18,324 matches
-
sfîrșit în eșecul tentativelor de formulare a unui pact politic nou între diferitele populații ale Austro-Ungariei. Refugiați în țările Antantei sau în țări neutre. aceștia se pretind purtători de cuvînt ai celor 23 de milioane de supuși, membri ai minorităților lingvistice ale Imperiului 45 % din totalul populației în vreme ce ei nu erau decît niște clici mărunte. Mai norocoși sînt activiștii cauzei slavilor de sud318, adică adepții unificării politice din afara spațiului austriac al sîrbilor, croaților, slovenilor și mai tîrziu al muntenegrenilor. Aceștia servesc
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
fapt, ele deja subscriseseră la un contract politic diferit, care le satisfăcea suficient în ceea ce privea situația minorităților dependente de Austria; ori aspirau mai mult sau mai puțin confuz la obținerea unui aranjament analog, imperial și național totodată, în ceea ce privește grupurile lingvistice conduse într-o manieră încă inegală de către Ungaria sau Rusia. De altfel, în afară de cîteva excepții 320, aceste populații n-au fost consultate în legătură cu destinul lor, o astfel de neglijență părînd recomandabilă în măsura în care aspirațiile se raportau în general mai mult la
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
particularismelor etnoreligioase reprimate, și cu atît mai puțin de o viziune comunitară "imaginată", ca să folosim termenii lui Benedict Anderson. Aceasta nu este altceva decît un artificiu bazat pe mărirea prejudiciilor politice sau pe travestirea ne-mulțumirilor de natură administrativă și lingvistică. De fapt, imensa majoritate a membrilor minorităților slave ale Imperiului habsburgic profesa religia catolică întocmai ca austriecii și ungurii. Aceasta era deosebită prin limbajele sale, dar toleranța puterii vieneze făcea ca această alteritate să genereze la rîndul ei doar o
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
pe baza unei comunități de limbă, de teritoriu, de viață economică și de formație psihică, toate acestea constituindu-se în fond într-o comunitate de cultură".345 În subtext, trebuie să se înțeleagă de fapt că națiunea primordială, de natură lingvistică sau etnică nu poa-te fi atribuită decît unei deschideri culturale înglobînd la limită necesitățile economice, dar că identitatea pe care o modelează la diversele sale nivele nu legitimeză în nici un caz achiziționarea suveranității politice. Națiunea materială și culturală nu reprezintă
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
crește din ce în ce mai mult reacția de susținere a partidelor de trezire națională, ostile fărîmițării micilor state. Într-un timp atît de scurt e greu de evaluat rezultatul acestei bulversări. La prima vedere, în majoritatea cazurilor, s-ar părea că problema grupurilor lingvistice și religioase împărțite între diferite țări nu s-a rezolvat încă. S-ar părea că după 1918 diseminarea acestora n-a încetat să crească. În vechiul imperiu al Habsburgilor, aceste grupuri erau legate cel puțin de aceeași guvernare centrală. Remanierile
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
nu fără paradox, vorbea John Plamenatz. Faptul este argumentat prin cronologia destul de recentă a dezvoltării lor politice, ca-re nu coboară mai mult de 1870-1890 cît și prin resortul etnic și cultural, în ceea ce-i privește pe basci, și mai mult lingvistic în Catalonia. Preocupați fiind de a-și conserva propria identitate, bascii se autodefinesc prin termenul de Euskaldun, adică cei care vorbesc limba bască. Expresia proiectului lor politic înseamnă însă o sporire a riscului în condițiile în care, pe la 1870, jumătate
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
fracționată în multiple graiuri necodificate, erudiții încearcă să inventeze un idiom standard scris, în manieră modernă. Inițiativa va debuta în intervalul 1876-1880 prin apariția revistelor Euskara și Ruskalerria, urmată de tentiva creării unei limbi de stat potențiale, printr-un exercițiu lingvistic aplicat populației ce manifesta tendințe hispanofone. O dată cu întreprinderea de resurecție a limbajului va începe afirmarea unui particularism etnic și religios ce nu-și află egal nici chiar în Europa Orientală. În sfîrșit, acțiunea culturală și politică va fi acompaniată de
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
amenințarea de a-și pierde postul; televiziunea locală, care dispunea de două canale, în euskera și în spaniolă, îl tranformă pe cel de-al doilea în canal bilingv; mai mult încă, autoritățile între-prind un amplu proces așa-numit de "normalizare lingvistică" ce constă în fapt în impunerea limbii basce unei majorități rămase în cea mai mare parte hispanofone.384 În schimb, în măsura în care ambiția națională provenea dintr-un particularism cultural ce ignora exaltarea religioasă și prejudecata rasistă, în Catalania, nu s-au
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
și-au făcut din aceasta o profesie. Un caz similar, deși nu de o profunzime istorică la fel de mare, îl constituie conflictul care, în Belgia, îi opune pe flamanzi, valonilor. Și în acest caz, instrumentul dezvoltării revendicărilor flamande îl constituie particularismul lingvistic și cultural. În plus, aici se implică și elementul religios, clerul fiind vreme îndelungată depozitarul identității lingvistice a Flandrei opunîndu-se astfel unei burghezii a "fransquillon-ilor" care tinde, pînă în 1930, să adopte franceza. Dar și în acest caz, sentimentul de
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
mare, îl constituie conflictul care, în Belgia, îi opune pe flamanzi, valonilor. Și în acest caz, instrumentul dezvoltării revendicărilor flamande îl constituie particularismul lingvistic și cultural. În plus, aici se implică și elementul religios, clerul fiind vreme îndelungată depozitarul identității lingvistice a Flandrei opunîndu-se astfel unei burghezii a "fransquillon-ilor" care tinde, pînă în 1930, să adopte franceza. Dar și în acest caz, sentimentul de umilire culturală a căpătat amploare abia în momentul rupturii dintre Belgia francofonă și Belgia neerlandofonă, adică, atunci
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
în ansamblul francez n-a fost tulburată decît de conflictul dintre francitate și italienitate, conflict stopat de către cel de-al Doilea Imperiu. Apoi, odată cu apariția ziarului A Tramuntana, în 1896, s-a declanșat un proces în stil balcanic de reinventare lingvistică și culturală care a generat încă înainte de 1940 curente politice naționaliste: Partitu Corsu d'Azione (1922) și Partitu Corsu Autonomista (1927). Însă, în acest caz, este vor-ba mai mult de aparențe, întrucît aceste formațiuni sînt descalificate odată ce au primit sprijinul
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
să primească mijloacele necesare pentru a se instrui în limba sa"394. Faptul cel mai remarcabil se raportează totuși la reformele în curs de realizare din timpul de față. În Moravia, cehii și germanofonii tocmai au ajuns la un compromis lingvistic și politic ce urmează să asigure o autonomie națională și individuală totodată pentru fiecare grup, ast-fel încît membrii lor să-și poată manifesta apartenența în libertate deplină și nu neapărat în virtutea unei predestinări etnice. Copiii lor se pot orienta
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
va crește de la 41,2 la 48,1 % între cele două recensăminte efectuate în 1880 și respectiv 1910. În schimb, slavii de sud, croați sau sîrbi, se încăpățînează să reziste maghiarizării. În paralel, în spațiul austriac, recunoașterea legală a drepturilor lingvistice ale naționalităților nu rezolvă toate pro-blemele acestora și nu le satisface toate aspirațiile. Responsabilii locali încalcă adesea prevederile constituiționale în materie școlară sau administrativă, fără ca instanțele judiciare solicitate să intervină ferm. În plus, în practică, germana înde-plinește rolul de limbă
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
Ea va trece chiar, printr-un proces de contaminare naturală, din domeniul profesional, în cercul familial, în cadrul burgheziei moderne și al mediilor dornice de promovare socială, în timp ce elita evreiască va abandona limba idiș în favoarea germanei. Să nu uităm că certurile lingvistice și naționale vor determina un blocaj al Parlamentului. În 1906, împăratul Franz-Iosif va încerca să învingă opoziția naționalilor germani instaurînd sufragiul universal ce va intra în vigoare o dată cu alegerile din anul următor. Dar această dechidere nu va tempera situația, traducîndu-se
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
du dualisme, el avansează o propunere de "autonomie personală" care constă în operarea unei separări a afacerilor economice de politica generală, pe de o parte, fapt ce ar trebui să se realizeze pe baze teritoriale, și în reconsiderarea problemelor naționale, lingvistice sau religioase, pe de altă par-te, a căror gestionare ar trebui să se facă în afara oricărui prin-cipiu de atașare la un teritoiu sau de circumscriere administrativă.398 În acest dispozitiv, guvernul central deținător de competențe generale în domeniul economiei
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
s-a produs totuși, în 1847, în contextul războiului civil Sonderbund-ul ea a opus cantoane protestante de orientare liberală și laică ce erau în aceeași măsură germanofone și francofone altor cantoane, catolice și clericale, nu mai puțin amestecate în plan lingvistic. E adevărat, afiliațiile confesionale pierzîndu-și din pregnanță, asemenea clivaje contrariază mult mai puțin în prezent. Antagonismul grupurilor lingvistice este acum ațîțat, făcînd destul de vulnerabilă o identitate care, în fața propriei singurătăți, simte mai puțin orgoliul civic, și mai multă neliniște. Dar
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
liberală și laică ce erau în aceeași măsură germanofone și francofone altor cantoane, catolice și clericale, nu mai puțin amestecate în plan lingvistic. E adevărat, afiliațiile confesionale pierzîndu-și din pregnanță, asemenea clivaje contrariază mult mai puțin în prezent. Antagonismul grupurilor lingvistice este acum ațîțat, făcînd destul de vulnerabilă o identitate care, în fața propriei singurătăți, simte mai puțin orgoliul civic, și mai multă neliniște. Dar, chiar și atunci cînd un monument și-a pierdut semnificația, piedestalul rămîne. Spiritul elvețian ignoră noțiunea de minoritate
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
comparativ cu Staatsbürger, în virtutea căruia cetățeanul este investit cu capacitate politică prin grația unui stat hotărît să domnească în numele său. De asemenea, el nu este într-o măsură mai mare nici produsul instrumentelor de comunicare în masă și de unificare lingvistică inaugurată de către imprimerie. Dacă tipografii elvețieni, familia Platter scumpă lui Emmanuel Le Roy Ladurie, au contribuit la înflorirea print-limbajelor limbilor tipărite folosite de prinții Franței și ai Germaniei în acțiunilor lor de inoculare a naționalismelor de stat, ei au lucrat
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
acesta se confundă cu vreuna din subordonările determinate de norma constituțională, poate se circumscrie cadrului teritorial al unui canton sau se atașează aceluia, relativ transteritorial, al confederației întregi. Însă la fel de bine el poate să ignore această normă, supunîndu-se unei alegeri lingvistice, "romandă", adică francofonă sau germanică sau, mai rar în zilele noastre, se poate exprima printr-o identifi-care religioasă, protestantă sau catolică. Un astfel de dispozitiv cu geometrie variabilă favorizează, s-ar spune, particularis-mele. În cazul elvețienilor însă, tocmai particularismele creează
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
În afară de aceasta, cel mai important este faptul că acestor competențe revendicate de către puterile regionale li se adaugă, în cazul comunităților cu adevărat istorice ale Catalaniei, Țărilor basce sau Galiciei 404, factorul de diferențiere socială și culturală legată de particularismul lor lingvistic. Astfel, între 1977 și 1985 s-au creat nouăsprezece comunități autonome care cuprind întreg teritoriul spaniol. Această generalizare răspunde promisiunii de liniștire a situației, întru-cît permite plasarea, în mod formal, pe același plan, a generalității catalane, cu "comunitatea autonomă a
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
a vorbit, în ceea ce le privește, de un așa-numit "regionalism suscitat" destinat să "camufleze într-o oarecare mă-sură marile regionalisme basc și catalan care produceau teamă noii Spanii."406 Însă, acest antrenament artificial s-a produs în contexte lingvistice sau istorice mai mult sau mai puțin propice. Ținutul Valenciei s-a putut folosi de persistența relativă a limbii, de altfel derivată din catalană. Insulele Baleare au beneficiat de același factor generat de extinderea unei zone cata-lofone ce numără 7
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
Galicia, la nivelul intermediar,opt comunități cu o poziție mai fermă din motive diferite, și la ni-velul de jos, celelalte unsprezece, antrenate de acestă dinamică la care ele n-au aderat decît prin forța împrejurărilor. Fiindcă acestea nu prezentau trăsături lingvistice, geografice sau istorice distinctive, care să le justifice existența, aceste așa-numite autonomii nu erau altceva decît un efect al oportunismului politic al artizanilor tranziției profranchiste. Caracterul artificial al instituționalizării unei legitimități autonomiste nu constituie totuși aspectul cel mai remarcabil
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
practica și nu doar textele normative, nu numai comunitățile prevăzute cu o limbă distinctă de cea spaniolă încearcă să se impună cu scopul de a-și asigura o marcă distinctivă și totodată un semn de apartenență politică. Lipsite de specificitate lingvistică, majoritatea celorlalte comunități se servesc de alte mijloace, mai puțin evidente, însă cu scopul de a obține același rezultat: acestea își inventează o istorie și tradiții mai mult sau mai puțin glorioase, dacă nu cumva se forțează să scoată la
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
întreținută de esențe profunde, dar greu de definit. 403 Cf. J.Rohr, La Démocratie en Suisse, Paris, Economica, 1987, pp.68-71. 404 Situată în extremitatea atlantică, în partea de nord-vest a Spaniei, Galicia aparține, din punct de vedere istoric, domeniului lingvistic portughez. Particularismul său cultural este totuși mai puțin marcant față de acela al Catalaniei sau al Țărilor basce. Referitor la aceasta, nu este lipsită de importanță observația că generalul Franco era galician. 405 Acestea sînt: consiliile Andaluziei (Sevilla), deputăția generală a
by GUY HERMET [Corola-publishinghouse/Science/968_a_2476]
-
alții și i-au etichetat în diferite feluri. Această cultură le oferă posibilitatea de a-i face pe surzi oameni compleți, care să se adapteze prezentului. Ea permite surzilor să se gândească la ei înșiși ca la ființe culturale și lingvistice, le dă un motiv de a coexista cu alții în lumea modernă, de a nu uita trecutul. În 1912 George Veditz, persoană surdă, unul din primii președinți ai Asociației Surzilor din Statele Unite, referindu-se la el și la colectivitatea sa
Cultura surzilor ?i viitorul comunit??ii lor by Florea Barbu () [Corola-publishinghouse/Science/84045_a_85370]