2,398 matches
-
în treacăt referire la distrugerea iudaismului european 29. Contrastul cu anii 1970, mai ales în Statele Unite, țară unde evreii nu au fost confruntați direct cu genocidul, este evident. Astăzi nu te poți adresa lumii evreiești fără să te raportezi la genocid. Nu face asta, mai ales în Europa, ca tinerele generații să acceadă la cunoașterea evreilor numai prin intermediul genocidului, al exterminării lor, și nu al îndelungatei lor prezențe pe continent și al contribuțiilor lor, până în zilele noastre, la viața țărilor respective
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
evreii nu au fost confruntați direct cu genocidul, este evident. Astăzi nu te poți adresa lumii evreiești fără să te raportezi la genocid. Nu face asta, mai ales în Europa, ca tinerele generații să acceadă la cunoașterea evreilor numai prin intermediul genocidului, al exterminării lor, și nu al îndelungatei lor prezențe pe continent și al contribuțiilor lor, până în zilele noastre, la viața țărilor respective? Genocidul, din cauza obsesiei care-l înconjoară și a cultului civil căruia îi dă loc, a devenit tema principală
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
Nu face asta, mai ales în Europa, ca tinerele generații să acceadă la cunoașterea evreilor numai prin intermediul genocidului, al exterminării lor, și nu al îndelungatei lor prezențe pe continent și al contribuțiilor lor, până în zilele noastre, la viața țărilor respective? Genocidul, din cauza obsesiei care-l înconjoară și a cultului civil căruia îi dă loc, a devenit tema principală a discursului public despre evrei și iudaism. Un capitol din istoria evreilor, oricât de dramatic și fatal ar fi el, a înlocuit istoria
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
căror discurs separa clar altădată "binele" de "rău", răspunde nevoii noastre de o piatră de încercare morală 31. Însă numai istoria este în măsură să-i universalizeze mesajul. Nu o memorie cu funcționare "narcisistă". Sanctificarea și narcisizarea au disociat acest genocid de celelalte catastrofe cunoscute de umanitate de-a lungul parcursului ei. Această izolare, dorită de cei care elaborau instituționalizarea și politizarea Holocaustului, implică și pericole. Unul dintre cele mai notabile, frecvent astăzi, inclusiv în Franța, este ceea ce Micahel Marrus, marele
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
astăzi, politicienii de toate culorile s-au grăbit să-i apere care mai de care pe evrei. N-ar trebui să vedem și aici expresia noului naționalism al diasporei, sprijinit pe un trecut de suferințe evreiești, abuzând de referiri la genocid, axat pe susținerea Israelului și gata să pună criticile al căror obiect este în categoria antisemitismului, totul pe fondul traumatismului reactivat într-un climat tensionat? Rasismul antiarab urmează și el o curbă ascendentă și se dezvoltă pe un sol al
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
iar comportamentul lor ne ridică și mai multe semne de întrebare. Până de curând, cuvântul de ordine era datoria de memorie. Astăzi pare să se impună "datoria de vigilență" împotriva antisemitismului. Dacă prima era în mod firesc propovăduită de victimele genocidului și urmașii lor, în majoritate așkenazi, cea de-a doua pare susținută mai mult, deși nu exclusiv, de evreii originari din Africa de Nord. În lipsa unui adevărat efort de memorie asupra exilului lor, insuficient recunoscut, de aceea, ca experiență fondatoare a unui
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
suscitat de teamă, întreține la rândul lui o adevărată teamă. A devenit astăzi contraproductiv și scapă de sub controlul inițiatorilor săi, care probabil nu prevăzuseră asemenea excese, nici nu estimaseră cât de explozivă poate deveni această teamă, grefată pe traumatisme profunde, genocid sau exil. Chiar dacă nu este dus la formele lui extreme decât de o minoritate, efectele acestui militantism al vigilenței ar putea să se întoarcă, vai!, împotriva evreilor în ansamblu și să adâncească mai mult prăpastia dintre Franța și cetățenii ei
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
i se va părea cât se poate de uimitor că evreii au mai putut să creeze și procreeze, să se roage și să trăiască, să se bucure și să spere. Nu este inutil să amintim că Simon Wiesenthal, supraviețuitor al genocidului, celebru vânător de criminali naziști, era și fondatorul, la Los Angeles, al unui Muzeu al Holocaustului care-i poartă numele, Simon Wiesenthal Center / Museum of Tolerance. Holocaustul ar merita să fie recunoscut pentru ceea ce este, și anume un eveniment tragic
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
susține că, în povestirile tradiției evreiești, lumea se dovedește purtătoarea unei semnificații umane ale cărei ingrediente sunt suferința și comedia. Dar suferința este cea care, de acum, cimentează identitatea individuală. În contextul american, unde evreii nu fuseseră afectați direct de genocid, suferința și incarnarea ei supremă, Holocaustul, au permis înlocuirea religiei care nu mai era practicată cu o religie civilă. În Franța, această observație rămâne la fel de valabilă. Cu trecerea anilor, identificarea morală cu victimele Holocaustului și moștenirea suferinței îmbogățesc identitatea "evreilor
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
la Soluția Finală și la colaborare 9. Mai aproape de noi, și chiar mai rău dacă este posibil așa ceva, în ultima ei carte, Pourquoi?, Brigitte Bardot numește "lagăre de concentrare" crescătoriile intensive de porci, "holocaust" abandonarea animalelor pe timpul verii, califică drept "genocid" exterminarea focilor și-l supranumește "Himmler" pe președintele Federației Vânătorilor 10. Am putea da multe exemple. Orice violență reală sau presupusă, orice traumatism par de acum să solicite recurgerea la vocabularul genocidului evreiesc, la o terminologie a extremei și în
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
porci, "holocaust" abandonarea animalelor pe timpul verii, califică drept "genocid" exterminarea focilor și-l supranumește "Himmler" pe președintele Federației Vânătorilor 10. Am putea da multe exemple. Orice violență reală sau presupusă, orice traumatism par de acum să solicite recurgerea la vocabularul genocidului evreiesc, la o terminologie a extremei și în care această extremă este în cele din urmă banalizată și dispare. Din cauza supraîncărcării ei emoționale, datoria de memorie deviază de la traiectorie, iar obiectivele depozitarilor acestei memorii sau ale celor care-i continuă
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
care o revendică și rămâne ermetică pentru alte grupuri atâta timp cât nu se inserează într-o memorie cu adevărat colectivă. Chiar și istoria, singurul garant al perenității acestei memorii, funcționează cu dificultate dacă nu face conexiunea între vii și morți pentru ca genocidul evreilor să poată dobândi valoare de experiență a răului absolut pentru toți: aici se poate naște empatia față de bărbații și femeile exterminați de naziști. Această necesară istoricizare i-ar elibera pe evreii înșiși de povara prea grea a datoriei de
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
întâi în cinci foiletoane în revista New Yorker în februarie și martie 1963, apoi în volum, Eichmann la Ierusalim provoacă imediat o dezbatere în lumea evreiască despre problemele istorice ridicate de Holocaust. Arendt respinsese ideea nou apărută că numai martorii genocidului aveau dreptul să vorbească despre el. Cuvântul lor, sanctificat, era pe cale să se erijeze în componentă insurmontabilă a memoriei evenimentului și bloca deja drumul istoriei. Arendt însăși vedea aici un pericol major pentru istoriografie și pentru prezervarea instituției judiciare. În
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
victimelor" nu a putut prinde rădăcini decât în societăți avide de moralitate, care se străduiesc să ispășească pentru a-și recăpăta inocența, dar unde ispășirea nu duce la o veritabilă izbăvire. În Europa, unde s-au derulat diferitele faze ale genocidului evreiesc, datoria de memorie propovăduită de evrei putea ajunge foarte ușor la statutul de paradigmă, în special în Franța, unde s-a conjugat cu o revendicare identitară care a făcut una dintre primele breșe vizibile în zidul iacobinismului unic și
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
nu are de data aceasta, în afară de vocabular, decât o foarte mică legătură cu datoria de memorie. Recurgerea, chiar și nepotrivită, la o asemenea retorică nu este mai puțin revelatoare. Ea trimite la un imaginar, în speță francez, impregnat de experiența genocidului evreiesc și de învinovățirea de a-l fi permis. În realitate, ea reia binomul, recurent la mulți evrei, mai ales la cei tineri, "datorie de memorie" "datorie de vigilență", a cărui forță de impact nu mai trebuie demonstrată. În Statele Unite
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
periferie, minoritățile vizibile ori nu îi răspund prin naționalisme identitare și replierea în comunități (de "solidaritate") imaginate al căror stindard este memoria, bineînțeles, o memorie victimară greu de transmis cu aceeași intensitate posterității. Și aici, într-un alt mod, memoria genocidului servește ca exemplu diferitelor grupuri care cer pe bună dreptate ca propria lor memorie de suferință să-și găsească loc în memoria colectivă franceză. Ca aceste memorii să le fie predate tinerilor francezi încă din primii ani de școală este
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
Receptivitatea este proporțională cu cantitatea de suferințe evocată. Astfel, poziția pe eșichierul politic și social se măsoară cu o scară Richter a suferinței. Războiul memoriilor rezultă din această competiție inevitabilă, pentru că nu este destul loc pentru toate victimele. Cum memoria genocidului evreiesc și-a tăiat partea leului din acest spațiu extraordinar de îngust pe care iacobinismul acceptă să-l acorde exprimării diversității, una dintre fațetele acestui război al memoriilor este respingerea Celuilalt, ale cărei manifestări principale, în perioadă de criză, sunt
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
spre succes. Cei aflați departe de putere, outsiderii, arabo-musulmani sau negri, au tendința de a-i considera pe evrei ca oameni din "interior", insideri, și de aceea înclină ei înșiși să se califice drept "santinele ale Republicii". Totuși, nici memoriei genocidului, nici culpabilității induse de ea nu le datorează ei protecția și bunăvoința de care par a se bucura în sfera puterii. Lunga lor experiență în diasporă, vechimea stabilirii în Franța pentru o parte din ei, naționalitatea franceză pe care o
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
acționeze pe viitor ca o națiune pluralistă, liberă, egalitară și revigorată de energia caracterului ei mixt în sfârșit digerat? Aceasta este posibila rezolvare a concurenței între victime. Pe 29 ianuarie 2001, Adunarea Națională vota o lege prin care se recunoștea genocidul armean din 1915. Pe 21 mai, același an, legea Taubira ratifica recunoașterea de către Franța a comerțului cu sclavi și a sclaviei drept crime împotriva umanității. Iar foarte recent legea pentru penalizarea negării genocidului armean, votată pe 12 octombrie 2006 de
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
vota o lege prin care se recunoștea genocidul armean din 1915. Pe 21 mai, același an, legea Taubira ratifica recunoașterea de către Franța a comerțului cu sclavi și a sclaviei drept crime împotriva umanității. Iar foarte recent legea pentru penalizarea negării genocidului armean, votată pe 12 octombrie 2006 de cei numai 129 de deputați participanți la scrutin și prezențiaaaaaa, o foarte mică minoritate a reprezentării naționale, s-a adăugat unui ansamblu de legi memoriale specifice Franței, care contribuie la judiciarizarea scrierii istoriei
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
țară musulmană, în Uniunea Europeană? Un amendament la legea Gayssot din 13 iulie 1990, care urmărește să reprime orice afirmație rasistă, antisemită și xenofobă și sancționează contestarea crimelor împotriva umanității, ar fi fost suficient, mai ales că deputații noștri recunoscuseră deja genocidul armean în ianuarie 2001 și nu se poate pretinde că în Franța negatorii acestui genocid sunt foarte mulți. Să faci presiune asupra Turciei pentru recunoașterea genocidului armean e un lucru, să legiferezi asupra negării lui într-o țară ca Franța
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
să reprime orice afirmație rasistă, antisemită și xenofobă și sancționează contestarea crimelor împotriva umanității, ar fi fost suficient, mai ales că deputații noștri recunoscuseră deja genocidul armean în ianuarie 2001 și nu se poate pretinde că în Franța negatorii acestui genocid sunt foarte mulți. Să faci presiune asupra Turciei pentru recunoașterea genocidului armean e un lucru, să legiferezi asupra negării lui într-o țară ca Franța, care nu a fost nici instigatoarea, nici locul acestei exterminări, e altceva. Franța s-a
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
crimelor împotriva umanității, ar fi fost suficient, mai ales că deputații noștri recunoscuseră deja genocidul armean în ianuarie 2001 și nu se poate pretinde că în Franța negatorii acestui genocid sunt foarte mulți. Să faci presiune asupra Turciei pentru recunoașterea genocidului armean e un lucru, să legiferezi asupra negării lui într-o țară ca Franța, care nu a fost nici instigatoarea, nici locul acestei exterminări, e altceva. Franța s-a folosit de cauza armeană, cum făceau puterile europene în secolul al
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
a fost ucis cu sălbăticie de un naționalist turc. El lupta pentru apropierea între turci și armeni, denunțând totodată ceea ce suferise poporul său sub tânărul regim turc. Fusese târât de mai multe ori în justiție de către naționaliștii turci pentru că numise genocid masacrele comise sub Imperiul Otoman, dar se opunea legii care penaliza negarea genocidului armean, votată pe 12 octombrie 2006. Se trădează astfel tendința Occidentului de a-și repertoria "păcatele" și pe cele ale altora, în nesfârșita căutare a inocenței. O
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
între turci și armeni, denunțând totodată ceea ce suferise poporul său sub tânărul regim turc. Fusese târât de mai multe ori în justiție de către naționaliștii turci pentru că numise genocid masacrele comise sub Imperiul Otoman, dar se opunea legii care penaliza negarea genocidului armean, votată pe 12 octombrie 2006. Se trădează astfel tendința Occidentului de a-și repertoria "păcatele" și pe cele ale altora, în nesfârșita căutare a inocenței. O tendință totuși selectivă, memoriile evreiască, neagră, armeană, maghrebiană, musulmană, colonizată și altele nefiind
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]