5,121 matches
-
gândiri utopice, apropiind-o de gândirea de tip totalitar, există produse ale acesteia care nu vizează schimbarea socială în condiții precum cele expuse de Platon sau Marx. Astfel, "cel mai grăitor împotriva tiradei lui Popper este, probabil, faptul că majoritatea gânditorilor utopici nu au pretins ca proiectele lor să fie impuse prin revoluție sau constrângere; ei au preconizat cel mai adesea drept căi spre utopie educația, experimentarea la scară mică sau chiar alegerea democratică" (David Miller (coord.), op. cit., p. 773). 280
by Daniel Şandru [Corola-publishinghouse/Science/1033_a_2541]
-
subordonează binele individual celui colectiv" (cf. David Miller, coord., op. cit., p. 350). 309 Adrian-Paul Iliescu, Introducere în politologie, Editura All, București, 2002, p. 139. 310 Ibidem. 311 John Stuart Mill, Despre libertate, Editura Humanitas, București, 1994, pp. 74-75. 312 Potrivit gânditorilor comunitarieni, "individul nu este doar suportul unor drepturi și libertăți, al capacității de a alege, ci și un personaj istoric (adică "încărcat" cu particularități istorice, marcat de tradiții, atașamente personale de ordin moral și politic, loialități, înclinații, scopuri specifice etc.
by Daniel Şandru [Corola-publishinghouse/Science/1033_a_2541]
-
universalismul ce acompaniază multe dintre prescripțiile lor și să aprobe posibilitatea unor multiple și poate schimbătoare soluții la chestiunea referitoare la ceea ce face ca o societate să fie bună" (Ibidem, p. 15). 407 Ibidem, p. 17. 408 În acest sens, gânditorul britanic arată că "(...) ideologiile sunt hărți imaginative ce conturează împreună fapte ce pot fi disputate ele înseși. Ele sunt produse și consumate în mod colectiv, deși acest ultim lucru se întâmplă în moduri nepredictibile, întrucât natura lor colectivă le transformă
by Daniel Şandru [Corola-publishinghouse/Science/1033_a_2541]
-
atunci așa să fie" (Idem, p. 423). 455 Ibidem. 456 Ibidem, p. 424. 457 Ibidem, pp. 424-425. 458 David McLellan, op. cit., p. 73. 459 Slavoj Žižek, The Sublime Object of Ideology, Verso, Londra,1989, p. 30. Într-un alt loc, gânditorul subliniază că "lecția generală ce trebuie învățată de aici privitor la modul de funcționare a ideologiei se referă la ruptura ce separă ideologia ca formațiune discursivă de suportul ei fantastic: un edificiu ideologic este, de bună seamă, supus unor restructurări
by Daniel Şandru [Corola-publishinghouse/Science/1033_a_2541]
-
a căror valoare să depindă exclusiv de poziția lor obținută prin diferență înlăuntrul structurii simbolice" (Slavoj Žižek, Zăbovind în negativ. Kant, Hegel și critica ideologiei, Editura All, București, 2001, p. 208). 460 Tema "sfârșitului istoriei" poate fi recuperată, potrivit unor gânditori contemporani, încă din scrierile lui Nietzsche și Heidegger: "Ceea ce caracterizează (...) sfârșitul istoriei, în experiența postmodernă, este că, în timp ce în teorie noțiunea de istoricitate devine din ce în ce mai problematică, în practica istoriografică și în autoconștiința ei metodologică, ideea unei istorii ca proces unitar
by Daniel Şandru [Corola-publishinghouse/Science/1033_a_2541]
-
toate, tehnica și sistemul de informație ce-i conferă un soi de imobilitate realmente non-istorică. Nietzsche și Heidegger, și împreună cu ei toată acea gândire care se revendică de la temele ontologiei hermeneutice, sunt aici acceptați chiar dincolo de intențiile lor drept acei gânditori care au pus bazele pentru construirea unei imagini a existenței în aceste condiții de non-istoricitate sau, mai bine zis, de post-istoricitate" (Gianni Vattimo, Sfârșitul modernității. Nihilism și hermeneutică în cultura post-modernă, Editura Pontica, Constanța, 1993, pp. 9-10). 461 Francis Fukuyama
by Daniel Şandru [Corola-publishinghouse/Science/1033_a_2541]
-
făcea adesea pe santinela (10). Lipsa de consecințe în domeniul intrigii este sugerată și de folosirea frecventă a unor semnale (deictice sau spațio-temporale) de distanțare, cu accent pe relativa depărtare a evenimentelor și situațiilor în raport cu cititorul (sau, în acest caz, gînditorul) prezent. Deicticele de depărtare (pe vremea aceea, atunci) sînt proeminente: Totuși acum i se părea că erau fericiți pe vremea aceea (11). Tata nu era atît de înrăit; și apoi trăia mama (12). Propozițiile de mai sus nu implică evenimente
Naraţiunea Introducere lingvistică by Michael Toolan () [Corola-publishinghouse/Science/91885_a_92305]
-
ea este orientată spre prezentul narativ al vorbitorului/gînditorului, avînd un verb explicit dinamic la aspectul continuu (aspectul continuu al unui verb este dovada cea mai importantă că avem un verb dinamic). Nu numai că afirmația este orientată spre prezentul gînditorului , ci are și trimitere spre viitor, exprimînd o acțiune plănuită. Legăturile dintre propoziția 16 și textul înconjurător sînt numeroase; unele dintre ele ar putea fi menționate pe scurt, cu referire la cuvintele scrise mai jos în italice: Acum pleacă și
Naraţiunea Introducere lingvistică by Michael Toolan () [Corola-publishinghouse/Science/91885_a_92305]
-
din analiza atentă de tranzitivitate a scenelor și personajelor este un tablou preliminar cu cine este agent și cine suportă acțiunea (dacă contează: ei pot să fie pasivi, sau lipsiți de putere sau doar leneși), dacă personajele sînt executanți sau gînditori, dacă instrumentele și forțele domină în lumea reprezentată ș.a.m.d. Pentru aplicații ale aparatului de analiză a tranzitivității în descrierea personajelor - stări de spirit, capacitatea de a controla lucrurile și de a deduce conexiuni cauzale, sau lipsa de putere
Naraţiunea Introducere lingvistică by Michael Toolan () [Corola-publishinghouse/Science/91885_a_92305]
-
Dacă în romanul lui Hero ne aflăm în prima parte a veacului XX, în romanul lui Leandru descindem în veacul al XVII-lea, pe vremea când stăpânirea turcească bătea la porțile Vienei. Protagonistul, un târgoveț călător, suflet de artist și gânditor năzdrăvan, își folosește darul clarviziunii pentru a se dedica idilei inițiatice și năzdrăvanei Despina. Convins că "atingerea e totuși posibilă", i se sustrage călugărindu-se și făgăduindu-se astfel castității, inspirate lui și întrevăzute în iconografia Maicii cu Pruncul. Acest
Europa în cincizeci de romane by Geo Vasile [Corola-publishinghouse/Science/1435_a_2677]
-
și fără Dumnezeu, Omul Rău face pasul în istoria Străveacului, a Poloniei și a altor țări europene, pervertind convulsiv cugetul, credința și sufletul colectiv al comunităților. Singurul personaj care i se opune este Izydor, copilul handicapat care va deveni un gânditor cu darul problematizării. Conștiință mult prea scrutătoare pentru a suporta regimul monastic, Izydor va fi cercetat de poliția politică poloneză, bănuit fiind de corespondență cu Occidentul (Europa Liberă), acuzat de spionaj. Lăsat în pace din lipsă de probe, în ciuda farselor
Europa în cincizeci de romane by Geo Vasile [Corola-publishinghouse/Science/1435_a_2677]
-
ambele orientări ale medicinii ce se cuplează la acest nivel de înțelegere indiferent de etnie, sex, adresabilitate și/sau apartenența socială a pacientului (clientului). Un alt exemplu al întregului extrem-oriental cu două fațete (occident/orient) îl reprezintă mitul androginului. Marele gânditor și scriitor Aristofan (occident) vede întregul uman primordial ca fiind o entitate bisexuală. Conform marelui filosof, Demiurgul a împărțit această ființă mistică și încântătoare, androginul, care prezintă atât sexul masculin cât și pe cel feminin în două părți diferite și
Asistenţa la naştere în prezentaţie craniană şi pelvină by Mihai Botez, Vasile Butnar, Adrian Juverdeanu () [Corola-publishinghouse/Science/305_a_1432]
-
locul să cântărim justețea hermeneuticii heideggeriene 1, dar putem bănui că între premisele teologiei aristotelice și exigențele teologiei creștine, distanța rămâne considerabilă 1. Cum operează această judecată? Ce anume din metafizica lui Aristotel, de exemplu, alertează atenția critică a unui gânditor creștin? Un răspuns succint ar fi: măsura judecății. Rațiunea lui Aristotel asistă revelația lumii, în timp ce logos-ul teologiei creștine asistă revelația singurului Dumnezeu. Un răspuns mai detaliat ar cere câteva referințe: Aristotel îl gândește pe Dumnezeu în termenii unei întemeieri
[Corola-publishinghouse/Science/1998_a_3323]
-
D. Stăniloae 3. Una dintre cele mai generoase contribuții teologice ale Pr. Dumitru Stăniloae ni se par a fi reflecțiile sale din Dogmatica ortodoxă asupra relației dintre tradiție, corpul Scripturii și trupul viu al Bisericii. Stăniloae este unul dintre primii gânditori ortodocși din secolul XX care a limpezit raportul între aceste trei instanțe ale Revelației, recunoscându-le regimul cuantic de inseparabilitate. Acest model, care creditează paradoxul cercului hermeneutic, se opune rigidității mecanice conținute în interpretarea romano-catolică a Scripturii și a tradiției
[Corola-publishinghouse/Science/1998_a_3323]
-
mai degrabă cu criteriile «gândirii slabe»”2. Michael Polanyi (1891-1976)tc "Michael Polanyi (1891‑1976)" Una dintre cele mai remarcabile figuri ale epistemologiei secolului XX, a cărei relevanță pentru gândirea teologică a fost remarcată în mai multe rânduri 1, este gânditorul american de origine maghiară Michael Polanyi. Născut la Budapesta la sfârșitul secolului al XIX-lea, Polanyi și-a primit educația într-o familie înstărită de literați și oameni politici. În 1913, devine doctor în medicină al Universității din Budapesta, vădind
[Corola-publishinghouse/Science/1998_a_3323]
-
se poate dispensa de setul anticipațiilor și al preconcepțiilor, supuse discret eclerajului cunoașterii tacite. Importanța conceptului de „formare” (paideia sau Bildung), decisiv pentru lămurirea raportului de apartenență la o tradiție culturală, este recunoscut de M. Polanyi. „Trebuie să admit - spune gânditorul american - că pot să-mi împlinesc obligația de a servi adevărul doar în marginile abilităților mele naturale, așa cum au fost ele dezvoltate în educația mea. Nimeni nu își poate depăși mediul formativ”3. Într-o direcție oarecum asemănătoare, E. Husserl
[Corola-publishinghouse/Science/1998_a_3323]
-
constituie materia practicii științifice revelează sursa dislocării lor în discurs sau raționament. Aceasta face dintr-o teorie științifică mai mult decât un simplu „artefact” al inteligenței, în măsura în care ea aduce cu sine un element de noutate (deși noutatea este, pentru un gânditor platonic, doar o experiență psihologică). Deși funcționează după reguli clare, în știință nu există nici o rețetă a progresului, nici o logică a descoperirii, nici paternitate absolută 1. La fel ca în cazul dobândirii unei îndemânări, actul învățării presupune o anumită „subcepție
[Corola-publishinghouse/Science/1998_a_3323]
-
constatăm astăzi. Nimeni nu mai poate susține la modul serios, în public, existența unei relații de incidență între un anumit stil de viață privată (ilustrat de modalitățile de apropriere personală a corporalității) și valoarea unui produs de cunoaștere. Între primii gânditori care au reușit să deconstruiască mitul modern al raționalității suficiente, detașată de pulsiunile și dorințele tăinuite ale corporalității, a fost Edmund Husserl (1859-1938). Părinte al fenomenologiei continentale, Husserl a încercat să releve, printr-o analiză profundă și riguroasă, contribuția corporalității
[Corola-publishinghouse/Science/1998_a_3323]
-
în cultura franceză. Doi autori influențați de Husserl și de tematizarea fenomenologică a corporalității ne vor reține atenția: Michel Foucault (1926-1984) și Michel Henry (1922-2002). Marcat în tinerețe de această redescoperire conceptuală a corporalității, M. Foucault s-a aplecat în calitate de gânditor social și istoric al ideilor asupra mai multor teme stringente, neglijate secole la rândul de tradiția filozofică europeană: nebunia, detenția, sexualitatea. Deconstrucția subiectului metafizic întemeiat pe cogito-ul cartezian beneficiază în scrierile lui Foucault de susținerea empirică și interpretarea structuralistă a
[Corola-publishinghouse/Science/1998_a_3323]
-
psihică datorată contracției nervilor și obosirii pneumei interioare oricărui corp animal. Galenus vede în reținerea abruptă de la orice activitate sexuală un risc major, având între altele ca posibile efecte depresia melancolică ori abulia 2. El face parte din suita de gânditori antici care valorizează substanța generativă (mai cu seamă sperma bărbătească) drept produs al naturii care reglează economia umorilor corpului. De aceea, activitatea sexuală poate avea efecte restauratoare pentru foarte mulți indivizi captivi în plasa de pasiuni ale sufletului. Galenus susține
[Corola-publishinghouse/Science/1998_a_3323]
-
din superstiția exhaustivității. El face economie de citate, blochează conturile polemice și, mai ales, ignoră referințele critice secundare. Acest boicot sistematic al formalităților trădează vocația esențialului. În locul minuției erudite a enciclopedistului, Michel Henry a ales să folosească muniția simplificată a gânditorului. Titlurile bibliografiei sale1 abreviază geniul totalității, împlinită din datorie și cu pasiune. Solstițial, ultimele eseuri au venit parcă să confirme rectitudinea și consistența unui traseu orientat religios. Pentru Michel Henry, o apariție durabilă trebuie să aibă, din perspectiva fenomenologică ultimă
[Corola-publishinghouse/Science/1998_a_3323]
-
religios. Pentru Michel Henry, o apariție durabilă trebuie să aibă, din perspectiva fenomenologică ultimă, calitatea unui răsărit. Clasat de D. Janicaud printre cei patru corifei ai „turnurii teologice a fenomenologiei franceze” (M. Henry, E. Levinas, J.-L. Marion, P. Ricœur), gânditorul din Montpellier ocupă înainte de toate un solid loc în arena filozofiei continentale. Încă de timpuriu, M. Henry nu a rămas neremarcat de exponenți de seamă ai fenomenologiei contemporane. În anii 1970, E. Levinas dedicase o parte din cursurile sale despre
[Corola-publishinghouse/Science/1998_a_3323]
-
vieții, ci și cel care a sistematizat istoria filozofiei europene, într-o manieră care-l apropie, prin extensie și radicalitate, doar de Hegel sau Heidegger 1. Tradus în principalele limbi de circulație internațională (inclusiv japoneză), Henry este unul dintre puținii gânditori cărora li s-au dedicat, antum, substanțiale monografii 1 și studii colective 2. Pe lângă aceasta, bibliografia critică generală formată din recenzii și articole tematice - cuantificate de principalul exeget, profesorul vienez Rolf Kühn - depășește două sute de titluri. Incomparabilă cu delirul mediatic
[Corola-publishinghouse/Science/1998_a_3323]
-
mundaneității 1. De aceea, „trecerea de la filozofia antică și medievală a Ființei la filozofia modernă a conștiinței ș...ț nu schimbă cu nimic definiția lucrului ca fenomen, din contră, o împinge în absolut”2. Acestei reguli se supun toți marii gânditori europeni - Descartes, Kant, Schopenhauer, Nietzsche -, deși fiecare dintre ei a furnizat premisele unei „ieșiri” din raportul opozitiv conștiință-lume3. În cazul lui Husserl, principiul corelației fenomenologice asimetrice (între intenția de semnificare și intuiția donatoare) canonizează un raport de transcendență factică prin
[Corola-publishinghouse/Science/1998_a_3323]
-
seamănă foarte puțin, este adevărat, cu ceea ce tradiția modernă - de la Kant și Hegel până la Heidegger, poate cu excepția lui Schelling - a putut întrevedea vreodată. Henry frapează deopotrivă tagma filozofilor și a teologilor „umaniști” contemporani cu o forță profetică perfect actuală. Pentru gânditorul din Montpellier, creștinismul nu este un episod istoric bun de conservat în niște arhive ale memoriei europene, ci „vestea cea bună” care poate ridica umanitatea postistorică de astăzi din grava sa captivitate în universul simulacrelor, al vidului, al nimicului, al
[Corola-publishinghouse/Science/1998_a_3323]