20,716 matches
-
gândire, o bună analiză a psihosociologiei intelectualilor sub tiranie - mai bine zis, sub o tiranie cu durată scurtă, deci fără patologiile generate de sentimentul că sfârșitul tiraniei nu e de conceput „în timpul vieții noastre” -, precum și o excelentă racordare a experienței comunismului de stat cu altele, mai mult sau mai puțin similare. Pentru ultimul aspect, noțiunea-cheie este ketman. Rezervele mele față de analiza lui Mißosz provin și din cunoașterea perspectivei poloneze asupra cărții și autorului: dacă valoarea testimonială e apreciată de mulți, ea
[Corola-publishinghouse/Science/2145_a_3470]
-
ultimul aspect, noțiunea-cheie este ketman. Rezervele mele față de analiza lui Mißosz provin și din cunoașterea perspectivei poloneze asupra cărții și autorului: dacă valoarea testimonială e apreciată de mulți, ea nu e mai puțin relativizată de unii; atitudinea lui Mißosz față de comunism, de pildă, este considerată de critici ambiguă (asta ar explica și absența unui personaj cu cheie care ar fi echivalentul autorului, precum și unele luări de poziție de după 1989); în fine, pe când mulți occidentali l-au considerat pe Mißosz reacționar, destui
[Corola-publishinghouse/Science/2145_a_3470]
-
intelectualilor în politică, se știe, a generat biblioteci întregi 11. Concentrându-se asupra câtorva mari figuri de intelectuali „tiranofili” din secolul trecut, Mark Lilla este unul dintre foarte rarii autori care scrutează simultan „rătăcirile” simetrice ale epocii, fascismul/nazismul și comunismul, acești „gemeni heterozigoți” (Alain Besanșon). În științele sociale occidentale, o asemenea perspectivă este aproape o crimă, universitarii de stânga socotind că fascismul/nazismul și comunismul nu sunt comparabile. Afirmația este însă doar o formă de cenzură ideologică: din punct de
[Corola-publishinghouse/Science/2145_a_3470]
-
unul dintre foarte rarii autori care scrutează simultan „rătăcirile” simetrice ale epocii, fascismul/nazismul și comunismul, acești „gemeni heterozigoți” (Alain Besanșon). În științele sociale occidentale, o asemenea perspectivă este aproape o crimă, universitarii de stânga socotind că fascismul/nazismul și comunismul nu sunt comparabile. Afirmația este însă doar o formă de cenzură ideologică: din punct de vedere metodologic, alegerea acestor unități de comparație este legitimă; de fapt, s-au văzut comparații ai căror termeni sunt mult mai diferiți, și nu doar
[Corola-publishinghouse/Science/2145_a_3470]
-
comparabilității. (România a dat o pleiadă de comparatiști în studiile literare, prin urmare literații noștri deveniți politologi și „analiști” nu ar trebui să fie atât de dezorientați teoretic în asemenea dispute.) Principala dificultate provine din împrejurarea că diversele forme de comunism sunt și astăzi importante în discursurile de autolegitimare ale unui mare număr de universitari și intelectuali publici, astfel încât orice tentativă de a compara fascismul/nazismul și comunismul, fie și mutatis mutandis, în maniera cea mai contrastivă, este redusă la absurd
[Corola-publishinghouse/Science/2145_a_3470]
-
teoretic în asemenea dispute.) Principala dificultate provine din împrejurarea că diversele forme de comunism sunt și astăzi importante în discursurile de autolegitimare ale unui mare număr de universitari și intelectuali publici, astfel încât orice tentativă de a compara fascismul/nazismul și comunismul, fie și mutatis mutandis, în maniera cea mai contrastivă, este redusă la absurd, adică la încercarea de a echivala două fenomene rămase eterogene în pofida numeroaselor asemănări genetice, structurale, conjuncturale, punctuale. În fața unui asemenea „baraj”, cei mai mulți est-europeni au ales tăcerea prudentă
[Corola-publishinghouse/Science/2145_a_3470]
-
se dau însă exemple concrete ale revirimentului liberal). 9. Terminologia lui Alain Besanșon se găsește în succinta lui carte din 1998, Le malheur du siècle. Sur le communisme, le nazisme et l’unicité de la Shoah (ed. rom.: Nenorocirea secolului. Despre comunism, nazism și unicitatea „șoah”-ului, traducere de Mona Antohi, Humanitas, București, 1999). Chestiunea iertării a fost ridicată de Paul Ricoeur într-o manieră paradigmatică: accentul nu cade pe acordarea iertării, ci pe solicitarea ei de către cel ce a comis o
[Corola-publishinghouse/Science/2145_a_3470]
-
inclusiv CIA și administrația militară din Europa; elita intelectual-academică de ambele părți ale Atlanticului (în America, în special Coasta de Est era activă în aceste relații). Ideea americanilor era că SUA trebuie să câștige două „războaie culturale”: unul planetar, împotriva comunismului; altul transatlantic, împotriva europenilor care disprețuiau „cultura și civilizația” Lumii Noi (pentru aceștia veneau marile orchestre simfonice americane, expozițiile de artă modernă etc.). Pentru contextul mai larg al americanizării Europei și al reacțiilor „receptorului” (de la imitație la respingere, inclusiv antiamericanism
[Corola-publishinghouse/Science/2145_a_3470]
-
des clercs, trebuie citită împreună cu biografia extrem de ambiguă a autorului, to say the least: membru al Partidului Comunist Francez, stalinist convins ai cărui inamici naturali erau dreapta și naționalismul (de la Nietzsche la Maurras), a cunoscut și nu a repudiat ororile comunismului de stat; de exemplu, a participat la procesul lui László Rajk, a fost de acord cu acuzarea, a admirat fabricile și uzinele, s-a întors satisfăcut la Paris. Benda este, se știe, doar unul dintre nenumărații „pelerini” occidentali în „lagărul
[Corola-publishinghouse/Science/2145_a_3470]
-
asociată cu politica violentă și brutală de colectivizare a agriculturii; nimicirea valorilor tradiționale, În numele unei modernizări sociale și economice; controlul metodic și mereu mai pervers asupra spațiului social și al vieții intime a cetățenilor (Analiza dictaturii comuniste din România: 2006). Comunismul a fost o concepție utopică, Înrădăcinată În visul suprimării, cu orice preț, a individului, a inițiativei personale, a proprietății private, și a construirii unui univers al egalității totale. Întregul concept se asemăna Însă unei Închisori , În care prizonierii erau Înseși
Polarităţile arhitecturi by Alexandru Mihai Robitu () [Corola-publishinghouse/Science/91808_a_92984]
-
lor social, fiind puse să legitimeze noua putere, să realizeze cultul personalității conducătorului partidului, să promoveze interesele acestuia și ale nomenclaturii. Milioane de oameni au trăit Într-un univers Închis , represiv și umilitor , cu toate că la nivelul teoretic, al scopurilor proclamate, comunismul s-a pretins Întruchiparea „umanismului absolut―, o societate din care au dispărut distincțiile de clasă și În care oamenii ar putea trăi Întro deplină libertate (Analiza dictaturii comuniste din România: 2006). Au existat, desigur, diverse grade de opoziție, dar și
Polarităţile arhitecturi by Alexandru Mihai Robitu () [Corola-publishinghouse/Science/91808_a_92984]
-
arhitectură și urbanism. Ce Își propune să aducă nou această cercetare, ca argumente și abordare, sunt sursele istorice orale, Înregistrate pe suport digital (audio, video, foto) cu mărturiile arhitecților care au proiectat sau au contribuit la edificarea marilor proiecte ale comunismului, ca o modalitate de ale arhiva pentru posteritate. Cele mai relevante dintre ele vor fi cuprinse Într-un scurt minidocumentar care va fi finalizat și prezentat la sfârșitul anului trei al cercetării doctorale, Înainte de elaborarea variantei finale a tezei. Partea
Polarităţile arhitecturi by Alexandru Mihai Robitu () [Corola-publishinghouse/Science/91808_a_92984]
-
o înaltă funcție, se crede infailibil și transformă puterea clasei pe care o reprezintă în putere personală. Fidel ideologiei canonice, dramaturgul opune unui comunist sclerozat un comunist în plină vigoare și luminat. Viziunea politico-ideologică din scrierile lui P. apărute sub comunism e negată integral, explicit, polemic, în textele publicate după 1989. Povestirea Cutia de ghete (1990) urmărește o zi din viața unui mic funcționar, Ion Popescu, om de rând, care după ce își dorise fierbinte un copil, se vede constrâns să își
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/288967_a_290296]
-
încondeiate și alte personalități, în special Mihai Beniuc. În schimb, un comunist luptător în Spania, Valter Roman, e portretizat admirativ. În totalitate, scrierea exprimă o abjurare categorică, în termeni duri, a crezului politic nutrit de autor în tinerețe. Adoratul, altădată, comunism este acum, în ultimul deceniu al secolului al XX-lea, definit drept „încercarea de expansiune rusească planetară drapată în pânză roșie”, un „sistem artificial, avorton al istoriei, însoțit și de un colaps spiritual general”. Cartierul Primăverii... e, structural, o parodie
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/288967_a_290296]
-
7; Daniel Cristea-Enache, O carte perversă, ALA, 1999, 483; Bogdan Popescu, Gloria postumă, CC, 2000, 4-8; Gheorghe Grigurcu, Duplicitatea lui Titus Popovici, RL, 2000, 47; Dicț. scriit. rom., III, 855-858; Paul Cernat, Ion Manolescu, Angelo Mitchievici, Ioan Stanomir, În căutarea comunismului pierdut, Pitești, 2001, 213-227; Popa, Ist. lit., 1022-1025; Dicț. analitic, III, 86-89, IV, 129-133; Negrici, Lit. rom., 133-138. D.Mc.
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/288967_a_290296]
-
unei viziuni intens tulburătoare și în zona tragicului absurd. Culegerile de articole și eseuri Apocalipsa de carton (1993) și Urechea de cârpă (1993) pun în valoare o vervă satirică debordantă, iar critica tranziției spre economia de piață și a racilelor comunismului în România trimite la un gen de scriitură caracterizat prin finețea observației și ironiei, prezent și într-o serie de articole dedicate unor poeți români contemporani. SCRIERI: Fântâni carteziene, Iași, 1980; Câmp negru, București, 1982; Arlechini la marginea câmpului, București
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/286685_a_288014]
-
1944 înalte funcții administrative, fiind la un moment dat ministru adjunct la Învățământ și Cultură. În ultimii ani ai vieții e angajat redactor-șef la „Albina”. Reportajele lui P. literaturizează, pe linia realismului socialist, „transformările” care cuprind țara după instaurarea comunismului. Se prezintă tezist, conform unei scheme rudimentare, o imaginară îmbunătățire a vieții societății românești la toate nivelurile: turism, agricultură, educație, ca în După alungarea faraonilor (1957) și Însemnări din țara nouă (1959). Trecutul, reprezentat de lumea apusă a „faraonilor”, este
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289026_a_290355]
-
fi interpretată în spirit de partid, relevându-se biruința noului în luptă cu vechiul și rolul determinant al factorului uman pozitiv. În centrul operelor literare și artistice se preconizează a sta eroul ce incarnează virtuțile „omului nou”, etica și mentalitatea comunismului. Se precizează că acesta nu trebuie idealizat, zugrăvit fără defecte, ci înfățișat în complexitatea lui, în mediul căruia îi aparține, sub a cărui influență benefică se autodepășește. O asemenea situare a creației exclude obiectivismul, apolitismul; arta socialistă e incompatibilă cu
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289155_a_290484]
-
de agitație și propagandă, îngr. și introd. Eugen Negrici, București, 1995; Nițescu, Proletcultismul, passim; Marin Radu Mocanu, Cazarma scriitorilor, București, 1998; Michel Aucouturier, Realismul socialist, tr. Lucia Flonta, Cluj-Napoca, 2001; Paul Cernat, Ion Manolescu, Angelo Mitchievici, Ioan Stanomir, În căutarea comunismului pierdut, Pitești, 2001; Vasile Pistolea, Generația ’60 și redescoperirea modernității/modernismului, Reșița, 2001, 73-108; Popa, Ist. lit., I-II, passim; Sanda Cordoș, Literatura între revoluție și reacțiune, ed. 2, Cluj-Napoca, 2002; Florin Mihăilescu, De la proletcultism la postmodernism, Constanța, 2002, passim
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289155_a_290484]
-
Pistolea, Generația ’60 și redescoperirea modernității/modernismului, Reșița, 2001, 73-108; Popa, Ist. lit., I-II, passim; Sanda Cordoș, Literatura între revoluție și reacțiune, ed. 2, Cluj-Napoca, 2002; Florin Mihăilescu, De la proletcultism la postmodernism, Constanța, 2002, passim; Eugen Negrici, Literatura sub comunism. Proza, București, 2002; Eugen Negrici, Literatura română sub comunism. Poezia, I, București, 2003; Aurel Buzincu, Literatura română și realismul socialist, Suceava, 2003. D.Mc.
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289155_a_290484]
-
73-108; Popa, Ist. lit., I-II, passim; Sanda Cordoș, Literatura între revoluție și reacțiune, ed. 2, Cluj-Napoca, 2002; Florin Mihăilescu, De la proletcultism la postmodernism, Constanța, 2002, passim; Eugen Negrici, Literatura sub comunism. Proza, București, 2002; Eugen Negrici, Literatura română sub comunism. Poezia, I, București, 2003; Aurel Buzincu, Literatura română și realismul socialist, Suceava, 2003. D.Mc.
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289155_a_290484]
-
care se luptă să rămână normală. După ce dăduse o poetică și o fenomenologie a producției poetice contemporane, criticul publică o sistematică a poeziei medievale românești, Poezia medievală în limba română (1996), și o nouă lucrare dedicată contemporaneității, Literatura română sub comunism, un volum referindu-se la proză (2002), altul inaugurând prezentarea poeziei (2003). Privită în ansamblu, producția exegetică a lui N. trece prin mai multe etape sau vârste. Nici una dintre ele nu transgresează încă ceea ce s-ar putea numi proiectul unic
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/288409_a_289738]
-
1972; Expresivitatea involuntară, București, 1977; Figura spiritului creator, București, 1978; Istoria limbii române literare, Craiova, 1979; Imanența literaturii, București, 1981; Introducere în poezia contemporană, București, 1985; Sistematica poeziei, București, 1988; Poezia medievală în limba română, Craiova, 1996; Literatura română sub comunism. Proza, București, 2002; Literatura română sub comunism. Poezia, I, București, 2003. Antologii: Poezia unei religii politice. Patru decenii de agitație și propagandă, introd. edit., București, 1995. Repere bibliografice: Nicolae Balotă, „Antim. Logos și personalitate”, RL, 1971, 41; Nicolae Manolescu, Modernitatea
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/288409_a_289738]
-
creator, București, 1978; Istoria limbii române literare, Craiova, 1979; Imanența literaturii, București, 1981; Introducere în poezia contemporană, București, 1985; Sistematica poeziei, București, 1988; Poezia medievală în limba română, Craiova, 1996; Literatura română sub comunism. Proza, București, 2002; Literatura română sub comunism. Poezia, I, București, 2003. Antologii: Poezia unei religii politice. Patru decenii de agitație și propagandă, introd. edit., București, 1995. Repere bibliografice: Nicolae Balotă, „Antim. Logos și personalitate”, RL, 1971, 41; Nicolae Manolescu, Modernitatea cronicarilor, RL, 1973, 20; Doina Uricariu, Exerciții
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/288409_a_289738]
-
decenii de agitație și propagandă”, L, 1996, 6; Alexandru George, De groază, LCF, 1996, 20; Spiridon, Interpretarea, 209-214; Dicț. esențial, 567-568; Manolescu, Lista, III, 323-335; Ion Simuț, Elita prozei postbelice, F, 2002, 2; Marius Chivu, Creșterile și descreșterile prozei sub comunism, RL, 2003, 1; Bogdan Alexandru Stănescu, Istoria literaturii române sub comunism, LCF, 2003, 7; Daniel Cristea-Enache, Drumul spre adevăr, ALA, 2003, 691; Firan, Profiluri, II, 113-116. M.S.
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/288409_a_289738]