18,784 matches
-
recunoașterea proprietății private, detașarea netă față de practicile specifice economiei agricole și libertatea personală a locuitorilor săi - atributele fundamentale ale orășeanului. Mai mult, orașele pot exista și în absența generalizării acestor atribute la nivelul întregii comunități. Exemplele oferite de Antichitate stau mărturie în acest sens. Bunăoară, prezența sclavilor din Atena nu a știrbit cu nimic caracterul citadin al așezării. În acest caz, la fel ca și în cel al orașelor europene din perioada feudală, mediul urban a fost, în primul rând, expresia
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
conducerii Direcției Județene Bacău din cadrul Arhivelor Naționale. Pe această cale, dorim să aducem mulțumirile noastre directorului acestei instituții, domnul Vilică Munteanu. Nu în ultimul rând, autorul ține să aducă mulțumiri speciale membrilor familiei sale. Fiecare rând al lucrării este o mărturie a numeroaselor lor sacrificii. I. Bacăul și specificul orașului moldovenesc. Geneza, fizionomia urbană, structura etnică și evoluția demografică I. A. Geneza orașului. Aprecieri critice cu privire la dezvoltarea urbanismului moldovenesc De aproape cinci milenii umanitatea își trăiește propria sa istorie în dou
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
avea să cunoască un destin tragic, fiind demolată de autoritățile comuniste locale în anul 1977. În afară de aceste edificii și de câteva case boierești, Bacăul era o vastă periferie înțesată cu sute de dughene amplasate haotic. Amintirile lui Costache Radu stau mărturie, în acest sens: „Pe atunci (la mijlocul secolului al XIX-lea, n.n.) nu se puteau numi clădiri decât casa lui Morțun, unde e acum primăria, casa Milicescu, în locul căreia s-a zidit liceul, casa Mavromati Sion, în locul căreia s-a construit
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
comunicația cu arterele mai importante). Pentru cea de-a doua jumătate a secolului al XIX-lea, ipostazele, în care harta rutieră a orașului este surprinsă de sursele literare și arhivistice, sunt de-a dreptul dramatice. Amintirile lui Costache Radu stau mărturie în acest sens: „Eram în clasa a treia primară pe la 1853 și voiam să trec șoseaua pe la locul unde se află astăzi librăria domnului Mihai Vasiliu și am rămas în noroi nemaiputând merge, până când un om călare, ce trecea pe
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
fost în ton cu deprinderile balcanice ale locuitorilor săi. Deloc întâmplător, habitatul urban a înregistrat până la izbucnirea celui de-al Doilea Război Mondial numeroase carențe în ceea ce privește condițiile de igienă și starea de sănătate a locuitorilor. Elocvente, în acest sens, sunt mărturiile lui Costache Radu, rapoartele de activitate ale medicilor comunali, articolele din presa locală, dar și documentele ce ilustrează efortul Primăriei Bacău de igienizare a spațiului urban. Primul regulament igienico-sanitar al orașului a intrat în vigoare abia la sfârșitul secolului al
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
ocupația inamicului”. Condițiile precare de igienă, iarna extrem de aspră, lipsa alimentelor și a medicamentelor și declanșarea unei violente epidemii de tifos exantematic și febră recurentă au deteriorat considerabil condițiile de viață, provocând pierderi cifrate la peste 100.000 de oameni. Mărturiile lui Nicolae Iorga - aflat pe atunci în orașul Iași, capitala țării - oferă cititorului solide puncte de reper în încercarea de reconstituire a dramatismului acelor timpuri: „Pe străzi treceau supt pază soldați stinși, ori camioanele care aduceau unul peste altul trupurile
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
conservării și renașterii idealului de unitate. În fond, România Mare s-a „clădit” în jurul Moldovei. La rândul lor, prin importanta contribuție militară și economică, orașul și județul Bacău s-au constituit în „capitale ale rezistenței și victoriilor întregirii naționale”. Stau mărturie, în acest sens, cele peste 110 monumente închinate Eroilor - dintre județele Moldovei, cele mai multe monumente închinate Eroilor din Primul Război Mondial se află în județul Bacău -, cele dou) capele ale Eroilor, zecile de troițe și cruci memoriale, precum și numeroasele morminte individuale
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
pentru funcționarea cazanelor de la Uzina Electrică. În pofida legislației cu specific etnocratic și a unui status civico-politic deficitar, primul deceniu al secolului al XX-lea îi găsește pe evreii băcăuani ocupând poziții dominante în toate sectoarele importante ale economiei locale. Stau mărturie, în acest sens, informațiile cuprinse în lista prezentată de Primări Bacău la standul județean organizat în anul 1906 cu ocazia Expoziției Naționale din București. Având în vedere faptul că, în economia lucrării, domeniul industriei locale face obiectul unui subcapitol distinct
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
se petreacă odată cu debutul perioadei interbelice, ca urmare a efectelor produse de noua legislație privind acordarea împământenirii pentru „străini”: 30 decembrie 1918 - decret-lege pentru obținerea cetățeniei române; 28 mai 1919 - decret-lege pentru acordarea drepturilor cetățenești evreilor născuți în țară. Stau mărturie în acest sens, listele cu alegătorii pentru nou înființata Cameră de Comerț și Industrie Nr. 13 Bacău (3 septembrie 1919). Astfel, interpretarea datelor din lista definitivă publicată în decembrie 1919 - atunci când procedurile juridice de acordare a cetățeniei nu erau finalizate
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
a tăcerii, acest apetit scăzut pentru confesiune și mărturisire în scris. Mai mult decât atât, puținele texte care fac referire la cadrul familial sunt extrem de reținute în detalii. Există, cu excepția Însemnărilor generate de experiența frontului (1916-1918), o lipsă totală a mărturiei masculine sub forma Jurnalelor sau a Memoriilor. Dacă „timpul ar fi fost mai răbdător” cu un Grigore Tabacaru, sau dacă regimul stalinist ar fi arătat mai multă îngăduință pentru un Mircea Cancicov sau Lucrețiu Pătrășcanu ... Cine știe? De partea „cealaltă
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
angajat cu privire la lista de cumpărărturi, meniul zilei ș.a. Totuși, cadrul familial a fost un spațiu al preponderenței masculine, un loc în care bărbatul impunea o minimă disciplină, un anumit nivel de moralitate și, chiar, obediență. După cum am mai precizat, lipsa mărturiilor și a documentelor evocatoare ne obligă să operăm mai mult pe cale intuitivă în tentativa noastră de portretizare a familistului băcăuan. Secvențele din viața domestică a acestuia trebuie „citite” în subtext. Ni-l putem imagina prea puțin implicat în educația propriilor
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
ca sigur, viața mondenă a orașului a dobândit forme și „ritmuri” occidentale sub impulsul tradiționalelor manifestări cazone (baluri, recepții) organizate, inițial, de ofițerii ruși (prezenți în Bacău în intervalul 1848 1853) și, ulterior, de cei austrieci (1854-1857). De altfel, potrivit mărturiilor lui Costache Radu, odată cu venirea muscalilor și nemților, în oraș au fost auzite primele acorduri ale unei fanfare militare: „Cu trecerea muscalilor și apoi cu venirea nemților, multe veselii au fost în grădină și mulți bani s-au cheltuit. Cât
Fizionomii urbane şi structuri etno-sociale din Moldova : (1864- 1938) by Alin Popa () [Corola-publishinghouse/Science/1172_a_2215]
-
pescuit, unelte din piatră șlefuită, adăposturi sub stîncă formează cadrul său de viață. Pe la anii -600000, învață să folosească focul. Între -35000 și -10000, evoluția se precizează, pe parcursul perioadei *paleoliticului superior marcată de primele mari realizări artistice despre care stau mărturie decorurile rupestre din grotele de la Lascaux sau primele statuiete ca Venus din Brassempouy. Către anii -10000 condițiile climatice cunosc o profundă modificare; perioada glaciară cedează locul unui climat mai temperat. Mamutul dispare; renul urcă spre nord. În schimb, alte animale
by Jean Carpentier, É. Carpentier, J.-M. Mayeur, A. TranoyJean Carpentier, François Lebrun, [Corola-publishinghouse/Science/965_a_2473]
-
grecești ca *staterul lui Filip al II-lea al Macedoniei, dar foarte repede fiecare cetate interpretează modelul și își concepe propria monedă cu o simbolică personală, semn al suveranității poporului. Înmulțirea tipurilor monetare ilustrează fărîmițarea Galiei, dar este totodată o mărturie remarcabilă a artei galice. O țară atrăgătoare. Trebuie într-adevăr respinsă imaginea prea des reluată a unei Galii impenetrabile, făcută din păduri dese, din smîrcuri și drumuri impracticabile, a unei țări locuite de gali sălbatici, "cu corp mare, pielea umedă
by Jean Carpentier, É. Carpentier, J.-M. Mayeur, A. TranoyJean Carpentier, François Lebrun, [Corola-publishinghouse/Science/965_a_2473]
-
complexă și mai nuanțată. Galia celtică, în ajunul cuceriri romane, este o țară prosperă, deschisă influențelor exterioare, dar avînd și propria sa originalitate. În absența surselor celtice scrise, acest dinamism al Galiei independente se percepe mai ales prin arheologie și mărturiile artistice. Ne-ar place să cunoaștem mai bine mediul religios al galului înaintea cuceririi, dar cea mai mare parte a documentelor sînt posterioare și, deși fac referire la o tradiție mai veche, ni s-a părut preferabil să le studiem
by Jean Carpentier, É. Carpentier, J.-M. Mayeur, A. TranoyJean Carpentier, François Lebrun, [Corola-publishinghouse/Science/965_a_2473]
-
în timp la epoca preromană, ca incinta în formă de patrulater de la Gournay-sur-Aronde (Oise) cu o groapă conținînd numeroase oseminte de animale amestecate cu arme rupte sau îndoite, conform ritualului. Descoperirile de obiecte din epoca galică preromană sînt tot atîtea mărturii ale originalității producției artistice a celților, mai ales în prelucrarea metalului; bijuterii de aur, coliere sau *colane, brățări, arme decorate, la care se manifestă o artă a transformării, un gust al imaginarului și al fantasticului cu ajutorul curbelor, cercurilor, *cîrligelor în
by Jean Carpentier, É. Carpentier, J.-M. Mayeur, A. TranoyJean Carpentier, François Lebrun, [Corola-publishinghouse/Science/965_a_2473]
-
între anii 58-52 î.I.C.; scopul autorului era mai ales acela de a-și consolida poziția politică în opinia publică romană. În ciuda acestui aspect de propagandă personală, De Bello Gallico rămîne un document fundamental pentru istoria țării noastre: este prima mărturie istorică importantă pe care o avem despre Galia. În acest extras care corespunde primelor paragrafe ale lucrării, Cezar prezintă marile sectoare ale Galiei independente, sudul fiind în acea epocă provincie romană. Se remarcă rolul preponderent dat fluviilor ca limite între
by Jean Carpentier, É. Carpentier, J.-M. Mayeur, A. TranoyJean Carpentier, François Lebrun, [Corola-publishinghouse/Science/965_a_2473]
-
Come-Chaudron, era ocupat de fierari, lucrători în bronz, smălțuitori și orfevrieri, cu toții meșteșugari legați de prelucrarea metalului. Strada principală duce apoi în centrul oppidum-ului, unde mai există case de concepție romană, unele datînd încă din vremea independenței; ele stau astfel mărturie a influenței și a relațiilor Romei cu eduenii. Mai la sud, o piață publică precede o incintă pătrată care corespunde sanctuarului celtic de la Bibracte. Întemeierea cetății Augustodunum (Autun) a marcat declinul progresiv al localității Bibracte, a cărei populație a migrat
by Jean Carpentier, É. Carpentier, J.-M. Mayeur, A. TranoyJean Carpentier, François Lebrun, [Corola-publishinghouse/Science/965_a_2473]
-
această concesionare a trebuit să fie apoi extinsă și la alte cetăți. În acest fel, în cursul secolului I, nobilimea galică se integrează din ce în ce mai mult puterii romane. Unii nobili obțin la începutul Imperiului dreptul de cetate și numele lor păstrează mărturia acestui lucru, căci reiau pe cel de Cezar și de Augustus: Caius Iulius. Această generație de "Iulius" este ilustrată de santonul Caius Iulius Rufus, care pune să i se graveze genealogia pe arcul pe care-l oferă orașului Saintes, mergînd
by Jean Carpentier, É. Carpentier, J.-M. Mayeur, A. TranoyJean Carpentier, François Lebrun, [Corola-publishinghouse/Science/965_a_2473]
-
Senat. Senatul a acceptat mai întîi pentru edueni, ale căror relații cu Roma erau foarte vechi și a trebuit să sfîrșească prin a-și da acordul pentru celelalte popoare, ceea ce explică afișarea documentului la Lyon. Aceste două extrase oferă o mărturie prețioasă despre politica dusă de Roma în provincii și despre integrarea nobilimii galice după un secol de ocupație romană. DOCUMENT 2 Un notabil gal la începutul Imperiului (către anii 19-20 d.I.C.) 1.Inscripția de pe arcul de la Saintes: "Caius Iulius Rufus
by Jean Carpentier, É. Carpentier, J.-M. Mayeur, A. TranoyJean Carpentier, François Lebrun, [Corola-publishinghouse/Science/965_a_2473]
-
în afară de eliminarea clerului druidic, religia galică a putut să subziste. Asimilarea zeilor, interpretatio, s-a făcut în ambele sensuri, iar contactele între cultele galice și cultele romane au avut drept rezultat o îmbogățire reciprocă. Permanențele indigene. Cultele indigene au lăsat mărturii abundente, din care nu vom lua decît cîteva exemple. Unul dintre primele documente în care zeii galici sînt reprezentați împreună cu zeii romani este "stîlpul navigatorilor", oferit de corporația navigatorilor parizieni sub domnia lui Tiberius (14-31 d.I.C.). Pe el figurează patru
by Jean Carpentier, É. Carpentier, J.-M. Mayeur, A. TranoyJean Carpentier, François Lebrun, [Corola-publishinghouse/Science/965_a_2473]
-
exercită supravegherea asupra acestei vieți economice în întregime, iar legislația tinde să fixeze persoanele în condiția lor, obligîndu-i pe copii să adopte meseria părinților lor. Mediile rurale sînt supuse unor constrîngeri și mai mari. În ciuda unor progrese despre care stă mărturie marea moară de apă de la Barbegal în serviciul hambarelor imperiale de la Arles, condițiile tehnice nu s-au prea schimbat. Muncitorii agricoli formează marea masă a celor numiți humiliores, prin opoziție cu notabilii, numiți honestiores. Situația lor s-a schimbat în
by Jean Carpentier, É. Carpentier, J.-M. Mayeur, A. TranoyJean Carpentier, François Lebrun, [Corola-publishinghouse/Science/965_a_2473]
-
ne informează despre raporturile care se stabilesc în fiecare tabără între conducători și armata sa, raporturi care au la bază și ele un jurămînt reciproc. În sfîrșit, și mai ales, aceste texte ne oferă în mijlocul secolului al IX-lea, primele mărturii cunoscute despre limba romană strămoș al francezei și despre limba germană veche, strămoș al germanei. Ludovic, în fruntea trupelor germanice, face jurămînt în limba romană pentru a fi înțeles de soldații fratelui său; pentru același motiv, Carol, în fruntea trupelor
by Jean Carpentier, É. Carpentier, J.-M. Mayeur, A. TranoyJean Carpentier, François Lebrun, [Corola-publishinghouse/Science/965_a_2473]
-
concretizată în bisericile noi care umplu țara: "Era ca și cum lumea însăși s-ar fi scuturat și, dezbrăcîndu-și aspectul vetust, a îmbrăcat pretutindeni o rochie albă de biserici." Din această reînnoire profundă, morală și materială, presimțită de contemporani, istoricul adună astăzi mărturii. Fenomenul major, deși imposibil de măsurat, este de ordin demografic. După secole de depresiune, în timpul Antichității tîrzii și al Evului Mediu timpuriu, mișcarea s-a inversat: frînat de ultimele invazii din secolul al IX-lea și al X-lea, el
by Jean Carpentier, É. Carpentier, J.-M. Mayeur, A. TranoyJean Carpentier, François Lebrun, [Corola-publishinghouse/Science/965_a_2473]
-
acum că mișcarea de construcție și reformă a fost însoțită de prima înflorire artistică a Occidentului medieval care a lăsat multe urme. Secolele al XI-lea și al XII-lea sînt marile secole ale artei romane, despre care stau încă mărturie, cu decorul lor de sculpturi și de fresce, foarte numeroase biserici rurale și urbane, în majoritatea regiunilor Franței. Toți au profitat de acest avînt: pe termen scurt, țăranii și stăpînii lor direcți; pe termen lung, regele capețian. Primii capețieni Estomparea
by Jean Carpentier, É. Carpentier, J.-M. Mayeur, A. TranoyJean Carpentier, François Lebrun, [Corola-publishinghouse/Science/965_a_2473]