223 matches
-
filosofie politică, "partea leului" îi revine acestei preocupări. Precizările referitoare la "design-ul politic ideal" sunt, de obicei, destul de sumare și sporadice. Pe de altă parte, după cum se poate constata cu ușurință prin examinarea articolului său, Newey nu tratează teoriile moraliste ale "designului politic" ca teorii ideale, așa cum ele sunt și cum trebuie tratate, ci ca teorii non-ideale sau "teorii de tranziție", ca teorii (universaliste, absolutiste și non-contextualiste) despre "designul politic" dezirabil "aici și acum" sau/și în orice alte circumstanțe
[Corola-publishinghouse/Science/84953_a_85738]
-
ele sunt și cum trebuie tratate, ci ca teorii non-ideale sau "teorii de tranziție", ca teorii (universaliste, absolutiste și non-contextualiste) despre "designul politic" dezirabil "aici și acum" sau/și în orice alte circumstanțe imaginabile. Iar acest tratament inacceptabil al teoriilor moraliste îl determină să atribuie moralismului și alte teze pe care moraliștii le-au respins în mod clar și lipsit de echivoc, precum teza că "circumstanțele nu contează" și că temeiurile morale trebuie să aibă prioritate absolută - întodeauna, oricând și în
[Corola-publishinghouse/Science/84953_a_85738]
-
normelor morale"77. Însă, dacă ar fi investigat și ar fi reflectat mai mult, mai atent și mai profund, Newey nu ar fi avut cum să ajungă la o concluzie atât de ridicolă și neprofesionistă cu privire la mesajul sau implicațiile teoriilor moraliste din filosofia politică. Spuneam că nu cred că definițiile mele au defectul de a fi incorecte față de poziția metodologică a realiștilor radicali din filosofia politică (așa cum, din păcate, am văzut că sunt definițiile realiste ale moralismului abia discutate 78). Aceasta
[Corola-publishinghouse/Science/84953_a_85738]
-
dacă nu cumva realiștii fac sau sunt nevoiți să facă, la rândul lor, fie și doar implicit, apel la astfel de principii, valori și temeiuri morale. Cea mai complexă argumentare pentru ideea că până și realismul radical este o poziție moralistă a fost oferită, după știința mea, de Eva Erman și Niklas Möller. Realiștii se înșală, au reliefat Erman și Möller, atunci când afirmă că își argumentează (sau își pot argumenta) concepțiile despre legitimitate fără a recurge la valori și principii morale
[Corola-publishinghouse/Science/84953_a_85738]
-
mai detestabile au fost decise și puse în practică în secret arată că ele - și deciziile și acțiunile celor care le-au adoptat și implementat - au fost nelegitime. Complet de acord. Cum anume ajută însă această observație realismul? Nicio concepție moralistă a legitimității și autorității politice nu implică ideea că regimul nazist a fost un regim politic legitim. Dimpotrivă. În al doilea rând, observațiile lui Hall par mai curând să confirme decât să infirme concepțiile moraliste ale legitimității, care neagă autoritatea
[Corola-publishinghouse/Science/84953_a_85738]
-
această observație realismul? Nicio concepție moralistă a legitimității și autorității politice nu implică ideea că regimul nazist a fost un regim politic legitim. Dimpotrivă. În al doilea rând, observațiile lui Hall par mai curând să confirme decât să infirme concepțiile moraliste ale legitimității, care neagă autoritatea politică a regimului nazist tocmai în baza unor criterii precum cele menționate de el (i.e., caracterul odios al anumitor politici naziste, caracterul secret, non-public, al acestor politici etc.). Acestea, sau măcar unele dintre ele, sunt
[Corola-publishinghouse/Science/84953_a_85738]
-
argumente pentru teza că rezistența față de distincția realistă între politică și dominație nu este compatibilă cu moralismul și cu susținerea moralității și a valorilor morale în sfera politicului. Pe de o parte, dacă această distincție ar fi falsă, teoriile politice moraliste nu ar constitui nimic altceva decât justificări ale utilizării dominației sau forței brute în numele realizării unor obiective morale (precum dreptatea sau respectul reciproc în cadrul societății). Pe de altă parte, dacă distincția între politică și simpla dominație ar fi una falsă
[Corola-publishinghouse/Science/84953_a_85738]
-
Altfel spus, afirmația că distincția realistă (absolută) între politică și dominație este o distincție falsă nu este echivalentă cu afirmația că nu există niciun fel de distincție între politică și dominație. Ca atare, pace Jubb și Rossi, teoriile și speranțele moraliste nu sunt afectate în niciun fel de respingerea modului în care realiștii înțeleg această distincție. Nu cred că sunt singurul care a fost puțin dezamăgit de unele observații făcute de Erman și Möller în cadrul răspunsului pe care l-au oferit
[Corola-publishinghouse/Science/84953_a_85738]
-
filosofii politici am fi transformați peste noapte, prin această manevră, în realiști"16. Faptul că ideea unei "moralități filtrate prin prisma rolului politicii" are un profund iz moralist este, desigur, incontestabil. Aceasta nu demonstrează, însă, că ea este o idee moralistă sau că realiștii nu au dreptate să distingă între o normativitate morală și una politică. Este neîndoielnic, de asemenea, că egalitatea politică, înțeleasă ca îndreptățire egală a cetățenilor de a participa în procesul de decizie politică, este justificată de obicei
[Corola-publishinghouse/Science/84953_a_85738]
-
persoanelor. Dar aceasta se întâmplă tocmai pentru că cei mai mulți filosofi politici sunt moraliști și înțeleg și justifică egalitatea politică pe baze morale. Este însă legitim să invoci o astfel de observație ca argument împotriva cuiva care susține că înțelegerea și justificarea moralistă a egalității politice sunt greșite sau, în orice caz, indezirabile? Este legitim, de asemenea, să invoci împotriva unui curent de opinie care argumentează că valorile și principiile morale nu reprezintă singurele criterii ale corectitudinii acțiunii indivizilor unii față de ceilalți, "argumentul
[Corola-publishinghouse/Science/84953_a_85738]
-
cei pe care îi exclud din categoria persoanelor îndreptățite la legitimare din partea puterii politice 24. Pe de altă parte, și mai important pentru prezenta argumentare, chiar și restrânsă pentru cazul societăților liberale actuale, acceptabilitatea pentru toți cetățenii rămâne o condiție "moralistă" a legitimității, una care nu poate fi justificată prin citarea valorilor interne ale politicii, ci numai prin întrebuințarea principiului moral al tratării ca egali a tuturor cetățenilor sau/și a principiului egalității umane fundamentale 25. Pe lângă avansarea unei concepții realiste
[Corola-publishinghouse/Science/84953_a_85738]
-
etc.). Tot adevărat este - după cum am văzut - și că Erman și Möller nu s-au aflat în cea mai bună formă filosofică a lor atunci când au argumentat pentru ideea că egalitatea politică este o valoare impregnată moral invocând practica, specific moralistă, a conceperii și întemeierii ei prin recursul la o formă de egalitate morală, atunci când au citat și explicat concepția "convențională" despre filosofia morală și valorile morale sau atunci când au precizat - în mod gratuit, în opinia mea - că ea a stat
[Corola-publishinghouse/Science/84953_a_85738]
-
considerațiile pe care le-am adus în atenție în acest capitol, nu văd cum am putea să nu ne declarăm de acord cu Michael Freeden sau William E. Scheuerman în sugestia că distincția realistă între politică și dominație este una moralistă (i.e., una impregnată de valori și principii morale). Mai mult, în opinia mea, realiștii s-au putut simți încrezători în legitimitatea și fezabilitatea proiectului alungării moralismului metodologic din filosofia politică nu numai pentru că s-au bazat și se bazează pe
[Corola-publishinghouse/Science/84953_a_85738]
-
exprimă și câteva nemulțumiri cu privire la obiectivele și metodologia lui Rawls și Nozick sau cu privire la relevanța teoriilor lor pentru politica reală, formulând speranța că filosofia politică se va dezvolta și în direcția unor interese sau abordări care să depășească limitele paradigmei moraliste, prin apropierea sporită de științele sociale și de problemele sociale și politice curente 8. După știința mea, Williams nu sugerează însă nicăieri că preocupările, standardele și metodele moraliste ar trebui pur și simplu abandonate de filosofii politici în favoarea focalizării exclusive
[Corola-publishinghouse/Science/84953_a_85738]
-
și în direcția unor interese sau abordări care să depășească limitele paradigmei moraliste, prin apropierea sporită de științele sociale și de problemele sociale și politice curente 8. După știința mea, Williams nu sugerează însă nicăieri că preocupările, standardele și metodele moraliste ar trebui pur și simplu abandonate de filosofii politici în favoarea focalizării exclusive pe cele de sorginte realistă, așa cum consideră realiștii radicali. Iar prin "nicăieri" nu vreau să spun "nicăieri în recenziile pe care le-a publicat", ci "nicăieri în scrierile
[Corola-publishinghouse/Science/84953_a_85738]
-
să fie justificabile sau acceptabile pentru toți membrii rezonabili ai unei astfel de comunități). Or, dacă așa stau lucrurile, înseamnă că este posibil să existe probleme importante ale filosofiei care nu pot fi abordate în mod adecvat pe baza metodologiei moraliste (fie în forma ei "pură", fie în forma pluralistă) și - ca atare - pare suficient de clar că s-ar putea ca ea să nu fie caracterizată întru totul corect atunci când este descrisă ca reprezentând (doar) o ramificație a eticii. Există
[Corola-publishinghouse/Science/84953_a_85738]
-
că "toți cei care își petrec timpul analizându-l pe Rawls sau implicându-se în dezbaterile pe tema dreptății comit o mare greșeală"27, evidențiind - totodată - și ceea ce moraliștii au știut dintotdeauna, și anume că realismul și abordarea rawlsiană (i.e., moralistă) a filosofiei politice nu constituie "două căi în întregime și în mod necesar divergente"28. În același timp însă, Philp a sugerat că teza filosofiei politice ca ramură a eticii este plauzibilă doar dacă excludem din sfera ei de interes
[Corola-publishinghouse/Science/84953_a_85738]
-
o fac în legătură cu argumentarea lui Sen este că ea nu ajută oricum prea mult realismul. Sen nu propune abandonarea întrebării "ce este dreptatea socială?". în favoarea unei întrebări realiste (i.e., "cum poate fi asigurată ordinea socială?"), ci tot în favoarea unei întrebări moraliste, dar de natură practică: "cum poate fi redusă nedreptatea socială?" În al doilea rând, alături de mulți alți autori, nu am fost deloc convins de argumentele lui Sen în ideea că filosofii politici ar trebui să renunțe să mai întrebe "ce
[Corola-publishinghouse/Science/84953_a_85738]
-
fie tratată drept sinonim al coerciției legitime și al măsurilor coercitive legitime care, într-un context particular sau altul, pot contribui la realizarea obiectivelor fundamentale ale politicii. Iar această transformare a înțelegerii dreptății este necesară, în opinia sa, pentru că teoriile moraliste nu sunt capabile să ne ofere mai mult decât câteva intuiții conflictuale și ireconciliabile cu privire la obiectul preferabil al dreptății (i.e., instituțiile a căror reglementare politică este prioritară din perspectiva dreptății). Mai mult, consideră Rossi, această trăsătură face teoriile moraliste ale
[Corola-publishinghouse/Science/84953_a_85738]
-
teoriile moraliste nu sunt capabile să ne ofere mai mult decât câteva intuiții conflictuale și ireconciliabile cu privire la obiectul preferabil al dreptății (i.e., instituțiile a căror reglementare politică este prioritară din perspectiva dreptății). Mai mult, consideră Rossi, această trăsătură face teoriile moraliste ale dreptății incapabile să ghideze acțiunea politică 39. Ca multe alte "argumente" realiste, și acesta este unul extrem de slab. Ideea că teoriile moraliste ale dreptății sunt incapabile să ghideze acțiunea politică este o idee falsă, așa cum o certifică lucrările în
[Corola-publishinghouse/Science/84953_a_85738]
-
a căror reglementare politică este prioritară din perspectiva dreptății). Mai mult, consideră Rossi, această trăsătură face teoriile moraliste ale dreptății incapabile să ghideze acțiunea politică 39. Ca multe alte "argumente" realiste, și acesta este unul extrem de slab. Ideea că teoriile moraliste ale dreptății sunt incapabile să ghideze acțiunea politică este o idee falsă, așa cum o certifică lucrările în care Dworkin, Roemer, Barry sau alți moraliști s-au aplecat asupra implicațiilor în termeni de politici publice ale concepției despre dreptate pe care
[Corola-publishinghouse/Science/84953_a_85738]
-
așa cum o certifică lucrările în care Dworkin, Roemer, Barry sau alți moraliști s-au aplecat asupra implicațiilor în termeni de politici publice ale concepției despre dreptate pe care o împărtășesc sau/și au sprijinit-o argumentativ 40. E adevărat, teoriile moraliste ale dreptății se bazează pe intuiții diferite, uneori chiar conflictuale, și pot genera, din acest motiv, dezbateri ireconciliabile și intractabile. De altfel, tocmai pe acest temei, trebuie să ne împăcăm cu gândul că idealul identificării unei teorii filosofice universal acceptate
[Corola-publishinghouse/Science/84953_a_85738]
-
de valori morale precum respectul pentru demnitatea umană, echitatea, respectul pentru diversitate și pentru dezacord etc. Or, argumentarea instrumentală de tip realist nu ne poate permite recursul la astfel de valori fără să riște să devină, de fapt, o argumentare moralistă. Despre obiecțiile realiste împotriva moralismului Corespunzător explorărilor mele, realiștii, radicali sau moderați, au ridicat nici mai mult nici mai puțin decât douăsprezece obiecții la adresa moralismului. Ele sunt, în esență, următoarele: 1) teoriile moraliste ignoră sau analizează prea puțin "lumea reală
[Corola-publishinghouse/Science/84953_a_85738]
-
riște să devină, de fapt, o argumentare moralistă. Despre obiecțiile realiste împotriva moralismului Corespunzător explorărilor mele, realiștii, radicali sau moderați, au ridicat nici mai mult nici mai puțin decât douăsprezece obiecții la adresa moralismului. Ele sunt, în esență, următoarele: 1) teoriile moraliste ignoră sau analizează prea puțin "lumea reală a politicii", nu ne pot ajuta în obiectivul înțelegerii și explicării acestei lumi și - ca atare - nu constituie teorii autentice de filosofie politică (i.e., filosofie a politicii, filosofie destinată înțelegerii obiectivelor, naturii și
[Corola-publishinghouse/Science/84953_a_85738]
-
pot ajuta în obiectivul înțelegerii și explicării acestei lumi și - ca atare - nu constituie teorii autentice de filosofie politică (i.e., filosofie a politicii, filosofie destinată înțelegerii obiectivelor, naturii și specificului politicii, în sensul uzual al termenului)1; spre exemplu, teoriile moraliste nu ne spun aproape nimic despre obiectivele politicii, despre rolul circumstanțelor, capacităților și competențelor individuale sau al intereselor în politică, despre virtuțile politice, despre standardele de evaluare ale acțiunii politice sau despre impactul condițiilor cauzale în politică 2; 2) teoriile
[Corola-publishinghouse/Science/84953_a_85738]