18,930 matches
-
să explodeze o bombă: deconspirarea tratatului de subsidii. La 28 ianuarie 1772, von Solms îi scria din Petersburg lui Friedrich al II-lea că a fost dezvăluit tratatul austriaco-turc. Se înțelege de la sine că noutatea a provocat consternarea și furia rușilor, care își imaginau deja trupele austriece intrând în Principate, de unde și declarația din aprilie 1772 a lui Panin că „aceste țări sînt prea considerabile pentru a le ceda Curții din Viena, că ele nu merită un astfel de tratament din partea
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
în Principate, de unde și declarația din aprilie 1772 a lui Panin că „aceste țări sînt prea considerabile pentru a le ceda Curții din Viena, că ele nu merită un astfel de tratament din partea Rusiei”, dar altceva ar fi cu Serbia: rușii ar fi încântați ca această din urmă achiziție să devină pentru Austria un spin în picior, ațâțând contra ei Turcia. Reacția lui Panin a atins însă proporții demențiale. În aceeași zi de 28 ianuarie 1772, el i-a făcut cunoscut
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
cu cea comunicată lui von Solms: în cazul pătrunderii austriecilor în Muntenia, să fie ruinată această țară, pentru a curma mișcarea trupelor habsburgice; deoarece cu turcii nu se poate niciodată ajunge la o pace solidă, dacă austriecii intră în Polonia, rușii să încheie singuri pacea, ruinând Moldova și Muntenia și luând pe toți locuitorii lor. La 1 septembrie, el readucea în discuție „măsura extremă propusă de mine mai înainte”. Alternativa lui Panin era într-adevăr monstruoasă, dar, din fericire, și impracticabilă
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
precis, în mai 1772, la Constantinopol circula zvonul că Viena se străduia să frâneze încheierea păcii deoarece se temea că turcii vor accede la independența Principatelor. Neîndoielnic, austriecii erau preocupați în cel mai înalt grad de modul cum vor reglementa rușii și turcii soarta Principatelor pentru că promisiunile Petersburgului făcute Vienei și Berlinului erau... promisiuni care puteau fi escamotate. La 5 septembrie 1772, Thugut îi scria din Focșani lui Kaunitz despre o convorbire cu Alexei Orlov, căruia i-a spus că ar
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
septembrie 1772, Thugut îi scria din Focșani lui Kaunitz despre o convorbire cu Alexei Orlov, căruia i-a spus că ar fi liniștitoare o angajare a țarinei de renunțare la intențiile sale anterioare față de Moldova și Muntenia, la care plenipotențiarul rus a replicat că Ecaterina a II-a i-a promis aceasta și nu-și schimbă cuvântul dat, dar că noi victorii împotriva turcilor vor atrage după sine noi condiții de pace. Apoi, plenipotențiarul prusian, von Zegelin, i-a împărtășit colegului
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
Ecaterina a II-a i-a promis aceasta și nu-și schimbă cuvântul dat, dar că noi victorii împotriva turcilor vor atrage după sine noi condiții de pace. Apoi, plenipotențiarul prusian, von Zegelin, i-a împărtășit colegului austriac părerea că rușii au pretenția de a elibera Principatele de Poartă cu gândul de a și le supune. În concluzie, Thugut îl avertiza pe Kaunitz că renunțarea Rusiei la Principate ar putea fi doar nominală, că „deși nu ar contrazice în mod public
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
fost înlocuit de țarină cu un alt favorit (Vasilcikov), a părăsit intempestiv tratativele și s-a întors în fugă la Petersburg. Cauzele sunt însă mult mai adânci. Plenipotențiarii otomani - observa Andrei Oțetea - au acceptat libertatea de navigație pe Marea Neagră pentru ruși și independența tătarilor, cu rezerva ca Poarta să-și păstreze dreptul de a-l investi pe han și de a-i numi pe judecători; asigurată dinspre Prusia și Austria, Rusia n-a admis nici o rezervă; apoi, sub presiunea muftiului și
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
și Austria, Rusia n-a admis nici o rezervă; apoi, sub presiunea muftiului și a ulemalelor, Divanul a retras concesia privitoare la independența tătarilor, iar Franța și Austria au acționat în același sens la Poartă, fiind îngrijorate de avantajele obținute de ruși pentru comerțul lor pe Marea Neagră; restaurarea puterii monarhice în Suedia (care va intra în război) prin lovitura de stat a lui Gustav al III-lea a încurajat intransigența Porții. Cronicile otomane au consemnat că, la Focșani, s-a discutat să
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
intransigența Porții. Cronicile otomane au consemnat că, la Focșani, s-a discutat să fie „iertate vinovățiile și păcatele celor din Țara Românească și Moldova, precum și ale raialelor, care în timpul războiului s-au împotrivt înaltului Devlet și s-au aliat cu rușii, și că vor fi tratați cu blândețe [...]; lui Grigore [III Ghica], care se afla de partea Rusiei, să i se acorde Moldova pe vecie. Atunci când postul de voievod va rămâne vacant, să-l moștenească fiii acestuia și, întocmai ca raguzanii
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
Nu este în intenția noastră să reluăm discuția, devenită astăzi superfluă, asupra autenticității lor. Important este să reținem că ele corespund unei realități istorice, că nu au fost recuzate de turci sub raportul conținutului lor, că au fost însușite de ruși, iar semnificația lor majoră inserată în tratatul de la Kuciuk Kainardji ca o expresie elocventă a dorinței românilor de independență. Evident este și faptul că, cel puțin pentru ruși, capitulațiile în formularea boierilor au fost cunoscute înainte de deschiderea congresului de la Focșani
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
recuzate de turci sub raportul conținutului lor, că au fost însușite de ruși, iar semnificația lor majoră inserată în tratatul de la Kuciuk Kainardji ca o expresie elocventă a dorinței românilor de independență. Evident este și faptul că, cel puțin pentru ruși, capitulațiile în formularea boierilor au fost cunoscute înainte de deschiderea congresului de la Focșani (invocarea lor data încă din 1711), dacă nu în întreaga întindere, atunci în esența lor. Într-adevăr, în instrucțiunile elaborate pentru Alexei Orlov, conducătorul delegației ruse la negocierile
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
pretextul că țara lor fiind sub stăpânire reală rusească, tratativele trebuiau duse prin canal rusesc. Așadar, delegații moldoveni (ale căror memorii s-au pierdut sau n-au fost încă descoperite)* și munteni, în deplină conlucrare, au purtat convorbiri cu plenipotențiarii ruși, austrieci și prusieni pe tema independenței Principatelor. În sfârșit, ei au depus memorii de un remarcabil interes istoric și așa-zisele capitulații. În primul memoriu, adresat plenipotențiarului austriac, se spunea că „Principatele moldo-române au stătut totdeauna slobode supt domnii lor
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
principate), cererile de „stăpânire țaristă” apar ca un pandant, ca o reverență, ce se pierde în șirul de invocații ale drepturilor istorice la neatârnare sau numai ocrotire (protecție) „prea înaltă”. Este exclus ca delegații munteni să nu fi știut că rușii se prezentaseră la Focșani cu adeziunea la retrocedarea Principatelor către Poartă, iar austriecii și prusienii cu decizia de fermă respingere a independenței românilor. Semnificativ este că starea de „supușenie” sub Ecaterina a II-a a Principatelor apărea în memoriul către
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
și naturale ale țării. Ruperea negocierilor de la Focșani a fost însă urmată de succese militare și politice rusești care au impus reluarea conferințelor de pace, în noiembrie 1772, la București. S-a spus că, în această nouă fază a tratativelor, rușii și-ar fi micșorat interesul pentru Principate de teamă să nu ofenseze Austria, ceea ce este inexact. În aceeași lună, adică în noiembrie, rușii au smuls hanului Crimeei proclamarea independenței sub protecția țarinei și cedarea orașelor Kerci și Ianikale, punând Poarta
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
de pace, în noiembrie 1772, la București. S-a spus că, în această nouă fază a tratativelor, rușii și-ar fi micșorat interesul pentru Principate de teamă să nu ofenseze Austria, ceea ce este inexact. În aceeași lună, adică în noiembrie, rușii au smuls hanului Crimeei proclamarea independenței sub protecția țarinei și cedarea orașelor Kerci și Ianikale, punând Poarta în fața unui fapt împlinit, de unde și ordinul de intransigență comunicat lui Obreskov, devenit conducătorul delegației ruse la negocierile de la București. Fie și numai
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
emancipare, care nu putea fi stinsă prin sațietate, decât parcurgând o cale tranzitorie atașată de suferinda Polonie. În primăvara și vara anului 1773, mai circulau însă speculații relative la Principate - stat intermediar, ca o suveranitate a familiei Orlov, la stabilirea rușilor în Turcia europeană pe care Maria Tereza o înfățișa drept primejdioasă pentru Transilvania, opinie împărtășită și de Kaunitz. Pe de altă parte, Saint-Priest era convins că țelul secret al Curții din Viena era acapararea Munteniei. Or, în iunie 1773, Iosif
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
desigur, mediatorii, îndeosebi Austria. Saint-Priest pretindea să știe, în ianuarie 1774, că prințul Kaunitz negocia la Petersburg, unde i s-ar fi promis o parte din Moldova „convenabilă noilor achiziții în Polonia”, ceea ce pare verosimil dacă avem în vedere că rușii nu s-au opus deschis anexării Bucovinei. În aprilie, Thugut primise ordin să anunțe Poarta că, dacă va continua războiul, Austria va fi nevoită să dezlege Rusia de cuvântul dat ei în privința retrocedării Principatelor, ceea ce s-a aflat la Petersburg
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
s-a aflat la Petersburg. Pacea era, într-adevăr, dorită, dar îngrijorarea Vienei în legătură cu viitorul Principatelor n-a ajuns la o relaxare vizibilă. Austria se opunea revenirii lui Grigore al III-lea Ghica la tronul Moldovei, știindu-l acaparat de ruși, și n-a încetat opoziția decât atunci când și-a dat seama că era inutilă. Mai mult, Kaunitz se arăta preocupat de o nedorită de el îmbunătățire a statutului Principatelor. Înainte de a fi intrat în posesia tratatului de pace, el îi
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
cunoscute evoluțiile care au condus la încheierea păcii. Se cuvine însă să distingem faptul că un rol foarte important în stabilirea clauzelor privitoare la Principate l-au jucat înșiși românii. „Se știe - nota N. Iorga - că după fiecare război dintre ruși și turci urma o întărire de privilegii pentru Principate. Dar se știe mai puțin că ele nu ni cădeau cu desăvârșire mură-n gură, ca o pomană pravoslavnică, că ele erau pregătite și îmbogățite măcar, dacă nu câștigate, de stăruinți
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
istoria raporturilor politice internaționale în estul continentului, și nu numai. Nu puțini sunt cei care au redus explicația gravei defecțiuni a Turciei la propriile ei slăbiciuni. „Întreg eșafodajul stipulațiilor tratatului de la Kuciuk Kainardji este un model de stabilitate din partea diplomaților ruși și un rar exemplu de imbecilitate din partea negociatorilor turci”. Proasta administrație a Porții - scria Hammer - viciată în fundamentele sale, prepară distrugerea Imperiului mai bine decât a putut-o face armatele Rusiei; din nefericire, evenimentele care se petrec în acest moment
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
septembrie 1828, un prinț străin cu domnie ereditară „Grecia, Serbia și Moldovlahia” ar forma o zonă de neutralitate și bunăstare între Turcia și Europa”. Proiectele din acea vreme au fost supuse, la 4/16 septembrie 1829, dezbaterii Consiliului Imperial secret rus, căruia i s-a înaintat un memorandum lucrat de țar și Nesselrode, în care se recomanda însă menținerea Imperiului Otoman și prevenirea mișcărilor de eliberare națională, ceea ce înseamnă că cercurile conducătoare țariste înțelegeau independența prezumtivelor state într-o manieră proprie
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
intrării trupelor țariste la 1848 în Principatele Române ar fi fost și aceea a activității emigrației polone aici, Nicolae I declarând că „nu va îngădui ca Moldova să devină un focar polonez”. Fapt este că, încă în 1846, austriecii și rușii au trimis în Moldova agenți însărcinați cu catagrafierea emigraților polonezi și că Mihail Sturdza a procedat și el la recensământul lor. Din păcate, nu ne-au parvenit decât date parțiale ale catagrafiilor. Ele sunt însă semnificative, dacă avem în vedere
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
un raport, din care rezultă că polonezii formaseră două detașamente armate: unul la Grozești (sub conducerea lui Gratowski) și altul la moșia lui Aslan, că polonezii au cooperat cu frații lui D. Cantacuzino, Leon și Gheorghe, sprijiniți de fiul consulului rus, și de însuși consulul (Kotzebue), acuzație dovedită ulterior ca neîntemeiată. Ancheta întreprinsă de o comisie rusă aducea câteva elemente noi, între care intenția de a organiza o legiune moldoveană compusă dintr-un batalion de infanterie (500 de oameni) și două
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
militare și politice ale revoluției, în general. Cum bine s-a observat, prin intrarea lui Bem în Muntenia se urmărea mutarea teatrului de război într-o altă țară, adeziunile locale, punerea Turciei în situația de a lua o atitudine față de ruși etc. De altfel, la 3 iulie stil nou, Bem s-a adresat lui Omer-Pașa în legătură cu expediția proiectată, dar Omer-Pașa n-a dat nici un răspuns, determinându-l pe Bem să urmeze o altă cale: cea a intrării în Moldova. Cum și
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
Tilsit (1807) a fost cucerirea Finlandei „fără nici o declarație de război”; un an mai târziu, la Erfurt, Napoleon I promite lui Alexandru I Moldova și Muntenia; „trădată de Franța, Turcia a încheiat în 1812 pacea de la București; prin care ceda rușilor Basarabia”. După cum am văzut mai sus, Engels considera teritoriul dintre Nipru, Dvina, Don și Volga ca fiind, dacă se poate spune așa, neaoș-rusesc, depășirea acestor limite intrând în categoria cuceririlor de teritorii străine, ceea ce este perfect adevărat, de vreme ce ele erau
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]