504 matches
-
în exterior ca filosofie scolastică, iar câteva secole mai târziu ca gândire universitară. Demersul ce se realizează în aceste spații este unul rațional. Spre deosebire de perioada patristică, în care se realiza un demers hermeneutic al trăirii și al Bibliei, în cazul scolasticii raționalizarea se realiza în mod conștient. Gestul de a "analiza" divinitatea, gest ce în mod normal ar fi fost tabu, se încearcă a fi făcut cu smerenie tocmai pentru a păstra tabuizarea necesară acestuia. Anselm din Cantebury începe demersul analitic
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
a tuturor formelor de imaginar care ajunge la nivelul populației. Prin el se transmit imagini oficiale sau marginale, și, datorită modului de propagare și a ușurinței de receptare, rămâne cel mai puternic instrument de manipulare pentru respectiva perioadă. 1. 4. Scolastica și raționalitatea imaginarului 68 1.4.1. Interpretarea operei aristotelice și trecerea de la imaginarul rațional la cel pulsional Întotdeauna când s-a vorbit despre Renaștere s-a realizat legătura dintre evoluția acesteia și modul în care a fost reconstituită opera
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
lucrărilor care alcătuiau Organon-ul și Boethius 72 (Categoriile și De Interpretatione). Datorită acestui lucru el a fost perceput ca simbol al rațiunii în puritatea sa, a modului de a face filosofie folosindu-se de puterea divină a rațiunii. Ulterior, scolastica îl redescoperă pe filosof în toată splendoarea sa, dar apar dificultăți de acceptare a noului mod de a percepe realitatea. Spre sfârșitul secolului al XII-lea este tradusă Fizica de către Cherardo din Cremona, apoi ajunge în Europa Occidentală în jurul anului
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
și "cerul și pământul lui Parmenide"68, teoria cu privire la iubire a lui Empedocle și focul heraclitian. Principala acuzație pe care le-o aduce este aceea că și-au "formulat principiile înainte de a fi consultat în mod regulat experiența"69. Urmașii scolasticii și ai Renașterii au părăsit definitiv experimentul. Trebuie remarcat că școala sofistică cuprinde și acele elemente ale raționalismului moderat, ceea ce arată că pentru Bacon orice teorie este una greșită și nu trebuie acceptată, orice mod de a raționa este un
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
himerice" de gândire: Căci în adevăr unii filosofi au pretins că există în realitate forme separate de materie (...). Altminteri, nu este absurd să se pretindă că existențe imaginare ar constitui existențe reale?"30. El precizează că: "(...) Modurile himerice pe care scolasticii le numesc forme par a exista mai real decât materia și însăși acțiunea"31. Deci forma nu este o reprezentare a principiului divin, un transcendent; ea este cu totul altceva. Al patrulea termen al comparație ne apropie de această explicație
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
Biblic și de Misiune al Bisericii Ortodoxe Române, București, 1992. Randell, Keith, Luther și Reforma în Germania, Editura All, București, 1994. Raveica, Titus, Giordano Bruno, Editura Junimea, Iași, 1974. Reale, Giovanni, Antiseri, Dario, Storia della Filosofia, tome 3 Patristica e scolastica, Bompiani, Milano, 2009. Robert, Paul, Dictionaire alphabetique et analogique de la langue francaise, Sociètè du Nouveau Litrè, 1957. Rodríguez Magda, Rosa María, Transmodernidad, Barcelona, Anthropos, 2004. Ross, Sir David, Aristotel, Editura Humanitas, București, 1998. Rosulescu, Vladimir, Războiul de 100 de ani
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
ce se autorealizeaza în știință", în Symposion, tome I, nr. 2, Romanian Academy, Iași, 2003. Sîmbotin, Dan, "Science Unity in between Necesity and Research Policy", în European Journal of Science and Theology, Tome 8, nr. 3, septembrie, 2012. Sîmbotin, Dan, "Scolastica și raționalitatea imaginarului medieval", în Symposion, Tome III, nr. 1, Editura Academiei, 2005. Sîmbotin, Dan, De imitatione Dei, Editura Paideea, București, 2004. Stephen, M. Kosslyn, Image and Brain. The Resolution of Imagery Data, Massachusetts Institute of Technology, Cambridge, 1995. Stoianov
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
tipărită de Editura Institutului Biblic și de Misiune al Bisericii Ortodoxe Române, București, 1993. 35 Anton I. Adămuț, Literatură și filosofie creștină, Editura Fides, Iași, 1997, p. 84. 36 Giovanni Reale, Dario Antiseri, Storia della Filosofia, vol. 3, Patristica e Scolastica, Bompiani, Milano, 2011, pp. 84-105. 37 Henri-Irénée Marrou, Patristică și umanism, Editura Meridiane, București, 1976, p. 333. 38 Pr. Prof. Dr. Ioan Rămureanu, Istoria bisericească universală, Editura Institutului Biblic și de Misiune al Bisericii Ortodoxe Române, București, 1992, p. 227
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
de tout théâtre médival ne peut problabement plus être retinue, mais il paraît certain que toute parole primitive qu'expresion littéraire tire son origine du rituel du sacré". 67 Ibidem p. 41. 68 Acest capitol este o dezvoltare a articolului: "Scolastica și raționalitatea imaginarului medieval", în revista Symposion, Tome III, nr. 1, 2005, Editura Academiei, pp. 66-84 69 Jean Delumeau, La civilization de la Renaissance, Arhaud, Paris, 1984, p. 83; "Le Moyen Age n'avait jamais perdu completement contact avec l'Antiquité
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
apud Octavian Nistor, Între Antichitate și Renaștere. Gândirea Evului Mediu, vol. II, Editura Minerva, București, 1984, p. 254. 108 Pentru prezentarea lui Ars Magna a lui Lullus am folosit Giovanni Reale, Dario Antiseri, Storia della Filosofia, tome 3 Patristica e scolastica, Bompiani, Milano 2009, pp. 666-669 și Frances A Yeats, The Art of Memory, Pimlico, 2007, pp. 179-183. 109 Geneza II, 17. 110 Ioan Damaschinul, Dogmatica, Editura Scripta, București, 1993, p. 70. 111 Matei 5.48. 112 Ioan Damaschinul, Dogmatica, Editura
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
a calului său slab, este reprezentat dualismul dintre fantezie și realitate, dintre aroganță și bunul simț și, în sfârșit, dintre nebunie și înțelepciune. În această operă, măgarul domestic își găsește cea mai mare glorificare. 5. Preotul și „puntea măgarului”. În Scolastică, prin expresia „puntea măgarului” era numită orice figură care, în a-jutorul celor mai puțin experți, tindea să dea evidență intuitivă la relațiile logice abstracte și să ușureze, mai ales, căutarea mijlocului silogistic. În acest sens, expresia, atribuită greșit lui Buridan
Măgarul lui Cristos : preotul, slujitor din iubire by Michele Giulio Masciarelli () [Corola-publishinghouse/Science/100994_a_102286]
-
cu această cultură și intră în „noaptea barbară”. Renașterea cugetării mistice în Apus începe în veacul al IX-lea, după ce opera lui Dionisie Areopagitul se cunoaște prin traducerile în latinește; iar marea înflorire a filosofiei teologice, care poartă numele de Scolastică și culminează în veacul XIII, e rezultanta unor influențe atât de eterogene încât nouă ne par de necrezut. Filosofia arabo mahomedană, pătrunsă în Europa apuseană prin Spania maurizată, cugetarea evreiască, reprezentată îndeosebi prin Maimonide și aristotelismul prezidează formarea curentului scolastic
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
culminează în veacul XIII, e rezultanta unor influențe atât de eterogene încât nouă ne par de necrezut. Filosofia arabo mahomedană, pătrunsă în Europa apuseană prin Spania maurizată, cugetarea evreiască, reprezentată îndeosebi prin Maimonide și aristotelismul prezidează formarea curentului scolastic. Primii scolastici nu cunosc pe Aristotel direct din opera sa, ci din filosofia arabă. E un Aristotel mahomedanizat de filosoful arab Averroes, de care iau întâi cunoștință teologii occidentali. În veacul XII scrierile filosofilor arabi sunt traduse în latinește și devin o
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
cu rătăcirile născute din el, până când, târziu de tot, în veacul XVI, se hotărăște să-l condamne. El imprimase totuși o pecete puternică în gândirea catolică. Conceptele de natura naturrans și natura naturala, bunăoară, care au o deosebită însemnătate în Scolastică, unde le-a introdus franciscanul Bonaventura, sunt împrumutate de la mahomedanul Averroes. Apariția lui Toma de Aquino ( 1226 1274 ) cârmește considerabil direcția scolastică, în sensul că o purifică de mahomedanism. El e cel dintâi care cunoaște pe Aristotel, nu din răstălmăcirea
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
e unilateral întrucât și-a făcut temelie unică din aristotelism. Nu exagerăm când zicem că aristotelismul e dogma naturală a catolicismului. Fenomenul acesta de unilateralitate se explică prin dureroasa insuficiență de informație culturală, în care se găsea Apusul la formarea scolasticii. Să reamintim că Platon nu e cunoscut în esența filosofiei sale decât foarte târziu, în epoca Renașterii, când învățați bizantini ca Ghemisthos Plethon se stabilesc în Occident. Efect al insuficienței culturale de la început, această unilateralitate a devenit o tradiție în
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
afirmarea acestor concepții deosebite, cu rezultatul că augustinismul a rămas totdeauna pe planul al doilea. O altă încercare de a înlocui aristotelismul ca bază naturală a teologiei a fost cartesianismul. Descartcs a voit, într-o vreme de mare sterilitate a scolasticii, să pună adevărurile de credință pe alte baze raționale, moderne și cu o metodă proprie, fundamental deosebită de cea medievală. Succesul epocal al filosofiei lui a determinat un curent de cartesianizare a teologiei catolice și eliberare a ei din aristotelism
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
în unitatea armoniei universale și rânduiește mijloacele în finalitatea aceluiași organism. Dar tocmai această dispozitie a părților în unitatea întregului constituie frumusețea. Și fiindcă e foarte greu să găsim întrun tratat de estetică modernă o definiție satisfăcătoare, să ne adresăm scolasticii, cape ne dă următoarea formulă: „Frumusețea e strălucirea formei peste părțile proporționate ale materiei”.(Jacques Maritain: Art et scolastique, p. 38 ) Definiția aceasta se referă la frumusețea creată. Ea se potrivește atât pentru fiecare lucru în parte cât și pentru
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
sau o rază a înțelepciunii creatoare, imprimată în inima lucrurilor și care dă proporția, ordinea și strălucirea întregului univers, se mai numește cu termenul aristotelic entelechie. De aceea Sergiu Bulgakov numește frumusețea sofianică „entelechia lumii”, înțelegând prin aceasta, ca și scolasticii, „splendoarea formei peste părțile proporționate ale materiei”. Același înțeles răsare din cunoscuta exclamație a Psalmistului: „Cât de minunate sunt lucrurile tale, Doamne, toate cu înțelepciune leai zidit”! Expresia: cât de minunate sunt lucrurile tale, Doamne, s-ar putea lua drept
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
o demarcație între credință și poesie devine imposibilă. Față de Milion, a cărui inspirație, rămânând credincioasă datelor biblice și sensului creștin, e mult mai liberă și mai avântată, Dante e poet confesional. Eshatologia lui poetică e văzută catolic: Infern, Purgatoriu, Paradis. Scolastica și mistica occidentală îi dau scheletul ideologic pe care îl îmbracă în carnea frumuseții. Singura libertate personală ce și îngăduie e să-și înfunde vrăjmașii în infern și să-și strecoare prietenii în paradis. Încolo, Dante e poetul teolog și
Nostalgia paradisului by Nichifor Crainic () [Corola-publishinghouse/Science/846_a_1785]
-
Latină literară arhaica (sec. III-II i.C.), cu Plaut și Terențiu. Latină clasică (sec. I i.C.) epoca lui Cezar, Cicero, Vergiliu, Horațiu, Ovidiu, Titus Livius s. a. Latină post-clasică (după sec. al IV-lea) Latină medievală, latină ecleziastica (catolicism), latină scolastica, neolatina. Latină populară (vulgara), folosită în paralel cu latină clasică, s-a transformat (sec. VII-VIII) în limbi romanice. familia iando-europeană, ramura italica, grupul latino-falisc; flexionara, SOV latină, derivată din scrierea etrusca, derivată, la rîndul ei, din scrierea greacă 215. letona
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
261, 263, 265, 266, 269, 270, 279, 290, 293, 295, 297, 298, 303, 337, 346, ~ arhaica 279, 346, ~ clasică 101, 156, 279, 280, 346, ~ dunăreana 157, 297, ~ ecleziastica 111, 279, ~ literară arhaica 279, ~ medievală 164, 279, 303, 346, ~ post-clasică 279, ~ scolastica 279, ~ tîrzie 74, 80, 126, ~ vulgara (populară) 65, 74, 80, 82, 83, 126, 280, 300, 305, 346, daco-~ 113, greco-~ 194, neo~ 279, 300, 337, 346, scriere ~ 237-315 passim letona 145, 164, 280, 327, 344, 345 legea mutației consonantice (legea
[Corola-publishinghouse/Science/84963_a_85748]
-
a pus bazele ei43, în timp ce alții consideră conceptul de lege naturală la fel de vechi ca și școala stoică 44. Doctrina a fost dezvoltată de juriștii romani, în special de Cicero, apoi a fost preluată de învățătura creștină, care prin patristică și scolastică, a încercat să o concilieze cu teologia. În epoca modernă, teoria a fost resuscitată și secularizată de Grotius și Pufendorf în secolul al XVII-lea și extinsă la relațiile internaționale. Idei ale dreptul natural pot fi regăsite și în doctrina
Filosofia sistemelor normative: dreptul şi morala by Raluca Mureşan [Corola-publishinghouse/Science/1443_a_2685]
-
specifică a dreptului și uneori chiar au întrezărit distincția teoretică afirmând că Non omne quod licet honestum est (nu tot ceea ce este licit din punct de vedere juridic, este conform și moralei)149. În perioada creștină, sub influența patristicii și scolasticii a avut loc un fenomen invers celui din antichitatea grecească. Dacă la grecii antici dreptul apărea oarecum absorbit de morală, având forme și caractere morale, în perioada creștină morala dobândește o formă juridică. Dreptul este conceput ca regulă universală a
Filosofia sistemelor normative: dreptul şi morala by Raluca Mureşan [Corola-publishinghouse/Science/1443_a_2685]
-
stă ca să fim morali și imorali"23. Pentru Schopenhauer, responsabilitatea presupune putere de acțiune, adică libertatea, astfel încât "conștiința responsabilității o cuprinde în ea și pe cea a libertății"24. Pentru a înțelege esența libertății, Schopenhauer reiterează o formulă concisă a scolasticilor, potrivit căreia operari seguitur esse, adică "acțiunea urmează existenței". Cu alte cuvinte, "fiecare lucru acționează în funcție de ceea ce este, în funcție de propria constituție, în care se află potențial toate manifestările; acestea însă nu se transformă în act decât atunci când sunt provocate de
Filosofia sistemelor normative: dreptul şi morala by Raluca Mureşan [Corola-publishinghouse/Science/1443_a_2685]
-
, indicând un stil artistic definit în opoziție cu cel clasic, are o dublă etimologie; în silogistica medievală scolastică, denumea o argumentație pedantă, sofisticată; în limbile portugheză și spaniolă, sub formele barroco și, respectiv, barrueco, denumea perlele cu înfățișare neregulată. În literatură pătrunde în secolele XVI-XVII, cu înțelesul de „ciudat”, „bizar”, „extravagant”, „absurd”, înțeles cu care a circulat până
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/285653_a_286982]