21,072 matches
-
pentru mormintele secundare, apoi cu gropi dreptunghiulare de mari dimensiuni, prevăzute cu trepte, caracteristice mormintelor principale din tumulii ridicați de sarmați. Alte două categorii sunt mormintele cu nișe sub peretele de vest, caracteristice principalelor sepulcre din tumulii sarmatici și respectiv mormintele în catacombe, sub tumuli, construite sub peretele frontal de nord al gropii de intrare, orientate, la fel ca și acestea, în direcția sud-nord. Cel mai răspândit tip de morminte plane din etapele medie și tardivă ale culturii sarmatice este cel
PREZENŢE SARMATICE ȘI ALANICE TIMPURII ÎN INTERFLUVIUL PRUTO-NISTRIAN by Cezar Furtună () [Corola-publishinghouse/Science/91551_a_107351]
-
peretele de vest, caracteristice principalelor sepulcre din tumulii sarmatici și respectiv mormintele în catacombe, sub tumuli, construite sub peretele frontal de nord al gropii de intrare, orientate, la fel ca și acestea, în direcția sud-nord. Cel mai răspândit tip de morminte plane din etapele medie și tardivă ale culturii sarmatice este cel cu gropile înguste, de formă dreptughiulară sau ovală, identificat în 256 (60.96%) de complexe, din care 84 sunt înmormântări secundare în tumuli mai vechi, unul este mormânt principal
PREZENŢE SARMATICE ȘI ALANICE TIMPURII ÎN INTERFLUVIUL PRUTO-NISTRIAN by Cezar Furtună () [Corola-publishinghouse/Science/91551_a_107351]
-
de morminte plane din etapele medie și tardivă ale culturii sarmatice este cel cu gropile înguste, de formă dreptughiulară sau ovală, identificat în 256 (60.96%) de complexe, din care 84 sunt înmormântări secundare în tumuli mai vechi, unul este mormânt principal, aflat sub un tumul sarmatic, 171 aparțin necropolelor plane. Al doilea tip este reprezentat prin același fel de construcții, dar, spre deosebire de primul, dispune de trepte de-a lungul gropilor, sub pereții laterali, această variantă reprezentând 2,85% din totalul
PREZENŢE SARMATICE ȘI ALANICE TIMPURII ÎN INTERFLUVIUL PRUTO-NISTRIAN by Cezar Furtună () [Corola-publishinghouse/Science/91551_a_107351]
-
principal, aflat sub un tumul sarmatic, 171 aparțin necropolelor plane. Al doilea tip este reprezentat prin același fel de construcții, dar, spre deosebire de primul, dispune de trepte de-a lungul gropilor, sub pereții laterali, această variantă reprezentând 2,85% din totalul mormintelor, dintre care șase sunt plasate sub tumulii mai vechi iar șase aparțin unei necropole plane. Gropile mari, dreptunghiulare, cu trepte sub pereții laterali, reprezentând cel de-al treilea tip, se regăsesc sub tumulii sarmatici individuali (în șapte astfel de exemple
PREZENŢE SARMATICE ȘI ALANICE TIMPURII ÎN INTERFLUVIUL PRUTO-NISTRIAN by Cezar Furtună () [Corola-publishinghouse/Science/91551_a_107351]
-
aceste acoperișuri erau formate din jumătăți de bârne despicate în două. Complexele funerare cu nișe reprezintă 2,62% din cifra totală, descoperindu-se până la începutul anilor '90 ai secolului trecut unsprezece exemple de acest fel, din care unul este un mormânt introdus într-un tumul din epoca bronzului iar zece sunt înmormântări principale în tumulii sarmatici individuali. În toate cazurile, nișele sunt dispuse sub peretele lateral de vest, una dintre ele fiind acoperită, într-un mormânt cu un inventar mai bogat
PREZENŢE SARMATICE ȘI ALANICE TIMPURII ÎN INTERFLUVIUL PRUTO-NISTRIAN by Cezar Furtună () [Corola-publishinghouse/Science/91551_a_107351]
-
din care unul este un mormânt introdus într-un tumul din epoca bronzului iar zece sunt înmormântări principale în tumulii sarmatici individuali. În toate cazurile, nișele sunt dispuse sub peretele lateral de vest, una dintre ele fiind acoperită, într-un mormânt cu un inventar mai bogat decât în celelalte cazuri, cu un pod de scânduri. Pentru tipul mormintelor în catacombe, sub tumuli, există patru exemplificări certe, reprezentând aproximativ 1% din totalul descoperirilor. Dimensiunile gropilor de intrare variază de la 1,4 x
PREZENŢE SARMATICE ȘI ALANICE TIMPURII ÎN INTERFLUVIUL PRUTO-NISTRIAN by Cezar Furtună () [Corola-publishinghouse/Science/91551_a_107351]
-
principale în tumulii sarmatici individuali. În toate cazurile, nișele sunt dispuse sub peretele lateral de vest, una dintre ele fiind acoperită, într-un mormânt cu un inventar mai bogat decât în celelalte cazuri, cu un pod de scânduri. Pentru tipul mormintelor în catacombe, sub tumuli, există patru exemplificări certe, reprezentând aproximativ 1% din totalul descoperirilor. Dimensiunile gropilor de intrare variază de la 1,4 x 0,5 metri, cu o adâncime de 0,75 metri, pân\ la 3,8 x 2,5
PREZENŢE SARMATICE ȘI ALANICE TIMPURII ÎN INTERFLUVIUL PRUTO-NISTRIAN by Cezar Furtună () [Corola-publishinghouse/Science/91551_a_107351]
-
devieri spre est sau spre vest fiind cu totul întâmplătoare. Totodată, intrarea în catacombe este amenajată în peretele nordic al gropii de intrare, formând un labirint lung, alcătuit din groapa de intrare și catacombă, orientate pe aceeași axă sud-nord. Doar mormântul de la Sucleia se abate de această regulă, groapa de intrare a catacombei, orientată sud-nord și barată de lespezi de piatră fiind plasată în partea sa de est, cu orientarea est-vest, prezentând puternice analogii cu lumea sarmato-alanică rasăriteană. Pe lângă tipurile principale
PREZENŢE SARMATICE ȘI ALANICE TIMPURII ÎN INTERFLUVIUL PRUTO-NISTRIAN by Cezar Furtună () [Corola-publishinghouse/Science/91551_a_107351]
-
orientată sud-nord și barată de lespezi de piatră fiind plasată în partea sa de est, cu orientarea est-vest, prezentând puternice analogii cu lumea sarmato-alanică rasăriteană. Pe lângă tipurile principale, în spațiul pruto-nistrean mai sunt atestate gropi dreptunghiulare mari, fără trepte, și morminte pătrate sau circulare. Alte două cazuri atipice sunt construcțiile tombale acoperite cu pietre, întâlnite la Dubăsari, dincolo de Nistru, și lângă Gura Bâcului, ambele fiind introduse în tumuli mai vechi. Majoritatea mormintelor indică o orietare sud-nord, din cele 303 de construcții
PREZENŢE SARMATICE ȘI ALANICE TIMPURII ÎN INTERFLUVIUL PRUTO-NISTRIAN by Cezar Furtună () [Corola-publishinghouse/Science/91551_a_107351]
-
mai sunt atestate gropi dreptunghiulare mari, fără trepte, și morminte pătrate sau circulare. Alte două cazuri atipice sunt construcțiile tombale acoperite cu pietre, întâlnite la Dubăsari, dincolo de Nistru, și lângă Gura Bâcului, ambele fiind introduse în tumuli mai vechi. Majoritatea mormintelor indică o orietare sud-nord, din cele 303 de construcții funerare luate în calcul de V.I.Grosu, 70 % având această orientare. O problemă importantă în investigarea obiceiurilor funerare ale sarmaților privește poziția și orientarea corpurilor celor îmnmormântați, determinările certe având în
PREZENŢE SARMATICE ȘI ALANICE TIMPURII ÎN INTERFLUVIUL PRUTO-NISTRIAN by Cezar Furtună () [Corola-publishinghouse/Science/91551_a_107351]
-
de construcții funerare luate în calcul de V.I.Grosu, 70 % având această orientare. O problemă importantă în investigarea obiceiurilor funerare ale sarmaților privește poziția și orientarea corpurilor celor îmnmormântați, determinările certe având în vedere un procentaj de 55 % din totalul mormintelor cercetate. Cele mai multe schelete aveau capul spre nord, dar există și cazuri de orientări în alte direcții. Poziția defuncților cea mai răspândită era cu fața în sus, cu membrele întinse.În aproximativ 150 de morminte, scheletele au fost distruse
PREZENŢE SARMATICE ȘI ALANICE TIMPURII ÎN INTERFLUVIUL PRUTO-NISTRIAN by Cezar Furtună () [Corola-publishinghouse/Science/91551_a_107351]
-
de 55 % din totalul mormintelor cercetate. Cele mai multe schelete aveau capul spre nord, dar există și cazuri de orientări în alte direcții. Poziția defuncților cea mai răspândită era cu fața în sus, cu membrele întinse.În aproximativ 150 de morminte, scheletele au fost distruse ritual, procentajul acestora fiind mai mare în complexele sarmatice timpurii. Mormintele din perioada mai târzie conțin schelete cu cranii deformate artificial, dar numărul cazurilor din această tipologie este relativ redus, fapt care trebuie interpretat nu în
PREZENŢE SARMATICE ȘI ALANICE TIMPURII ÎN INTERFLUVIUL PRUTO-NISTRIAN by Cezar Furtună () [Corola-publishinghouse/Science/91551_a_107351]
-
există și cazuri de orientări în alte direcții. Poziția defuncților cea mai răspândită era cu fața în sus, cu membrele întinse.În aproximativ 150 de morminte, scheletele au fost distruse ritual, procentajul acestora fiind mai mare în complexele sarmatice timpurii. Mormintele din perioada mai târzie conțin schelete cu cranii deformate artificial, dar numărul cazurilor din această tipologie este relativ redus, fapt care trebuie interpretat nu în sensul survenirii unei diminuări a densității populației sarmato-alanice în zonă în perioada respectivă, ci mai
PREZENŢE SARMATICE ȘI ALANICE TIMPURII ÎN INTERFLUVIUL PRUTO-NISTRIAN by Cezar Furtună () [Corola-publishinghouse/Science/91551_a_107351]
-
în perioada respectivă, ci mai curând al unei abandonări parțiale a acestei practici, pe măsura depărtării elementelor etnice purtătoare de aria răsăriteană inițială. Câteva situații atipice sunt reprezentate de înmormântările cu fața în jos de la Dubăsari și Roșcani și de mormintele de la Seliște, Tocmagiu, Burlănești și Văratic, care conțineau câte două schelete. Alte elemente care pot contribui la elucidarea ritului funerar al sarmaților din interfluviul pruto-nistrean sunt reprezentate de prezența în unele cazuri a rămășițelor de sicrie, atestate în mod cert
PREZENŢE SARMATICE ȘI ALANICE TIMPURII ÎN INTERFLUVIUL PRUTO-NISTRIAN by Cezar Furtună () [Corola-publishinghouse/Science/91551_a_107351]
-
Tocmagiu, Burlănești și Văratic, care conțineau câte două schelete. Alte elemente care pot contribui la elucidarea ritului funerar al sarmaților din interfluviul pruto-nistrean sunt reprezentate de prezența în unele cazuri a rămășițelor de sicrie, atestate în mod cert în cinci morminte, sau de depunerile rituale pe fundul gropilor a cretei, cărbunilor din lemn, cenușei, resturilor provenite de la ospățul funerar sau a unor fragmente osteologice. În tumulii de la Tețcani, Bleșteni, Corpaci, s-au descoperit pietre funerare conținând așa-numitele semne "hieroglifice" sarmatice
PREZENŢE SARMATICE ȘI ALANICE TIMPURII ÎN INTERFLUVIUL PRUTO-NISTRIAN by Cezar Furtună () [Corola-publishinghouse/Science/91551_a_107351]
-
sarmatice, de tip tamga. Alte indicii cultuale sunt furnizate de unele elemente care atestă existența unui cult al focului, vizibil din urmele de ardere prezentate de cărbunii de lemn, oasele de animale și vasele sparte, îndeosebi amfore romane depuse în morminte, cazuri analoge fiind semnalate și în zona Brăilei. În unele morminte, sau în vecinătatea lor imediată au fost identificate cranii de cai, posibile ofrande destinate zeilor, ținând de un ritual legat de cultul morților, astfel de situații întâlnindu-se la
PREZENŢE SARMATICE ȘI ALANICE TIMPURII ÎN INTERFLUVIUL PRUTO-NISTRIAN by Cezar Furtună () [Corola-publishinghouse/Science/91551_a_107351]
-
elemente care atestă existența unui cult al focului, vizibil din urmele de ardere prezentate de cărbunii de lemn, oasele de animale și vasele sparte, îndeosebi amfore romane depuse în morminte, cazuri analoge fiind semnalate și în zona Brăilei. În unele morminte, sau în vecinătatea lor imediată au fost identificate cranii de cai, posibile ofrande destinate zeilor, ținând de un ritual legat de cultul morților, astfel de situații întâlnindu-se la Corpaci, Olănești și Petrești I. Inventarul funerar este cel caracteristic lumii
PREZENŢE SARMATICE ȘI ALANICE TIMPURII ÎN INTERFLUVIUL PRUTO-NISTRIAN by Cezar Furtună () [Corola-publishinghouse/Science/91551_a_107351]
-
gambele picioarelor, fără ca acest lucru să constituie o regulă strictă. Vasele metalice sunt reprezentate prin caserole de bronz, ulcioare, străchini și strecurători, ajunse la sarmați fie prin schimburi, fie în urma jafurilor din provinciile romane. Sub acest raport, cele mai bogate morminte sunt cele de la Olănești, Cuconeștii Vechi, Cobusca Veche, Cazaclia. De o mare varietate sunt vasele din sticlă, întâlnindu-se frecvent lacrimarii, aribaloii, ulcioarele și paharele, unele dintre ele de proveniență orientală. Dintre arme, predomină săbiile și pumnalele din fier cu
PREZENŢE SARMATICE ȘI ALANICE TIMPURII ÎN INTERFLUVIUL PRUTO-NISTRIAN by Cezar Furtună () [Corola-publishinghouse/Science/91551_a_107351]
-
predomină săbiile și pumnalele din fier cu mânere prevăzute cu gardă dreaptă, terminată în inel, dar sunt prezente și săbiile și pumnalele fără gardă și inele, vârfurile de săgeți din fier cu trei aripioare ș.a., majoritatea lor fiind depuse în mormintele de bărbați. Aceste tipuri au fost produse de sarmații de pe Volga, de pe Don și din Caucaz, răspândindu-se - pe măsura migrației vestice a diverselor grupe iraniene - și în aria apuseană a culturii sarmatice. Alte obiecte caracteristice acestor complexe funerare
PREZENŢE SARMATICE ȘI ALANICE TIMPURII ÎN INTERFLUVIUL PRUTO-NISTRIAN by Cezar Furtună () [Corola-publishinghouse/Science/91551_a_107351]
-
iraniene - și în aria apuseană a culturii sarmatice. Alte obiecte caracteristice acestor complexe funerare sunt oglinzile, care se încadrează unei tipologii specifice perioadei târzii, în care predomină oglinzile mici cu mâner pătrat și perforat, ornamentate pe revers cu tamgale. Uneori mormintele conțin și oglinzi discoidale, puțin concave, dintr-un aliaj de metal alb, aria de răspândire a acestui tip fiind foarte extinsă, din Caucazul de Nord până la Carpați. În etapa sarmatică mijlocie și târzie se constată prezența opaițelor care sunt fie
PREZENŢE SARMATICE ȘI ALANICE TIMPURII ÎN INTERFLUVIUL PRUTO-NISTRIAN by Cezar Furtună () [Corola-publishinghouse/Science/91551_a_107351]
-
verticali, fie de forma unor cești mici tronconice, cu fund mic plat, fie sferoidale, perforate, fie de forma vaselor cu picior. Sunt lucrate manual, din lut, având culori variate, cenușie, roșcată, galbenă, căpătate în urma arderii lutului. O largă răspândire în mormintele sarmatice o au și diferitele podoabe, cele mai răspândite fiind mărgelele, care au forme, mărimi și culori diferite. Materialele preferate sunt chihlimbarul, carneolul și mai ales sticla. Deseori, în componența colierelor apar mărgele din faianță egipteană de formă rotunjită, cu
PREZENŢE SARMATICE ȘI ALANICE TIMPURII ÎN INTERFLUVIUL PRUTO-NISTRIAN by Cezar Furtună () [Corola-publishinghouse/Science/91551_a_107351]
-
culori diferite. Materialele preferate sunt chihlimbarul, carneolul și mai ales sticla. Deseori, în componența colierelor apar mărgele din faianță egipteană de formă rotunjită, cu muchii. Împreună cu mărgelele se întâlnesc și scarabei, salbe, diferite coliere, brelocuri, aplicații din metal. Frecvent, în morminte apar, și piesele de centură, cum sunt cataramele, verigile, vârfurile de curele, clopoței, pandantive, inele, cercei etc. Alte obiecte de inventar sunt fibulele din bronz, argint și fier, care prezintă o tipologie extinsă, care include inclusiv fibule romane timpurii cu
PREZENŢE SARMATICE ȘI ALANICE TIMPURII ÎN INTERFLUVIUL PRUTO-NISTRIAN by Cezar Furtună () [Corola-publishinghouse/Science/91551_a_107351]
-
mici cu spirală pe corp. Tipul cel mai răspândit îl reprezintă fibulele cu corpul puternic profilat de diferite variante, caracteristic ultimei jumătăți a secolului I î.Hr. și secolului I d.Hr. Alte piese cu o largă frecvență de atestare în inventarele mormintelor sarmatice sunt fusaiolele din lut, lucrate cu mâna și având forme variate, mai des apărând cele conice și în formă de ciupercă, ponderea celor biconice fiind mai redusă. Toate aceste tipuri sunt caracteristice pentru etapele medie și respectiv târzie ale
PREZENŢE SARMATICE ȘI ALANICE TIMPURII ÎN INTERFLUVIUL PRUTO-NISTRIAN by Cezar Furtună () [Corola-publishinghouse/Science/91551_a_107351]
-
literare, alte argumente ale acestei datări sunt tezaurele cu obiecte de harnașament și diverse alte piese așezate în cazan și îngropate sub tumuli, identificate la Bubuieci, Brăviceni, Vernneploskogo, Semionovki și Marievki, corespunzătoare acestei perioade și atribuite de unii cercetători sarmaților. Morminte timpurii sarmatice sunt atestate și la Nicolskoe, Holmskoe și Turlaki, iar mai recent la Novocotovsk, Dubăsarii Vechi, Beliaevka, Kiselov, Ostroveț-Verteba, Ostroveț-Olecina și Maiaki, dar datările acestora sunt încă departe de a fi definitive, în condițiile în care problema infiltrării sarmaților
PREZENŢE SARMATICE ȘI ALANICE TIMPURII ÎN INTERFLUVIUL PRUTO-NISTRIAN by Cezar Furtună () [Corola-publishinghouse/Science/91551_a_107351]
-
dincolo de un anumit consens istoriografic care părea să se fi instituit la un moment dat, cu acceptarea limitei secolelor I î.Hr. - I d.Hr, eventual a secolului I d.Hr., ca reper cronologic al consumării fenomenului respectiv. Atribuirea temporală a majorității mormintelor sarmatice vest-nipruviene unei perioade care nu depășește, ca limită interioară, începutul secolului I d.Hr., nu implică în mod obligatoriu acceptarea apriorică a acestei perioade ca dată de consumare a migrației sarmatice în dreapta Niprului, procesul în cauză putând surveni și anterior
PREZENŢE SARMATICE ȘI ALANICE TIMPURII ÎN INTERFLUVIUL PRUTO-NISTRIAN by Cezar Furtună () [Corola-publishinghouse/Science/91551_a_107351]