19,331 matches
-
al doilea rând, deși a considerat drepturile și obligațiile ca fiind importante, Buddha nu le-a ridicat niciodat] la rangul de etic] a datoriei și a obligației, așa cum se reg]sesc ele în sistemele etice occidentale (vezi capitolul 18, „Etică îndatoririlor prima facie”). În sistemele etice aparținând tradiției iudeo-creștine, neîndeplinirea obligațiilor este asociat] unui sentiment de vinov]ție pentru greșeală comis]. P]catul, vina și îngrijorarea pentru faptă s]vârșit] sunt concepte care nu se încadreaz] în analiza budist] a f
[Corola-publishinghouse/Science/2264_a_3589]
-
discern]mânt s] se consolideze. Aducerea de argumente pentru anumite decizii se numește, în mod tradițional, cazuistic]. Aceasta nu s-a bucurat de o bun] reputație în perioada contrareformei, întrucât a generat o serie de reguli ce permiteau abaterea de la îndatoriri morale evidente, măi degrab] decât a dus la g]sirea și realizarea acțiunii corecte în anumite situații. De exemplu, limitarea mintal], echivocul și sperjurul erau considerate legitime, dac] bun]starea persoanei, incluzând onoarea și averile, era în joc; iar, potrivit
[Corola-publishinghouse/Science/2264_a_3589]
-
elaborat] în scrierile eclecticului avocat român Cicero. Iat] probabil cea mai frumoas] redare a esenței teoriei dreptului natural din Republică: Adev]rata lege este rațiune dreapt] în acord cu natura; este universal aplicabil], imuabil] și etern]; ne cheam] c]tre îndatoriri prin ordinele sale și împiedic] f]r]delegea prin interdicții. Și nu își aplic] în van ordinele și interdicțiile asupra oamenilor drepți, desi nici unele dintre acestea nu au efect asupra celor nedrepți - Nu putem fi eliberați de obligațiile legii de
[Corola-publishinghouse/Science/2264_a_3589]
-
grav], dac] nu uit]m de punctul de plecare al teoriilor dreptului natural. Se întâmpl] adesea că unii dintre criticii moderni ai dreptului natural s] considere aceast] teorie ca fiind una dintre multele care încearc] s] explice fundamentele și natura îndatoririlor morale. În formul]rile sale clasice totuși dreptul natural este v]zut că alternativ] la scepticiscmul moral: o alternativ] la viziunea exprimat] în diverse variante conform c]reia nu exist] r]spunsuri corecte la întreb]ri morale, ci doar r
[Corola-publishinghouse/Science/2264_a_3589]
-
morale consensualiste și, mai ales, teoriile alegerii raționale. Aceste teorii bazate pe drepturi au ins] un punct slab tocmai acolo unde secularismul lui Grotius se dovedea și el problematic: ele par incapabile s] ofere o noțiune adecvat] a obligației. Dac] îndatoririle mele morale depind tocmai de faptul c] le-am acceptat în mod liber, de ce nu le pot inc]lca ori de câte ori vreau s] fac acest lucru? Desigur c] ordinea social] s-ar pr]buși dac] toți indivizii ar gândi în felul
[Corola-publishinghouse/Science/2264_a_3589]
-
la latitudinea fiec]ruia s] stabileasc] influență prohibitiv] pe care normele o exercit] în situații specifice și gravitatea faptului. O asemenea poziție este dezb]țuț] în plan filosofic de c]tre Jonathan Dancy în acest volum (vezi capitolul 18, „Etică îndatoririlor prima facie”), ins] se detașeaz] tot mai mult de perspectivă deontologic]. Deontologii susțin o idee care nu las] loc de compromis, afirmând c] nu exist] absolut nici un motiv de a refuza inc]lcarea normelor deontologice atunci cand consecințele acestui refuz ar
[Corola-publishinghouse/Science/2264_a_3589]
-
of interpretation’, Pacific Philosophical Quarterly, 65 (1984), 107-23. Devine, P.E.: The Ethics of Homicide (Ithaca, NY: Cornell University Press, 1978). Mackie, J.L.: Ethics (New York: Penguin, 1977). Capitolul 7. Scheffler, S.: The Rejection of Consequentialism (Oxford: (OxfordUniversity Press, 1982). 18 Etică îndatoririlor prima facie Jonathan Dancy Într-o concepție clasic], teoria moral] trebuie s] conțin] o înșiruire a principiilor morale de bâz], însoțit] de o justificare pentru fiecare element al listei, precum și câteva îndrum]ri despre cum s-ar putea constitui alte
[Corola-publishinghouse/Science/2264_a_3589]
-
direct c] nici un principiu nu ar trebui s] fie acceptat decât dac] toate celelalte au fost acceptate, iar indirect - c] ele iau forma unei concepții coerențe și atractive a unui agent moral. Desigur, măi exist] și alte modalit]ți. Teoria îndatoririlor prima facie este întrucâtva diferit] de aspectele enumerate mai sus. În primul rând, aceast] teorie nu afirm] c] unele principii sunt mai fundamentale decât altele. În al doilea rând, ea nu sugereaz] faptul c] ar exista un anume grad de
[Corola-publishinghouse/Science/2264_a_3589]
-
putea fi singurul model de teorie pe care îl putem avea, de vreme ce lumea (moral] sau fizic]) nu reușește s] se adapteze dorințelor teoreticienilor. Pentru a înțelege acest aspect, trebuie s] observ]m felul în care W.D. Ross, creatorul teoriei îndatoririlor prima facie, și-a argumentat ideile. (Ross nu a sustinut c] ar fi unicul fondator al teoriei - a lucrat la ideile sale cel putin datorit] lui H.A. Prichard.) Ross, care și-a desf]surat cea mai mare parte a activit
[Corola-publishinghouse/Science/2264_a_3589]
-
ar cauza probabil mai mult r]u decât bine. Un altul ar fi c] unele dintre calculațiile relevante care au precedat acțiunii, de exemplu anumite st]ri pe care agentul le alimenteaz] - de pild] obsesia de a duce la sfarsit îndatoririle - sunt de așa manier] încât odat] atrase în joc, ele nu vor mai putea fi controlate prin monitorizare. Un alt r]spuns, preferat de c]tre scriitor, este acela c] multe valori sunt de așa natur] încât promovarea lor este
[Corola-publishinghouse/Science/2264_a_3589]
-
acestea reprezint] desigur câteva considerații pur întâmpl]toare și pragmatice. Într-o lume perfect] ele pot lipsi, dar în realitatea în care tr]im prezența lor se resimte puternic. Din acest motiv, este absolut justificat] ideea utilitarist] de a atribui îndatoriri speciale anumitor persoane și anumite proiecte altor persoane. În sens mai detaliat, aceste obligații speciale amintite mai sus nu reprezint] fundamente etice, ci aspecte derivate ale unor principii utilitariste mai generale. O alt] critic] la adresa utilitarismului este aceea c] însumarea
[Corola-publishinghouse/Science/2264_a_3589]
-
dreptatea este o obligație pentru noi, în timp ce caritatea nu este. Acest aspect este înșel]tor, c]ci, din moment ce se face apel la bun]țațe, caritate sau compasiune, se poate considera c] acestea reprezint] anumite c]i de stabilire a unor îndatoriri semnificative, necesitând astfel la fel de mult] acțiune - dac] nu mai mult] - ca și apelul la dreptate. Voi preferă utilizarea termenului „compasiune”, deoarece ilustreaz] cauza ajutorului, acesta fiind identificat cu o datorie moral] ce încorporeaz] principii ale drept]ții. Sintagma „dreptate, nu
[Corola-publishinghouse/Science/2264_a_3589]
-
majoritatea femeilor heterosexuale, alegerea unui celibat permanent este foarte dificil]. În marea parte a lumii este foarte dificil pentru o femeie celibatar] s] se întrețin] (pentru a nu vorbi despre întreținerea unei familii); iar raporturile sexuale se num]r] printre „îndatoririle” unei femei c]s]torite. Pe scurt, celibatul permanent nu este o opțiune rezonabil] pentru a fi impus] asupra majorit]ții femeilor. Și pentru c] toate femeile sunt vulnerabile fâț] de violuri, chiar și cele lesbiene sau celibatare, acestea se
[Corola-publishinghouse/Science/2264_a_3589]
-
Luther a respins celibatul că ideal. În a sa Scrisoare c]tre cavalerii Ordinului Teuton, Luther a f]cut observația c] puțini sunt cei liberi de impulsuri erotice și c] Dumnezeu a inițiat și vede în c]s]torie o îndatorire a tuturor, cu excepția câtorva, puțini la num]r. Calvin a preluat aceast] tem] și a reafirmat c] activitatea sexual] în cadrul c]s]toriei trebuie s] fie înfrânat] și decent]. Pentru reformatorii protestanți, procreația a r]mas principala funcție pozitiv] a
[Corola-publishinghouse/Science/2264_a_3589]
-
rolurile sexuale construite social îngreuneaz] femeilor identificarea și dezvoltarea propriilor dorințe și nevoi sexuale. Femeile sunt socializate în așa fel încât acestea s] îndeplineasc] dorințele și nevoile sexuale ale bărbaților pentru a-și dovedi propria valoare și a-și îndeplini îndatoririle create social. Dominația masculin] și supunerea femeilor sunt normele acceptate ale comportamentului sexual și definesc, în sens larg, rolurile respective ale sexului în general. Este eronat] sprijinirea creștinismului pe dreptul natural, deoarece dorințele și nevoile noastre sexuale sunt numai o
[Corola-publishinghouse/Science/2264_a_3589]
-
afirmat Rachels (1989, p. 48): „Dragostea universal] este un ideal mai înalt decât loialitatea familial], iar obligațiile din cadrul familiei pot fi complet înțelese doar că ilustr]ri ale obligațiilor fâț] de semenii noștri”. Este deci posibil că oamenii s] aib] îndatoriri speciale fâț] de alții, dar acestea ar fi mult mai limitate decât sunt în viziunea noastr] de acum. Spre exemplu, putem hoț]r] c] anumite persoane ar trebui s] acorde tratament preferențial copiilor, în același fel cum putem decide c
[Corola-publishinghouse/Science/2264_a_3589]
-
nu este justificat]. Pan] la acest punct, poziția lui Rachels se susține. Este evident c] unele conflicte vor ap]rea, dar când se va întâmpla acest lucru, se va desf]sura în același mod în care apare orice conflict moral: îndatoririle fâț] de doi prieteni pot intra în conflict așa cum pot intra în conflict îndatoririle fâț] de doi necunoscuți. Dar aceste conflicte nu indic] faptul c] morală este imposibil; ele doar arăt] c] este dificil de pus în practic]. Dar știam
[Corola-publishinghouse/Science/2264_a_3589]
-
c] unele conflicte vor ap]rea, dar când se va întâmpla acest lucru, se va desf]sura în același mod în care apare orice conflict moral: îndatoririle fâț] de doi prieteni pot intra în conflict așa cum pot intra în conflict îndatoririle fâț] de doi necunoscuți. Dar aceste conflicte nu indic] faptul c] morală este imposibil; ele doar arăt] c] este dificil de pus în practic]. Dar știam deja acest lucru. Referințe Nagel, Ț.: Mortal Questions (Cambridge: Cambridge University Press, 1979). -----------: The
[Corola-publishinghouse/Science/2264_a_3589]
-
de premisa conform c]reia r]uf]c]torii merit] s] sufere. Au încercat justificarea pedepsei prin ilustrarea faptului c] infractorii au beneficiat de un avantaj necinstit fâț] de cet]tenii care respectau legea, modificând astfel balanța de beneficii și îndatoriri din cadrul vieții sociale. Astfel, pedeapsa, prin înl]turarea beneficiilor incorect obținute de infractori, reinstaureaz] echilibrul. Legea penal] interzice unele forme de comportament și ofer] beneficii tuturor celor care tr]iesc în societate, prin garantarea unei arii de libertate necesar] ducerii
[Corola-publishinghouse/Science/2264_a_3589]
-
The Prince [Principele], 1513, p. 52) el contest] într-adev]r o imagine adânc înr]d]cinat] și conving]toare a moralei. Potrivit acestei imagini, putem înțelege ce înseamn] a tr]i o viat] corect] în termeni de virtute și/sau îndatoririle unui cod moral, iar o asemenea înțelegere ne ofer] o îndrumare final], autoritar] asupra felului în care trebuie s] action]m. Rațiunea moral] s-ar putea s] nu aib] întotdeauna ceva de spus despre alegerile și deciziile noastre (deși unii
[Corola-publishinghouse/Science/2264_a_3589]
-
îndeajuns de puternic pentru a reclama preeminenta unui motiv moral. Alte puncte de vedere pot face același lucru tratând „ideea de a înv]ta cum s] nu fii bun” că simpl] acumulare de virtuți politice sau că îndeplinire a unor îndatoriri politice distincte. Dac] se ia ins] în serios atât experiență moral], cât și provocarea lui Machiavelli, inevitabil se va exercita o presiune asupra ideii clasice care spune c] virtuțile formeaz] o unitate. Machiavelli pune în mod intenționat la îndoial] unitatea
[Corola-publishinghouse/Science/2264_a_3589]
-
înainte.) Ei susțineau c] exist] foarte multe principii morale adev]rate pe care le cunoaștem prin intuiție (despre care ei susțineau c] sunt evidente prin ele însele). Argumentele lui Ross în favoarea pluralismului s]u sunt discutate în capitolul 18, „Etică îndatoririlor prima facie”, si nu le voi repeta aici. Acum m] preocup] mai mult pretenția potrivit c]reia principiile sunt cunoscute prin intuiție. Aici trebuie distinse dou] sugestii: prima este aceea c] principiile morale sunt aspecte care pot fi adev]rate
[Corola-publishinghouse/Science/2264_a_3589]
-
se cuvine s]-l fac]”, m] contrazic (Hâre, 1963, pp. 10 și urm.). Ar fi și mai clar dac] aș specifică motivele pentru care acest lucru se cuvine s] fie f]cut: „Pentru c] era o promisiune și nu existau îndatoriri contradictorii”. Sunt necesare aici trei avertiz]ri pentru a evita confuziile obișnuite. În primul rând, „situația” trebuie înțeleas] că incluzând în ea caracteristicile oamenilor, dorințele și motivațiile lor. De aceea, dac] vorbitorul spune c] a se cuvine s] fac] ceva
[Corola-publishinghouse/Science/2264_a_3589]
-
aștept]rile apropiaților. Individul face ceea ce este bine pentru a avea aprobarea lor. Etapă 4 Etapă sistemului social și a p]str]rii conștiinței. Individul este loial instituțiilor societ]ții. A face ceea ce este bine înseamn] a îndeplini obligațiile și îndatoririle instituționale. Individul face ceea ce este bine cu scopul de a-și p]stră instituțiile. Nivelul C. Nivelul postconvențional și principial Etapă 5 Etapă drepturilor cu întâietate și a contractului social. O persoan] recunoaște c] exist] o perspectiv] rațional] conform c
[Corola-publishinghouse/Science/2264_a_3589]
-
O persoan] recunoaște c] exist] o perspectiv] rațional] conform c]reia exist] valori și drepturi - precum viață și libertatea - care nu își datoreaz] importantă instituțiilor sociale, si care trebuie susținute în orice societate. Altfel, cineva este preocupat că legile și îndatoririle fâț] de societate s] se bazeze pe idealul celui mai mare bine pentru cel mai mare pentru num]r de oameni. Atâta timp cât viață și libertatea sunt protejate, a face ceea ce este bine înseamn] a onora valorile unei societ]ți deoarece
[Corola-publishinghouse/Science/2264_a_3589]