18,784 matches
-
lui B. un loc deosebit îl ocupă lucrarea Fără interpret (1972), apărută simultan în limba română și în limba maghiară (Tolmács nélkül, 1972), care cuprinde convorbiri cu 56 de scriitori români și maghiari despre relațiile literare româno-maghiare. Cartea este o mărturie despre prietenia literară și un document al respectului reciproc, al solidarității umane. B. s-a dovedit un traducător devotat al prozei românești. În sfera preocupărilor sale intră atât proza literară, cât și cea științifică, atât proza contemporană, cât și cea
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/285676_a_287005]
-
exemplu, Ethel Albert (1972:88), un lingvist american care în anii '50 a lucrat în estul Africii în orașul Burundi, afirmă despre tribunale că: Se presupune că interesul propriu și amestecul sentimentelor adversarilor și martorilor îi va îndemna să depună mărturii false, să exagereze pagubele sau să ceară compensații care depășesc pierderile reale și chiar să comită acte de sperjur. Tribunalele britanice și americane se aseamănă mult în această privință celor din Burundi. Totuși, există anumite diferențe semnificative. Tribunalele britanice, la
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
sînt sancționate cu severitate. O trăsătură comună tuturor proceselor judiciare din orice comunitate tribală sau preindustrială este invocarea unor judecători supranaturali care ar avea dreptul de a lua decizii și de a pedepsi martorii mincinoși. Judecățile prin pedepse sau cu ajutorul mărturiilor sub jurămînt nu se bazează pe dovezile aduse în fața instanței, ci pe o intervenție supranaturală care să indice verdictul. În cele zece porunci biblice se interzice depunerea unei mărturii false, iar în legile engleze a existat întotdeauna o asociere între
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
și de a pedepsi martorii mincinoși. Judecățile prin pedepse sau cu ajutorul mărturiilor sub jurămînt nu se bazează pe dovezile aduse în fața instanței, ci pe o intervenție supranaturală care să indice verdictul. În cele zece porunci biblice se interzice depunerea unei mărturii false, iar în legile engleze a existat întotdeauna o asociere între minciună și justiția divină. Încă de la început, depunerea jurămîntului prin care o persoană este obligată să spună adevărul a fost adoptată ca un mecanism prin care Dumnezeu este implicat
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
cînd adevărul le-ar aduce pagube. (Baker și Milsom 1986:441) Totuși, în ciuda introducerii pedepsei pentru infracțiunea de sperjur, declarațiile făcute sub jurămînt au continuat să fie asociate posibilității de intervenție a justiției divine. Mai tîrziu, atitudinea sceptică față de veridicitatea mărturiilor nedepuse sub jurămînt a ajuns să se datoreze libertății persoanei de a spune orice și absența unei invocări a justiției divine (cf. Spencer și Flin 1990:49-55). Depunerea jurămîntului de către acuzat are o istorie mai complicată. Acuzații anglo-saxoni își susțineau
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
s-a insistat... că a obliga un acuzat să depună jurămînt era un act contrar voinței lui Dumnezeu și a legilor naturii" (Williams 1963:41). Dreptul acuzatului de a nu spune nimic, asociat cu imposibilitatea acestuia de a face o mărturie sub jurămînt, a condus la ceea ce Williams (1963:45) numește "achitări neîndreptățite". Acest lucru a fost remediat prin acordarea dreptului acuzaților de a face, din sală, afirmații în afara jurămîntului, practică anulată în 1982 ca o consecință întîrziată însă necesară a
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
neîndreptățite". Acest lucru a fost remediat prin acordarea dreptului acuzaților de a face, din sală, afirmații în afara jurămîntului, practică anulată în 1982 ca o consecință întîrziată însă necesară a schimbării introduse în 1898, prin care acuzatul avea dreptul să depună mărturie sub jurămînt (cf. Comisia de revizuire a legii 1972:65-66). Astfel este clar că atitudinile față de depunerea jurămîntului s-au schimbat foarte mult de-a lungul secolelor. Unele din aceste schimbări au fost influențate de modificări în legile care acordau
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
a nu fi interogat, ceea ce Williams (1963:37-38) consideră similar privilegiului american de a nu se autoacuza. Spre sfîrșitul secolului al XIX-lea, opinia publică s-a îndreptat spre acest "drept de a tăcea" și a introdus ca opțiune depunerea mărturiei sub jurămînt, conform căreia acuzatul putea fi interogat "mai mult pentru a desființa acest scut protector al tăcerii, decît pentru a-i favoriza pe cei nevinovați" (Cornish 1978:58; Cornish și Clark 1989: 618-619). Ideea de pericol dublu dispăruse efectiv
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
acuzatul putea fi interogat "mai mult pentru a desființa acest scut protector al tăcerii, decît pentru a-i favoriza pe cei nevinovați" (Cornish 1978:58; Cornish și Clark 1989: 618-619). Ideea de pericol dublu dispăruse efectiv. În studiul său asupra mărturiilor, Comitetul de revizuire a legii (1972:163-166) identifică motivele pentru care majoritatea membrilor acestei comisii considerau că jurămîntul judiciar ar fi trebuit înlocuit cu "intenția de a spune adevărul", un argument fiind că: pentru o persoană cu o anume apartenență
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
depășește domeniul legislativ". Drept urmare, cînd propunerile Comitetului au fost puse în practică în sistemul de legi, depunerea jurămîntului nu a fost afectată cu nimic. În unele jurisdicții ale statelor americane și în alte tribunale europene, acuzatul are voie să depună mărturie în absența prestării jurămîntului, încît să nu fie mai tîrziu pedepsit pentru sperjur (Freedman 1975:31; Wigmore 1976: s.1826). Alți martori ar putea ține cont de posibilele pedepse ale justiției pămîntene și divine; însă interesul acuzatului de a minți
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
reală sau supranaturală. Însă dacă în comunitățile industrializate a scăzut credința în intervenția justiției divine, ea a rămas totuși la fel de bine implementată în mentalitatea oamenilor din zona rurală. De exemplu, Herzfeld (1990:310-315) semnalează gravitatea acordată pedepsei divine în cazul mărturiilor false de către hoții și călugării păstori din Creta anilor '80. Acuzații pot minți cu ușurință; însă cum am putea interpreta afirmațiile făcute de avocați? A avut Oscar Wilde dreptate să îi excludă din rîndul persoanelor care au contribuit la declinul
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
față obligațiilor de mai sus, un avocat se poate descurca să prezinte cît mai bine declarația unui client despre care știe că e falsă: regulile par să ceară ca apărătorul oficial al unui acuzat să-și îndemne clientul să corecteze mărturia falsă, însă dincolo de acest lucru, îndatorirea de a păstra informația confidențială îl împiedică pe avocat să spună adevărul. Totuși, o dată cu prezentarea situației de mai sus ca rezolvare a trilemei, Freedman oferă și alte soluții propuse de diverși juriști sau adoptate
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
păcăli și o capcană. În sistemele juridice pe care le-am avut în vedere, audierile au scopul de a descoperi și/sau de a reconstitui adevărul; dacă are loc o inducere în eroare, ea va lua forma dovezilor înscenate și mărturiilor născocite. Interogatoriile pot fi înșelătoare, dar, conform regulilor, răspunsurile care se cer ar trebui să reducă frecvența minciunii. Căutarea adevărului nu este, totuși, ținta de bază a tuturor tribunalelor. În tribunalele familiale, se pune în schimb un accent mai puternic
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
sînt, însă ofereau singura cale posibilă de a ajunge la o înțelegere". Minciunile abundă nu numai în procesele care au ca scop ajungerea la un compromis. Înșelătoria este în floare și în procesele în care nu se depun prea multe mărturii individuale. Un exemplu de contestare agresivă a minciunii este menționat în capitolul 5. Activitatea poliției este un alt domeniu în care înșelătoria, care include minciuna, este des întîlnită. Ca și în acțiunile guvernului, și în cercetarea psihologică ce urmează să
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
conduce la o "alchimie greșit direcționată a moralei spre pragmatică" și are drept consecință utilizarea unui "vocabular neutru". Jackall dă drept exemple "stabilirea prețului" pentru fixarea prețului, "rezolvarea problemei" și "asigurarea că lucrurile nu vor scăpa de sub control" în cazul mărturiilor false, a furturilor și conspirației din cadrul afacerii Watergate și "un complex de simptome" pentru bisinoză, o boală de plămîni foarte gravă. Jackall susține că utilizarea acestor eufemisme face parte dintr-un proces mai larg prin care membrii birocrației învață că
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
Boulay spune că pînă să se ajungă la tribunal, problema devenea atît de confuză, încît se transforma mai degrabă într-o dispută pe tema onoarei decît o neînțelegere legată de bucata de pămînt de la care se pornise inițial. A depune mărturie falsă, în măsura în care acest lucru se lega de cineva care își revendica un teren ce ar fi aparținut de fapt unei alte persoane, era drept urmare o atitudine percepută ca parte a luptei pentru prestigiu în interiorul comunității și era practicată permanent, chiar dacă
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
fapt unei alte persoane, era drept urmare o atitudine percepută ca parte a luptei pentru prestigiu în interiorul comunității și era practicată permanent, chiar dacă nici unul dintre adversari nu ar fi recunoscut aceasta. În același timp, toată lumea era de acord că depunerea de mărturii false în tribunal era un păcat, din moment ce martorului i se cerea să jure pe Biblie că spune adevărul. Totuși, du Boulay (1974:62) spune că "Săteanul nu are senzația că își trădează credința religioasă dacă minte...". Într-adevăr, pentru că loialitatea
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
de a fi descoperit este totuși de a lăsa pe cineva naiv sau care nu cunoaște adevărul, să spună minciuna. Acesta este actul de a minți prin intermediul altcuiva. Un exemplu ilustrativ l-a oferit viceamiralul Poindexter (Washington Post 1987) în mărturia sa către comitetul Senatului Statelor Unite care a investigat afacerea Irangate: M-am hotărît să nu-i cer părerea președintelui, pentru a nu-l implica și a-i da posibilitatea să se apere în cazul în care ar fi fost acuzat
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
și culturale, obligația morală de a spune întotdeauna "adevărul" trebuie considerată o recentă achiziție a ethos-ului nostru. Teoria lui Scheibe este susținută de Arendt (1968:232) care spune că nici una dintre religiile principale, cu excepția zoroastrismului, nu includeau minciuna, spre deosebire de "mărturia falsă", în catalogul lor de păcate grave, și că numai odată cu apariția puritanismului și a științei organizate minciunile au început să fie considerate ofense serioase. Ambele afirmații au fost contestate (Bok 1978:302). Budismul include o obligativitate intransigentă de a
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
pot face acest lucru se confruntă singuri cu suferința. De aceea, un păcălit slab de înger și singuratic poate fi mai fericit, dar nu și mai înțelept, dacă nu reușește să descopere minciuna spusă de cineva în care are încredere. Mărturia oferită de femeile consultate de Werth și Flaherty, citată în capitolul 7, ilustrează neputința păcăliților slabi de înger de a face față unor adevăruri neplăcute și suferința pe care acestea le-o provoacă. Astfel, deși ne-ar surîde să ne
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
mai departe de minciunile discutate în capitolul 7, unde am încercat să fac diferența între autoamăgire și autoiluzionare. Procesul de transformare care intervine atunci cînd mincinoșii încep să creadă că ceea ce spun este adevărat a fost exemplificat nu numai de mărturia femeilor traumatizate cu privire la relațiile lor personale, ci și de afirmațiile făcute de politicienii americani și agenții lor publicitari pe timpul războiului din Vietnam. Consecințele autoiluzionării sînt în ambele cazuri grave, chiar dacă diferă. Transformarea implică o progresie, care se întinde pe parcursul a
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
întreba David într-unul din psalmii săi [Psalmi, 4:2]. Faptul că oamenii sînt încă "grei la inimă" rezultă, printre altele, și din interpretarea relațiilor lui Dumnezeu cu omul dintr-o perspectivă negativistă. Multiple erezii și nuanțe de ateism stau mărturie pentru aceasta. Urmînd, bunăoară, raționamentul critic al lui Hivi Gabalki (secolul VIII-IX e.n.), atributele manifeste ale răului în lume s-ar regăsi nemijlocit în existența unui Dumnezeu caracterizat prin trăsături negative, precum [Belenki, 1982:38-39]: Dumnezeu nu poate fi absolut
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
noastre, nu există loc pe mapamond în care fotbalul să nu fie cunoscut, învățat și practicat cu pasiune. Putem afirma că dintre toate sporturile, fotbalul este, fără îndoială, cel mai vechi sport. Ne-ar putea contrazice iubitorii atletismului, aducând drept mărturie Olimpiadele antice, sau chiar cursa soldatului de la Marathon, cel care în anul 490 Î.Ch. a adus atenienilor vestea victoriei asupra perșilor. Fotbalul este singurul joc sportiv în care omul se lipsește de aportul mâinilor, excepție făcând numai repunerea mingii
Metodica predării fotbalului în gimnaziu by Gheorghe BALINT () [Corola-publishinghouse/Science/1663_a_3119]
-
și cu insolite dislocări de sintaxă și topică. Punctul cel mai înalt al acestui proces de obscurizare e atins de ciclurile Exerciții de tăcere (1917-1954) și Geluituri (1946), apărute fragmentar în antologia Ani (1973), drastic redusă prin intervenția cenzurii - potrivit mărturiei lui Dinu Pillat, alcătuitorul ediției. Ultima fază a liricii lui N., înscrisă în eonul manierist așa cum îl înțelege un teoretician ca Gustav-René Hocke, propune o epură a spiritului într-o subtilă construcție de esențe ideale, replică la lumile „poliedrale” ale
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/288422_a_289751]
-
legitatea obscură a blestemului atavic. Impresia de artificial a romanului vine însă din modalitatea compozițională exploatată inabil: o rememorare dialogată, prin care protagonistul își spune istoria în timpul unei călătorii. S. a abordat și reportajul, realizând, foarte prompt, emoționante colaje de mărturii ale unor participanți la evenimentele revoluționare din Timișoara sfârșitului de an 1989. SCRIERI: Drumul, Timișoara, 1979; Movila albă, Timișoara, 1981; Ceața, Timișoara, 1984; Pragul, Timișoara, 1986; Reportaj cu sufletul la gură, Timișoara, 1990; Lumea bună a balconului, Timișoara, 1995; Pânda
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/290009_a_291338]