2,647 matches
-
sub protectoratul rusesc / 238 Reforma otomană: războiul Crimeei / 247 Formarea statului român / 256 Concluzie: regimurile naționale balcanice / 265 Capitolul 6. Problema națională în Imperiul Habsburgic / 267 Imperiul Habsburgic după 1815: problema maghiară / 267 Croația și Slavonia: mișcarea iliră / 271 Monarhia habsburgică, 1848-1867 / 274 Croația, Slavonia și Vojvodina, 1848-1868 / 280 Transilvania / 285 Concluzie: Imperiul Habsburgic în 1867 / 290 Capitolul 7. Război și revoluție, 1856-1887 / 293 Cooperarea balcanică / 295 Mișcarea națională bulgară / 298 Bosnia și Herțegovina / 309 Criza din 1875-1878 / 312 Albania: Liga
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
Concluzie: regimurile naționale balcanice / 265 Capitolul 6. Problema națională în Imperiul Habsburgic / 267 Imperiul Habsburgic după 1815: problema maghiară / 267 Croația și Slavonia: mișcarea iliră / 271 Monarhia habsburgică, 1848-1867 / 274 Croația, Slavonia și Vojvodina, 1848-1868 / 280 Transilvania / 285 Concluzie: Imperiul Habsburgic în 1867 / 290 Capitolul 7. Război și revoluție, 1856-1887 / 293 Cooperarea balcanică / 295 Mișcarea națională bulgară / 298 Bosnia și Herțegovina / 309 Criza din 1875-1878 / 312 Albania: Liga de la Prizren / 320 Unificarea Bulgariei, 1878-1887 / 324 Chestiunea Orientală, 1887-1897: un deceniu de
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
7. Croația în 1070 / 34 8. Bosnia medievală / 36 9. Imperiile balcanice medievale / 38 10. Imperiul Otoman în secolele al XVI-lea și al XVII-lea / 43 11. Pierderile teritoriale otomane, 1683-1815 / 70 12. Moldova și Valahia / 97 13. Imperiul Habsburgic în 1780 / 129 14. Frontiera Militară habsburgică / 137 15. Transilvania / 143 16. Balcanii de sub stăpînirea otomană, 1815 / 172 17. Europa în 1815 / 175 18. Strîmtorile / 177 19. Expansiunea Serbiei, 1804-1913 / 182 20. Expansiunea Greciei, 1821-1919 / 200 21. Expansiunea Muntenegrului, 1859-1913
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
medievală / 36 9. Imperiile balcanice medievale / 38 10. Imperiul Otoman în secolele al XVI-lea și al XVII-lea / 43 11. Pierderile teritoriale otomane, 1683-1815 / 70 12. Moldova și Valahia / 97 13. Imperiul Habsburgic în 1780 / 129 14. Frontiera Militară habsburgică / 137 15. Transilvania / 143 16. Balcanii de sub stăpînirea otomană, 1815 / 172 17. Europa în 1815 / 175 18. Strîmtorile / 177 19. Expansiunea Serbiei, 1804-1913 / 182 20. Expansiunea Greciei, 1821-1919 / 200 21. Expansiunea Muntenegrului, 1859-1913 / 229 22. Expansiunea României, 1861-1920 / 257 23
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
aspecte ale experienței balcanice. Datorită contribuțiilor ei din trecut și a importanței ei actuale, zona aceasta merită totuși cu siguranță un loc mai important în cadrul studiilor istorice moderne. Parte componentă a fostei Grecii antice, a posesiunilor romane, bizantine, otomane și habsburgice și situată la convergența Europei, Africii și Asiei, peninsula a simțit totodată din plin povara convergenței diverselor interese imperiale și a ideologiilor contradictorii. Aici s-au intersectat în diferite perioade istorice majore frontiere politice și culturale ca, de exemplu, cele
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
a prezenta o imagine echilibrată bazată pe cercetările recente și pe istoriile și monografiile standard asupra evoluției acestei regiuni în epoca modernă. Tema majoră va fi procesul prin care naționalitățile din Balcani s-au smuls de sub controlul imperial otoman și habsburgic, au întemeiat state naționale independente și au pornit apoi pe o cale și mai anevoiasă spre modernizarea economică și socială. Tratatul de la Karlowitz, ai cărui termeni însemnau o readucere cu caracter permanent și total a peninsulei sub control otoman, constituie
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
centrul atenției internaționale, ceea ce a dus la ciocnirea și intrarea în contradicție a intereselor imperiale din ce în ce mai dinamice ale Marii Britanii, Franței și Rusiei. Ulterior, nou unitele Germania și Italia au intrat și ele în luptă. Pe la începutul secolului al douăzecilea, Imperiul Habsburgic, ca și cel Otoman se confruntau cu intensificarea antagonismelor naționale în cadrul propriilor lui granițe. În ciuda acestui fapt, și acest stat încerca să-și impună dur politica în Balcani. Cu toate că peninsula nu mai avea între cele două războaie mondiale aceeași importanță
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
citite separat. Primul volum începe cu o introducere generală asupra evenimentelor istorice majore din secolul al șaptesprezecelea, dar prezintă în amănunțime secolele al optsprezecelea și al nouăsprezecelea. Aici s-a pus accent pe temele referitoare la natura dominației otomane și habsburgice și la mișcările naționale ulterioare. Volumul se încheie cu înfăptuirea independenței Greciei, Muntenegrului, României și Serbiei și a autonomiei Bulgariei și cu instituirea noilor guverne. În privința relațiilor internaționale, volumul I acoperă evenimentele cuprinse între încheierea în 1699 a Tratatului de la
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
independenței Greciei, Muntenegrului, României și Serbiei și a autonomiei Bulgariei și cu instituirea noilor guverne. În privința relațiilor internaționale, volumul I acoperă evenimentele cuprinse între încheierea în 1699 a Tratatului de la Karlowitz și semnarea acordului asupra Balcanilor între Rusia și Imperiul Habsburgic în 1897. Volumul II se ocupă mai ales de evenimentele din secolul al douăzecelea pînă în 1980, cu toate că este prezentat parțial și fundalul evoluțiilor politice din deceniile anterioare. Temele majore tratează încheierea unificării teritoriale a statelor moderne, marile războaie și
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
în partea de nord-vest a regiunii studiate. Slovenii nu alcătuiau o entitate politică independentă. În 784, ei au devenit parte componentă a regatului franc, fiind catolici fervenți. Către sfîrșitul secolului al paisprezecelea, ținuturile locuite de ei trecuseră sub controlul Imperiului Habsburgic. Spre deosebire de ei, croații, care trăiau la sud, în ținuturile situate la nord de Sava, la vest de Una și de-a lungul coastei Adriaticei, au întemeiat un veritabil stat independent (vezi harta 7). Primul conducător cu titlu de rege a
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
În anii care au urmat, după încă o serie de conflicte militare, majoritatea ținuturilor maghiare, inclusiv Transilvania, au trecut sub control otoman. Restul posesiunilor Ungariei, printre care o parte a Croației și Slavoniei, au devenit ulterior părți componente ale Imperiului Habsburgic. Moartea lui Ludovic al II-lea în bătălia de la Mohács a provocat o dispută în privința succesiunii la tron. O parte a nobilimii ungare l-a ales pe Ferdinand, fratele lui Carol al V-lea, astfel încît, începînd din perioada aceasta
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
Conflictele sau geloziile care afectau statele occidentale aveau să fie și ele în avantajul intereselor otomane. Situația aceasta s-a schimbat abia la sfîrșitul secolului al șaptesprezecelea. Ulterior, coalițiile europene, ai căror membri de frunte au fost Rusia și Imperiul Habsburgic, au reușit să dea lovituri serioase puterii otomane. După cum era de așteptat, perioada îndelungată a dominației otomane a avut o influență decisivă asupra desfășurării ulterioare a istoriei Balcanilor și a evoluției societății balcanice. Cu excepția minorității aflate sub dominație habsburgică, toții
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
Imperiul Habsburgic, au reușit să dea lovituri serioase puterii otomane. După cum era de așteptat, perioada îndelungată a dominației otomane a avut o influență decisivă asupra desfășurării ulterioare a istoriei Balcanilor și a evoluției societății balcanice. Cu excepția minorității aflate sub dominație habsburgică, toții locuitorii din Balcani erau la vremea aceasta supuși autorității otomane. Dintre creștinii ortodocși, numai rușii erau independenți. Activitățile sîrbilor ortodocși și cele ale românilor din cadrul statului austriac "beneficiau" de restricții serioase. În secolele următoare, populația balcanică de sub dominație otomană
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
numit de patriarh. Rezultatul acestei schimbări avea să se dovedească extrem de nociv pentru interesele culturale ale bulgarilor. Instituțiile ecleziastice și de învățămînt ale acestora erau acum dominate de greci. Sîrbii aveau un centru religios alternativ la Sremski Karlovci, în Imperiul Habsburgic. Moldova și Țara Românească erau și ele sub controlul unui cler grecesc. Grecii fanarioți dirijau viața politică a acestor țări. În Balcani, doar biserica Muntenegrului, dominată de un prinț-episcop ereditar, beneficia de un statut independent. La sfîrșitul secolului al optsprezecelea
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
de militari, atît creștini cît și musulmani, pricinuiau o permanentă teroare în multe părți ale mediului rural. Unele bande erau formate din dezertori din armată sau din oameni care-și pierduseră pămînturile și căminele după retragerea forțelor otomane din fața armatelor habsburgice și rusești. Acești disperați devastau alături de bandiți satele lipsite de apărare. Eșuarea încercării de a ține sub control aceste grupuri era o altă nemulțumire perfect justificată a creștinilor împotriva autorităților otomane, cu toate că populația musulmană suferea firește la fel de mult. Orașul Marile
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
cu domnia lui Francisc I , guvernul francez încercase să atragă Poarta în sistemul lui de alianțe. Împreună cu Suedia și Polonia, imperiul urma să formeze o parte a Barierei Răsăritene pe care Franța voia să o folosească mai întîi împotriva Imperiului Habsburgic și apoi a Rusiei. Rivalitatea dintre Franța și Imperiul Habsburgic avea să se dovedească benefică chiar pînă în secolul al optsprezecelea. Marile probleme ale Reformei și Contra-Reformei și Războiul de treizeci de ani au abătut și ele atenția statelor europene
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
Poarta în sistemul lui de alianțe. Împreună cu Suedia și Polonia, imperiul urma să formeze o parte a Barierei Răsăritene pe care Franța voia să o folosească mai întîi împotriva Imperiului Habsburgic și apoi a Rusiei. Rivalitatea dintre Franța și Imperiul Habsburgic avea să se dovedească benefică chiar pînă în secolul al optsprezecelea. Marile probleme ale Reformei și Contra-Reformei și Războiul de treizeci de ani au abătut și ele atenția statelor europene. Deși puterea militară otomană a început practic să decadă după
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
un puternic program militar cu accentul pe Transilvania și pe Ucraina. În 1678, Kara Mustafa Pașa, cumnatul lui Ahmed, a devenit și el mare vizir. Marea lui ambiție era să-i aplice o înfrîngere decisivă principalului inamic al otomanilor, Imperiul Habsburgic. În 1683, cu o armată de nouăzeci de mii de oameni, din care poate cincisprezece-douăzeci de mii erau efectiv trupe, el a ajuns sub zidurile Vienei, care a fost asediată din iulie pînă în septembrie. Pus în fața acestei formidabile amenințări
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
a intrat în funcție în 1689 sub sultanul Soliman al III-lea (1687-1691). Războiul Ligii de la Augsburg cu Franța a forțat Austria să-și retragă trupele de pe front. În cadrul unei contraofensive din 1690, armata otomană a reușit să respingă armata habsburgică. În 1697, cînd Rusia se alăturase aliaților, situația a cunoscut o nouă răsturnare. Sfîrșitul războiului din Europa occidentală a eliberat forțele imperiale, care, sub comanda strălucitului general Eugeniu de Savoia, au reușit să-i aplice o înfrîngere zdrobitoare inamicului lor
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
pace majore din istoria modernă a Europei. Conform acestui acord, Imperiul Otoman ceda pentru prima oară puterilor creștine un teritoriu cu titlu permanent. Pacea a fost negociată prin intermediul britanicilor și al olandezilor și a provocat multe neînțelegeri între aliați. Imperiul Habsburgic era interesat în primul rînd de încheierea luptelor și a avut parte de cel mai mare cîștig. El anexa teritorii întinse și bogate: Transilvania și unele părți din Ungaria, Croația și Slavonia, care fuseseră sub stăpînire otomană. Veneția a primit
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
El anexa teritorii întinse și bogate: Transilvania și unele părți din Ungaria, Croația și Slavonia, care fuseseră sub stăpînire otomană. Veneția a primit Peloponesul și cea mai mare parte a Dalmației, iar Polonia a redobîndit Podolia. Prin acest tratat, Imperiul Habsburgic a obținut importante clauze comerciale și religioase, care au fost reconfirmate de pacturile ulterioare. Articolul XIV stipula: "Comerțul urmează să fie liber pentru supușii ambelor părți conform tratatelor sacre încheiate anterior, în toate domeniile și pe toate teritoriile supuse împăraților
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
care nu participase la aceste negocieri, a încheiat o pace separată în 1700. Termenii acesteia includeau anexarea portului Azov, cedat în 1696, și dreptul de a trimite la Constantinopol un ambasador rezident rus. Tratatul de la Karlowitz a constituit o victorie habsburgică majoră; el a marcat punctul culminant al rezistenței încununate de succes a monarhiei față de repetatele atacuri otomane din secolul anterior. În ciuda faptului că urmau să fie făcute unele modificări ale graniței austro-otomane, aceasta avea să rămînă relativ stabilă pînă în
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
să fie făcute unele modificări ale graniței austro-otomane, aceasta avea să rămînă relativ stabilă pînă în 1878. S-au produs doar două schimbări permanente: în 1718, Austria a ocupat Banatul Temesvárului (Timișoarei), iar în 1775 Bucovina. Cu toate acestea, Imperiul Habsburgic avea să poarte în secolul următor trei războaie importante împotriva Porții. Inițiativa acestor conflicte s-a aflat însă cel mai adesea mai curînd la Sankt Petersburg decît la Viena. Începînd din acest moment, Imperiul Otoman s-a aflat tot timpul
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
Începînd din acest moment, Imperiul Otoman s-a aflat tot timpul în defensivă pe cîmpul de luptă. În politica externă, cel mai important eveniment a fost apariția unui nou adversar puternic. După cum am văzut, principalul inamic fusese în trecut Imperiul Habsburgic, Franța constituind un sprijin și o aliată. În 1682, la vîrsta de zece ani, Petru cel Mare s-a urcat pe tronul Rusiei. El a domnit la început împreună cu fratele său vitreg, dar în 1696, la moartea acestuia din urmă
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]
-
tuturor creștinilor din peninsulă, chemîndu-i să se ridice cu armele în mînă în ajutorul armatei lui. Această chemare adresată unei anumite părți a populației supuse altei puteri a constituit o armă pentru Rusia, cu toate că ea fusese folosită și de monarhia habsburgică în timpul invadării pămînturilor sîrbești. Politica aceasta nu a avut însă succes. Deși au existat unele mișcări în sudul Herțegovinei și în Muntenegru, nu era absolut deloc vorba de o răscoală în masă a țărănimii creștine. În Principatele Dunărene, hospodarul (domnitorul
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/961_a_2469]