2,040 matches
-
și prin filmele germane derulate în cinematograful din sala Societății Germane de Lectură 55. Câteva reviste au antrenat intelectualitatea locală: Luceafărul Carpaților ce apare din 1927, Îndrumarea ce conține o pagină dedicată exclusiv literaturii și în care publică tinerii scriitori bucovineni, Bukowiner Wochenpost, periodic săptămânal ce apare din 1932 și care conține studii valoroase de istorie locală semnate de profesorul August Nibio 56. Un an mai târziu, intelectualii locali pun bazele revistei de critică, literatură și polemică Orion, tot în același
[Corola-publishinghouse/Science/84940_a_85725]
-
societăți culturale, majoritatea germane sau evreiești, demonstrând aportul populației minoritare la ambianța culturală a unui oraș destul de static. Populația evreiască, deși deținea o pondere de 21.3 % în 1930, conferea Siretului, alături de celelalte etnii, imaginea de shtetl caracteristică târgurilor evreiești bucovinene: Așezarea nu era doar un orășel. Siret era un ștetl evreiesc în adevăratul înțeles - social și literar - al cuvântului. Era tipul de ștetl al micilor orășele în care a înflorit și s-a vestejit viața evreiască din răsăritul Europei. O
[Corola-publishinghouse/Science/84940_a_85725]
-
Valea Moldovei, în care "natura, e în unison cu oamenii... e partea cea mai curat românească din Bucovina poliglotă"65. Într-adevăr, conform Recensământului din 1930, Câmpulung Moldovenesc deține cel mai ridicat procent de români - 67.8% - într-un spațiu bucovinean multietnic. Situarea în zona muntoasă a Bucovinei a determinat prelucrarea produselor forestiere, a fânețelor și pășunelor ca principală sursă de venit, alături de creșterea vitelor. Zona a fost exploatată însă și turistic, stațiunile balneo-climaterice din județ fiind renumite. Mediu îmbibat de
[Corola-publishinghouse/Science/84940_a_85725]
-
număr de artiști. În fine, remarcăm procentul de doar 3% atribuit reprezentanților bisericii, ceea ce reflectă gradul avansat de laicizare a societății românești moderne. Pentru intelectualitatea ecleziastică s-au avut în vedere doar practicanții religiei ortodoxe. Din acest motiv, în orașele bucovinene, caracterizate de o mai mare varietate etnică și religioasă, numărul fețelor bisericești ortodoxe este mai redus. Tabel 2. Structura profesiilor intelectuale în centrele urbane din nordul Moldovei la 1930 Oraș justiție educație administrație 76 armată biserică arte77 sănătate L S
[Corola-publishinghouse/Science/84940_a_85725]
-
din rândul populației active. O pondere destul de mică, dar cu o evoluție remarcabilă, dacă luăm în considerare, de exemplu, ponderea de 0,55% pe care o ocupa intelectualitatea în Botoșani, la sfârșitul secolului al XIX-lea. În schimb, în orașele bucovinene cercetate, media intelectualității se apropie de procentul de 5%. Rădăuți și Suceava sunt centrele urbane reprezentative ale zonei, conferind cea mai mare masă de intelectuali. Diferența procentuală dintre cele două microregiuni este conferită atât prin numărul total al populației din
[Corola-publishinghouse/Science/84940_a_85725]
-
reprezentative ale zonei, conferind cea mai mare masă de intelectuali. Diferența procentuală dintre cele două microregiuni este conferită atât prin numărul total al populației din fiecare zonă (peste 580.000 în județele regățene, față de aproape 380.000 locuitori în județele bucovinene), cât și de condițiile istorice diferite de dezvoltare, căci trebuie să ținem cont de faptul că, în perioada de ocupație austriacă a Bucovinei, accesul românilor la școlile secundare și superioare a fost destul de redus, iar populația cuprinsă în aceste cifre
[Corola-publishinghouse/Science/84940_a_85725]
-
traducător al operei lui Goethe, iar profesorul A. G. Stino publică peste 1500 de studii și articole și o monografie închinată lui Ion Dragoslav 88. Nicodim Ițcuș, profesor la Liceul de băieți din Siret, publică peste 130 de articole despre învățământul bucovinean, cultură și istorie locală, fiind și editor al revistei Freamătul Literar 89. În plus, unii dascăli au fost preocupați de probleme pedagogice și au publicat lucrări și articole pe această temă în revistele de specialitate. Amintim aici: I Angelescu, N.
[Corola-publishinghouse/Science/84940_a_85725]
-
în paginile ziarelor locale, însoțesc volume de versuri sau proză ale altor autori, dar sunt expuse și la expoziții proprii, precum cea organizată la Camera de Comerț Botoșani, unde Mărculescu a prezentat caricaturi ale consilierilor din instituție 91. Din județele bucovinene s-a remarcat Aurel Băeșu (1896-1928), pictor postimpresionist moldovean, născut la Fălticeni, cu studii la Iași și Roma, ce redă în creațiile sale lumea spirituală și peisagistică a Moldovei. Mihai Cămăruț, născut la Suceava în 1904, a abordat în lucrările
[Corola-publishinghouse/Science/84940_a_85725]
-
tehnic, corect, cu care a redat portrete, peisaje și scene de interior. Din Suceava se remarcă și Alexandru Tocariu (1894-1954), cu studii în țară și străinătate, autor de compoziții pe teme rurale și urbane 92. Lista artiștilor plastici din județele bucovinene poate fi completată cu nume, precum: Traian Bârgăuan, Gheorghe Berlinschi, Gheorghe Bilan, Ion Irimescu, Albert Kollman, Dimitrie Loghin, Emanoil Panaitescu-Bardassare, Mihai Pentilescu, Arhip Roșca, Ioan H. Sârghie, Vasile Vasiliu-Falti ș.a. Artiștii instrumentiști nord-moldoveni s-au asociat în sindicate în anii
[Corola-publishinghouse/Science/84940_a_85725]
-
Brătescu-Voinești se acordă lui Ion Missir pentru Fata moartă; în 1939, premiul I. Al. Brătescu-Voinești este primit de Mircea Streinul pentru Ion Aluion. Premii literare sunt acordate și de Academia Română: 1920, premiul Adamachi pentru Leca Morariu cu De la noi, Povești bucovinene; 1925, premiul Demostene Constantinide pentru Leca Morariu - Institutorul Creangă, Drumuri moldovene și Răsboiul Troadei; 1929, din nou premiul Adamachi pentru Leca Morariu cu Lu frați noștri, Libru lu rumeri din Istrie; 1933, premiul Eliade Dumitrescu pentru George Dumitrescu - Elegii și
[Corola-publishinghouse/Science/84940_a_85725]
-
Pentru exemplificare aș aminti că în Buletinul AGIR pe anul 1923, dintr-o listă nominală de 1306 membri ai Asociației, doar 23 de ingineri își desfășoară activitatea în nordul Moldovei (10 ingineri în județele Vechiului Regat, 13 ingineri în județele bucovinene). Menținerea acestei ponderi scăzute este redată și printr-o statistică a meseriilor, întocmită la 1938, indicând pentru întreg județul Rădăuți doar șase ingineri, spre deosebire de sectorul medical ce cuprindea 36 de medici 100. In cadrul AGIR funcționa și Cercul regional Iași
[Corola-publishinghouse/Science/84940_a_85725]
-
învățământ, transpunerea în practică a principiilor pedagogice inovatoare a întâmpinat, firește, dificultăți. Anii '30 constituie perioada de frământări a unei generații educate, licențiate, aspirante către funcții și profesii intelectuale. Deznădejdea tinerilor confruntați cu șomajul intelectual este redată și de scriitorul bucovinean Traian Chelariu: Generația noastră, a celor rămași în afară de posturi, e sceptică și gânditoare. Nu ne așteaptă decât încă ani lungi de criză din toate punctele de vedere. Și noi nu cerem mai mult decât au obținut predecesorii noștri - ba cerem
[Corola-publishinghouse/Science/84940_a_85725]
-
carieră universitară. Nu sunt ignorate nici preocupările pentru literatură, aspirația supremă fiind de fapt aceea de a deveni atât om de știință, cât și un mare scriitor. Gândurile tânărului student ce va rămâne totuși un nume de referință în literatura bucovineană sunt umbrite de "lene, tembelism, sărăcie - lipsă de bani - și convingerea că numai în foarte rare cazuri omul de știință e dublat de un mare artist al cuvântului"80. O parte a absolvenților de liceu - mai mult sau mai puțin
[Corola-publishinghouse/Science/84940_a_85725]
-
Onicescu, Națiunea și Liga Națiunilor, Mihai Ciucă, Tuberculoza și mijloacele de combatere, I. Iacubovici, Despre cancer, S. Sanielevici, Geneza mecanicii moderne 88. Spațiile de desfășurare a evenimentelor culturale au impresionat adesea vizitatorii. O cronică a turneului întreprins de grupul muzical bucovinean "Ciprian Porumbescu" consemna: "Admirăm aula, grandioasa sală de muzică, biblioteca: e un confort de care nici nu visează liceul Ștefan cel Mare din Suceava"89. Liceul Laurian și-a îndeplinit rolul formator și prin biblioteca proprie sau prin cele înființate
[Corola-publishinghouse/Science/84940_a_85725]
-
din 1918, secțiile române devin independente, clasele germane paralele se desființează progresiv, iar școlile se transformă în licee române de stat, cu o programă școlară comună. O serie de măsuri tehnico-administrative sunt impuse de către Consiliul de Coroană în vederea românizării școlilor bucovinene 132: se interzice vizionarea spectacolelor prohabsburgice; se introduce sărbătorirea zilei Unirii Principatelor; se demontează inscripțiile germane și se interzic formularele cu antet austro-ungar; limba franceză devine materie obligatorie. Pe lângă astfel de măsuri practice, amintim consecințele generate de procesul românizării, trasate
[Corola-publishinghouse/Science/84940_a_85725]
-
orașe proporția femeilor cu instrucție secundară (10.1%) este mai mare decât cea a bărbaților (7.5%)175, chiar dacă, în ansamblu, cifra ridicată a analfabetismului din România la acea vreme era determinată de analfabetismul femeilor 176. În liceele din județele bucovinene, datele colectate au indicat un număr de 2663 absolvenți interbelici (Anexa I, tabel 2)177. Dacă raportăm numărul absolvenților de licee teoretice din toate județele cercetate la numărul absolvenților din întreaga țară, pe fiecare an al perioadei 1925-1937178, rezultă că
[Corola-publishinghouse/Science/84940_a_85725]
-
în aceste instituții se resimt perturbările determinate de modificările legislative și instituționale, numărul absolvenților înregistrând ușoare scăderi după 1928 și 1934. Spre deosebire de evoluția absolvenților din Botoșani, Dorohoi și Fălticeni, în Bucovina se observă o tendință mai puțin fluctuantă, numărul absolvenților bucovineni fiind în continuă creștere până în 1931, urmând apoi o pantă descendentă până la finalul perioadei interbelice (fig. 2). Subliniem că anuarul din 1927-1928 al Liceului Ștefan cel Mare menționează că promoția de absolvenți de clasa a VIII-a nu a înregistrat
[Corola-publishinghouse/Science/84940_a_85725]
-
Deci, la nivel declarativ, mecanismul de selecție și promovare a elevilor se bazează doar pe cunoștințe individuale, însă, în fapt, accesul la trepte superioare de învățământ și chiar performanța școlară se corelează cu proveniența socială 193. Pentru elevii din județele bucovinene, datele de proveniență socială la care s-a avut acces indică următoarele caracteristici. Ponderea cea mai mare o au elevii din familii de agricultori și intelectuali, înregistrând, fiecare, o pondere de aproximativ 28%. Remarcăm interesul ridicat pentru educație al familiilor
[Corola-publishinghouse/Science/84940_a_85725]
-
orfani se constituie într-un procent de 4% (Anexa I, tabelele 18-21; fig. 15-18). Datele statistice culese pentru perioada interbelică, ne-au indicat, pentru județele nord-moldovenești din Vechiul Regat, o cifră de aproximativ 3500 absolvenți de liceu, iar pentru județele bucovinene, numărul se ridica la aproximativ 2200 absolvenți. Așa cum am precizat anterior, informațiile care să evidențieze soarta elevilor după absolvire și până la accederea într-o profesie sunt deocamdată insuficiente. Cu siguranță însă, putem afirma că cei mai mulți dintre acești tineri nu au
[Corola-publishinghouse/Science/84940_a_85725]
-
instituții publice. Județul Rădăuți apare ca zona cu cel mai mare număr de deținători de diplome superioare (335), în timp ce, la polul opus, se află județul Dorohoi (65)198. Pe de altă parte, comparând județele nord-moldovenești din Vechiul Regat cu cele bucovinene, remarcăm că media celor cu instrucție superioară din Câmpulung, Rădăuți și Suceava - 200 - depășește media celor din Botoșani, Dorohoi și Fălticeni - 163. Toate aceste considerații demonstrează, în lipsa unor statistici nominale concrete, că din ponderea absolvenților de liceu, doar o mică
[Corola-publishinghouse/Science/84940_a_85725]
-
14 ani "o tortură continuă"202. Cu toate acestea, conform anuarului liceului pe anul școlar 1929-1930, elevul Moses Rosen va absolvi și va trece și de examenul de bacalaureat organizat în toamna anului 1930, la Dorohoi. Mai ales în județele bucovinene, tineretul școlar a luat parte la acțiuni violente antisemite, sub încurajarea unor profesori extremiști sau sub fascinația exercitată de unii lideri de la centru. Presa locală consemnează, de altfel, succesul unei vizite întreprinse de Corneliu Zelea Codreanu în Suceava, în 1927
[Corola-publishinghouse/Science/84940_a_85725]
-
egida Străjii Țării. Între revistele centrale străjerești publicate începând cu 1938, Primăvara a fost singura tipăritură cu caracter literar. În paginile acesteia publică ode patriotice și Dragoș Vicol, elev al Liceului Hurmuzachi din Rădăuți, viitor scriitor iconarist 212. Pentru tinerii bucovineni, principalul nucleu literar formator l-a constituit însă revista Muguri, inițiată în 1924, la liceul din Rădăuți. Cu o apariție cu intermitențe, revista se publică lunar, inițial cu creații și informații literar-științifice adresate elevilor, apoi, din 1929, apare ca revistă
[Corola-publishinghouse/Science/84940_a_85725]
-
de Sus sau Moldova de nord constituie așadar provincia septentrională căreia i se circumscriu astăzi județele Botoșani și Suceava. Pentru perioada subsecventă Marii Uniri poate că alăturarea dintre câteva județe aparținând Vechiului Regat (Botoșani, Dorohoi și, parțial, Baia) și unele bucovinene (Suceava, Rădăuți, Câmpulung) pare forțată, chiar dacă teritorial, învecinarea este evidentă. Aceasta cu atât mai mult cu cât după aproape un secol și jumătate de ocupație austriacă, Bucovina păstra încă elemente alogene atât în structura etnică, cât și în ceea ce privește limba, tradițiile
[Corola-publishinghouse/Science/84940_a_85725]
-
edificii școlare, scoțând la lumină orice izvor pentru crearea unui istoric cât mai autentic al zonei. De altfel, în 1926, programul revistei statua necesitatea menținerii caracterului regional și fructificarea tradiției, istoriei, biografiilor, "spre folosul Românismului de pretutindeni"29. Remarcăm scriitorii bucovineni Leca Morariu și George Voevidca ce publică constant în paginile revistei botoșănene. Primul contribuie la valorificarea istoriei zonei prin studii, precum: "Pagini vechi: Din Isopia Voronețiană", "Octavian S. Isopescu", "Populare bucovinene" - pasaje adunate ulterior în volume ce au conferit autorului
[Corola-publishinghouse/Science/84940_a_85725]
-
biografiilor, "spre folosul Românismului de pretutindeni"29. Remarcăm scriitorii bucovineni Leca Morariu și George Voevidca ce publică constant în paginile revistei botoșănene. Primul contribuie la valorificarea istoriei zonei prin studii, precum: "Pagini vechi: Din Isopia Voronețiană", "Octavian S. Isopescu", "Populare bucovinene" - pasaje adunate ulterior în volume ce au conferit autorului recunoașterea la nivel național. Versurile lui Voevidca au pătruns și în mediul literar de la centru, unele voci considerân-du-l mai târziu singura personalitate literară valoroasă din Moldova de nord. Dorohoiul se impune
[Corola-publishinghouse/Science/84940_a_85725]