19,694 matches
-
general că unele instituții sau grupuri predomină în anumite societăți, iar altele în societăți diferite. Putem ști astfel că într-o țară există triburi, adunări de șefi și un consiliu regal; în alta pot exista grupuri de interese, cum sunt sindicatele și organizațiile de afaceri, un număr de partide, un for legislativ și un consiliu de miniștri; în alta poate exista un singur partid, iar forțele armate sunt influente, etc. Astfel se poate contura începutul unui proces de comparare la nivel
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
cu precizie ponderile diverselor elemente ce formează moleculele, politologii nu pot face același lucru privind diversele structuri care "compun" un sistem politic. Asemenea naturaliștilor mai demult, ei pot afirma doar că într-un sistem politic dat grupurile de interese precum sindicatele sunt "mai" influente decât în altul, sau că parlamentul sau congresul este "mai" implicat în procesul de luare a deciziilor pe plan național într-o țară decât în alta. Comparațiile întreprinse în domeniul guvernării sunt de obicei imprecise. Valoarea și
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
principale. Grupurile sunt în mod normal mai puțin vizibile, cu excepția situației când își fac brusc apariția prin intermediul grevelor de proporții sau demonstrațiilor. Ele tind să se organizeze în diverse scopuri (deși scopurile lor pot fi relativ extinse, ca în cazul sindicatelor sau organizațiilor patronale); ele exercită de obicei presiune asupra partidelor, dar se străduiesc să aibă și legături directe cu administrația publică. Aparent, nivelul de participare în grupuri și partide este ridicat, dar în practică este de multe ori scăzut. Marea
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
convenit să nu intre decât într-o măsură limitată în eșaloanele inferioare ale ierarhiei administrative. Eficiența organizării statului în țările comuniste a depins în mare parte de infrastructura politică, constituită de partidul comunist și o serie de organe auxiliare precum sindicatele și organizațiile de tineret. Aceste organe sugerau direcții de acțiune și implementare monitorizată. Astfel, partidul comunist nu a avut zone de activitate clare și delimitate cum tind să aibă partidele în statele liberal-democratice. A fost cel puțin la fel de activ ca
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
și pe de altă parte din cauza mobilității geografice și sociale a populației. Astfel, sistemele politice tradiționale inegalitare încep să se schimbe: instituții precum birocrația și forțele armate devin mai puternice, iar grupuri noi cu scopuri specifice precum patronatele și chiar sindicatele ajung să aibă un rol. Cât timp aceste evoluții se petrec la scară mică, sistemul politic încă poate fi descris ca tradițional; însă când supremația grupărilor tribale este serios pusă în dificultate, sistemul politic devine de obicei populist sau autoritar
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
politic devine de obicei populist sau autoritar inegalitar. Instituții și grupuri în sistemele politice populiste Sistemele politice populiste au o configurație structurală hibridă, caracterizată adesea printr-o opoziție marcantă între grupările tradiționale în declin și noile grupuri precum patronatele sau sindicatele, între care trebuie să se realizeze compromisuri delicate. Aceasta înseamnă că în sistemele populiste nu există osmoza între societate și viața politică întâlnită în sistemele tradiționale inegalitare. Structurile politice și în special partidele sunt înființate în mod normal cu scopul
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
și puncte de vedere. De exemplu, în unele țări, partidele și grupurile de interese sunt destul de independente unele de altele; este în special cazul Statelor Unite. În alte țări, partidele socialiste și creștine sunt legate de o serie de grupuri precum sindicatele și cooperativele, etc. Nu este clar dacă primul tip de acord este în vreun fel mai "reușit" decât al doilea. În timp ce diferențierea și autonomia generală pot să joace un rol, natura și gradul legăturilor dintre structuri trebuie examinate atent. Este
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
importante prin sprijinirea sau opoziția față de un sistem politic. Totuși, entitățile care sunt implicate în mod caracteristic în viața politică și care sunt fundamentale în estimarea integrării politice sunt instituțiile constituționale, inclusiv autoritățile locale, partidele, grupurile mari de interese precum sindicatele și patronatele, și organizațiile care promovează sau apără o cauză, de exemplu cele de mediu și regionale. În plus, în multe țări, cele mai relevante grupuri sunt acelea care fac parte din structura tradițională a societății, precum triburile, grupurile etnice
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
care nu permiteau în niciun fel apariția entităților concurente. Statele autoritare controlau drastic grupurile și instituțiile, dar nici măcar cele liberale nu se caracterizau printr-o deschidere totală. În particular, o anumită complicitate între unele grupuri mai mari, precum patronatele sau sindicatele, părea să ducă, pe continentul european și în special în Scandinavia, la așa-numitele acorduri de "cartel". Acest tip de dezvoltare, care a ajuns să fie destul de comun, mai ales între anii '60 și '80, s-a numit neocorporatism (Lehmbruch
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
poate extinde în jos, spre organizații mai specializate care sunt alcătuite pentru a controla populația. Acest tip de dezvoltare apare în special în sistemele autoritare, iar dintre acestea, în special în cele populiste sau cu caracter "progresist". În aceste regimuri, sindicatele, organizațiile de tineret, centrele culturale și o mulțime de alte asociații așa-zise "voluntare" își fac apariția prin intermediul statului pentru a promova scopurile pe care liderii statului doresc să le înfăptuiască. Ele se simt în acest fel încurajate să-și
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
tip a caracterizat recent mai multe țări latino-americane, îndeosebi cele cu o populație amerindiană numeroasă. Grupurile religioase pot fi privite ca fiind mai "moderne". În particular, ele au o veche tradiție în formarea de asociații dependente, de la cluburi sportive la sindicate. Acest lucru este valabil mai ales în cazul bisericilor organizate ierarhic, cum este catolicismul. Asemenea dezvoltări apar de obicei când grupul religios se simte amenințat de forțe "anticlericale" sau de biserici concurente. Organizațiile dependente care au fost alcătuite în acest
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
adevărat credincioși. Relațiile clasiale s-au dezvoltat mai târziu, într-un moment când multe societăți industriale deveniseră întrucâtva asociative, iar forța grupurilor de clientelă sau religioase slăbise puternic. Relațiile clasiale au dus încă de la început la formarea unor organizații structurate, sindicatele; dar sentimentele comunitare au continuat să joace un rol. S-a vorbit adesea de aspectele fraterne și aproape religioase ale vechilor sindicate; venerația și loialitatea față de organizație au fost trăsături larg răspândite ale acestor entități. Într-adevăr, potențiala sferă de
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
de clientelă sau religioase slăbise puternic. Relațiile clasiale au dus încă de la început la formarea unor organizații structurate, sindicatele; dar sentimentele comunitare au continuat să joace un rol. S-a vorbit adesea de aspectele fraterne și aproape religioase ale vechilor sindicate; venerația și loialitatea față de organizație au fost trăsături larg răspândite ale acestor entități. Într-adevăr, potențiala sferă de cuprindere a scopurilor sindicatelor este vastă. Pe de o parte, acestea au fost create pentru a exercita presiune în sprijinul unor cereri
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
au continuat să joace un rol. S-a vorbit adesea de aspectele fraterne și aproape religioase ale vechilor sindicate; venerația și loialitatea față de organizație au fost trăsături larg răspândite ale acestor entități. Într-adevăr, potențiala sferă de cuprindere a scopurilor sindicatelor este vastă. Pe de o parte, acestea au fost create pentru a exercita presiune în sprijinul unor cereri concrete; dar aceste cereri au de asemenea rolul de a îmbunătăți statutul general al membrilor. Ca rezultat, sindicatele sunt prin natura lor
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
de cuprindere a scopurilor sindicatelor este vastă. Pe de o parte, acestea au fost create pentru a exercita presiune în sprijinul unor cereri concrete; dar aceste cereri au de asemenea rolul de a îmbunătăți statutul general al membrilor. Ca rezultat, sindicatele sunt prin natura lor ambigui: ele se află la mijloc, între polul comunitar și cel asociativ. Într-un fel, ele sunt asociații, dar se află la o distanță considerabilă față de capătul asociativ al axei; sunt totodată și organizații comunitare, dar
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
al XIX-lea erau în acel moment mai dependente de organizația bisericii decât au ajuns să fie în a doua jumătate a secolului XX; iar dependența lor a rămas mai mare în unele țări decât în altele. În unele țări, sindicatele au dobândit un caracter "asociativ" mai repede decât în altele, apărând și diferențe între grupurile sociale: sindicatele minerilor s-au caracterizat tipic prin "loialități de clasă" mai mari decât cele ale vânzătorilor; sindicatele americane au fost totdeauna privite ca având
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
în a doua jumătate a secolului XX; iar dependența lor a rămas mai mare în unele țări decât în altele. În unele țări, sindicatele au dobândit un caracter "asociativ" mai repede decât în altele, apărând și diferențe între grupurile sociale: sindicatele minerilor s-au caracterizat tipic prin "loialități de clasă" mai mari decât cele ale vânzătorilor; sindicatele americane au fost totdeauna privite ca având un caracter mai "asociativ" decât cele europene; iar loialitatea de clasă care caracterizează sindicatele europene a decăzut
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
țări decât în altele. În unele țări, sindicatele au dobândit un caracter "asociativ" mai repede decât în altele, apărând și diferențe între grupurile sociale: sindicatele minerilor s-au caracterizat tipic prin "loialități de clasă" mai mari decât cele ale vânzătorilor; sindicatele americane au fost totdeauna privite ca având un caracter mai "asociativ" decât cele europene; iar loialitatea de clasă care caracterizează sindicatele europene a decăzut în mod vizibil o dată cu ascensiunea "asociaționalismului" (Taylor, 1989: 71-95). Dezvoltări întrucâtva similare au loc în sistemele
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
între grupurile sociale: sindicatele minerilor s-au caracterizat tipic prin "loialități de clasă" mai mari decât cele ale vânzătorilor; sindicatele americane au fost totdeauna privite ca având un caracter mai "asociativ" decât cele europene; iar loialitatea de clasă care caracterizează sindicatele europene a decăzut în mod vizibil o dată cu ascensiunea "asociaționalismului" (Taylor, 1989: 71-95). Dezvoltări întrucâtva similare au loc în sistemele politice impuse care sunt bine structurate. Rețelele de organizații dependente existente în aceste sisteme tind să obțină cel puțin o oarecare
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
impuse care durează de mult timp, dar acestea constituie doar o minoritate, deoarece multe regimuri impuse suferă un colaps după câțiva ani. Astfel, regimurile populiste (de exemplu, în Africa Subsahariană) s-au caracterizat prin răbufniri de activitate autonomă puternică din partea sindicatelor care erau inițial total controlate. Și în statele comuniste, atât în Europa de Est (inclusiv Uniunea Sovietică), cât și în China, au apărut manifestări de independență ale sindicatelor, cea mai semnificativă fiind dezvoltarea sindicatului independent "Solidaritatea" din Polonia, la sfârșitul anilor '70
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
exemplu, în Africa Subsahariană) s-au caracterizat prin răbufniri de activitate autonomă puternică din partea sindicatelor care erau inițial total controlate. Și în statele comuniste, atât în Europa de Est (inclusiv Uniunea Sovietică), cât și în China, au apărut manifestări de independență ale sindicatelor, cea mai semnificativă fiind dezvoltarea sindicatului independent "Solidaritatea" din Polonia, la sfârșitul anilor '70. Dependența grupurilor clasiale, religioase sau etnice de entitățile tradiționale sau instituționale "paterne" se diminuează astfel treptat chiar în situațiile în care autoritățile sistemului politic fac tot
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
caracterizat prin răbufniri de activitate autonomă puternică din partea sindicatelor care erau inițial total controlate. Și în statele comuniste, atât în Europa de Est (inclusiv Uniunea Sovietică), cât și în China, au apărut manifestări de independență ale sindicatelor, cea mai semnificativă fiind dezvoltarea sindicatului independent "Solidaritatea" din Polonia, la sfârșitul anilor '70. Dependența grupurilor clasiale, religioase sau etnice de entitățile tradiționale sau instituționale "paterne" se diminuează astfel treptat chiar în situațiile în care autoritățile sistemului politic fac tot posibilul pentru a-și menține dominația
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
asociații relativ independente (în sistemele liberal-democrate dezvoltate, de exemplu), este importantă distincția dintre asociațiile care protejează persoane sau clase de persoane și asociațiile care înaintează opinii. Prima categorie, cea a grupurilor de protecție, include o largă varietate de entități, de la sindicate și asociații profesionale la asociații comerciale. A doua categorie, cea a grupurilor de promovare, se compune dintr-o varietate la fel de mare de organe, de la cele mai "politizate", precum mișcările sociale, la cele mai "sociale" și "inofensive" politic, precum cluburile de
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
vestice, asociațiile de protecție sunt în mod tipic mai bine consolidate decât cele de promovare; ele sunt de asemenea mai bine organizate și mai bogate. Dar grupurile de protecție tind să aibă și scopuri mai generale decât cele de promovare; sindicatele, asociațiile profesionale sau comerciale preiau problemele controversate de moment. Sindicatele sunt cele mai deschise, dar și asociațiile comerciale și organizațiile de afaceri se simt competente să discute chestiuni generale de politică economică, teme sociale și chiar, în unele cazuri, probleme
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
consolidate decât cele de promovare; ele sunt de asemenea mai bine organizate și mai bogate. Dar grupurile de protecție tind să aibă și scopuri mai generale decât cele de promovare; sindicatele, asociațiile profesionale sau comerciale preiau problemele controversate de moment. Sindicatele sunt cele mai deschise, dar și asociațiile comerciale și organizațiile de afaceri se simt competente să discute chestiuni generale de politică economică, teme sociale și chiar, în unele cazuri, probleme internaționale. Dimpotrivă, grupurile de promovare se preocupă în mod caracteristic
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]