19,095 matches
-
recente se consideră că și pentru inacuzative, și pentru inergative, unicul argument este generat în domeniul VP și se deplasează în domeniul funcțional. Alexiadou, Anagnostopoulou, Everaert (2004: 14) subliniază, de asemenea, că în studiile cele mai recente s-a pierdut distincția dintre specificator și complement; diferența structurală dintre subiectul inergativelor și subiectul inacuzativelor a fost exprimată prin postularea unei asimetrii în privința categoriei semifuncționale v/Voice: subiectul inergativelor este introdus printr-un centru semifuncțional v, pe când argumentul inacuzativelor aparține verbului lexical. Acest
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
nu prin absența argumentului extern. Bennis (2004: 86) ajunge deci la o concluzie aproape general acceptată, aceea că proiecțiile inacuzative sunt proiecții VP, iar cele inergative, vP. Prezența argumentului extern depinde de prezența proiecției v și invers. Pentru a face distincția între inergative și inacuzative în termeni structurali, nu trebuie să asociem proiecția v cu un anumit sens, pentru că, după cum a arătat Kratzer (1994), v poate fi static sau dinamic. În termenii lui Burzio, absența argumentului extern este corelată cu absența
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
extern. Bennis (2004: 88) ajunge la concluzia că Generalizarea lui Burzio nu e validă teoretic, iar inacuzativ este un concept lipsit de sens. Prezența sau absența argumentului extern este legată (indirect) numai de teoria Cazului. În locul acestui concept, Bennis propune distincția ergativitate simplă vs complexă. Kratzer (1993), Pylkkänen (2002)47, apud Franchetto (2007), au propus ca micul v să fie divizat în două centre: unul este responsabil de semantica eventivă și de categoria rădăcinii (v), celălalt introduce argumentul extern (Voice). Ideea
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
și a Pacientului, fiind considerată entitatea afectată de acțiune sau starea exprimată de predicat. ● Palmer (2007 [1994]: 8) consideră că Agentul și Pacientul sunt cele mai importante roluri pentru tipologie (dar contează și Locativul și Instrumentalul), aflându-se la baza distincției tranzitiv/intranzitiv și sunt importante și pentru delimitarea ergativ/acuzativ. Palmer (2007 [1994]: 22) adaugă că toate limbile fac distincția între Agent și Pacient. ● Avram (2003: 170) subliniază că Pacientul suferă o schimbare de stare sau de localizare și nu
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
Agentul și Pacientul sunt cele mai importante roluri pentru tipologie (dar contează și Locativul și Instrumentalul), aflându-se la baza distincției tranzitiv/intranzitiv și sunt importante și pentru delimitarea ergativ/acuzativ. Palmer (2007 [1994]: 22) adaugă că toate limbile fac distincția între Agent și Pacient. ● Avram (2003: 170) subliniază că Pacientul suferă o schimbare de stare sau de localizare și nu are control asupra activității denotate de verb. ● Levin și Rappaport Hovav (2005: 14, 17) arată că Tema este rolul entității
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
sau schimbare de stare este specificată de verb (Gruber 1965, Jackendoff 197253). Autoarele menționează că, de obicei, rolurile Temă și Pacient sunt asociate cu argumente realizate ca obiect direct. Unii cercetători consideră aceste roluri ca fiind interșanjabile și nu fac distincție între ele. Alți cercetători definesc Pacientul (în legătură cu tranzitivitatea) ca fiind entitatea afectată într-un eveniment, adică entitatea care își schimbă starea. Tema se referă la entitatea care se mișcă într-un eveniment de tip mișcare sau la entitatea localizată într-
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
inacuzative și cele inergative nu se analizează diferit din punct de vedere sintactic − verbele inergative au un argument cu presupoziția dominantă a Protorolului Agent, iar verbele inacuzative au un argument cu presupoziția dominantă a Protorolului Pacient; repercusiunile morfosintactice asociate cu distincția inacuzativ/inergativ sunt rezultatul unor gramaticalizări ale presupozițiilor Protorolului Agent sau Pacient. Levin și Rappaport Hovav (2005: 60) arată că una dintre limitele teoriei lui Dowty este aceea că propune o soluție parțială pentru realizarea argumentelor, ocupându-se numai de
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
Ultima regulă se aplică subclasei verbelor de mișcare care descriu modul de mișcare. Teoria propusă de Levin și Rappaport Hovav (1995) a fost și criticată. De exemplu, Reinhart (1996: 21, 26−28) aduce obiecții analizei propuse de cele două autoare: distincția conform căreia anumite verbe inacuzative nu sunt derivate de la un verb tranzitiv, iar altele sunt, nu este fondată; autoarele au acceptat ideea lui Chierchia (1989) și a lui Reinhart (1991) − conform cărora procesul de formare a verbelor inacuzative presupune detranzitivizare
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
argumente; de exemplu, it. corere 'a alerga' poate avea comportament inacuzativ (situație în care selectează auxiliarul essere 'a fi') sau inergativ (când selectează auxiliarul avere 'a avea'). Existența verbelor cu un comportament sintactic oscilant este o dovadă a faptului că distincția inacuzativ/inergativ nu e sintactică, ci aspectual-semantică, adică nu este impusă de informația din intrarea lexicală, ci de proprietățile predicatului: predicatul agentiv, atelic, este inergativ, iar predicatul nonagentiv, telic, este inacuzativ. Argumentul unic al inacuzativelor și cel al inergativelor nu
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
77) susține că, în această teorie aspectuală, argumentul inacuzativelor se deplasează mai întâi în AgrOP pentru a verifica telicitatea, apoi în AgrSP, pentru a respecta EPP, ceea ce înseamnă că nu poate primi Caz tare. Pentru un verb cu un argument, distincția Caz slab − Caz tare nu se aplică, pentru că argumentul unic primește Cazul subiectului, care nu este asociat cu un anumit tip de citire; verbele inacuzative, telice, nu acceptă ca obiectul să stea în AgrOP, deci nu pot atribui acuzativul (Van
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
deplasarea obiectului în Spec,AgrO. 4.4.4. În legătură cu teoriile de tip "(neo)construcționist" au fost formulate mai multe critici. Abraham (2004) adoptă o poziție radicală, susținând că noțiunile de ergativitate/ inacuzativitate nu se pot aplica pentru limbile care au distincții aspectuale de perfectivitate, pentru că inacuzativele sunt intranzitive perfective. Dacă pentru neerlandeză și germană diagnosticele inacuzative (toate derivate din selecția auxiliarului) sunt mai clare, pentru engleză nu s-a făcut o listă exhaustivă a predicatelor ergative. Abraham (2004) sugerează că ergativitatea
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
multiple explică alternanța inacuzativ/inergativ. Levin și Rappaport Hovav (1995: 81) reanalizează ideea formulată în studii anterioare, conform căreia informația semantică relevantă pentru participarea la alternanța cauzativă este legată de schimbarea de stare și de agentivitate și propun, în locul acesteia, distincția eventualitate cauzată intern vs extern. Levin și Rappaport Hovav (1995: 91−92) menționează că noțiunea cauzare internă exclude agentivitatea. Verbele de tip cauzare externă implică prin natura lor existența unei cauze externe având control imediat asupra finalizării eventualității descrise de
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
fără variație de tranzitivitate. În engleză, multe verbe de schimbare de stare care acceptă alternanța sunt deadjectivale (pentru că multe adjective descriu stări). Proprietățile permanente, spre deosebire de cele temporare, nu pot fi cauzate extern. Levin și Rappaport Hovav (1995: 98) observă că distincția între verbele cu cauză internă și cele cu cauză externă corespunde aproximativ distincției între verbele inacuzative și cele inergative. Deși detranzitivizarea este un proces productiv, există și verbe (precum murder 'a omorî', assassinate 'a asasina', write 'a scrie', build 'a
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
acceptă alternanța sunt deadjectivale (pentru că multe adjective descriu stări). Proprietățile permanente, spre deosebire de cele temporare, nu pot fi cauzate extern. Levin și Rappaport Hovav (1995: 98) observă că distincția între verbele cu cauză internă și cele cu cauză externă corespunde aproximativ distincției între verbele inacuzative și cele inergative. Deși detranzitivizarea este un proces productiv, există și verbe (precum murder 'a omorî', assassinate 'a asasina', write 'a scrie', build 'a construi') care nu se detranzitivizează niciodată, pentru că cer prezența unui subiect Agent; de
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
cu un băț și aceasta s-a spart', spargerea vazei nu a fost spontană. Prin urmare, agentul există la nivel semantic și în cazul ergativelor, dar este invizibil în sintaxă. Matsuzaki (2001: 41) arată că diagnosticele inacuzative reflectă faptul că distincția dintre inacuzative și inergative este codificată sintactic, dar nu ne spun ce aspecte semantice determină acest comportament sintactic. 5.2.6. Wechsler (2005) observă că, încă de la începutul studiilor de gramatică generativă, a existat ideea că ceva de tipul cauzare
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
Jackendoff 1990: 128): John rolled the ball down the hill 'John a rostogolit mingea de pe deal' The ball rolled down the hill 'Mingea s-a rostogolit de pe deal' Bill rolled down the hill 'Bill s-a rostogolit de pe deal'; (e) distincția cauzare internă vs externă nu este o proprietate a itemilor lexicali, chiar verbele cu alternanță care sunt verbe de schimbare de stare cu cauză externă în varianta tranzitivă permițând cauza internă în varianta intranzitivă; (f) opțional, agentivitatea poate fi atribuită
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
lexical al reflexivizării inerente și ergativitate: în ambele situații, verbul are două roluri tematice care pot să nu fie realizate ca variante tranzitive ale verbului, dar care sunt identificabile în Lexicon. Concluzia este că nu e nevoie de stabilirea unei distincții semantice între ergative și reflexive (nu e întâmplător că The door opened ' Ușa s-a deschis' are drept corespondent în germană (și în română, de altfel) un verb reflexiv, ambele având aceleași condiții de adevăr). Reinhart (1991) susține că diferența
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
în cazul pasivului, argumentul extern este suprimat, dar prezent semantic. Anticauzativizarea este o operație de reflexivizare cu operatorul se; participantul cauzator și cel care suportă schimbarea de stare sunt specificate în reprezentarea lexico-semantică ca fiind același participant. Nu există o distincție semantică între anticauzativizare și reflexivizare; reflexivizarea este o anticauzativizare în contextul unui verb a cărui reprezentare lexico-semantică acceptă/cere o cauză agentivă. Alexiadou, Anagnostopoulou și Schäfer (2006) arată că alternanța cauzativă/ anticauzativă caracterizează verbele care au utilizare tranzitivă și intranzitivă
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
La branche a cassé) prezintă subiectul ca posedând anumite calități care permit realizarea procesului (cauză internă), pe când forma ergativă reflexivă (La branche s'est cassée) prezintă procesul ca fiind declanșat de un factor exterior subiectului (cauză externă). ● Manoliu-Manea (1977) corelează distincția dintre forma activă și cea reflexivă cu roluri tematice diferite: La cloche a cassé − Instrumental La cloche s'est cassée − Obiectiv. ● Lakoff (1977)136 a arătat că marcarea medie este folosită pentru a transfera responsabilitatea asupra subiectului Pacient. ● Zribi-Hertz (1987
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
dintre dativul posesiv și verbele inacuzative este un subiect care merită să fie cercetat separat. ● Kemmer (1994: 211−212)138 arată că forma morfologică medie (omonimă cu cea reflexivă) apare atunci când nu există niciun motiv special pentru a face o distincție conceptuală între entitatea inițiatoare și cea afectată. Unicul participant e văzut ca fiind Inițiator și, pentru că suferă o schimbare de stare, ca fiind și Punct Final. ● Cornilescu (1998: 320), folosind și propunerea lui Kemmer (1994), arată că folosirea intranzitivă se
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
Inițiatorul și Punctul Final ar coincide (spre deosebire de varianta nonreflexivă, în cazul căreia Inițiatorul și Punctul Final ar fi diferite). Din moment ce Inițiatorul poate fi întotdeauna exprimat printr-o construcție prepozițională, nu poate fi vorba, pentru limba română, de o astfel de distincție care să explice diferența semantică dintre forma reflexivă și cea nonreflexivă. Chiar dacă este mai moderată, nici propunerea făcută de Yoshimura și Taylor (2004) − varianta reflexivă presupune creșterea implicării Pacientului în eveniment și descreșterea rolului Agentului/Cauzei − nu este potrivită cu
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
posibil, și la alte verbe, introducând, suplimentar, criteriul citirii generice; pentru verbele care exprimă procese durative, intensitatea etc., am introdus criteriul prezenței (implicite) a controlului din partea subiectului; pentru alte verbe, am remarcat fie specializarea semantică, fie stilistică (în absența unei distincții semantice) a celor două variante; în fine, am remarcat comportamentul special al celor patru verbe care exprimă o configurație spațială sau mișcarea direcționată. 6.2. Statutul sintactic al elementului se Așa cum am arătat supra 6.1., în română, se are
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
situație nu e predictibilă. Preluând date de la Dobrovie-Sorin (1987: 495)152, Cinque (1988: 572) arată că, în română, nu toate verbele ergative acceptă construcția cu se, iar cele care o acceptă sunt reanalizate ca inergative. Cinque (1988: 575) propune următoarele distincții: ● si impersonal este un clitic arb [NP,IP]; în ipostaza argumentală, absoarbe rolul tematic extern și nominativul; în ipostaza nonargumentală, identifică un pro arb în conjuncție cu un Agr personal; ● si pasiv este un clitic [NP,IP], nonargumental, care suspendă
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
din limba neerlandeză. Așa cum v poate apărea în trei ipostaze (vezi supra, 4.1.2.), a este legat de următoarele structuri: (a) AP fără aP; (b) aP fără argument extern; (c) aP cu argument extern. Dacă Cinque a arătat că distincția între adjectivele ergative și cele inergative se poate susține pentru italiană și pentru germană, Bennis (2004) adaugă și neerlandeza: Deze mensen zijn mij bekend − ergativ ' Acești oameni îmi sunt cunoscuți' Deze mensen zijn mij trouw − inergativ ' Acești oameni îmi sunt
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
adjectiv ergativ ' Precum [e] este bine-cunoscut, lui Ion nu-i plac melcii' *Zoals [e] grappig is, houdt Jan van slakken − adjectiv inergativ ' Precum [e] este amuzant, lui Ion nu-i plac melcii'. (c) selecția complementizatorilor. Bennis (2004: 92) susține că distincția inergativ/inacuzativ este motivată și în domeniul adjectival. În termeni minimaliști, ergativitatea verbală se exprimă structural prin absența scindării proiecției VP, iar prezența unui argument extern impune apariția scindării proiecției VP în situația verbelor inergative. Adjectivele ergative sunt proiecții AP
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]