19,793 matches
-
rezolve disensiunile din insulă. Politicienii greci, scăpați de o grijă (deși jocul politic intern Îi obliga În continuare să-și manifeste interesul pentru soarta insulei), și-au Îndreptat privirea spre orizonturi mai senine. La mai puțin de un an după căderea coloneilor, În iunie 1975, guvernul atenian a depus oficial candidatura țării la intrarea În CEE. La 1 ianuarie 1981, printr-o decizie În care mulți oficiali de la Bruxelles vedeau un triumf regretabil al speranței asupra Înțelepciunii, Grecia devenea membru cu
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
ce se putea vinde, iar Partidul Conservator nu avea un alt program În afara privatizării. Dar incompetența și abuzul procedurii, urmate de câteva dezastre care au culminat cu o serie de accidente tragice și perfect evitabile, au contribuit nu numai la căderea guvernului conservator doi ani mai târziu, ci și la sfârșitul ciclului de privatizări și la discreditarea retrospectivă a Însuși thatcherismului În aspectele lui extreme. Printre victimele doamnei Thatcher se numără chiar propriul ei Partid Conservator. Când Doamna de Fier a
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
rural bucolic care slujise cândva, pe aceleași panouri, propaganda petainistă), sub promisiunea „La Force Tranquille” - forța liniștită. Comuniștii, Între timp, erau slabi. Invazia sovietică a Afganistanului din 1979 era extrem de jenantă; la fel și propriul procent În sondaje, aflat În cădere liberă. În decursul anilor ’70, Partidul Comunist a Încetat să mai fie o stea fixă pe firmamentul ideologic: și-a pierdut simultan prestigiul și numărul de voturi, chiar și În „centura roșie” a Parisului pe care o domina de la mijlocul
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
societății civile, surprinse emoționant de Andrzej Wajda În Omul de marmură (1977) și Omul de fier (1981), prezentări cinematografice didactice ale iluziilor pierdute și speranțelor renăscute În Polonia comunistă. Dar nu erau mai mult de atât. Ele singure nu vesteau căderea puterii comuniste. Cum au continuat să susțină Michnik, Kuroñ și alții, Înainte și după impunerea legii marțiale, comunismul putea fi erodat de jos și dinăuntru, dar nu putea fi răsturnat. Confruntarea deschisă ar fi fost catastrofală, după cum demonstrase convingător istoria
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
politic și obiectivele „autolimitării” decise În anii 1980-1981 au rămas În vigoare: confruntarea și violența, care puteau cădea În mâinile nucleului dur al partidului, au fost evitate În mod deliberat și cu succes. Una erau conversațiile, cu totul alta „aventurile”. Căderea finală a partidului a fost declanșată, destul de previzibil, de o nouă Încercare de a „reforma” economia - sau, mai modest, de a reduce datoria de nesuportat a țării. În 1987, prețurile de consum au fost mărite cu 25%, iar În 1988
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
semitoleranță represivă care a culminat cu Întoarcerea la crizele economice din deceniul anterior. Biserica Catolică era puternică, Solidaritatea populară, iar națiunea poloneză nutrea o ură neîmpăcată față de conducătorii comuniști - Însă aceștia s-au agățat atât de mult de putere, Încât căderea lor finală a venit oarecum prin surprindere. Fusese un lung adio. În Polonia, legea marțială și urmările ei au pus În lumină limitele și carențele partidului; represiunea a coagulat opoziția, dar a făcut-o și mai precaută. În Ungaria, aceeași
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
un rol vital În disoluția unui altui regim comunist, cel din Germania de Est. Din exterior, Republica Democrată Germană părea unul dintre regimurile comuniste cel mai puțin vulnerabile - și nu doar pentru că toată lumea credea că Moscova nu va permite vreodată căderea ei. Orașele est-germane aveau un aspect ieftin și decrepit, poliția secretă, Stasi, era omniprezentă, iar Zidul Berlinului rămânea o oroare morală și estetică. Dar În opinia generală economia est-germană era Într-o formă mai bună decât cea din alte state
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
4 milioane de est-germani (unul din șase, raportat la populația totală) au vizitat Vestul. Cu certitudine, nu aceasta fusese intenția conducătorilor RDG. După cum avea să explice mai târziu Însuși Schabowski, autoritățile nu au crezut că deschiderea Zidului ar putea antrena căderea RDG; dimpotrivă, ei sperau Într-un Început de „stabilizare”. Când au luat cu inima Îndoită decizia de a deschide granița apuseană, liderii est-germani intenționau să deschidă doar o supapă de siguranță, să obțină eventual puțină popularitate și, mai presus de
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
surprinzător de puțini est-germani au rămas În Berlinul de Vest sau au emigrat În Germania Federală odată ce au fost siguri că, dacă se Întorc, nu vor fi din nou Închiși. Dar prețul acestei siguranțe a fost chiar mai mare decât căderea regimului. În haosul de după căderea Zidului, Partidului Socialist Unit din Germania (Sozialistische Einheitspartei Deutschland - SED) i s-au făcut ultimele rânduieli, ca oricărui partid comunist muribund. Pe 1 decembrie, Volkskammer (parlamentul RDG) a votat În unanimitate (420 de voturi pentru
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
rămas În Berlinul de Vest sau au emigrat În Germania Federală odată ce au fost siguri că, dacă se Întorc, nu vor fi din nou Închiși. Dar prețul acestei siguranțe a fost chiar mai mare decât căderea regimului. În haosul de după căderea Zidului, Partidului Socialist Unit din Germania (Sozialistische Einheitspartei Deutschland - SED) i s-au făcut ultimele rânduieli, ca oricărui partid comunist muribund. Pe 1 decembrie, Volkskammer (parlamentul RDG) a votat În unanimitate (420 de voturi pentru și 5 abțineri) pentru Îndepărtarea
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
amar masele nechibzuite 23. Revolta germană din 1989 a fost poate singura revoluție cu adevărat populară din acel an - și unica revoltă populară Încununată de succes din istoria Germaniei 24. Deși s-a desfășurat simultan, cu totul alta a fost căderea comunismului În Cehoslovacia Învecinată. În ambele țări partidele comuniste aveau o conducere rigidă și opresivă, iar ascensiunea lui Gorbaciov era la fel de neplăcută pentru regimul de la Praga pe cât era În Pankow. Dar asemănările se opresc aici. În Cehoslovacia, ca și În
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
de mii de femei. Rata reală a mortalității infantile era atât de mare, Încât după 1986 nașterea unui copil nu mai era Înregistrată oficial până când nou-născutul nu atinsese a patra săptămână de viață - apoteoza controlului comunist al informației. În momentul căderii lui Ceaușescu, rata mortalității nou-născuților era de 25‰, iar În orfelinate se aflau peste 100.000 de copii. Această tragedie națională s-a consumat pe fundalul unei economii deliberat retrogradate de la subzistență la sărăcie extremă. La Începutul anilor ’80, Ceaușescu
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
impediment: rupt de realitate, Înstrăinat atât de spiritul vremii, cât și de disperarea crescândă a românilor. Dar câtă vreme se bucura de sprijinul Securității (poliția secretă), Ceaușescu părea inatacabil. E așadar logic că Securitatea a fost cea care a precipitat căderea regimului În decembrie 1989, când a Încercat să-l Îndepărteze pe László Tõkés, un pastor maghiar reformat din Timișoara. Minoritatea maghiară, obiect predilect al prejudecăților și persecuției sub regimul ceaușist, prinsese curaj după evenimentele din Ungaria și era din ce În ce mai indignată
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
din Sofia, arestând și lovind activiști ai grupării Ekoglasnost care Încercau să adune semnături pentru o petiție, reformiștii din partid conduși de ministrul de Externe Petar Mladenov au decis să acționeze. Pe 10 noiembrie (nu Întâmplător, la o zi după căderea Zidului Berlinului), ei l-au dat jos pe nefericitul Jivkov. A urmat o succesiune de evenimente de-acum familiară: deținuții politici au fost eliberați, a fost autorizată activitatea partidelor politice, prevederea despre „rolul conducător” al comuniștilor a fost Înlăturată din
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
a devenit Partidul Socialist Bulgar și, la termenul stabilit, alegerile au fost câștigate fără probleme - ca și În România - de foștii comuniști (nu au lipsit suspiciunile de fraudă electorală). În Bulgaria, „opoziția” politică s-a format În mare parte după căderea regimului; ca și În România, au existat voci care au sugerat că ea a fost Într-o anumită măsură confecționată de facțiunile comuniste disidente, În interes propriu. Cu toate acestea, schimbările erau reale. Bulgaria a evitat o catastrofă În genul
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
În Polonia, de exemplu, unde Solidaritatea a reușit, cum ar veni, să bage Istoria În marșarier -, cum să-l mai crezi În Ungaria sau Cehoslovacia? Am văzut deja că exemplul vecinilor atârna greu În balanță. și totuși, trăsătura frapantă a căderii comunismului În Europa nu a fost contagiunea În sine: toate revoluțiile se răspândesc astfel, corodând legitimitatea autorităților existente prin exemplul lor cumulativ. Așa s-a Întâmplat În 1848, În 1919 și (Într-o mai mică măsură) În 1968. Noutatea În
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
nege Însemnătatea Moscovei pentru a-și evidenția propria performanță. În ianuarie 1992, József Antall, membru al Forumului Democratic și prim-ministru al Ungariei, deplângea În fața publicului local faptul că Occidentul nu apreciază rolul eroic al celor din Europa Centrală În căderea comunismului: „Această dragoste neîmpărtășită trebuie să ia sfârșit pentru că noi am fost la datorie, am luptat fără să tragem un foc de armă și am câștigat pentru ei al treilea război mondial”. Versiunea amară a lui Antall, deși măgulitoare pentru
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
meritul lui Gorbaciov, care nu a plănuit revoluțiile și a sesizat doar vag importanța lor pe termen lung. Dar el este factorul care le-a permis și accelerat. A fost revoluția domnului Gorbaciov. PARTEA A PATRATC "PARTEA A PATRA" După căderea comunismului: 1989-2005tc "După căderea comunismului\: 1989‑2005" XXtc "XX" Un continent fisionabiltc "Un continent fisionabil" Nu trebuie să fac eu nimic; Îi vor opri sovieticii. Nu vor Îngădui niciodată o Germanie mare atât de aproape de ei. François Mitterrand (28 noiembrie
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
nu a plănuit revoluțiile și a sesizat doar vag importanța lor pe termen lung. Dar el este factorul care le-a permis și accelerat. A fost revoluția domnului Gorbaciov. PARTEA A PATRATC "PARTEA A PATRA" După căderea comunismului: 1989-2005tc "După căderea comunismului\: 1989‑2005" XXtc "XX" Un continent fisionabiltc "Un continent fisionabil" Nu trebuie să fac eu nimic; Îi vor opri sovieticii. Nu vor Îngădui niciodată o Germanie mare atât de aproape de ei. François Mitterrand (28 noiembrie 1989) Când am pornit
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
puțin aveam amândoi intenția de a stăvili stihia germană. Era un Început”. Doamna Thatcher - și nu numai ea - se mai temea că Germania unificată ar putea să-l destabilizeze sau chiar să-l detroneze pe Mihail Gorbaciov (prin analogie cu căderea În dizgrație a lui Hrușciov după umilința din Cuba). Dar, cu toate temerile lor, britanicii nu aveau ce să ofere ca alternativă la evenimentele din Germania și s-au resemnat. Mitterrand a fost mai greu de Împăcat. Mai mult decât
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
viață la care restul Uniunii Sovietice nici nu putea visa. A treia caracteristică distinctivă a statelor baltice și de departe cea mai semnificativă este că ele erau singurele ce cunoscuseră recent o independență reală. În 1919 Își câștigaseră libertatea În urma căderii imperiului țarist, pentru ca 20 de ani mai târziu să fie reintegrate cu forța În URSS de succesorii sovietici ai Romanovilor, prin clauzele secrete ale Pactului Ribbentrop-Molotov. Iar invazia din 1940 era Încă foarte vie În memoria colectivă. În țările baltice
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
Cehoslovaciei după 1989 va apărea, dacă nu ca o concluzie previzibilă, cel puțin ca un rezultat logic al anilor de ostilitate reciprocă, reprimată și exploatată sub comunism, dar niciodată uitată. Dar nu a fost așa. În cei trei ani dintre căderea comunismului și separarea finală, toate sondajele de opinie arătau că majoritatea cehilor și slovacilor favorizau o formă sau alta de stat cehoslovac comun. Nici clasa politică nu era divizată: și la Praga, și la Bratislava s-a convenit dintru Început
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
care nu avea nimic de Împărțit - nu era ușor de acceptat. Cum a observat Secretarul de Stat Warren Christopher În toiul războiului din Bosnia, era o „problemă infernală”. Cât despre iugoslavi, nimeni nu a ieșit din război cu fruntea sus. Căderea sistemului federal iugoslav a fost precipitată de Belgrad, dar Ljubljana și Zagrebul nu s-au plâns. Musulmanii bosniaci, ce-i drept, au avut puține ocazii să comită crime de război - fiind, În cea mai mare parte a timpului, ținta agresiunii
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
milioane de participanți - aproximativ o cincime din populația României. Asemenea privatizării „legitime”, aceste scheme piramidale (frecvente și În Rusia) canalizau banii depunătorilor către mafii formate pe scheletul vechilor rețele de partid și al fostelor servicii secrete. La 14 ani de la căderea lui Ceaușescu, 66% din industria românească se afla Încă În proprietatea statului, deși unele Întreprinderi mai profitabile și mai interesante trecuseră În proprietate privată. În mod explicabil, investitorii străini au evitat cu precauție mulți ani să-și riște capitalul În
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
nu se Înregistrase, practic, nici un regres. Aceste statistici sugerează o legătură directă Între prosperitate și dispoziția de a merge la cinema și confirmă explicația oferită de un sondaj de opinie din Bulgaria pentru declinul numărului de spectatori la cinema: după căderea comunismului, oferta cinematografică se Îmbunătățise... dar oamenii nu Își mai permiteau costul biletelor. În situația dată, transformarea economică a Europei de Est, dificilă și incompletă, prilejuiește observația johnsoniană: poate nu a fost făcută cum trebuie, dar este surprinzător că a
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]