cazurile În care, cateterismul ureteral nu se poate practica. "Sfârșitul oricărui pacient
LITIAZA RENALĂ GHIDUL PACIENTULUI ŞI AL MEDICULUI by CĂTĂLIN PRICOP () [Corola-publishinghouse/Science/91500_a_93180]
-
Cateterismul ureteral reușește, de cele mai multe ori, să deblocheze calea ureterală sau să impingă În bazinet calculul blocant. Nefrostomia percutanată, executată sub ghidaj echografic, rămâne o alternativă viabilă pentru cazurile În care, cateterismul ureteral nu se poate practica. "Sfârșitul oricărui pacient litiazic este anuria pe rinichi unic chirurgical" spunea, pesimist, un "dicton urologic" În anii '50-'60. Acesta era prețul final plătit pentru recidiva litiazică. Noile tehnologii au făcut ca această perspectivă să fie cât mai Îndepărtată de evoluția pacientului litiazic Însă
LITIAZA RENALĂ GHIDUL PACIENTULUI ŞI AL MEDICULUI by CĂTĂLIN PRICOP () [Corola-publishinghouse/Science/91500_a_93180]
-
rămâne o alternativă viabilă pentru cazurile În care, cateterismul ureteral nu se poate practica. "Sfârșitul oricărui pacient litiazic este anuria pe rinichi unic chirurgical" spunea, pesimist, un "dicton urologic" În anii '50-'60. Acesta era prețul final plătit pentru recidiva litiazică. Noile tehnologii au făcut ca această perspectivă să fie cât mai Îndepărtată de evoluția pacientului litiazic Însă, pericolul anuriei trebuie avut mereu În vedere!! f) Polakiuria, usturimi micționale Marea majoritate a pacienților la care calculul migrat pe ureter a ajuns
LITIAZA RENALĂ GHIDUL PACIENTULUI ŞI AL MEDICULUI by CĂTĂLIN PRICOP () [Corola-publishinghouse/Science/91500_a_93180]
-
pacient litiazic este anuria pe rinichi unic chirurgical" spunea, pesimist, un "dicton urologic" În anii '50-'60. Acesta era prețul final plătit pentru recidiva litiazică. Noile tehnologii au făcut ca această perspectivă să fie cât mai Îndepărtată de evoluția pacientului litiazic Însă, pericolul anuriei trebuie avut mereu În vedere!! f) Polakiuria, usturimi micționale Marea majoritate a pacienților la care calculul migrat pe ureter a ajuns la/sau În vecinătatea joncțiunii uretero-vezicale, relatează despre senzația de micțiune imperioasă (necesitatea de a merge
LITIAZA RENALĂ GHIDUL PACIENTULUI ŞI AL MEDICULUI by CĂTĂLIN PRICOP () [Corola-publishinghouse/Science/91500_a_93180]
-
urgent să urineze). De cele mai multe ori, odată ajunși la toaletă, urinează câteva picături de urină (sau câțiva mililitri) și, nu după mult timp, au aceeași senzație că vezica este plină și trebuie să urineze din nou. Eliminările de mici fragmente litiazice sunt Însoțite și de usturimi micționale (senzația "de arsură" la urinare) ușor de Înțeles În contextul iritării mucoasei uretrale de către micile concrețiuni. Iată deci că, durerile localizate În abdomenul inferior (spre vezică) cu iradiere până la vârful glandului, Însoțite de polakiurie
LITIAZA RENALĂ GHIDUL PACIENTULUI ŞI AL MEDICULUI by CĂTĂLIN PRICOP () [Corola-publishinghouse/Science/91500_a_93180]
-
Îmi dă dreptul să afirm că, În prea multe cazuri, diagnosticul a fost pus după multe zile de chin pentru pacient. Cer să fiu iertat dacă, din dorința de a pune cît mai repede și cît mai corect diagnosticul pacientului litiazic, am dat capitolului dimensiuni prea mari. CAPITOLUL V DIAGNOSTICUL IMAGISTIC ÎN LITIAZA RENO-URETERALĂ Imagistica În litiază reprezintă puntea de legătură dintre diagnostic și tratament deoarece cuvântul de ordine În această patologie este localizarea calculului. Dacă diagnosticul calculului este echografic și
LITIAZA RENALĂ GHIDUL PACIENTULUI ŞI AL MEDICULUI by CĂTĂLIN PRICOP () [Corola-publishinghouse/Science/91500_a_93180]
-
și se poate evidenția calculul, mai ales dacă este situat pe ureterul lombar. Calculii ureterali pelvini sunt foarte greu de evidențiat și necesită un ureter mult dilatat. Calculii juxta vezicali și intramurali sunt ușor de identificat. Diagnosticul retrospectiv de pasaj litiazic prin ureter poate fi sugerat de edemul meatului ureteral care apare ca o mică proeminență În vezică la nivelul orificiului ureteral prin care s-a eliminat calculul. Statusul fizic și gradul de cooperare al pacientului - Pacienții obezi sunt mai greu
LITIAZA RENALĂ GHIDUL PACIENTULUI ŞI AL MEDICULUI by CĂTĂLIN PRICOP () [Corola-publishinghouse/Science/91500_a_93180]
-
al unui calcul opac la exterior și semiopac În zona centrală. Tot pe radiografia renală simplă mai pot fi depistate leziuni degenerative osteo-articulare (spondilită, Morb Pott, etc), deformări ale coloanei dorsolombare, care pot explica simptomele dureroase ale pacienților considerați, inițial, litiazici. Leziunile sugestive pentru diagnosticul de metastaze osoase osteocondensante sau osteolitice pot fi Întâlnite, dacă există, tot pe acest film. Dacă pe radiografia renală simplă prezența gazelor Împiedică vizualizarea, este recomandabil să se amâne injectarea substanței de contrast pentru o altă
LITIAZA RENALĂ GHIDUL PACIENTULUI ŞI AL MEDICULUI by CĂTĂLIN PRICOP () [Corola-publishinghouse/Science/91500_a_93180]
-
substanța de contrast din ureter), realizându-se o coloană de substanță ce desenează ureterul pelvin. Dar poate cea mai frecventă problemă cu care ne confruntăm este cea a rinichiului mut urografic. Principala cauză a rinichiului mut urografic, În patologia obstructivă litiazică, ține mai mult de doctor decât de pacient: efectuarea urografiei În timpul durerilor lombare sau imediat după ameliorarea lor parțială sau totală. Graba cu care se efectuează urografia este provocată de nerăbdarea doctorului (și a pacientului deopotrivă!) de a efectua această
LITIAZA RENALĂ GHIDUL PACIENTULUI ŞI AL MEDICULUI by CĂTĂLIN PRICOP () [Corola-publishinghouse/Science/91500_a_93180]
-
ore după administrarea substanței de contrast, rinichiul este "mut" nu are rost efectuarea unor filme mai tardive, ci trebuie să ne gândim la ureteropielografie retrogradă. Putem avea surpriza să constatăm și extravazări ale substanței de contrast la urografie, atunci când obstrucția litiazică este completă și creează suprajacent o presiune pielică de 80-100mmHg; cu cât creșterea presiunii este mai bruscă, cu atât posibilitatea apariției extravazatului este mai mare! Când urina și substanța de contrast difuzează În sinusul renal sunt reabsorbite de venele renale
LITIAZA RENALĂ GHIDUL PACIENTULUI ŞI AL MEDICULUI by CĂTĂLIN PRICOP () [Corola-publishinghouse/Science/91500_a_93180]
-
urografie aveam informații echografice despre grosimea parenchimului renal, dimesiunile rinichiului sau gradul distensiei pielo-caliceale, după injectarea substanței de contrast putem să avem o idee mai clară despre cum funcționează parenchimul renal și cât de mult a fost afectat de obstrucția litiazică. Oricum, din cele menționate până acum, se desprind câteva concluzii pe care, cu riscul de a plictisi, cred că este bine să le subliniez: a) renala simplă și urografia sunt indispensabile stabilirii unei strategii terapeutice corecte; b) dacă substanța de
LITIAZA RENALĂ GHIDUL PACIENTULUI ŞI AL MEDICULUI by CĂTĂLIN PRICOP () [Corola-publishinghouse/Science/91500_a_93180]
-
oferă posibilitatea de a obține informații morfologice, dar mai ales funcționale (datorită camerei de scintilație cuplată la computer). Această metodă ne informează care este, procentual, contribuția fiecărui rinichi la "economia" organismului și ne este de mare folos atunci când luă pacient litiazic. Este recunoscută dorința urologilor de a salva, pe cât posibil, orice rinichi al unui pacient litiazic (pentru a evita situația dramatică a recidivei litiazice pe rinichiul unic chirurgical!), dar sunt situații limită când această decizie trebuie luată și atunci explorarea radioizotopică
LITIAZA RENALĂ GHIDUL PACIENTULUI ŞI AL MEDICULUI by CĂTĂLIN PRICOP () [Corola-publishinghouse/Science/91500_a_93180]