2,048 matches
-
centrale de tip stres . b. Alți reglatori centrali Somnul cu unde lente, efortul fizic și stresul stimulează secreția de GH prin intermediul activării unor mediatori centrali ce influențează secreția de GHRH și de somatostatină (planșa 10). 1.2.2. Axa gonadotropă. Pubertatea și dezvoltarea osoasă Androgenii (la băiat) și estrogenii (la fată) au un nivel prepubertar foarte scăzut și nu contribuie semnificativ la creșterea normală prepubertară . Creșterea pubertară a nivelului acestor hormoni va determina o accelerare a vitezei de creștere. Accelerarea vitezei
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
determina o accelerare a vitezei de creștere. Accelerarea vitezei de creștere peste cea a colegilor de generație împreună cu apariția caracterelor sexuale secundare la vârste considerate statistic încă prepubertare poate să traducă existența unui exces de hormoni gonadici în contextul unei pubertăți precoce sau a unei hiperplazii suprarenaliene congenitale . Așadar, nu doar întârzierea în creștere, ci uneori și accelerarea creșterii poate fi un semnal de alarmă pentru existența unui substrat patologic. Atât androgenii, cât și estrogenii stimulează nu numai creșterea în lungime
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
unui substrat patologic. Atât androgenii, cât și estrogenii stimulează nu numai creșterea în lungime și grosime a oaselor, ci și maturarea scheletică definitivă, cu osificarea cartilagiilor de creștere, adică închiderea lor. în acest fel, după un salt inițial în creștere, pubertatea va determina la un moment dat scăderea drastică a vitezei de creștere cu oprirea definitivă a creșterii și atingerea taliei finale. Se cunoaște faptul că în lanțul steroidian de sinteză androgenii sunt precursorii estrogenilor atât în gonade, cât și în
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
inactivatoare ale receptorilor estrogenici, fie un deficit genetic al aromatazei; așadar, sunt fie lipsiți de răspuns la acțiunea estrogenilor, fie incapabili de a sintetiza estrogeni în țesut, inclusiv în țesutul osos sau cartilagiul de creștere. Acești bărbați își vor declanșa pubertatea la termen și vor avea un puseu pubertar de creștere, dar creșterea va continua pe termen nedeterminat, din cauza lipsei capacității de închidere a cartilagiilor de creștere, astfel încât talia finală atinsă va fi foarte mare, depășind frecvent 2 metri (figura 8
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
la termen și vor avea un puseu pubertar de creștere, dar creșterea va continua pe termen nedeterminat, din cauza lipsei capacității de închidere a cartilagiilor de creștere, astfel încât talia finală atinsă va fi foarte mare, depășind frecvent 2 metri (figura 8). Pubertatea întârziată este însoțită de masă osoasă scăzută . Totodată, deficitul de GH sau de IGF-I va determina o masă osoasă scăzută, chiar dacă pubertatea se declanșează la termen. Așadar, achiziția de masă osoasă are loc sub influența axei somatotrope care acționează
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
cartilagiilor de creștere, astfel încât talia finală atinsă va fi foarte mare, depășind frecvent 2 metri (figura 8). Pubertatea întârziată este însoțită de masă osoasă scăzută . Totodată, deficitul de GH sau de IGF-I va determina o masă osoasă scăzută, chiar dacă pubertatea se declanșează la termen. Așadar, achiziția de masă osoasă are loc sub influența axei somatotrope care acționează la pubertate în tandem cu estrogenii . Adolescenții acumulează în cei doi ani de creștere pubertară maximă peste un sfert din cantitatea totală de
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
este însoțită de masă osoasă scăzută . Totodată, deficitul de GH sau de IGF-I va determina o masă osoasă scăzută, chiar dacă pubertatea se declanșează la termen. Așadar, achiziția de masă osoasă are loc sub influența axei somatotrope care acționează la pubertate în tandem cu estrogenii . Adolescenții acumulează în cei doi ani de creștere pubertară maximă peste un sfert din cantitatea totală de calciu osos, ajungând la circa 90% din masa lor osoasă totală, care va fi atinsă în jurul vârstei de 25-30
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
rol direct în achiziția de masă osoasă, diferit de cel mediat de estrogenii sintetizați local prin aromatizare. Această diferență dintre acțiunile androgenice și cele estrogenice explică de ce rezistența osului la traume este mai mare la băieți ajunși la perioada de pubertate decât la fete. Corpii vertebrali ai băieților au dimensiuni mai mari, cu trabecule osoase mai groase. La fete, creșterea în grosime a oaselor lungi se realizează mai curând centripet (endocortical), astfel încât circumferința lor nu suferă modificări majore. Spre deosebire de fete, la
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
centripet (endocortical), astfel încât circumferința lor nu suferă modificări majore. Spre deosebire de fete, la băieți mineralizarea oaselor lungi are loc mai intens centrifug, subperiostic, astfel încât diametrul corticalei osoase se îngroașă în paralel cu creșterea circumferinței osoase (planșa 12). în ultima perioadă a pubertății, când cartilagiile de creștere se închid și creșterea încetează, se produce o creștere progresivă a densității minerale osoase, predominant dependentă de efectele estrogenilor atât la fete, cât și la băieți . 2. Noțiuni de auxologie Creșterea și dezvoltarea organismului uman are
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
grupuri populaționale mari și omogene din punct de vedere genetic. Standardele sunt evaluate transversal (măsurând concomitent copii diferiți aflați în diferite categorii de vârstă) sau longitudinal. Dispersia este mai mare în perioada peripubertară, deoarece viteza de creștere este sporită de pubertate, iar momentul instalării pubertății este diferit de la un copil la altul. Deoarece creșterea are loc într-un ritm mai alert în primii doi ani după naștere, sunt necesare curbe de creștere separate pentru această perioadă. Totodată, deoarece cutia craniană poate
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
omogene din punct de vedere genetic. Standardele sunt evaluate transversal (măsurând concomitent copii diferiți aflați în diferite categorii de vârstă) sau longitudinal. Dispersia este mai mare în perioada peripubertară, deoarece viteza de creștere este sporită de pubertate, iar momentul instalării pubertății este diferit de la un copil la altul. Deoarece creșterea are loc într-un ritm mai alert în primii doi ani după naștere, sunt necesare curbe de creștere separate pentru această perioadă. Totodată, deoarece cutia craniană poate fi modificată în unele
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
constante pe toată perioada creșterii, ele variind de la o vârstă la alta și, ca atare, trebuind calculate la diverse vârste pentru a obține curba de creștere. Deviația standard (dispersia) este maximă în perioada pubertară, deoarece nu toți copiii își declanșează pubertatea în același moment, astfel încât, la un moment dat, există copii care încă progresează în talie cu un ritm constant, nefiind încă ajunși la pubertate, și copii aflați la începutul pubertății, când se produce o accelerare a vitezei de creștere, aceștia
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
de creștere. Deviația standard (dispersia) este maximă în perioada pubertară, deoarece nu toți copiii își declanșează pubertatea în același moment, astfel încât, la un moment dat, există copii care încă progresează în talie cu un ritm constant, nefiind încă ajunși la pubertate, și copii aflați la începutul pubertății, când se produce o accelerare a vitezei de creștere, aceștia ieșind din canalul de creștere al subgrupului de copii care nu și-au declanșat încă pubertatea și mărind gradul de dispersie al grupului total
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
maximă în perioada pubertară, deoarece nu toți copiii își declanșează pubertatea în același moment, astfel încât, la un moment dat, există copii care încă progresează în talie cu un ritm constant, nefiind încă ajunși la pubertate, și copii aflați la începutul pubertății, când se produce o accelerare a vitezei de creștere, aceștia ieșind din canalul de creștere al subgrupului de copii care nu și-au declanșat încă pubertatea și mărind gradul de dispersie al grupului total de copii de aceeași vârstă. De
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
cu un ritm constant, nefiind încă ajunși la pubertate, și copii aflați la începutul pubertății, când se produce o accelerare a vitezei de creștere, aceștia ieșind din canalul de creștere al subgrupului de copii care nu și-au declanșat încă pubertatea și mărind gradul de dispersie al grupului total de copii de aceeași vârstă. De aceea, curbele de creștere obținute prin măsurători populaționale transversale au o precizie mare de evaluare a taliei copiilor de vârste mai mici, precizia de evaluare scăzând
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
a efectuat curbe de creștere longitudinale, pe un lot mare de copii urmărit din perspectivă dinamică la diferite vârste pe toată perioada de creștere, evaluând DS pe întregul grup, cât și pe subgrupuri caracterizate de momente apropiate de declanșare a pubertății . c. Creștere vs viteză de creștere Talia unui copil la un moment dat poate fi puțin relevantă pentru o eventuală tulburare de creștere, mai ales atunci când tulburarea de creștere e instalată recent și întârzierea de creștere nu a dus încă
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
copilăriei mici (până la 3 ani), când copiii cresc cu o viteză mai mare, în continuă decelerare, câștigând aproximativ 25 cm în primul an și câte 10 cm în următorii doi ani. în a doua perioadă, între 3 ani și declanșarea pubertății, copiii cresc cu o viteză relativ constantă, dar în lentă și continuă scădere, de la valori de cca 8 cm/an la valori apropiate de 5 cm/an prepubertar. Declanșarea pubertății implică o reaccelerare a creșterii pentru o perioadă de 2
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
ani. în a doua perioadă, între 3 ani și declanșarea pubertății, copiii cresc cu o viteză relativ constantă, dar în lentă și continuă scădere, de la valori de cca 8 cm/an la valori apropiate de 5 cm/an prepubertar. Declanșarea pubertății implică o reaccelerare a creșterii pentru o perioadă de 2,5-3 ani, urmată de o scădere rapidă a vitezei de creștere în următorii doi ani, odată cu închiderea cartilagiilor de creștere . Curbele standard ale vitezei de creștere au o importanță crucială
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
dimorfism sexual nu e unic pentru specia umană, ci apare la majoritatea speciilor organismelor multicelulare bisexuate. Diferența legată de sex cu privire la dezvoltarea staturală implică diverși factori, dintre care un rol important joacă intervenția hormonilor sexoizi asupra creșterii și momentul instalării pubertății . Dacă substratul genetic diferă între două populații, curbele de creștere corespunzătoare dezvoltării normale vor fi și ele diferite. Există astfel o ușoară diferență interrasială (între rasa caucaziană, africană și asiatică) . Diferențele devin cu atât mai nete cu cât ne referim
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
maximă după vârsta de 3 ani era atinsă la 19 ani. începând cu a doua jumătate a secolului XX, viteza maximă de creștere a început să fie atinsă la 14 ani, datorită instalării, din motive insuficient înțelese, mai precoce a pubertății. Tot din acest motiv, băieții creșteau în secolul al XIX-lea până la 23 de ani, în timp ce după 1950 creșterea băieților încetează practic după 19 ani. și totuși, talia medie a băieților a crescut de la 168,5 cm în secolul al
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
raport este de 1,7 la nou-născut, ulterior scăzând rapid prin alungirea membrelor inferioare până când ajunge la un nivel sensibil mai mic de 1, care se menține până la atingerea taliei de adult (figura 24). Copiii cu o tardivă apariție a pubertății vor avea un aspect eunucoid, cu un raport mult subunitar, având picioarele lungi. Același raport poate fi observat și la nanicii hipofizari, care sunt adesea hipogonadici. în alte tulburări de creștere (acondroplazia, mixedemul congenital, sindromul Turner), raportul dintre segmentul superior
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
nanicii hipofizari, care sunt adesea hipogonadici. în alte tulburări de creștere (acondroplazia, mixedemul congenital, sindromul Turner), raportul dintre segmentul superior și segmentul inferior se menține supraunitar: talia mică se datorează îndeosebi scurtimii picioarelor . 2.6. Evaluarea semnelor de instalare a pubertății Instalarea pubertății este un punct nodal în procesul de creștere și atingere a taliei finale, implicând, pe de o parte, o accelerare tranzitorie a creșterii, iar pe de alta, prezicerea încetării procesului de creștere în viitorul apropiat, datorită închiderii complete
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
care sunt adesea hipogonadici. în alte tulburări de creștere (acondroplazia, mixedemul congenital, sindromul Turner), raportul dintre segmentul superior și segmentul inferior se menține supraunitar: talia mică se datorează îndeosebi scurtimii picioarelor . 2.6. Evaluarea semnelor de instalare a pubertății Instalarea pubertății este un punct nodal în procesul de creștere și atingere a taliei finale, implicând, pe de o parte, o accelerare tranzitorie a creșterii, iar pe de alta, prezicerea încetării procesului de creștere în viitorul apropiat, datorită închiderii complete a cartilagiilor
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
în procesul de creștere și atingere a taliei finale, implicând, pe de o parte, o accelerare tranzitorie a creșterii, iar pe de alta, prezicerea încetării procesului de creștere în viitorul apropiat, datorită închiderii complete a cartilagiilor de creștere. Totodată, instalarea pubertății implică o adaptare a terapiei de corijare a tulburărilor de creștere, în vederea maximizării eficacității ei în această perioadă. Adaptare care trebuie inițiată cât mai precoce. Prin urmare, declanșarea pubertății trebuie recunoscută cât mai repede. Pubertatea implică declanșarea activității gonadelor sub
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]
-
viitorul apropiat, datorită închiderii complete a cartilagiilor de creștere. Totodată, instalarea pubertății implică o adaptare a terapiei de corijare a tulburărilor de creștere, în vederea maximizării eficacității ei în această perioadă. Adaptare care trebuie inițiată cât mai precoce. Prin urmare, declanșarea pubertății trebuie recunoscută cât mai repede. Pubertatea implică declanșarea activității gonadelor sub influența sistemului hipotalamo-hipofizar și e însoțită, ca prim semn, de o accelerare a vitezei de creștere. De aceea, instalarea pubertății poate fi prezisă prin simpla măsurare periodică a vitezei
Tulburările de creștere: ghid de diagnostic și tratament by Dumitru Brănișteanu () [Corola-publishinghouse/Science/92272_a_92767]