177,866 matches
-
30,16; 31,1; Os 1,7; 14,4; Zah 9,10; Ps 20,8; 33,16-17; 147,10-11; Prov 21,31). Prov 21,31 sintetizează bine această concepție: „Se pregătește calul pentru ziua bătăliei, dar victoria aparține Domnului”. Faimosul text din Iob 39,19-25 descrie calul sub acest aspect războinic. Unele povestiri fac aluzie și ele la această tematică. Absalom, fiul răzvrătit al lui David, și-a procurat un car și cai pentru a-și arăta ambițiile sale (2Sam 15
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
de povestire fără nicio notă critică. Alergia biblică la cai se explică ca o critică la adresa acelei puteri care se sprijină prea mult pe potențialul militar, adică pe forță. Conform acestor povestiri, în special Ex 14 și Jud 4, sau textelor din psalmi și profeți, această putere se arată în cele din urmă foarte fragilă. VI. Șederea în pustiu 1. Cei patruzeci de ani Cei patruzeci de ani de ședere în pustiu creează multe probleme exegezei. Cu privire la trecutul nomad al lui
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
durează de milenii. Și astăzi, grupurile de beduini trăiesc în Negheb și în pustiul Sinai cu turmele lor într-o manieră ce nu poate fi prea diferită de cea descrisă în Biblie. Numărul patruzeci este cu siguranță simbolic. Apare în texte precum Am 5,25; Ex 16,38; Num 14,34; 33,38; Dt 1,3; 2,7; Ios 5,6. În afară de Am 5,25, toate aceste texte sunt tardive, adică postexilice. 2. Miracolele din pustiu După cum ne putem da seama
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
de cea descrisă în Biblie. Numărul patruzeci este cu siguranță simbolic. Apare în texte precum Am 5,25; Ex 16,38; Num 14,34; 33,38; Dt 1,3; 2,7; Ios 5,6. În afară de Am 5,25, toate aceste texte sunt tardive, adică postexilice. 2. Miracolele din pustiu După cum ne putem da seama, nu există documente despre drumul în pustiu sau unele evenimente precum teofania de pe Sinai. Unele povestiri pot fi explicate însă plecând de la o cunoaștere mai acurată a
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
Ex 16 nu au niciun efect negativ asupra israeliților, iar cele mâncate în Num 11 au consecințe letale pentru un număr considerabil de israeliți. Teofania de pe Sinai descrie mai degrabă o furtună puternică. Unii au considerat-o o erupție vulcanică. Textul vorbește însă de un foc ce „coboară” pe munte (Ex 19,18). „Focul” unei erupții vulcanice nu coboară, ci urcă din munte. Aceste elemente nu sunt cu siguranță suficiente pentru a da o bază solidă tuturor narațiunilor biblice despre șederea
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
dificilă din cauza condițiilor meteorologice nefavorabile. Această ipoteză ne permite să-l încadrăm mai bine pe Moise și activitatea sa în deșert. Biblia afirmă de mai multe ori că Moise nu a intrat în țara făgăduită pentru că a murit în pustiu. Textele care vorbesc de o „vină” a lui Moise sunt totuși tardive (Nm 20,12-13; Dt 1,37-38; 3,23-28) și încearcă să explice în cheie teologică un fapt transmis de tradiție. Vor să răspundă la o întrebare ce a apărut
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
în Vechiul Testament pentru că instituțiile mozaice îi permit Israelului postexilic să trăiască în propria țară fără monarhie și fără autonomie politică. Situația lui Israel în pustiu, sub călăuzirea lui Moise, este emblematică: Israelul postexilic trăiește în condiții asemănătoare. Intenția fundamentală a textelor este să transmită acest mesaj esențial, nu să schițeze un portret al istoricului Moise sau să reconstruiască trecutul îndepărtat al strămoșilor lui Israel în pustiu. 4. Sinai Așezarea muntelui Sinai este foarte discutabilă. Există cel puțin trei sau patru ipoteze
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
lui Dumnezeu și și-a dat legile sale fundamentale. Toate instituțiile care în Biblie datează din acest moment al „istoriei” sale sunt fundamentale. Celelalte, însă, nu sunt. Acest lucru este mai important pentru Biblie decât așezarea geografică precisă a muntelui. Textele concordă doar asupra unui punct esențial pe care îl vom trata în continuare: Sinai nu se găsește în Israel, ci în „pustiu”. 5. Instituțiile mozaice Toate instituțiile mozaice sunt cruciale pentru existența lui Israel. Totuși, un aspect al aceste legislații
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
sub călăuzirea lui Iosue, se găsea deci în fața a două cetăți distruse, în ruină (cuvântul ebraic „Ai” înseamnă chiar „ruine”). Probabil, povestirile s-au născut tocmai pentru că aceste cetăți nu erau ocupate. Au fost propuse diferite teorii pentru a concilia textul biblic cu datele arheologiei. Nu este locul aici să le prezentăm. Rămâne faptul deconcertant al unei diferențe considerabile între „istoria reală” și „istoria biblică”. 2. Cartea lui Iosue și genul literar „epic” Pentru a rezolva problema, e necesar să pornim
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
cetăți au fost distruse în această epocă și se observă o scădere netă la nivelul culturii arheologice ca urmare a acestor distrugeri. Nu este însă posibil să demonstrăm că toată țara Canaanului a fost cucerită în această perioadă. Deja un text precum Jud 1 redimensionează mult marea frescă epică pictată de Cartea lui Iosue. Numai în timpul monarhiei a existat o cultură arheologică mai mult sau mai puțin omogenă în întreg teritoriul Israelului biblic. Cucerirea pare să fi fost un fenomen gradual
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
continuitate între ceramica comună din Transiordania și cea din Cisiordania. Grupurile de seminomazi ar fi trebuit să importe cu ei ceramica lor. Nu este cazul. A treia teorie a exercitat și exercită încă o mare fascinație, în special pentru că reinterpretează textul biblic în cheie sociologică. Procesul de dezrobire și eliberare este captivant prin componenta sa religioasă esențială. Ipoteza are logică și putere de convingere. Este inegalabilă și puterea sa de a da speranță tuturor celor exploatați astăzi în lume. Totuși, și
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
istorice. Aceste fapte însă nu sunt întotdeauna imediat disponibile și accesibile în povestiri, în redactarea lor actuală și canonică. Pe de altă parte, datele istorice - când există - sunt întotdeauna în slujirea unui plan literar și teologic. Este esențial să interpretăm textul după intenția sa pentru a-i surprinde mesajul. A cere acestor cărți un raport precis și acurat al cuceririi și al primei ocupări a țării făgăduite ar fi ca și cum am cere bere într-o vinărie. Nu este imposibil să găsim
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
fi devenit un regat impunător și puternic structurat, așa cum îl descrie Biblia, într-un timp atât de scurt. S-a plecat probabil de la un regat mic în regiunea centrală din Iuda, care s-a consolidat progresiv. După cum putem afla din textele biblice, David s-a impus din trei motive esențiale. Primul, presiunea filistenilor asupra populațiilor locale le-a constrâns la crearea unei rezistențe mai bine organizate. Ca și în multe alte cazuri, alianța împotriva dușmanului comun a fost primul liant al
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
mult istoria lui David și Solomon. Pentru a da un singur exemplu de felul în care s-a creat acest trecut grandios, ajunge să citim foarte cunoscuta relatare din 1Sam 17 și să o comparăm cu 2Sam 21,19. În textul din urmă, victoria împotriva lui Goliat este atribuită nu lui David, ci unui alt erou, Elhanan, fiul lui Iair, din Betleem. Povestirea destul de elaborată din 1Sam 17 este o operă tardivă care atribuie izbânda lui David, și el un betleemit
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
o operă tardivă care atribuie izbânda lui David, și el un betleemit nativ. „Se împrumută doar bogaților”, spune un vechi proverb francez. Descrierea templului lui Solomon ar trebui să fie și ea redimensionată pentru a corespunde realității istorice. Scopul acestui text este să demonstreze că la începutul regatului Israel exista un cult unic recunoscut de toate triburile. Și în acest caz, descrierea trecutului vrea să legitimeze o situație posterioară, aceea introdusă de reforma deuteronomică când, sub domnia regelui Iosia, în anul
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
la Ierusalim. Conform legii din Dt 12, sacrificiile puteau fi aduse doar pe altarul templului din Ierusalim. Celelalte sanctuare erau declarare „în afara legii”. Și în timpul perioadei post-exilice, templul din Ierusalim pretindea să fie unicul loc de cult autentic și legitim. Textul din 1Rg 5-8 care descrie construirea templului lui Solomon și inaugurarea cultului are deci scop confirmarea drepturilor și prerogativelor templului din Ierusalim împotriva altor sanctuare rivale, precum cele din nordul Israelului. Aceasta nu înseamnă că totul a fost „creat” pentru
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
fidel moștenitorului dinastiei lui David, Roboam, fiul lui Solomon (1Rg 12). Aceeași carte povestește că în timpul domniei lui Roboam, faraonul Egiptului, Șișac (945-924 î.C.) a invadat țara lui Iuda (1Rg 14,25-28). Roboam a plătit un tribut considerabil faraonului. Textul egiptean care amintește această campanie conține lista cetăților cucerite, însă inscripția este deteriorată și incompletă. În orice caz, Ierusalimul nu figurează printre ele. Un alt detaliu interesant: în campania sa, faraonul pare mult mai interesat de Regatul de Nord decât
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
bătăliei de la Ramot Galaad. În realitate, regele Ahab este rar citat nominal în timpul acestor două povestiri (vezi 1Rg 20,2.13.14; 22.20). Povestirile folosesc mult mai frecvent denumirea mai vagă de „regele lui Israel”. Conform specialiștilor, aceste două texte reflectă împrejurările unei epoci mai recente, din timpul domniei regilor Ioahaz (820-803 î.C.) și Ioaș (803-787 î.C.), care au fost nevoiți să lupte împotriva arameenilor din Damasc, a căror putere creștea, în timp ce Israelul decădea (vezi 2Rg 13,3-5
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
beduinii au făcut-o bucăți, dar a fost salvată de arheologul Clermont-Ganneau. Reconstituită, se găsește acum la muzeul Louvre din Paris. Ea cuprinde treizeci și patru de rânduri și vorbește de evenimente care au avut loc între 852 și 842 î.C. Textul inscripției sugerează că stela a fost ridicată într-un sanctuar pentru a mulțumi lui Chemoș, zeul Moabului, după victoriile decisive repurtate împotriva dușmanilor Moabului. Fragmentul cel mai important și mai interesant pentru noi afirmă: Eu sunt Meșa, fiul lui Chemoșiat
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
Dan în care regele Hazael al Damascului pretinde că l-a omorât pe regele lui Israel, Ioram, și pe regele lui Iuda, Ahazia (regele din „casa lui David”). Cum stela este incompletă, nu se știe exact ce conținea începutul inscripției. Textul este scris în aramaică și comportă unele dificultăți de traducere. Din cele treisprezece rânduri de text reconstituit, numai câteva sunt complete. Citez numai câteva fraze importante și mai lizibile într-o traducere nu întru totul literală. L-am ucis pe
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
Ioram, și pe regele lui Iuda, Ahazia (regele din „casa lui David”). Cum stela este incompletă, nu se știe exact ce conținea începutul inscripției. Textul este scris în aramaică și comportă unele dificultăți de traducere. Din cele treisprezece rânduri de text reconstituit, numai câteva sunt complete. Citez numai câteva fraze importante și mai lizibile într-o traducere nu întru totul literală. L-am ucis pe Ioram, regele lui Israel, fiul lui Ahab, și pe Ahazia, fiul lui Ioram, regele din casa
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
de la Tel Dan, după cum am văzut mai înainte, dar această parte este foarte fragmentară. Se spune numai că „Iehu a domnit peste Israel”. Probabil se face aluzie și la un asediu al unei cetăți a Israelului de către regele Damascului, Hazael. Textul este într-adevăr dificil de înțeles, însă situația nu pare imposibilă pentru că Hazael și Iehu aveau politici opuse față de Asiria. În plus, Biblia spune că Hazael a reușit să cucerească toate teritoriile din Transiordania ce aparțineau regatului Israel (2Rg 10
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
și Damasc în acest timp. Biblia nu menționează deloc supunerea lui Iehu față de Asiria și nici tributul plătit lui Salmanasar al III-lea. Cum se explică acest lucru? Ca și în alte cazuri, trebuie să ne întrebăm care este intenția textului și „genul său literar”. Relatarea din 2Rg 9-10, care descrie cu lux de amănunte „lovitura de stat militară” a lui Iehu împotriva casei lui Omri, este de factură profetică. Iehu este prezentat ca un slujitor al cauzei lui Yhwh, Dumnezeul
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
despre evenimente care afectează direct teritoriul lui Israel și destinul populației locale. Altfel, nu menționează nimic, ca și în cazul bătăliei de la Qarqar sau al tributului lui Iehu. Toate acestea ne arată grija cu care trebuie să citim nu numai textele biblice, dar și documentele Orientului Mijlociu antic. Fiecare are perspectiva și intenția proprie, fiecare interpretează și organizează datele în funcție de mesajul propus, care poate fi politic sau religios, sau și unul și altul. Fiecare document vrea să convingă luarea unei poziții
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]
-
la stânga și la dreapta îl însoțesc pe regele Asiriei, purtând un parasol, evantaie și alte simboluri ale puterii. Trebuie să subliniem, așadar, că însăși Biblia poate oferi două opinii contrare, cvasi antitetice despre același eveniment și despre același personaj. Ambele texte sunt „inspirate” și fac parte din Sfânta Scriptură. Perspectivele sunt diferite, pentru că autorii scriu în două epoci diferite și vor să demonstreze două „teze” diferite. 2Rg 9-10 vrea să demonstreze triumful celui care este fidel religiei lui Yhwh, Dumnezeului lui
Cuvântul lui Dumnezeu în povestirile oamenilor by Jean Louis Ska () [Corola-publishinghouse/Science/100975_a_102267]