20,716 matches
-
sezisată și în România, și în străinătate. Provine din încâlcirea de fapte și ficțiuni, de adevăr parțial și de minciună tenace, menite, în ultimă instanță, să ascundă dubla natură a revoluției române: o revoluție adevărată, care vrea despărțirea definitivă de comunism, și o revoluție mimată un tigru de hârtie, cum spunea cândva Mao care urmărea doar reformarea comunismului. Provine din faptul că echipa care a pus mâna până la urmă pe putere s-a proclamat "emanația revoluției" tocmai ea, care nu participase
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
și de minciună tenace, menite, în ultimă instanță, să ascundă dubla natură a revoluției române: o revoluție adevărată, care vrea despărțirea definitivă de comunism, și o revoluție mimată un tigru de hârtie, cum spunea cândva Mao care urmărea doar reformarea comunismului. Provine din faptul că echipa care a pus mâna până la urmă pe putere s-a proclamat "emanația revoluției" tocmai ea, care nu participase în niciun fel la revoluție și că, pentru a masca această definitorie absență, a pus în scenă
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
atunci puterea ne împiedică să reducem evenimentele la o simplă înlănțuire de accidente tragice. Dispersarea mulțimii revoltate a fost, fără niciun dubiu, un obiectiv major al noii puteri, cu atât mai mult cu cât mulțimea striga tot mai răspicat "Jos comunismul!" în fața unei autorități interesate prioritar în a-i lua locul lui Ceaușescu și nomenclaturii de prim rang care i se subordonase acestuia. Spectacolul televizat al revoluției răspundea totodată și altor obiective, înzestrând noua putere cu o aureolă eroică și revoluționară
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
a NU fi o emanație a revoluției, ci doar un produs al "revoluției în direct". Televiziunea, secondată de radio, pune în scenă, începând cu seara de 22 decembrie, un reality show care oferă o versiune revăzută și corijată a prăbușirii comunismului în România. Această prăbușire nu se mai datorează curajului civic al unor anonimi care scandează "Jos comunismul" înfruntând gloanțele, ci unui grup de activiști de partid luminați, comuniști de omenie, care înlătură dictatura clanului Ceaușescu și dăruiesc poporului român libertatea
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
de radio, pune în scenă, începând cu seara de 22 decembrie, un reality show care oferă o versiune revăzută și corijată a prăbușirii comunismului în România. Această prăbușire nu se mai datorează curajului civic al unor anonimi care scandează "Jos comunismul" înfruntând gloanțele, ci unui grup de activiști de partid luminați, comuniști de omenie, care înlătură dictatura clanului Ceaușescu și dăruiesc poporului român libertatea și democrația. Tragica realitate a unor figuranți inocenți, uciși sau răniți în acest spectacol de "sânge și
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
radioului răspund efectiv unei părți importante a revendicărilor politice ale revoluției. Pe de altă parte însă, ignorarea deliberată a componentei anticomuniste a revoluției amputează aceste libertăți de însăși esența lor, înscriind de la bun început democrația postdecembristă în spațiul îngust al comunismului "cu față umană" și al unei timide perestroici. Semnificativ, acest document care putea părea mult mai radical decât altele, prevede respectarea angajamentelor internaționale ale României și, în primul rând, a celor privitoare la Tratatul de la Varșovia. A doua zi, pe
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
regimului comunist în România, decembrie 2006, p. 62746 În Polonia, apoi în Cehoslovacia și Ungaria, primele alegeri cu adevărat libere, chiar dacă negociate, au fost dovada incontestabilă a voinței majoritare, de la dreapta la stânga spectrului politic, de a rupe orice legătură cu comunismul și de a regăsi, pe cât posibil, vechiul cadru al democrației parlamentare antebelice și al unei societăți burgheze, mai mult sau mai puțin modernizate. În România acea Românie care își cucerise libertatea printr-o revoltă populară reprimată în sânge -, prăbușirea regimului
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
revoltă populară reprimată în sânge -, prăbușirea regimului lui Ceaușescu nu a adus cu sine o soluție de continuitate clară și radicală și nu a deschis o perspectivă lipsită de echivoc pentru viitorul societății românești. Ștergând cu buretele sloganul revoluției, "Jos comunismul!", noua putere care se instalează în fruntea țării la 22 decembrie aduce aici un munte de contradicții, de agende secrete, de falsuri, dar nu poate să nu proclame pluripartidismul și să nu se angajeze în organizarea de alegeri libere. Cadrul
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
seamă niciodată cu adevărat mișcările foarte active de rezistență anticomunistă: țăranii, care au fost majoritari în aceste mișcări, nu sunt niciodată luați în seamă suficient de către politologi, care au ajuns grăbit la concluzia că românii s-au lăsat cuceriți de comunism fără să-i reziste. Când și-au dat seama foarte târziu, în realitate că Ceaușescu i-a păcălit cu pretinsa lui independență și i-a cam făcut de râs în fața propriilor concetățeni 47, nu mai aveau niciun motiv pentru a
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
că țin mai degrabă de oroarea de vid; substituindu-se riturilor propagandei comuniste, ortodoxismul de fațadă aduce o contribuție entuziastă noii limbi de lemn a democrației în construcție. Manipulări De bună seamă, noii "stăpânitori ai adevărului" nu propuneau întoarcerea la comunismul purificat la care visase pentru o clipă Ion Iliescu pe 22 decembrie, când îl acuza pe Ceaușescu de "întinarea" valorilor comunismului: reacția spontană a maselor revoltate, de la Timișoara la Cluj, Brașov, București, blocase definitiv această reîntoarcere. Dar, având dinaintea ochilor
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
limbi de lemn a democrației în construcție. Manipulări De bună seamă, noii "stăpânitori ai adevărului" nu propuneau întoarcerea la comunismul purificat la care visase pentru o clipă Ion Iliescu pe 22 decembrie, când îl acuza pe Ceaușescu de "întinarea" valorilor comunismului: reacția spontană a maselor revoltate, de la Timișoara la Cluj, Brașov, București, blocase definitiv această reîntoarcere. Dar, având dinaintea ochilor experiența Europei Centrale, unde restaurarea unei societăți libere începuse deja, demolând bucată cu bucată, ca pe un alt Zid al Berlinului
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
al regimului comunist activiști, ofițeri ai Armatei și Securității, directori ai marilor centrale industriale, reprezentanți ai înaltului cler ortodox, ba chiar și poeți de curte ori membri ai diferitelor academii tocmai fiindcă promitea să evite orice ruptură radicală cu esența comunismului, exact aceea pe care Ceaușescu, vezi bine, o întinase. Pe acest fond, cei 20 de ani ai lui Brucan erau un adevărat program politic. Manevrând cu iscusință între dorința de înnoire a societății și imperativele unei reconfortante continuități, Ion Iliescu
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
de reformă lentă susținut de echipa aflată la putere pe care l-am numit "cei 20 de ani ai lui Silviu Brucan" și voința acelui segment din societate care participase activ la răsturnarea regimului ceaușist în numele unei despărțiri radicale de comunism și al racordării României la valorile de democrație și libertate ale Occidentului. În primăvara lui 1990, acest clivaj atingea chiar corpul de ofițeri ai Armatei române: un grup reformist devine, sub acronimul CADA, foarte vizibil doar pentru a dispărea cu
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
înlocuit de V.A. Stănculescu și a mai multor generali din generația formată în URSS. După care, destul de repede, ofițerii participanți la acțiune sunt în marea lor majoritate sancționați și siliți ei înșiși să părăsească armata. Timișoara, orașul liber de comunism din decembrie 1989, percepe mai acut decât altele deriva continuității preconizate de CFSN: la 11 martie, o mare adunare populară răspunde chemării lansate de Societatea Timișoara și ovaționează o Proclamație care e primul program politic autentic al construcției democratice din
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
repunerea în scenă a actului fondator al revoltei anticomuniste 67. Această recuperare simbolică a participării a avut o funcție eliberatoare și deculpabilizantă, revelându-se ca ritual eficace, solidarizant și productiv. Un spațiu devenit simbolic cel al "zonei libere de (neo) comunism" -, un timp anume cel al înserării, liber de obligațiile cotidiene consolidează recuperarea libertăților cetățenești libertatea cuvântului, libertatea credinței, libertatea presei, libertatea opțiunii politice și redimensionează revolta din decembrie, care a devenit astfel abia retroactiv o revoluție în sensul deplin al
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
suntstrăine minciuna, ura, corupția și violența". Aceste fraze finale trimiteau la sentimentul larg răspândit de revoltă față de regimul Iliescu, pe care textul nu-l ataca direct, dar pe care subtextul documentului îl indica, în continuarea "celor 45 de ani de comunism", drept marele responsabil pentru criza societății românești. În ciuda tonului moderat și aluziv, AC e percepută instantaneu de regim și de mediile de informare fidele acestuia ca un mare pericol de destabilizare și subversie. În zilele Congresului de fondare a AC
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
firesc absolutizate. Majoritatea inițiatorilor Alianței Civice și-a asumat neîncrederea societății față de partidele politice și față de lupta pentru putere politică, interiorizând fără mari ezitări imaginarul puterii celor fără de putere dezvoltat de Havel în eseurile sale contestatare din ultima perioadă a comunismului, fără să țină seama de faptul că tezele lui Havel nu aveau cum fi translatate ca atare într-un context politic foarte diferit. Repetate declarații publice reiterează ideea că puterea oricare ar fi ea corupe, cu corolarul conform căruia AC
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
Parlament, cu atât mai mult cu cât autorul ei principal a fost răpus de o criză cardiacă câteva luni mai târziu. Indiferent de dificultățile deseori insurmontabile ale legiferării, Președintele Constantinescu a fost primul șef de stat român care a condamnat comunismul, și asta încă din 1997, când a cerut iertare în numele statului pe care acum îl reprezenta, tuturor victimelor represiunii anticomuniste, într-un mesaj pe care l-a adresat întrunirii foștilor deținuți politici de la Memorialul de la Sighet. Cu acest prilej, el
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
tradițional, instituțiile, de la cele mai umile la cele mai importante, și mai ales oamenii care le reprezentau, purtau inevitabil povara de experiențe cumulate în 60 de ani de dictatură, dintre care mai bine de 45 de dictatură castratoare a partidului-stat. Comunismul a distrus statul în fapt, dacă nu formal așa cum a distrus și fundamentele justiției, înlocuind legile, dreptul, interesul național, cu voința unică a Partidului Comunist. Negând proprietatea privată, ignorând sistematic cele mai elementare drepturi ale omului, transformate în privilegii alocate
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
aceste tare, le-a sporit cu sentimentul general că, de fapt, nimic nu s-a schimbat. În aceste condiții, instituțiile existau, e adevărat, dar funcționau pe jumătate arbitrar sau chiar deloc. Când a dispărut frica apăsătoare și generală din timpul comunismului, în locul ei s-a instalat anomia. Îmi amintesc prea bine cum, în primele luni ale lui 1990, pietonii circulau voios și ostentativ pe carosabil doar fusese revoluție! Ca niște adolescenți scăpați de sub supravegherea părinților, românilor nu le mai păsa de
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
care le-a însoțit din partea guvernanților actuali, corpul ofițerilor Armatei Române pare încă extrem de moderat în reacțiile sale publice. Nu putem decât spera că așa se va manifesta și în viitor. Poliția, care nu mai are statutul militarizat din vremea comunismului, s-a dovedit a fi mult mai vocală în ultimele luni. Bătălia pentru reforma economică Din punct de vedere al economiei, primele elemente de reformă au apărut încă din 1990, dar direcția lor nu era prea clară, ritmul lor s-
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
s-a vădit pe deplin în operația prin care Traian Băsescu a confiscat condamnarea regimului comunist. După ce refuzase în repetate rânduri orice gest în acest sens, în vreme ce liberalii din guvern înființau încă de la finele lui 2005 Institutul pentru Investigarea Crimelor Comunismului, reluau Legea lustrației și promovau legi reparatorii pentru foștii deținuți politici, brusc, un an mai târziu, președintele înființează o Comisie Prezidențială Consultativă pentru Analiza Dictaturii Comuniste și, la 18 decembrie 2006, prezintă în Parlament sinteza raportului înaintat de aceasta. Într-
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
mai înalte magistraturi în stat, Traian Băsescu, care promitea mult și în lupta contra corupției, și în politicile menite să aducă prosperitate românilor, pare să fi obținut rezultatul invers. Încercarea sa, după infinite ezitări și eschive, de a instrumentaliza condamnarea comunismului pentru a continua să fidelizeze electoratul fostei Convenții Democrate și alegătorii tineri, nu pare să-i mai poată oferi acum spațiu de creștere, iar războiul intern din PDL pe care îl dirijează aproape fățiș nu are nici el cum să
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
politică. Dacă nu cumva, plictisită de gesticulația reglărilor de conturi și de manipulările vizibile din PSD în 2006-2007, tânăra generație educată se retrage în sfera privată. Am asista, în acest caz, în ciuda aparențelor de ruptură cu vechiul regim din anii comunismului, la o continuitate tragică: pe de o parte, sfera politicului, pe de alta, evoluția unei societăți civile care abandonează politicul, căutând alte valori: reușita personală în căutarea unei bunăstări economice (astăzi posibilă), în căutarea culturii, a spiritualității... și demobilizarea față de
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]
-
și se exprimă, la limită, prin incendierea mașinilor. Spunând aceasta, mă înscriu în linii mari pe direcția tezelor lui Ivan Krastev, politologul bulgar care a scris cel mai mult despre această nouă boală a secolului din țările ieșite recent din comunism, bazându-se pe conceptele de postcomunism și globalizare, cele două elemente generatoare de mari neliniști în societățile contemporane 80. România are, desigur, propriile sale probleme, începând cu tendința vizibilă de a acorda încredere personajelor charismatice. Pe de altă parte, neîncrederea
by Catherine Durandin şi Zoe Petre [Corola-publishinghouse/Science/1044_a_2552]